به گزارش سلامت نیوز به نقل از سایت تبیان، هر ساله تعداد بسیار زیادی از سالمندان به دلیل شکستگی لگن در بیمارستان بستری می‌شوند. شکستگی لگن خیلی سخت درمان می‌شود، خصوصا در افراد سالمند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ نشان داد ۸۷ تا ۹۶ درصد از افرادی که دچار شکستگی لگن می‌شوند بالای ۶۵ سال دارند. متاسفانه شکستگی لگن و آسیب اولیه و سپس عمل جراحی لگنی که انجام می‌شود می‌تواند منجر به افت قابل توجهی در توانایی‌های فرد سالمند شود.

دلایل و عوامل خطر شکستگی لگن در سالمندان

شکستگی لگن اغلب در اثر افتادن از جایی و دیگر اتفاقاتی که شدید و جدی هم نیستند رخ می‌دهد. در ادامه به دلایل و عوامل خطر آن می‌پردازیم:

تراکم استخوانی پایین و کاهش توده عضلانی

تراکم استخوان و تراکم توده عضلانی با بالارفتن سن کاهش می‌یابد. پوکی استخوان یکی از علت‌های اصلی و متداول در میان سالمندان است که در میان خانم‌ها شیوع بیشتری هم دارد. کم تراکم شدن استخوان باعث می‌شود استخوان‌ها ضعیف و شکننده شود. تولید استخوان در افراد سالمند بسیار کُند صورت می‌گیرد. شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان، یکی از معمول‌ترین انواع شکستگی‌های لگن می‌باشند، چون استخوان خیلی راحت و با هر مدل افتادنی می‌شکند.
همچنین افراد سالمندی که توده عضلانی‌شان کاهش یافته به دلیل مشکلات تعادلی بیشتر احتمال دارد زمین بخورند و در نتیجه دچار شکستگی لگن شوند. علاوه بر این، بیماری‌های متعددی می‌توانند فرد را در معرض شکستگی لگن قرار داده و بهبودی بعد از عمل و ریکاوری را به تاخیر بیندازند؛ مانند:

پیاده‌روی و دیگر فعالیت‌هایی که با وزن بدن انجام می‌شوند کمک می‌کنند قدرت استخوان‌ها و عضلات بیشتر شده و درنتیجه احتمال زمین خوردن کمتر شود و برعکس؛ نداشتن تحرک بدنی می‌تواند استخوان‌ها و عضلات را ضعیف کند

دیابت

دیابت نوع اول و دوم از تراکم استخوان کم می‌کنند. افراد سنین بالا که دیابت دارند، ریکاوری‌شان سخت‌تر انجام می‌شود چون بازسازی استخوان‌های آن‌ها سخت است، زخمشان زود خوب نمی‌شود و کنترل قند خونشان ساده نیست و همه‌ی این‌ها ریسک عفونت‌ها و عوارض ناشی از جراحی را افزایش می‌دهند.

زوال عقل

به دست آوردن مجدد حرکت و جنبش بدنی اغلب برای بیمارانی که زوال عقل دارند یک چالش بزرگ است، چون احتمالا پروتکل‌های مربوط به بهبودی را رعایت نمی‌کنند و بیشتر در معرض زمین خوردن هستند.

حمله قلبی

بیمارانی که دچار حمله قلبی می‌شوند ممکن است به سختی بتوانند عواملی را که مربوط به لخته شدن خون می‌شوند تولید کرده و انتقال دهند و همین باعث می‌شود التیام و بهبودی بعد از عمل شکستگی لگن به تاخیر بیفتد.

هیپرپاراتیروئیدی ثانویه

وجود مشکلاتی در متابولیسم کلسیم و تنظیم آن ممکن است باعث آسیب شده و بهبودی بعد از عمل شکستگی لگن را مختل کند.

یائسگی

۷۰ درصد از موارد شکستگی لگن در خانم‌ها رخ می‌دهد و سطح پایین استروژن باعث ضعیف شدن استخوان و پوکی استخوان می‌شود که در نتیجه مشکلاتی برای سایر عملکردهای بدن نیز تولید می‌کند.

سوء تغذیه

کمبود موادمغذی در بدن جلوی التیام و بهبودی را می‌گیرد و افراد سالمندی که مواد مغذی کافی در بدن ندارند به سختی می‌توانند بعد از شکستگی لگن بهبود پیدا کنند.

اختلالات روده‌ای

اختلالات روده‌ای می‌توانند بر توانایی بدن فرد برای جذب کلسیم و ویتامین D‌ اثر بگذارند و در نتیجه استخوان‌ها را ضعیف کنند. بنابراین ریسک فاکتورهای قبل و بعد از شکستگی استخوان را تقویت می‌کنند.

اختلالات نورولوژیکی

زوال عقل، سکته مغزی، نوروپاتی محیطی و بیماری پارکینسون، ریسک زمین خوردن فرد سالمند را افزایش می‌دهند.

بی‌تحرکی

پیاده‌روی و دیگر فعالیت‌هایی که با وزن بدن انجام می‌شوند کمک می‌کنند قدرت استخوان‌ها و عضلات بیشتر شده و درنتیجه احتمال زمین خوردن کمتر شود و برعکس؛ نداشتن تحرک بدنی می‌تواند استخوان‌ها و عضلات را ضعیف کند.

داروها

کورتیکواستروئیدها می‌توانند به مرور زمان استخوان‌ها را ضعیف کنند. داروهایی که بر سیستم عصبی مرکزی اثر می‌گذارند اغلب با زمین خوردن‌ها ارتباط دارند و همینطور داروها یا ترکیبی از داروها که سبب سرگیجه و کاهش هشیاری می‌شوند.

ریکاوری طولانی‌مدت

مدت زمان دوره‌ی ریکاوری بعد از شکستگی لگن در افراد سالمند با بالاتر رفتن سن طولانی‌تر می‌شود. به طور کلی، افراد هرچه سالمندتر باشند، عوارض و بیماری‌های بیشتری هم دارند که همین باعث می‌شود دیرتر هم خوب شوند. مدت زمان ریکاوری بعد از شکستگی لگن در طیف چهار هفته تا شش ماه قرار می‌گیرد.
نوع آسیب هم می‌تواند بر مدت زمان ریکاوری اثر بگذارد. شکستگی لگن اغلب یکی از این دو نوع است: شکستگی لگن داخل کپسولی که شامل بالای استخوان ران می‌شود که داخل سوکت و گردی مفصل ران قرار می‌گیرد و این آسیب می‌تواند بر گردش خون در این قسمت اثر بگذارد. شکستگی اینترتروکانتریک لگن نیز به شکستگی در قسمت بالای ران گفته می‌شود و نوعی شکستگی بیرون کپسولی است و در قسمت پایینی استخوان ران که از کپسول مفصل لگن فاصله دارد رخ می‌دهد.
وضعیت سلامتی فرد پیش از شکستگی لگن نیز خیلی مهم است. مثلا افرادی که کمتر فعالیت بدنی دارند، توان قلبی و تنفسی‌شان کمتر است که می‌توانند ریکاوری و بهبودی را به تاخیر بیندازد و سخت کند. به طور کلی، بیماری‌های زمینه‌ای یا دیگر عوارضی که فرد مدت‌ها قبل از شکستگی لگن به آن‌ها مبتلا بوده است، توانایی بدن برای بهبودی و مقابله با عوارض مرتبط با عمل جراحی را مختل می‌کنند.
ساختار بدنی نیز فاکتور مهم دیگری است. بعد از عمل شکستگی لگن، بیمارانی که شاخص توده بدنی‌شان پایین است بیشتر احتمال دارد دچار یک رویداد قلبی و عروقی شوند، آسیب‌پذیرترند و عملکرد سیستم ایمنی و قلبی و عروقی‌شان مناسب نیست و همه‌ی این‌ها ریسک‌فاکتورها را تقویت می‌کنند.

عوارض احتمالی ناشی از شکستگی لگن

آسیب و ضربه اولیه و عمل جراحی بعد از آن می‌تواند احتمال خیلی از پیامدها را افزایش دهد. شکستگی لگن می‌تواند فرد را برای مدتی بی‌تحرک کند و این مسئله موجب لخته شدن خون در پاها یا ریه، زخم بستر و عفونت‌های مجاری ادراری می‌شود.
بی‌تحرکی باعث تحلیل رفتن بیشتر عضلات می‌شود و این اتفاق نیز ریسک دوباره زمین خوردن را افزایش می‌دهد، حتی اگر بیمار رو به بهبودی باشد.
چندین عامل می‌توانند باعث مرگ بعد از شکستگی لگن شوند. این عوامل می‌توانند مشکلات قلبی و عروقی، مشکلات ریوی یا مشکلات نورولوژیکی و عوارض بعد از عمل شامل عفونت‌ها و آمبولی ریه باشند.
زخم‌های فشاری و پنومونی در بیمارانی که مدت طولانی بستری می‌شوند بیشتر است.

چگونه می‌توان حال بیمار را بهتر کرد؟

همزمان با کنترل فوری درد و علائم بعد از عمل باید توانبخشی بیمار و تمرینات عملی شروع شود تا شانس بهبودی و به دست آوردن مجدد توانایی‌های بدنی افزایش یابد.
تمرینات توانبخشی می‌تواند شامل بهبود طیف حرکتی، آب درمانی در استخر و تمرینات قدرتی و استقامتی پیش رونده شود. تمرینات تعادلی نیز از بایدهای برنامه توانبخشی بیمار می‌باشند.
حتی اگر بیمار تحت عمل جراحی قرار نگرفته باشد، باز هم توانبخشی یک ضرورت است تا فرد بتواند هر چه سریع‌تر تحرک را شروع کرده و ریسک عوارض جدی بی‌تحرکی به حداقل برسد.
تغذیه هم نقش مهمی در بهبودی بیمار دارد. مطالعات نشان داده‌اند بیمارانی که تغذیه نامناسبی دارند، مدت زمان ریکاوری‌شان بیشتر می‌شود. ترکیبی از مصرف پروتئین و فعالیت بدنی می‌تواند جلوی تحلیل بیشتر عضلات را بگیرد. عضلاتی که قوی باشند، به تعادل بهتر کمک می‌کنند و احتمال زمین خوردن و متعاقبا شکستگی استخوان را کاهش می‌دهند.