به گزارش سلامت نیوز خوزستان امروز در گردابی از بحران های زیستی در حال غرق شدن است. آلودگی هوا، خشکسالی و کم آبی و ریزگردها از مهم ترین مشکلات منطقه بوده که محصول سیاست های نادرست توسعه و سیاستگذاری های نادرست در حوزه جانمایی صنایع آلاینده از حمله نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و نیشکر است. حالا چند سالی است احداث صنایع چوب و ام دی اف نیز به این بحران ها دامن زده و ایجاد این صنایع در این استان بحران زده، ضریب نابودی جنگل ها را چند برابر کرده است.

افتتاح 3 پروژه بزرگ صنعت چوب در خوزستان توسط رییس جمهور در دولت جدید و چندین پروژه مشابه در دولت پیشین، این ها اخباری است که در سال های اخیر در رسانه ها منتشر شده است. شاید برخی از انتشار این دست اخبار و افتتاح این کارخانه ها خورسند نیز باشند؛ چرا که بشارت ایجاد شغل و پایان بیکاری جوانان است؛ اما این تنها یک روی سکه است و روی دیگر این سکه که بسیار تلخ و زهرآگین است تخریب ونابودی جنگل های منطقه است که اگر بدان توجه نشود می تواند بحران های جنوب کشور به ویزه خوزستان پر از ریزگرد و خشکسالی و آلوده را به خاک سیاه تر از این بنشاند.

جواد الهایی سحر کنشگر محیط زیست ومنابع طبیعی خوزستان در اینباره به سلامت نیوز گفت:« چه کسی فکر می کرد استانی که مساحت جنگل هایش نزدیک به یک میلیون هکتار است امروز نگران فروپاشی جنگل های خود باشد!؟ وقتی پروژه های صنعتی چوب را در این استان اجرا می کردند به هشدارهای فعالان محیط زیست توجه نشد و اکنون مردم باید تقاص این اشتباهات مهم را پس بدهند.»

عوامل متعدد آسیب

او با اشاره به عوامل آسیب رسان به جنگل های خوزستان گفت:« برداشت بی رویه چوب از جنگل ها برای کارخانه های چوب استان، کشاورزی و دامپروری در دل جنگل ها خصوصا جنگل های زاگرس، برداشت بی رویه از منابع طبیعی و خاک، چرای بی رویه دام، طرح های عمرانی و جاده سازی، شخم زدن و فرسایش خاک ناشی از دخالت های بشر، جنگل های خوزستان را به مرز فروپاشی رسانده و نیاز به وجود دخالت هرچه سریع تر نخبگان علمی، دلسوزان، نمایندگان مردم و حتی خود شهروندان وجود دارد.»

الهایی سحر افزود:« خوزستان با کلنگ زنی 5 کارخانه چوب در یک سال، ترکمان چای محیط زیستی را شاهد بوده که حتی به پارک ها و خیابان های پر از آلایندگی اهواز هم رحم نمی شود ؟! حالا استاندار خوزستان و متولیان جنگل در استان، به دوستداران طبیعت ایران ثابت کنند که واقعاً در یک دولت محیط زیستی خدمت می کنند.»

نبود برنامه برای خوراک کارخانه های چوب

این کنشگر محیط زیست خوزستان با اشاره به سیاست های بدون بررسی و ارزیابی توسعه ای گفت:« پنج سال پیش مسئولان کشور در یک سال پنج کارخانه چوب را در خوزستان کلنگ زنی و افتتاح کردند که هیچ فکری برای خوراک این کارخانه های بزرگ نداشته اند و طبیعی است که با "طرح تنفس جنگل های شمال کشور"، "نبود برنامه برای خوراک این کارخانه ها" ، خوراک و مصرف چوب این کارخانه های بزرگ بر دوش جنگل ها و طبیعت خوزستان بیفتد. 60 سال از جنگل های شمال برداشت کردند و مساحت آن را به نصف رساندند و حالا نوبت نابودی جنگل های خوزستان است؟»

الهایی سحر خبر داد که در طول پنج سال گذشته، نه فقط تلاش چندانی برای توسعه جنگل های خوزستان نشده، بلکه شاهد پاکتراشی وسیعی از درختان دست کاشت و جنگلی بوده ایم؛ این در حالی است که فقط خوراک روزانه هر یک از دو کارخانه های بزرگ چوب در روز ۴۷/۵ هکتار برآورد شده است.

تولید زغال از بلوط

او همچنین گفت:« بی اخلاقی بزرگتر آن است که ما شاهد تخریب جنگل با فاجعه تولید زغال از درخت دویست هزاردلاری( ده میلیارد تومان) بلوط و تبدیل آن به زغال و رسم نامیمون زغال بلوطی یا کباب و آتش بلوطی که تهدیدی بس بزرگ برای جنگل های زاگرسی که اگر نباشند ده ها میلیون نفر از جمعیت کشور با بی آبی مواجه شده و باید جابه جا شوند؛ مسوولان اصلا فکر کرده اند این جمعیت قرار است کجا بروند؟ شمال کشور هم که دیگر برای ساکنان خودش آب ندارد. غم انگیزتر و نگران کننده تر آنکه اغلب مناطقی که سطح جنگل های آنها در اثر قاچاق چوب کاهش یافته، مناطق آلاینده با مقیاس جهانی همانند اهواز هستند؛ جنگل هایی که در کنار برداشت چوب، بیشترین آتش سوزی کشور در آنها اتفاق می افتد.»

نکته عجیب دیگری که این فعال محیط زیست خوزستان بدان اشاره می کند آنکه « استاندار خوزستان تاکنون هیچ برنامه ای برای خوراک کارخانه های بزرگ چوب خوزستان نداشته؛ بماند که تا کنون یک بار هم در جمع دلسوزان و فعالان محیط زیست حاضر نشده وغایب بزرگ اغلب برنامه های محیط زیستی بوده است.»

نکته آخر که الهایی سحر بدان اشاره می کند این است که با توجه به نداشتن "برنامه جامع حفاظت از جنگل های خوزستان"، اینهمه برداشت از زاگرس چه نتایج فاجعه باری می تواند برجای بگذارد؟ در حالی که مسوولان خود بارها گفته و نوشته و اعلام کرده اند که زاگرس مهم ترین منبع آب منطقه است و اگر از دست برود نیمی از کشور خشک خواهد شد.»

منابع طبیعی خوزستان تکذیب کرد

سیدجمال موسویان مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری خوزستان در پاسخ به این پرسش خبرنگار "سلامت نیوز" که راه اندازی اینهمه کارخانه نئوپان در نیم دهه اخیر در خوزستان چه به روز جنگل های منطقه می آورد، می گوید:« اینگونه نیست که خوراک این کارخانه ها از جنگل ها تامین شود؛ بلکه از طریق واردات چوب و چیپس و نیز زراعت چوب این مواد اولیه تامین می شود.»

او افزود:« عمده نیاز چوبی این کارخانه ها از خارج ایران می آید؛ اما چند هزار هکتار عرصه برای زراعت چوب در اختیار متقاضیان قرار گرفته و به صورت دوره ای برداشت و برای مصارف این کارخانه ها استفاده می شود. این عرصه ها با همکاری "موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور" شناسایی شده و مساحت آن در حدود 290 هزار هکتار است.»

موسویان همچنین گفت:« حتی برخی در اراضی زراعی خودشان به زراعت چوب مشغول شده اند و گونه های اکالیپتوس، صنوبر و سپیدار کاشته اند. اما عمده نیاز چوبی این کارخانه ها از واردات چوب تامین می شود.»

مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری خوزستان با اشاره به مشکلات ریزگرد و کم آبی در استان گفت:« با وجود چنین مشکلاتی، اجازه نمی دهیم به بلوط ها دست درازی شود و برای حفاظت از آنها، علاوه بر نیروهای یگان حفاظت، پیمانکار گرفته ایم.»

او با اشاره به "طرح کاشت یک میلیارد درخت" تاکید کرد:« در استان خوزستان، 60 میلیون بلوط داریم و برنامه داریم که این رقم را 3 برابر کنیم. ما در عرصه هایی که بیابان است درخت می کاریم و برای تامین اب آن، از آب های نامتعارف و بازچرخانی آب استفاده می کنیم که بازچرخانی آب "کارخانه نیشکر خوزستان" و دو مجتمع بزرگ شیلاتی از آن جمله است.»

موسویان گفت:« اگر از فعالیت کارخانه های چوب و نئوپان استقبال نکنیم ناچاریم فعالیت های نفت و پتروشیمی را چند برابر کنیم. بیش از 20 سال است که در خوزستان اکالیپتوس کشت می شود و محصولات بسیاری از جمله کارخانه های تولید عرقیجات، اسانس، صابون، شربت اکسپکتورانت، حشره کش و ... از آن راه اندازی شده است. عسل و زغال فشرده نیز از دیگر این تولیدات است؛ زغال اکالیپتوس تا آنجا دوام دارد که گاه تا 10 بار می توان آنرا سوزانید اما پودر نمی شود و البته قیمت آن بسیار ارزان تر از دیگر انواع زغال است. حتی ته برگ آن نیز به کود کمپوست تبدیل می شود.»

مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری خوزستان تاکید کرد:« زراعت چوب را در جنگل ها انجام نمی دهیم؛ بلکه در اراضی سنگلاخی شیبدار، اراضی بیابانی که کانون ریزگرد هستند، زمین های تپه ماهوری با حفظ ناهمواری و بدون شخم و شیار کشت می کنیم و برای آبیاری آن نیز از آب های غیرمتعارف استفاده می شود. این یک صنعت سبز است که نتایج مطلوبی از جمله "ترسیب کربن" را در پی دارد.»