به گزارش سلامت نیوز چند هفته ای است خبر پیدا کردن جفت برای "امید"، تنها بازمنده از گونه تک درنای سیبری در ایران در فضای خبری کشور پیچیده است. در روزهای اخیر نیز خبر آمد که "جفت امید وارد ایران شد"؛ آنهم درست پس از اینکه تب اخبار روزانه و هفتگی "پیروز" و "توله پلنگ های توران" خوابید و توجه افکار عمومی، کم کم به سمت بحران ها و نارسایی های حوزه حیات وحش متمایل می شد.

امید که یک درنای سیبری نر است چهاردهمین سال متوالی است که بدون جفت خود "آرزو" به تالاب فریدونکنار سفر می‌کند؛ جفت او را شکارچیان ایرانی زده اند. امید سفر هر ساله خود را از سیبری آغاز کرده و پس از توقف در ولگای روسیه و قزاقزستان، به تالاب فریدونکنار آمده و تا اسفند ماه در آنجا اتراق می کند.

با اینکه گفته می شود درناها پرندگانی تک همسری هستند و در صورت از دست دادن جفت ماده، پرنده نر برای همیشه تنها زندگی می کند؛ اما حالا سازمان حفاظت محیط زیست می خواهد زمینه را برای یارگزینی دوباره "امید" فراهم کند. اگر چه غلامرضا ابدالی مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش این سازمان گفته است که « پیدا کردن جفت، به معنی همسرگزینی برای امید نیست؛ ما با بلژیک مذاکره کردیم و به دنبال این هستیم که یک درنای ماده را با امید هم مسیر کنیم و از این طریق کریدور ایران را احیا کنیم.»

اگر چه خیلی ها برای این رخداد شادی می کنند و از آن خوشحالند، اما بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران حیات وحش و محیط زیست آنرا یک حرکت بیهوده و خارج از زندگی طبیعی حیات وحش می دانند که می تواند سازمان متولی محیط زیست کشور را از کار اصلی خود بازدارد و صرفا برای خوشایند عامه مردم، به طور نمایشی به انجام کارهای سطحی و بی نتیجه و غیرعلمی بپردازد.

در شرایطی که وضعیت زیستگاه های حیات وحش، به دلیل غلبه الگوی "توسعه ناپایدار" در اغلب نقاط کشور ناامن و متزلزل شده است تلاش برای پیدا کردن جفت یک درنا یا بارداری در اسارت یک یوزپلنگ که در نهایت باید در قفس باغ وحش ها زندگی کند بیشتر هدر رفتن سرمایه و از دست دادن زمان برای احیا و حفاظت از گونه ها است.

مهم ترین وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست، پیش از هر چیز حفظ تنوع زیستی و حفاظت از زیستگاه ها و امنیت حیات وحش است که خود، زندگی و زادآوری طبیعی آنان را در پی خواهد داشت.

از عوامل اصلی نابودی حیات وحش و تنوع زیستی در ایران، ناامنی زیستگاه بر اثر شکار غیرمجاز، شهرک سازی و ویلاسازی در اراضی ملی، تغییر کاربری جنگل به اراضی کشاورزی، گردشگری بی ضابطه در طبیعت، جاده سازی در جنگل و ... است که مقابله و ساماندهی آن، از وظایف اصلی سازمان حفاظت محیط زیست است.

به گفته کارشناسان، بخش های تخصصی دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست به جای درگیر شدن با مسائل پیش پا افتاده و عوام پسندانه ای مانند بارداری ایران و تولد پیروز و توله یوزهایی که مثل عروسک، پرورش می یابند و در نهایت هم نصیب باغ وحش ها می شوند بهتر است فکری به حال جنگل هایی کنند که زیستگاه حیات وحش بوده و هر روز در حال کوچکتر شدن و در دسترس عموم قرار گرفتن هستند.

به نظر می رسد سیاست های دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست با رویکرد پوپولیستی و تامین خواسته های باغ وحش داران و برخی از افراد حلقه قاچاق حیات وحش، قرار نیست جای خود را به تعامل با متخصصان حوزه حیات وحش بدهد تا به جای اجرای طرح هایی بر مبنای "آزمون وخطا" و در عین حال پرهزینه، پروژه هایی با رویکرد حفظ تنوع زیستی و بر پایه علمی طراحی و اجرا شود؛ روالی که در دولت های مختلف ادامه دارد و ظاهرا قرار هم نیست تغییری در آن انجام شود.

متخصصان می گویند تامین "امنیت زیستگاه" که با حفاظت درست و کار فرهنگی درازمدت و علمی به دست می آید مهم ترین عامل حفظ تنوع زیستی کشور است. اگر به جای صرف هزینه های کلان در طرح "تکثیر در اسارت یوزپلنگ" و اکنون "آوردن جفت برای امید" بر روی جاده ها و گله های بزرگ دام در اطراف "پارک ملی و پناهگاه حیات وحش توران" تمرکز و برای فرهنگسازی، قانون مداری و حفاظت بهتر از ایمنی جاده ها هزینه می شد؛ یقینا هر روز خبر توله یوزهای بدون مادر را نمی شنیدیم.