سلامت نیوز: می‌گویند نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود اما بسیارند افرادی که می‌خواهند یک شبه و با زحمت کم، به نتیجه دلخواهشان برسند یا به فرآیند تغییر و پیشرفت سرعت بدهند؛ همین باعث شده تا ورزشکاران بسیاری به مصرف داروها و هورمون‌ها رو بیاورند و به دیگران هم توصیه کنند. آنقدر که می‌گویند بدون مصرف این داروها حتی نمی‌شود یک سیکس پک ساده داشت.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خبرآنلاین، تقریبا تمام افرادی که به ورزش بدنسازی و پرورش اندام علاقمند اند، رونی کلمن، اسطوره این ورزش را می‌شناسند. کلمن را یکی از بزرگترین بدنسازان تمام دوران می‌دانند که رکورددار بیشترین قهرمانی در مسابقات جهانی بدن‌سازی است؛ قهرمانی که در چند روز گذشته این بار به جای ورزش و سلامت با بیماری خبرساز شده است. اخباری حاکی از آن‌که این قهرمان ۵۶ ساله دیگر قادر به ایستادن روی پاهایش نیست.

«آیا هنوز می‌خواهید مثل من باشید؟ من هشت بار قهرمان مسترالمپیا شدم و حالا نمی‌توانم راه بروم.» این جمله غم انگیز رونی کلمن بعد از چندین عمل جراحی بود. جمله‌ای که آخرین چیزی است که احتمال می‌دهید از قهرمانی که تمام عمرش را برای ورزش حرفه‌ای گذاشته، بشنوید.

فشار ورزش سنگین یا زهر دارو و هورمون‌ها؟

انگشت اتهام اول از همه به سمت مصرف داروها و هورمون‌هایی می‌رود که منجر به آسیب و حتی مرگ ورزشکاران حرفه‌ای بسیاری شده اند. گرچه که وحید اکبرزاده، سرمربی تیم ملی پرورش اندام ایران در گفت‌وگو با خبرآنلاین می‌گوید: آسیب دیدگی رونی کلمن که از نفرات اول این رشته و به نوعی افسانه ای هستند، به دلیل مصرف دارو هرمون نبود و بخاطر ورزش‌ و وزنه‌های سنگینی بود که به آن شهرت داشت و حالا از ناحیه ستون فقرات دچار آسیب دیدگی شده است.

او ادامه می‌دهد: ورزش حرفه‌ای مانند شغل فرد است و صرفا با هدف سلامت نیست. در ورزش حرفه‌ای ممکن است صدماتی به بدن فرد وارد شود ولی وقتی به عنوان شغل انتخاب شود، موضوع متفاوت است. هرچند که ورزشکار حرفه‌ای هم نباید هیچوقت حس کند که نیاز است هورمون یا داروهای دیگر مصرف کند.

با این حال رونی کولمن تنها ورزشکار قهرمانی نیست که در میانسالی خود با مشکلات فیزیکی دست به گریبان شده است. نمونه‌ها از ورزشکارانی که بعد سال‌ها فعالیت ورزشی چه به دلیل فعالیت‌های سنگین خود و چه به دلیل مصرف هورمونها و داروها با مشکل مواجه شده اند، بسیار اند. اما داروها و هورمون‌هایی که توسط برخی ورزشکاران استفاده می‌شوند چه هستند و چه عوارضی بر جا می‌گذارند؟

دکتر احمد هاشمیان، رییس اسبق کمیته پزشکی و ضد دوپینگ در گفت‌وگو با خبرآنلاین می‌گوید: مواد رایجی که ورزشکاران استفاده می‌کنند، در چند دسته کلی شامل کورتیکواستروییدها، محرک‌ها، مخدرها و هورمون‌ها هستند و هرکدام براساس ساختار شیمیایی‌شان اثرات مختلفی روی بدن می‌گذارند اما اثرات رایج آنها شامل مشکلات قلبی، عروقی، کلیوی، سرطان‌ها، لخته‌های خون و مشکلات ظاهری مثل لکه‌های پوستی و ریزش مو است.

او ادامه می‌دهد: اکثر داروها و مکمل‌هایی که ورزشکاران از آنها استفاده می‌کنند و سلامتشان را به خطر می‌اندازد، ترکیبات دارویی هستند که در حجم و میزان مناسب مورد استفاده خودشان، موجب نجات جان افراد می‌شوند. مثلا داروهای دسته کورتون‌ها در بسیاری از بیماران نجات بخش هستند ولی وقتی این در ترکیبات دارویی مورد استفاده یک فرد سالم قرار می‌گیرد باعث اختلال و بی‌نظمی در متابولیسم بدن می‌شود و این به هم خوردن متابولیسم کم کم اثراتی روی بدن می‌گذارد که در جوانی که بدن فرد توانمند است و می‌تواند عوارض را تحمل کند، خودش را نشان نمی‌دهد اما در سنین بالاتر این عوارض کم کم بروز می‌کنند.

اکبرزاده هم در این باره می‌گوید: مصرف هرگونه دارو به صورت مداوم حتی اگر مولتی ویتامین باشد هم عوارض خودش را دارد. مصرف استروییدها هم در برخی موارد حدود خاصی دارد و هیچ پزشکی مصرف آنها را توصیه نمی‌کند و اگر هم برای کسی تجویز کند، عوارض مصرف آن را به فرد اطلاع می‌دهد. علاوه بر این با پیشرفت علم، ورزشکاران مکمل‌های ورزشی را جایگزین هورمون‌ها و داروها کرده اند.

بدون دارو نمی‌شود خوش‌اندام شد؟

می‌گویند نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود اما بسیارند افرادی که می‌خواهند یک شبه و با زحمت کم، به نتیجه دلخواهشان برسند یا به فرآیند تغییر و پیشرفت سرعت بدهند؛ همین باعث شده تا ورزشکاران بسیاری به مصرف داروها و هورمونها رو بیاورند و به دیگران هم توصیه کنند. آنقدر که می‌گویند بدون مصرف این داروها حتی نمی‌شود یک سیکس پک ساده داشت.

اما متخصصان این امر نظر متفاوتی دارند؛ دکتر هاشمیان و اکبرزاده می‌گویند برای داشتن بدنی متناسب و سالم هیچ نیازی به هورمونها و محرک‌ها نیست.

هاشمیان در این باره می‌گوید: در زمانی‌که افراد از این داروها استفاده می‌کنند، تحریک خون‌رسانی در بدن موجب می‌شود که قدرتشان نسبت به فرد دیگری که از این مواد استفاده نکرده، بیشتر باشد ولی اگر کسی از این مواد استفاده نکند، چیزی که وجود دارد طبیعت فرد است و قطعا با استمرار در تمرینات و ورزش سالم، به زیبایی اندام هم خواهد رسید اما  قطعا نه اندامی که مانند بدن و عضلات آقای رونی کلمن باشد چون این رشد طبیعی عضلات نیست و درواقع فرد با اینکار عضله‌اش را به قیمت اینکه سلامتش را بگیرد به این حجم می‌رساند.

سرمربی تیم ملی پرورش اندام نیز عجله نکردن را به جوانان پیشنهاد می‌دهد و می‌گوید: اینکه بدون دارو نمی‌توان به فرم دلخواه رسید اصلا قابل قبول نیست؛ بدن هرکس ژنتیکی دارد که از مهمترین عوامل برای شکل گرفتن بدن اوست. این درست نیست که فرد باشگاه برود و نگاه کند به افرادی که چه با ورزش درست و اصولی و چه از روش‌های نادرست بدنشان فرم گرفته است و باید به خودشان زمان بدهند.

جوانان، قربانی الگوسازی نادرست

تقریبا می‌شود گفت امکان ندارد امروز از محله‌ای عبور کنی و در آن باشگاه بدن سازی نبینی. باشگاه‌هایی که تا چند سال قبل تعدادشان زیاد نبود، حالا جزیی ثابت از برنامه جوانان شده و اگر کسی حتی به هیچ رشته ورزشی هم علاقمند نباشد، حداقل تجربه چند جلسه حضور در آنها را دارد.

شاید بتوان رسانه‌ها را در این الگوسازی و به نوعی مد شدن بدن‌سازی دخیل دانست که دائما در حال ارائه تصویری از زن و مرد ایده‌آل هستند؛ مردانی عضلانی و قدرتمند و زنانی زیبا با بدن‌هایی لاغر و انگار که تنها یک ایده‌آل وجود داشته باشد، درحال سوق دادن همه به سمت آن هستند.

دکتر هاشمیان در این باره می‌گوید: وقتی الگوسازی نادرست انجام شود، جوان خودش را با این الگو مقایسه می‌کند و می‌بیند که هرچه تلاش می‌کند سرعت تغییراتش به کسی که دارو مصرف می‌کند، نزدیک نمی‌شود و در اینجا ممکن است افرادی سر راهش قرار بگیرند که مصرف دارو و هورمون را به او پیشنهاد بدهند.

او ادامه می‌دهد: وقتی فردی به سمت استفاده از داروها گرایش پیدا می‌کند، باید انتخاب کند که ورزش برای سلامتی را می‌خواهد یا ساختن نمونه‌ای از بدنش؛ اگر هدفمان صرفا تبدیل به اسطوره شدن و بدون در نظر گرفتن جنبه‌های سلامت آن باشد، سرنوشت‌ فرد نامطلوب خواهد بود.