به گزارش سلامت نیوز به نقل از کلیولندکلینیک، حمله پانیک باعث ایجاد احساس ناگهانی و کوتاه ترس و واکنش‌های فیزیکی شدید در پاسخ به موقعیت‌های معمولی و غیرخطرناک می‌شود. هنگامی که دچار حمله پانیک می شوید، ممکن است زیاد عرق کنید، به سختی نفس بکشید و تپش قلب شدید داشته باشید. ممکن است احساس کنید که دچار حمله قلبی شده اید .
اختلال پانیک زمانی ایجاد می‌شود که شما بیش از حد در مورد حمله پانیک دیگر نگران باشید یا رفتار خود را تغییر دهید تا دچار حمله پانیک نشوید.
بیشتر بدانید: حمله پانیک چیست و چگونه کنترل می‌شود؟
چه کسانی ممکن است دچار حملات پانیک شوند؟
هر کسی می تواند حمله پانیک را تجربه کند. این عوامل نقش دارند:
- سن: حملات پانیک معمولاً برای اولین بار در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی رخ می دهد. اما افراد در هر سنی، از جمله کودکان، ممکن است دچار حملات پانیک شوند.
- جنسیت: زنان دو برابر مردان در معرض ابتلا به اختلال پانیک هستند.
چه چیزی باعث حملات پانیک می شود؟
کارشناسان نمی دانند چرا برخی از افراد حملات پانیک را تجربه می کنند یا به اختلال هراس مبتلا می شوند. مغز و سیستم عصبی نقش کلیدی در نحوه درک و مدیریت شما از ترس و اضطراب دارند. خطر ابتلا به حملات پانیک در صورت داشتن موارد زیر افزایش می یابد:
- سابقه خانوادگی: اختلالات اضطرابی، از جمله اختلالات هراس، اغلب در خانواده ها دیده می شود و ممکن است به صورت ژنتیکی منتقل شود.
- مسائل مربوط به سلامت روان: افرادی که دارای اختلالات اضطراب، افسردگی یا سایر بیماری های روانی هستند، بیشتر مستعد حملات پانیک هستند.
- مشکلات سوء مصرف مواد: اعتیاد به الکل و مواد مخدر می تواند خطر حملات پانیک را افزایش دهد.
علائم حمله پانیک چیست؟
حملات پانیک به طور ناگهانی و بدون هشدار رخ می دهد. هیچ راهی برای توقف حمله پانیک پس از شروع آن وجود ندارد. علائم معمولاً در عرض 10 دقیقه پس از شروع حمله به اوج خود می رسد. خیلی زود ناپدید می شوند. علائم حمله پانیک عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- لرز
- احساس خفگی
- دشواری در تنفس
- ترس از دست دادن کنترل
- احساس مرگ
- احساس وحشت شدید
- حالت تهوع
- تپش قلب
- تعریق
- سوزن سوزن شدن یا بی حسی در انگشتان دست یا پا
- لرزش بدن
حملات پانیک چگونه تشخیص داده می شوند؟
مشکلات جدی سلامتی، مانند بیماری قلبی، بیماری تیروئید و مشکلات تنفسی، علائمی شبیه حملات پانیک ایجاد می کنند. پزشک شما ممکن است آزمایش هایی را برای رد کردن یک بیماری یا مشکل فیزیکی انجام دهد. اگر هیچ دلیل فیزیکی وجود نداشته باشد، پزشک ممکن است بر اساس علائم و عوامل خطر شما، پانیک را تشخیص دهد.
عوارض حملات پانیک چیست؟
حملات پانیک قابل درمان هستند. متأسفانه، بسیاری از مردم به دلیل خجالت کشیدن دریافت کمک را به تعویق می اندازند. حملات پانیک درمان نشده یا اختلال پانیک می تواند در توانایی شما برای لذت بردن از زندگی اختلال ایجاد کند. اختلال پانیک درمان نشده باعث بروز مشکلات زیر می شود:
- اضطراب پیش بینی کننده: احتمال حمله پانیک باعث ایجاد اضطراب شدید می شود.
- فوبیا: فوبیا ترس شدید و غیرمنطقی از چیزی خاص است. به عنوان مثال، آکروفوبیا ترس از ارتفاع است، در حالی که کلاستروفوبیا ترس از فضاهای بسته است.
- آگورافوبیا : تقریباً دو سوم افراد مبتلا به اختلال هراس دچار آگورافوبیا می شوند. این اختلال اضطراب باعث می‌شود از قرار گرفتن در مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که ممکن است حمله پانیک رخ دهد، بترسید. ترس می تواند به حدی شدید شود که شما برای ترک خانه خود بیش از حد ترس را تجربه کنید.
کی باید با دکتر تماس بگیرم؟
برخی از حملات پانیک نشانه هایی دارند که می توانند با یک مشکل فیزیکی مانند حمله قلبی اشتباه گرفته شوند. اگر درد قفسه سینه یا مشکل تنفسی دارید یا هوشیاری خود را از دست می دهید، به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
اگر حملات پانیک مکرر دارید و موارد زیر را تجربه می کنید، باید با پزشک خود تماس بگیرید
- اضطراب مزمن که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می کند
- مشکل در تمرکز
- تحریک پذیری شدید
- ترس از ترک خانه (اگورافوبیا)
- علائم حمله پانیک که بیش از 15 دقیقه طول می کشد
- مشکلات خواب
علت پانیک چیست؟
دکتر محمدرضا شالبافان، روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران: حتما تاکنون بارها با افرادی مواجه شده‌اید که به‌طور ناگهانی دچار حملات تپش قلب و تنگی نفس می‌شوند و در همان حالی که ترس شدید از مردن یا آسیب جدی روانی و جسمی ایشان را فراگرفته است خود را به بیمارستان یا درمانگاه می‌رسانند.
اما پزشک اورژانس پس از گرفتن نوار قلب و معاینه به آنها می‌گوید: «مشکل از قلبتان نیست، مشکل از اعصاب و روان شماست.» این افراد که معمولا در سنین جوانی و سابقه مشکل قلبی هم ندارند دچار حمله پانیک هستند که در فارسی به «هول» ترجمه شده است.
پانیک علائم زیادی دارد که عموما علامت‌های شایع بیماری‌های جسمی مانند تنگی نفس، تپش قلب، احساس خفگی، درد شکم و گزگز دست و پا است. اما در واقع مشکل ناشی از یک حمله شدید اضطراب است که به‌واسطه نزدیکی بین روان و جسم و ارتباط تنگاتنگ آنها خود را این‌گونه نشان می‌دهد.
حمله پانیک ممکن است توسط قرار گرفتن در موقعیت‌های مختلف مثل مواجهه با یک صحنه ترس‌آور، شنیدن یک خبر ناگهانی، مصرف مواد از جمله حشیش و حتی بدون هیچ اتفاق خاصی رخ دهد.
کسی با پانیک نمی‌میرد
در زمان حمله تقریبا همه مبتلایان به این باور می‌رسند که در حال مردن هستند و مدام از پزشک می‌پرسند «آیا خوب می‌شوم؟» شدت اضطراب در زمان حمله به حدی است که حقیقتا می‌تواند چنین باوری را در فرد ایجاد کند. افراد خانواده هم که با این نگرانی فرد مبتلا مواجه می‌شوند نگرانی مشابهی را تجربه می‌کنند و معمولا فرد را به نزدیک ترین بیمارستان و درمانگاه می‌رسانند.
اما نکته مهم و کمک‌کننده این است که افراد بدانند این بیماری کشنده نیست و تقریبا در تمامی موارد بدون باقی ماندن آسیب جسمی جدی سپری می‌شود. تکرار این واقعیت برای فرد بیمار در زمان حمله می‌تواند سبب کاهش اضطراب وی و افزایش سرعت کاهش علائم شود. در این شرایط همچنین بخصوص در فردی که پیش از حمله اخیر تحت معاینه قرار گرفته و تشخیص پانیک برایش قطعی شده بهتر است خانواده در انتقال فرد به بیمارستان عجله نکنند.
درمان پانیک چیست؟
همان‌گونه که گفته شد پانیک از جمله اختلالات اضطرابی است که درمان آنها توسط روانپزشک یا متخصص اعصاب و روان انجام می‌شود. این افراد البته معمولا برای بار اول به پزشکان اورژانس یا متخصصان قلب مراجعه می‌کنند ولی پس از درمان اولیه فورا باید به روانپزشک مراجعه کنند تا پس از ارزیابی، درمان شروع شود چرا که در صورت تاخیر در درمان، احتمال دارد بیماری شدت یابد و به اختلال جدی در عملکرد فردی، اجتماعی و شغلی فرد منجر شود.
درمان این اختلال مانند اکثر اختلالات روانپزشکی دو بخش دارد: درمان دارویی و غیر دارویی که به‌طور معمول هر دو در کنار هم توسط روانپزشک انجام می‌شوند. البته می‌توان گفت درمان غیر دارویی در این اختلال به تنهایی کفایت نمی‌کند و معمولا نیاز به تجویز درمان دارویی نیز هست.
در زمان حمله باید چه کرد؟
در زمان بروز این اضطراب شدید، پیش از هر چیز خود فرد بهتر است مطالبی را که روانپزشک درباره این اختلال گفته است برای خود مرور کند و خانواده نیز ضمن شلوغ نکردن اطراف بیمار به وی درباره کشنده نبودن این حملات توضیح دهند. معمولا با چنین توضیحاتی حملات در حال وقوع برطرف می‌شوند.
اما در صورت افزایش شدت حمله فرد می‌تواند در یک کیسه پلاستیکی چند دقیقه نفس بکشد و این کار می‌تواند باعث کاهش اضطراب و شدت حمله شود. از طرف دیگر اکثر روانپزشکان برای بیمار مشخص می‌کنند که اگر حمله دست داد می‌توانند با خوردن کدام دارو به صورت اضافه از شدت پیدا کردن حمله جلوگیری کنند.
البته نکته مهم این است که در صورت تکرار حملات پانیک معمولا فرد مبتلا باید هر روز به مدت حداقل چند ماه دارو مصرف کند و این جدای از تکرار حملات است چرا که درمان اصلی این اختلال کاهش کلی اضطراب فرد است که می‌تواند به کاهش و حذف این حملات منجر شود.
پس اگر روانپزشک برای شما در این زمینه دارو تجویز کرد و از شما خواست هر روز دارویتان را مصرف کنید حتی در صورت حذف کامل حملات، تحت نظر روانپزشکتان دوره درمان را تکمیل کرده و از قطع زودهنگام و بدون هماهنگی دارو جدا خودداری کنید.
نظر شما