به گزارش سلامت نیوز به نقل از مای کلیولندکلینیک، خونریزی مقعدی نشانه شرایطی مانند هموروئید، شقاق مقعد، بیماری التهابی روده (IBD)، زخم و سرطان کولورکتال است. به طور معمول، شما متوجه خونریزی مقعدی روی دستمال توالت، در آب یا در مدفوع خود می شوید. اگر خونریزی مقعدی را تجربه کردید، مهم است که با پزشک خود تماس بگیرید زیرا می تواند نشانه یک وضعیت پزشکی جدی باشد.
خونریزی مقعدی چیست؟
نگاه کردن به مدفوع و دیدن خون می تواند نگران کننده باشد. ممکن است ذهن شما به جاهای زیادی برود زیرا زنگ خطر به صدا در می آید که چیزی اشتباه است. خونریزی مقعدی می تواند از خفیف بودن تا نشانه ای از یک بیماری جدی مانند سرطان کولورکتال متفاوت باشد. اگر خونریزی مقعدی را تجربه میکنید، ممکن است خون را به روشهای مختلف یا در اشکال گوناگون(می تواند رنگ های مختلفی داشته باشد، از قرمز روشن تا مایل به قهوه ای تیره تا مشکی) مشاهده کنید.
رنگ خونی که می بینید در واقع می تواند نشان دهد که خونریزی از کجا می آید.
- خون قرمز روشن معمولاً به معنای خونریزی کم در روده بزرگ یا راست روده است
- خون قرمز تیره یا مایل به قرمز می تواند به معنای خونریزی بالاتر در روده بزرگ یا روده کوچک باشد
- ملنا (مدفوع تیره و قیر مانند) اغلب به خونریزی در معده، مانند خونریزی از زخم معده، اشاره دارد.
گاهی اوقات، خونریزی مقعدی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست و فقط از طریق میکروسکوپ قابل مشاهده است. این نوع خونریزی معمولاً در طول آزمایش آزمایشگاهی نمونه مدفوع مشاهده می شود.
آیا خونریزی مقعدی جدی است؟
در برخی موارد، خونریزی مقعدی می تواند یک علامت جزئی از یک بیماری باشد که به راحتی قابل درمان است. به عنوان مثال، هموروئید می تواند باعث خونریزی مقعدی شود. این معمولا مدت زیادی طول نمی کشد و درمان هموروئید اغلب آسان است. با این حال، خونریزی مقعدی گاهی اوقات می تواند نشانه یک بیماری جدی مانند سرطان کولورکتال باشد. مهم است که هر خونریزی را که تجربه می کنید پیگیری کنید. اگر سنگین، مکرر یا باعث نگرانی شما می شود، با پزشک خود تماس بگیرید تا آن را بررسی کند.
خونریزی مقعدی چگونه ظاهر می شود؟
شما ممکن است خونریزی مقعدی را به چند روش مختلف ببینید یا تجربه کنید، از جمله:
- دیدن خون روی دستمال توالت هنگام پاک کردن
- دیدن خون در کاسه توالت - ممکن است آب داخل کاسه به نظر برسد که قرمز رنگ شده است.
- هنگام اجابت مزاج متوجه مدفوع قرمز تیره، سیاه یا قیری می شوید.
خونریزی مقعدی می تواند قرمز روشن یا تیره تر باشد. شما همچنین می توانید خونریزی مقعدی داشته باشید بدون اینکه بتوانید آن را ببینید. این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که مقدار بسیار کمی خون در مدفوع شما وجود داشته باشد که به آن خونریزی مخفی می گویند.
اگر خونریزی مقعدی داشته باشم مدفوع من چگونه به نظر می رسد؟
هنگامی که در مدفوع شما خون وجود دارد، ممکن است به شکل های مختلفی به نظر برسد. ممکن است رگه های خون قرمز روشن روی مدفوع خود داشته باشید یا می توانید خون مخلوط با آن را ببینید. مدفوع همچنین می تواند بسیار تیره، تقریبا سیاه و قیر مانند به نظر برسد.
گاهی اوقات، ممکن است خونی در مدفوع خود داشته باشید که قابل مشاهده نباشد. به این خونریزی مخفی می گویند.خونریزی مخفی می تواند نشانه ای از خونریزی در داخل دستگاه گوارش شما باشد. همچنین میتواند نشانه یک بیماری جدیتر مانند بیماری التهابی در روده یا سرطان باشد.
خونریزی مخفی معمولاً در طول آزمایشات آزمایشگاهی که نمونهای از مدفوع شما را برای بررسی مقادیر کمی خون بررسی میکنند، مشاهده میشود. این آزمایش خون مخفی مدفوع نامیده می شود و می توان از آن به عنوان راهی برای غربالگری سرطان کولورکتال احتمالی استفاده کرد. اگر سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال دارید، ممکن است پزشک شما این را توصیه کند.
زمانی که یک رنگ غیرعادی در مدفوع خود می بینید باید به آن توجه کنید این است که چه چیزی خورده اید. غذاهای خاصی وجود دارند که می توانند رنگ مدفوع شما را تغییر داده و آن را قرمز یا حتی سیاه نشان دهند. این اغلب با خون در مدفوع اشتباه گرفته می شود.
علائم خونریزی مقعدی چیست؟
علائم خونریزی مقعدی بسته به علت خونریزی می تواند متفاوت باشد. بیشتر علل خونریزی مقعدی قابل درمان هستند و جدی نیستند. در برخی موارد، خونریزی مقعدی می تواند نشانه یک بیماری جدی مانند سرطان کولورکتال باشد. از آنجایی که تشخیص علت خونریزی مقعدی در خانه دشوار است، معمولاً اگر خونریزی مقعدی دارید، بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید.
برخی از علائمی که ممکن است با خونریزی مقعدی همراه باشد
- احساس درد و یا فشار مقعدی
- دیدن خون قرمز روشن در مدفوع، لباس زیر، دستمال توالت
- داشتن مدفوع به رنگ قرمز، قهوه ای یا سیاه
- داشتن مدفوعی که ظاهری شبیه قیر دارد
- احساس سبکی سر یا سرگیجه
- غش کردن
در برخی موارد بسیار شدید، خونریزی مقعدی می تواند منجر به شوک شود. اگر علائم شوک را تجربه کردید، فورا با ۱۱۵ تماس بگیرید و
علائم شوک می تواند شامل موارد زیر باشد
- افت ناگهانی فشار خون
- داشتن ضربان قلب سریع
- عدم توانایی در دفع ادرار
- بیهوشی
چه چیزی باعث خونریزی مقعدی می شود؟
دلایل مختلفی وجود دارد که چرا ممکن است خونریزی مقعدی را تجربه کنید. علل خونریزی مقعدی می تواند از شرایط معمول و خفیف تا شرایط شدیدتر و نادر که نیاز به درمان فوری پزشکی دارند متفاوت باشد.
علل خونریزی مقعدی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- هموروئید: شایع ترین علت خونریزی رکتوم، هموروئید، وریدهای متورم رکتوم (بواسیر داخلی) یا مقعد (بواسیر خارجی) است. شما می توانید به دلایل زیادی از جمله یبوست مزمن ، زور زدن در حین اجابت مزاج، بارداری، بلند کردن اجسام سنگین، داشتن رابطه مقعدی و چاقی به هموروئید مبتلا شوید.
- شقاق مقعدی: گاهی اوقات با بواسیر اشتباه گرفته می شود، شقاق مقعدی شکاف یا پارگی در پوست اطراف مقعد است. این زمانی اتفاق می افتد که مدفوع بسیار سفت دارید که دفع آن دشوار است. فشار اضافی حرکت روده باعث می شود پوست باز شود. شقاق مقعدی می تواند باعث شود هنگام رفتن به دستشویی خون ببینید و همچنین در هنگام اجابت مزاج احساس سوزش کنید. شقاق مقعدی معمولاً با گذشت زمان خود به خود از بین می رود.
- آبسه مقعدی یا فیستول: در واقع غدد کوچکی در داخل مقعد شما وجود دارد که به دفع مدفوع کمک می کنند. این غدد می توانند عفونی شوند و باعث ایجاد آبسه یا فیستول شوند. هنگامی که غده داخل مقعد چرک ایجاد می کند و باعث انسداد می شود، آبسه ایجاد می شود. فیستول مقعدی یک تونل کوچک است که آبسه را به پوست اطراف مقعد متصل می کند. این شرایط می تواند ناشی از بیماری التهابی روده، سل یا پرتودرمانی باشد.
- دیورتیکولوز، دیورتیکولیت: این شرایط زمانی اتفاق میافتد که کیسههای کوچک (به نام دیورتیکول) در بخشهای ضعیف روده شما ایجاد میشوند. این دیورتیکول ها می توانند از دیواره های روده شما بیرون بزنند و باعث خونریزی و عفونت شوند. هنگامی که این کیسه ها عفونی می شوند، می توانند علائمی مانند درد شکم ، تب و تغییر ناگهانی در عادات روده ایجاد کنند.
- بیماری التهابی روده(IBD): بیماری التهابی روده (IBD) تورم روده کوچک یا بزرگ است. دو نوع IBD وجود دارد - بیماری کرون و کولیت. بیماری کرون وضعیتی است که در آن تورم در بخش هایی از دستگاه گوارش ایجاد می شود. در کولیت، تورم عمدتا در روده بزرگ است. افراد مبتلا به IBD ممکن است تب، اسهال، درد و گرفتگی شکم، انسداد روده و خونریزی رکتوم را تجربه کنند.
- زخم ها: وقتی مقدار مایعات گوارشی در روده های شما از تعادل خارج می شود، می تواند به پوشش دستگاه گوارش شما آسیب برساند و باعث ایجاد زخم شود. این زخم ها ممکن است خونریزی کنند و باعث شوند مدفوع سیاه رنگی داشته باشید که گاهی ظاهری شبیه قیر دارد.
- پولیپ های بزرگ: پولیپ می تواند شبیه قارچی باشد که از کنار روده شما رشد می کند. پولیپ های بزرگ می توانند خونریزی کنند و باعث خونریزی مقعدی شوند. در برخی موارد، پولیپ ها در صورت عدم درمان می توانند به سرطان تبدیل شوند. مهم است که خونریزی مقعدی مربوط به پولیپ بررسی شود زیرا می تواند نشانه سرطان روده بزرگ باشد.
آیا مواد غذایی وجود دارد که بتواند رنگ مدفوع من را مانند خونریزی مقعدی تغییر دهد؟
غذاهای خاصی وجود دارند که می توانند مدفوع شما را به رنگ غیرعادی تبدیل کنند. شما می توانید مدفوع سبز، زرد و حتی سیاه داشته باشید. این می تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد (داشتن صفرا بیش از حد در طول هضم، داشتن یک بیماری پزشکی مانند بیماری التهابی روده یا بیماری سلیاک، مصرف آنتی بیوتیک یا حتی خوردن غذاهایی با رنگدانه های رنگی قوی.)
اغلب، خون می تواند مدفوع شما را بسیار تیره و تقریبا سیاه نشان دهد. غذاهایی مانند شیرین بیان سیاه، چغندر، توت های تیره (زغال اخته و شاه توت) و ژلاتین قرمز همگی می توانند مدفوع شما را بسیار تیره نشان دهند. این پدیده می تواند به راحتی با وجود خون در مدفوع اشتباه گرفته شود. اگر در حین اجابت مزاج متوجه مدفوع شدید تیره شدید، به آنچه اخیراً خورده اید فکر کنید. این احتمال وجود دارد که چیزی که خورده اید دلیلی برای مدفوع معمولاً تیره باشد.
آیا آزمایشی برای خونریزی مقعدی وجود دارد؟
راه های مختلفی وجود دارد که پزشک شما می تواند خونریزی مقعدی را برای کمک به کشف علت ارزیابی کند. پزشک شما ممکن است با سؤال از شما در مورد وضعیت خونریزی مقعدی شروع کند. برخی از سوالات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی مقعدی از چه زمانی شروع شد؟
- روز قبل از دیدن خونریزی مقعدی چه خوردید؟
- چند بار دفع مدفوع دارید؟
- آیا یبوست داشته اید؟
- آیا در حین اجابت مزاج زور می زدید؟
- آیا هنگام خونریزی مقعدی درد دارید؟
- مدفوع شما چه شکلی است؟
- آیا شما هموروئید دارید؟
- آیا شرایط التهابی روده دارید؟
- آیا سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال دارید؟
این سوالات می تواند به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما کمک کند تا علت احتمالی خونریزی شما را محدود کند. همچنین آزمایشهایی وجود دارد که ارائهدهنده شما میتواند برای کمک به تعیین علت انجام دهد.
آزمایشهایی برای کمک به تشخیص علت خونریزی مقعدی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- معاینه فیزیکی راست روده و مقعد
- کولونوسکوپی
- سیگموئیدوسکوپی
- آزمایش خون مخفی مدفوع
آیا خون قرمز روشن در مدفوع من بدتر از خون تیره تر است؟
هر چه خون طولانیتر در دستگاه گوارش شما باقی بماند، معمولاً تیرهتر به نظر میرسد. این به این دلیل است که مواد شیمیایی گوارشی در بدن شما وجود دارد که به طور طبیعی هر چیزی را که در دستگاه گوارش شما حرکت می کند تجزیه می کند. خون هر چه مدت طولانی تری در تماس با این مواد شیمیایی باشد تیره تر می شود. اگر خونریزی شما در دستگاه گوارش بیشتر باشد، ممکن است در توالت تیره تر به نظر برسد. اگر خون قرمز روشن می بینید، می تواند به این معنی باشد که در دستگاه گوارش شما پایین تر است یا خیلی سریع در بدن شما حرکت می کند. در حالی که دلایل خوش خیم (نه مضر) زیادی برای خونریزی قرمز روشن وجود دارد، دلایل خوش خیم کمتری برای خون تیره تر وجود دارد؛به همین دلیل، خون تیره ممکن است نگران کننده تر باشد و نیاز به بررسی توسط پزشک دارد.
چگونه خونریزی مقعدی را درمان کنم؟
در بیشتر موارد، خونریزی مقعدی را می توان با مراقبت از علت خونریزی درمان کرد. خونریزی مقعدی اغلب بخشی از یک مسئله بزرگتر است که باید مراقبت شود. هنگامی که آن بیماری درمان شد، خونریزی معمولا متوقف می شود. گزینه های درمانی بسته به شرایط ممکن است متفاوت باشد. شرایطی مانند شقاق مقعدی می تواند به مرور زمان خود به خود از بین برود یا با پماد درمان شود. هموروئید یکی دیگر از علل شایع خونریزی مقعدی است که میتوان آن را با رفع مشکلات یبوست، تغییر رژیم غذایی و مصرف آب یا احتمالاً جراحی درمان کرد.
یکی دیگر از علل شدید خونریزی مقعدی می تواند سرطان باشد. در این صورت، پزشک یک برنامه درمانی برای درمان سرطان ایجاد میکند که اغلب تومورها را از بین میبرد.
چه زمانی در مورد خونریزی مقعدی باید به پزشک مراجعه کنم؟
معمولاً هر زمان که خونریزی مقعدی داشتید، بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید. این می تواند نشانه ای از بیماری دیگری باشد که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. اگر خونریزی شدید دارید یا در دفع مدفوع خون مشاهده می کنید، ضروری است که به پزشک مراجعه کنید.
چه سوالاتی باید در مورد خونریزی مقعدی در طی یک قرار ملاقات از پزشک بپرسم؟
اگر خونریزی مقعدی را تجربه می کنید، تماس با پزشک و مراجعه برای قرار ملاقات اغلب ایده خوبی است. پزشک متوجه می شود که چه چیزی باعث خونریزی می شود و برنامه ای برای متوقف کردن خونریزی ایجاد می کند.
مهم است که هر سوالی که ممکن است در طول این قرار داشته باشید بپرسید.
از صحبت در مورد حرکات روده یا جزئیات مربوط به مدفوع خود خجالت نکشید. این اطلاعات ممکن است مشمئز کننده به نظر برسد، اما به ارائهدهنده شما کمک میکند تا بداند چه اتفاقی میافتد و بهترین راه را برای کمک به احساس بهتر شما پیدا کند.
سلام بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. سرخود و بدون مشورت با پزشک دارو مصرف نکنید.