به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم، معاون بهداشت وزارت بهداشت، از احتمال ورود ویروس بیماری فلج اطفال به کشور خبر داده است؛ ویروسی که به‌دلیل ضعیف بودن واکسیناسیون در کشورهای همسایه، ممکن است خودش را به کشور ما هم برساند. اما ویروس فلج اطفال، چطور و چگونه بیماری‌زایی می‌کند و چطور می‌توان در برابرش ایمن ماند؟ سؤالی که دکتر محمود خدابنده، فوق‌تخصص عفونی کودکان به آن پاسخ می‌دهد.
چند وقتی است که بیماری فلج اطفال، دوباره بر سر زبان‌ها افتاده؛ کمی از روند چگونگی ابتلا به آن می‌فرمایید؟
بیماری فلج اطفال، از ویروس پلیو ویروس به‌وجود می‌آید. نوعی بیماری که راه‌های ابتلای آن از دو طریق دهانی و مدفوع، ممکن است. درواقع یکی از این راه‌ها، اگر فرد مبتلا بعد از دفع مدفوع، دست‌هایش را به‌درستی نشوید و با فردی دست بدهد و بعد آن دست با دهن فرد برخورد کند، امکان ابتلا به این ویروس وجود دارد. در واقع در این روش ابتلا و انتقال، رعایت بهداشت و نظافت شخصی، بسیار اهمیت دارد.
و دیگر راه ابتلا؟
راه دیگر ابتلا به بیماری از طریق قطرات تنفسی فرد مبتلاست. در واقع، اگر این قطرات به افراد سالم منتقل شود، می‌تواند باعث ابتلا به فلج اطفال در آنها شود. معمولا این بیماری در کودکان زیر پنج سال بروز می‌کند.
این بیماری چقدر می‌تواند نگران‌کننده‌باشد؟
واقعیت این است که حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد کسانی که به ویروس مبتلا می‌شوند، شکل جدی بیماری را تجربه نمی‌کنند. در قریب به‌اتفاق موارد، مبتلایان به بیماری، ممکن است با علائمی مانند خستگی، بی‌حالی و علائمی مشابه آنفلوآنزا مواجه شوند که بعد از گذراندن دوره نقاهت، دوباره به روزهای سلامت برمی‌گردند.
پس خود بیماری مانند نامش، آن‌قدرها هم ترسناک نیست؟
در واقع این درصد زیادی از مبتلایان به سمت فلج‌شدن پیش نمی‌روند اما در این میان، حدود ۵درصد از موارد هستند که ممکن است با عارضه‌های بسیار شدیدی مواجه شوند که همین ۵درصد، لزوم پیشگیری را ضروری‌می‌کند.
این عارضه‌ها به چه شکل بروز پیدا می‌کنند؟
عارضه‌هایی بیماری فلج اطفال در موارد شدید می‌تواند به صورت درگیری‌های عصبی و نخاع باشد. این فلج ممکن است گاهی به شکل فرم شدید باشد که عضلات تنفسی راهم درگیر ونفس‌کشیدن راهم برای فردسخت ومشکل کند؛خدای ناکرده دربرخی موارد وشدت بیماری،احتمال مرگ هم وجود دارد. درچنین شرایطی،ممکن است فرددچارفلج عضلات وبه‌ویژه عضلات پا شود.
درمان این بیماری چطور پیش می‌رود؟
در شکل شدید و حاد و در شرایطی که فرد دچار فلج عضلانی شده، درمان قطعی برایش وجود ندارد مگر فیزیوتراپی که بتواند تا حدی، کارکرد آن عضو را بهبود ببخشد و برخی حرکاتش برگردد.
خب در چنین وضعیتی، به نظر می‌رسد پیشگیری، مهم‌ترین حرف را در روند این‌بیماری‌می‌زند!
دقیقا همین‌طور است و واکسیناسیون فلج اطفال، یکی از اصلی‌ترین راه‌های پیشگیری از این بیماری است. واکسنی که در کشور ما به دو نوع خوراکی و تزریقی وجود دارد و برای پیشگیری از بیماری، بسیار نتیجه قابل‌قبولی دارد.
تفاوت این دو نوع واکسن خوراکی و تزریقی فلج اطفال در چیست؟
واکسن خوراکی که اصطلاحا به آن OPV می‌گوییم، در ماه‌های اول تولد تا یک‌سالگی و در سن شش سالگی به کودک خورانده می‌شود؛ واکسنی که عامل بسیار مناسبی برای پیشگیری محسوب می‌شود و بعد از مصرف، آنتی‌بادی علیه ویروس دربدن کودک شکل می‌گیرد اما واکسن تزریقی که به آن IPV می‌گوییم، به‌صورت محدود در برخی افراد تزریق می‌شود. درواقع واکسن خوراکی برای کسانی که نقص ایمنی دارند توصیه نمی‌شود، چراکه این واکسن، ساخته شده از ویروس زنده ضعیف شده و برای کسانی که سیستم ایمنی پایینی دارند، می‌تواند مشکل‌ساز باشد. در چنین شرایطی، توصیه می‌شود که برای این افراد، از واکسن تزریقی استفاده شود که در ساخت آن، از ویروس کشته‌شده استفاده شده و مشکلی برای فرد بیمار ایجاد نمی‌کند.
پس با انجام واکسیناسیون، به مقدار قابل‌توجهی می‌توان از شیوع بیماری جلوگیری کرد؟
بله. بدیهی است که با مصرف قطره خوراکی فلج‌اطفال، می‌توانیم تا حد زیادی از این بیماری جلوگیری کنیم اما متأسفانه بعد از پاندمی کووید،خیلی ازخانواده‌ها برای واکسن فلج‌اطفال مراجعه نکرده‌اند.ازطرف دیگر،برخی کشورهای همسایه نیز واکسیناسیون کاملی ندارند که همین دو عامل می‌تواند باعث شود، این ویروس در کشور انتشار گسترده‌ای پیدا کند.
شما در حال حاضر با بیماران مبتلا به ویروس زیادی مواجه شده‌اید؟
راستش را بخواهید فعلا خیر! در واقع این‌طور نیست که بگوییم شیوع گسترده پیدا کرده و نگرانی در دل مردم ایجاد شود اما آنچه اهمیت دارد این است که نباید در برابر این بیماری ترسی داشته باشیم و صرفا با رعایت بهداشت شخصی و به موازات آن، با انجام واکسیناسیون کامل، خطر ابتلا به بیماری را از فرزندان‌مان دور کنیم.
نظر شما