به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند، البته این نخستین باری نیست که چنین آماری در مورد کاهش مرگومیر زنان باردار ایرانی منتشر میشود. اواخر سال گذشته نیزانسیه خزعلی معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده، در مراسمی گفته بود؛ در سالهای بعد از انقلاب اسلامی، ایران توانسته مرگ ومیر مادران را تا ۹۰ درصد کاهش داده و یکی از کشورهای پیشرو در کاهش مرگ ومیر مادران باشد، به طوریکه مرگ ومیر مادران را از ۲۵۰ در ۱۰۰ هزار به ۱۸ در ۱۰۰ هزار رسانده است.
حالا بعد از چند ماه سودابه کاظمی، رئیس انجمن متخصصان زنان و زایمان، با بیان اینکه ایران جزو پنج کشور برتر دنیا در کاهش مرگ ومیر مادران هنگام موالید است، اعلام کرده که اکنون این شاخص به ۲۲ در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت رسیده که کاهش چشمگیری در سالهای اخیر محسوب می شود. این آمار در حالی مطرح می شود که پیش از انقلاب آمار مرگ و میر مادران در ایران به گفته رئیس سازمان نظام پزشکی حدود ٢٥٠ نفر در ١٠٠ هزار نفر بوده که باعث شده بود تا ایران در قعر لیست کشورهای جهان از این حیث باشد! از سویی رئیس زاده افزایش جزئی آمار مربوطه در چند ماه اخیر را طبیعی دانسته و می گوید: به هر حال با توجه به شرایط جامعه و اپیدمی هایی که رخ می دهد این امر طبیعی است. کمااینکه دلیل افزایش جزئی آمار فوتی ها در این زمینه، به دوران کرونا بر می گردد. چرا که عوارض ابتلا به کرونا همچنان در زنان ایرانی وجود دارد.
از پیش از انقلاب تا امروز
آمار مرگ و میر زنان باردار در قبل و بعد از انقلاب به هیچ عنوان با هم قابل مقایسه نیست. براساس آمار منتشر شده تا قبل از راه‌اندازی نظام بهداشتی فعلی کشور، مادران بسیاری(بیش از ۲۵۴ در یکصد هزار تولد زنده) جان خود را از دست می‌دادند و فقط یک درصد مراجعین به واحدهای بهداشتی را زنان باردار تشکیل می‌داد و نسبت بهره‌مندی شهرنشینان ۲۰ برابر روستاییان بود. اما با پیشرفت پزشکی و نظام سلامت در جمهوری اسلامی ایران، کاهش مرگ و میرمادران باردار و تلاش برای حفظ موالید و نوزادان تازه متولد شده، از جمله اولویت های سیستم سلامت کشور شد.
از سویی مرگ و میر مادران باردار نیز، براساس آخرین آمار و اطلاعات مربوط به دوران پیش از انقلاب که به سال ۱۳۵۶ برمی گردد ، معادل ۲۵۴ در ۱۰۰ هزار نفر بوده که این میزان به گفته رئیس انجمن متخصصان زنان و زایمان ایران حالا به ٢٢ نفر در ۱۰۰ هزار نفر رسیده است. همچنین پیش از انقلاب اسلامی، میزان مرگ و میر نوزادان ۱۵۴ در یک‌هزار تولد زنده بود که این میزان اکنون به ۹.۲۴ در هزار تولد زنده رسیده است.
در همین راستا، میزان مرگ و میر کودکان زیر ۵ سال نیز کاهش پیدا کرده، به نحوی که میزان مرگ و میر این گروه از ۲۲۵ در هزار نفر دوران پیش از انقلاب اسلامی به ۱۴ در هزار نفر رسیده است. این رویه اما در تبین جایگاه سلامت کشور در دنیا نیز نقشی کلیدی را داشته بطوریکه براساس گزارش برنامه توسعه ملل متحد، از سال ١٣٣٩ تا ۱۳۵۷ شاخص امید به زندگی در بدو تولد از ۴۹.۵ سال در سال ابتدایی به ۵۱.۵ سال به سال انتهایی رسید، اما اکنون گزارش بانک جهانی نشان می‌دهد، امید به زندگی مردم ایران از ابتدای انقلاب تاکنون ۲۵ سال افزایش یافته و به بیش از ۷۶ سال رسیده است.
پایبندی به تعهدات بین المللی
«علاوه بر ارتقاء جایگاه ایران در زمینه شاخصه« امید به زندگی» در دنیا، بحث مرگ و میر مادران باردار از مهمترین شاخص های بهداشتی هر کشوری در جهان محسوب می شود چرا که هم اینک نیز، در هر دو دقیقه یک مادر به دلیل زایمان جان خود را از دست می دهد.» اینها بخش هایی از اظهارات محمد رئیس زاده رییس کل سازمان نظام پزشکی کشور است. وی این رکورد بی سابقه را نتیجه تلاش متخصصان زنان و زایمان و رزیدنت های مراکز درمانی و کلیه دستندرکارانی می داند که با برنامه ریزی منسجم باعث شده اند تا آمارمرگ و میر مادران باردار نسبت به میانگین جهانی کمتر باشد و ایران جزوچند کشور پیشرو در دنیا در این زمینه قرار بگیرد.
وی در دسترس بودن خدمات تخصصی را از مهمترین ابزارهای مورد نیاز برای یک زایمان ایمن میداند و میگوید: «خوشبختانه در ایران، بالای ۹۵ درصد زایمانها توسط کادر تخصصی زنان و زایمان انجام میشود ضمن اینکه فراوانی بسیار قابل توجه خانه های بهداشت و سلامت و مراکز درمانی نیز باعث شده تا دسترسی شهروندان حتی در دورترین نقاط کشور به خدمات درمانی و رسیدگی های دوران بارداری ممکن باشد. اینها عواملی هستند که باعث شده تا آمار مرگ ومیر مادران به نحو محسوسی کاهش پیدا کند.»
رئیس زاده با ذکر اینکه آمار یاد شده در این زمینه اصلا قابل مقایسه با آمار پیش از انقلاب نیست می گوید: «در سال ٥٦-٥٧ ، آمار کشور ما در این خصوص چیزی بین ٢٥٠ تا ٢٦٠ نفر در ١٠٠ هزار نفر بود که آن زمان این آمار نه تنها بسیار قابل توجه بود که باعث شده بود تا ایران از این حیث در قعر لیست کشورهای جهان باشد.
اما امروز به مدد اقدامات بی نظیر صورت گرفته در ٤ دهه انقلاب اسلامی، ما به یکی از کشورهای پیشرو در مورد کاهش مرگ و میر مادران تبدیل شده ایم. گرچه آمار حدود ٢٢ نفر در ١٠٠ هزار فوتی کنونی نیز چندان مورد رضایت ما نیست و باید تلاش کنیم تا این آمار بیشتر کاهش پیدا کند، چرا که با توجه به چالش جمعیتی در کشور ما، هر زایمان یک زایمان طلایی برای ما تلقی می شود»
رئیس سازمان نظام پزشکی کشور با ذکر اینکه در طول ٤٠ سال گذشته آمار پزشکان و متخصصان زن جامعه پزشکی ٣٠ برابر افزایش داشته است می گوید: در حال حاضر آمار متخصصان زنان و زایمان کشور حدود ٨٠٠ نفر در پیش از انقلاب به ٦ تا ٧ هزار متخصص رسیده است که این امر با توجه به فرهنگ و عرف ما باعث شده تا بانوان کشورمان با خیال راحت تر به این پزشکان مراجعه کنند».
اما چرا طی چند ماه گذشته آمار مرگ و میر مادران کمی افزایش داشته است؟ سوالی که رئیس زاده در پاسخ به آن می گوید: « به هر حال با توجه به شرایط جامعه و اپیدمی هایی که رخ می دهد این امر طبیعی است. کمااینکه دلیل افزایش جزئی آمار فوتی ها در این زمینه، به دوران کرونا بر می گردد. چرا که عوارض ابتلا به کرونا همچنان در زنان ایرانی وجود دارد.
در واقع آثار کرونا در بانوانی که به آن مبتلا شده اند ممکن است کم کم عیان شود و از طرفی زمان یک ساله بارداری هم باعث شده تا این افزایش، حالا کم کم خودش را نشان دهد. ولی این موضوع چیز نگران کننده ای نیست و مطمین باشید دوباره به حالت عادی باز خواهد گشت. وی با اشاره اینکه بیش از ۴۲ درصد متخصصان ما در پنج کلانشهر ساکن هستند و توزیع ناعادلانه در مناطق مختلف نیازمند توجه و سیاست گذاری است، تصریح کرد: ضرورت دارد صندوق امنیت برای متخصصان زنان و زایمان ایجاد شود تا دغدغه ای بابت مسائل قانونی، بیمه ای و غیره ای نداشته باشد و وزارت بهداشت در این زمینه تلاش کند.
بدین ترتیب به نظر می رسد کشور ما گرچه هم اینک جزء کشورهای پیشرو در زمینه حفظ جان مادران باردار است اما باید سیستم درمانی و سلامت کشور با حل مشکلات کادر درمان و پزشکی این حوزه، تلاش کنند تا این رویه ادامه پیدا کند و به در دولت چهاردهم نیز این سیر نزولی ادامه یاید.
نظر شما