به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه خراسان، نه تصویب قانون در مجلس، نه رایزنی های دیپلماتیک با کشور همسایه و نه سرمایه گذاری برای استحصال آب های ژرف، هیچ کدام هنوز نتوانسته است تشنگی سیستان و بلوچستان را رفع و مشکل اساسی مردم این خطه را حل کند؛ خطری که به گفته نماینده آن‌ها در مجلس می تواند تشدید موج بیکاری و مهاجرت‌شان را به همراه داشته باشد.
آخرین وضعیت انتقال آب از عمان
حبیب ا... دهمرده، عضو مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرگزاری مجلس، آخرین وضعیت طرح های تامین آب این استان را تشریح کرده است که البته خبرهای تلخی برای ما دارد. بخش اول صحبت های او مربوط به آخرین وضعیت انتقال آب دریای عمان است: «در شهریور 1401 کلیات طرح انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان تصویب و دولت مکلف به اجرایی شدن آن شده است که تاکنون هم اقداماتی برای اجرایی شدن آن داشته اما متاسفانه به اهداف تعیین شده یعنی سیرابی این شهر مرزی ایران نرسیده‌ایم. طی سفر رئیس جمهور و معاون ایشان به استان هم مصوباتی برای حل بحران بی‌آبی در نظر گرفته و مقرر شد از چند نقطه، آب دریای عمان را به مناطق مختلف این استان انتقال دهند، به عنوان مثال قرار بود پروژه انتقال آب از زاهدان به چابهار و از چابهار به زاهدان به مرحله عملیاتی شدن برسد؛ اما هنوز شاهد آن نبوده‌ایم و کم لطفی مسئولان در اجرای قوانین حلال تشنگی سیستان و بلوچستان، مشهود است».
دولت: کوتاهی و کم کاری پذیرفته نیست
در این باره، دولت از جدیت برای پیگیری پروژه خبر داده و معاون عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان هم در جلسه اخیر بررسی روند پیشرفت پروژه گفته است: «باید مشکلات و موانع اجرایی را برطرف کرد و در این خصوص هیچ کوتاهی و کم کاری نیز از متولیان امر پذیرفته نیست».
از چاه های ژرف هم آبی برای سیستان گرم نشد
دهمرده به طرح استفاده از آب های ژرف و سرنوشت آن هم اشاره و تصریح کرده: «متاسفانه بارها این راه حل‌ها در قالب پیشنهاد مطرح شده اما به مرحله اجرا نرسیده است». آخرین توضیحات دولت درباره این طرح مهم نیز به گزارش چند روز قبل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برمی‌گردد که اعلام کرد «تا پایان فروردین آب چاه ژرف به شبکه آب‌رسانی شهر ادیمی سیستان و بلوچستان وصل می شود و بخشی از نیاز آب شرب منطقه را تامین می کند». با این حال تا عصر دیروز خبری درباره محقق شدن این وعده رسانه‌ای نشد، ضمن آن‌که واضح است میزان این منبع آبی، چندان قابل اطمینان نیست و نمی توان از آن انتظار معجزه داشت.
دولت افغانستان قطره‌ای آب به ایران نمی‌دهد
سومین راه تامین آب سیستان و بلوچستان، پیگیری حقابه هیرمند است که این نماینده مجلس در این باره هم اظهارات نگران کننده‌ای داشته است: «سرنوشت نزدیک به یک و نیم میلیون سیستانی وابسته به رودخانه هیرمند است که متاسفانه دولت افغانستان در این زمینه به هیچ صراطی مستقیم نبوده، بماند که بحث سیاسی، امنیتی و حکمرانی آمریکا و اسرائیل در ابعاد مختلف بر این ماجرا سلطه دارد و دولت افغانستان عملا اعلام کرده تحت هیچ شرایطی قطره‌ای آب از هیرمند به ایران نمی‌دهد».
وزیر امور خارجه: از حقابه کوتاه نمی آییم
موضع دولت در این باره نیز همواره تلاش برای تعامل با طرف افغانستانی بوده است؛ هرچند که در بهمن ماه سال گذشته، معاون اول رئیس جمهور درباره عهدشکنی کشور همسایه موضع گیری قاطعی داشت و گفت: «در صورت تامین نشدن حقابه ایران، 700 هزار تبعه افغانستانی ساکن استان سیستان و بلوچستان به کشورشان برگشت داده خواهند شد». پس از این موضع گیری، رایزنی های دیپلماتیک با جدیت بیشتری دنبال شد و وزرای خارجه دو کشور در این باره گفت و گو کردند. حسین امیرعبداللهیان، 28 فروردین ماه نیز توئیتی در این باره منتشر کرد و نوشت: «در مذاکرات اخیرم با آقای متقی سرپرست وزارت خارجه هیئت حاکمه موقت افغانستان در شهر سمرقند، مسئله حقابه ایران از هیرمند را به تفصیل مورد تاکید قرار دادیم. افغانستان هم بر پایبندی خود به حقابه ایران تاکید داشت. بر انجام اقداماتی فوری توافق کردیم. از حقابه ایران کوتاه نخواهیم آمد».
معاون رئیس جمهور عازم افغانستان می شود
حالا قرار است علی سلاجقه معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست هم در راس یک هیئت فنی عازم افغانستان شود. این خبر را رئیس مرکز اموربین الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط زیست اعلام و تصریح کرده است: «اگر توافق نامه سال 1352 و حقوق تاریخی حقابه پیگیری شود و طرف افغانستانی هم سازنده مذاکره کند، به نظر می‌آید بتوانیم به این حقابه دست پیدا کنیم و منطقه از این وضعیت بحرانی خارج شود».
بیم تشدید بیکاری و مهاجرت
چرایی اهمیت پیگیری برای حل مشکلات آب در سیستان و بلوچستان، کاملا واضح است؛ اما مرور این صحبت های نماینده آن‌ها در مجلس، ضرورت آن را بیشتر نشان می دهد: «وقتی از تشنگی این استان پهناور کشور صحبت می شود، فقط منظور هیرمند نیست، باید زاهدان، زابل، ایرانشهر، چابهار و سایر شهرستان‌های این استان را مدنظر قرار داد که آب مورد نیاز هر کدام باید به نحوی تامین شود؛ در بخش شمالی استان یعنی سیستان که زندگی اکثر ساکنان به آب وابسته است، از آب شرب آشامیدنی مورد نیاز تا آب کشاورزی وابسته به هیرمند همگی به نوعی حیات در این استان را تحت الشعاع قرار می‌دهد. تامین نشدن حقابه هیرمند در کنار نابودی کشاورزی، بیکاری را برای مردم این استان به ارمغان آورده که به نوعی سناریوی مهاجرت و خالی شدن مرزها را برای این استان جنوبی ایران رقم می‌زند».
چشم انتظار تامین حقابه و آب دریا
«علیرضا قاسمی»، مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، در گفت و گو با خراسان می گوید: قطعا به سرانجام رسیدن طرح انتقال آب و تامین حقابه، در تامین منابع آب مصرفی مردم سیستان و بلوچستان تاثیرگذار است؛ چرا که در طرح انتقال آب از دریای عمان، در کنار تامین آب صنعت، 130 میلیون مترمکعب تخصیص نیز برای کمک به تامین آب شرب استان دیده شده است. وی می افزاید: درباره حقابه هیرمند هم نکته مهم این است که آب شهری و روستایی منطقه سیستان و همچنین حدود 50 درصد آب شهر زاهدان وابسته به چاه نیمه های منطقه است و ارتباط مستقیم با حقابه دارد.
نظر شما