مددکاران اجتماعی دارای طیف وسیعی از وظایف هستند؛ آن‌ها به گروه‌های متفاوت، از دانش‌آموزان گرفته تا افراد درگیر اعتیاد، خدمات مشاوره‌ای متنوعی را ارائه می‌دهند. مددکاری اجتماعی می‌تواند در زندگی افراد از جایگاه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متنوع جای خود را باز کرده‌است.
مددکاری اجتماعی و سلامت روان ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. در مددکاری اجتماعی بیماران روانی به ارزیابی، تشخیص و درمان بیماری‌های روانی نظیر اختلالات خوردن، افسردگی، ضربه‌ی روحی پس از سانحه و غیره پرداخته می‌شود. در این مسیر آن‌ها مراحل زیر را طی می‌کنند:
- ارزیابی بیماری: جمع‌آوری اطلاعات از فرد بیمار در خصوص افکار و احساسات وی.
- تشخیص بیماری: تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده و تطابق آن‌ها با علائم بیماری‌های روانی مفروض.
- برنامه‌ریزی برای درمان: مشورت و همکاری با فرد بیمار جهت تنظیم برنامه‌ای دقیق برای حل مشکلات تجربه‌شده.
- ارزیابی درمان: بررسی میزان موفقیت پروسه‌ی درمان در دست‌یابی به اهداف تعیین‌شده.
مددکاری اجتماعی مبتلایان اسکیزوفرن
اسکیزوفرنی از جمله بیماری‌های سلامت روان است که در گذشته تصور بر درمان‌ناپذیری آن بود. امروزه شاهد مداخلات درمانی موثر در جنبه‌های متعدد زیستی، روانی و اجتماعی این بیماری هستیم.
مددکاری اجتماعی مبتلایان اسکیزوفرنی حتی پس از ترخیص بیماران، جهت بررسی و ارزیابی وضعیت آن‌ها ضرورت دارد.
در یکی از حوزه‌های مددکاری اجتماعی مبتلایان اسکیزوفرنی یعنی درمان‌های فردی، به فرد اسکیزوفرن فرصتی جهت صحبت در مورد مشکلاتی که با آن‌ها سر و کار دارد می‌دهند. متخصصین در مددکاری اجتماعی مبتلایان اسکیزوفرنی جهت تشخیص عوامل گوناگونی که دست به دست هم می‌دهند و این مشکلات را برای بیمار به وجود می‌آورند، آموزش دیده‌اند. آن‌ها می‌توانند به بیمار اسکیزوفرن جهت حل مشکلات و یادگیری روش‌های رویارویی با چالش‌های متنوع در زندگی، کمک کنند.
دریافت کمک از کسانی که این بیماران را قضاوت نمی‌کنند، به آن‌ها فرصت می‌دهد تا در مورد مسائل خصوصیشان بدون کم‌ترین احساس شرم صحبت کنند.
مددکاری اجتماعی مراقبین بیماران اسکیزوفرن
ابتلای عضوی از خانواده به بیماری اسکیزوفرنی می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد؛ رویارویی با انواع علائم این بیماری می‌تواند استرس‌های زیادی را بر اعضای خانواده وارد کند.
در جلسات درمانی که برای خانواده‌های بیماران اسکیزوفرن برگزار می‌شوند، دو مددکار اجتماعی در 10 یا تعداد بیشتر جلسات با مراقبین ارتباط برقرار می‌کنند. در نوعی از جلسات خانوادگی، اعضای خانواده‌های مبتلایان اسکیزوفرنی گرد هم می‌آیند و با یکدیگر صحبت می‌کنند.
در این جلسات تمرکز بر یادگیری نحوه‌ی مراقبت از خود در کنار رسیدگی به مبتلایان اسکیزوفرنی می‌باشد. یادگیری مراقبت از خود، به کاهش فشارها و استرس‌ها و هم‌چنین برقراری ارتباط سالم‌تر با بیمار کمک می‌کند.
معمولا به مراقبین مبتلایان اسکیزوفرنی توصیه می‌شود که به سایر جنبه‌های زندگی خود نیز توجه لازم را داشته‌باشند.
ارتقاء تاب‌آوری مراقبین اسکیزوفرنی
از آن جایی که در مورد حدود 1 درصد جمعیت جهان بیماری اسکیزوفرنی تشخیص داده شده‌است، بسیاری از خانواده‌ها تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته‌اند؛ لذا شناخت راه‌های ارتقای تاب آوری مراقبین اسکیزوفرنی بسیار اهمیت دارد.
عوامل زیر به مراقبین در افزایش تاب‌آوری و سازگاری با چالش‌ها کمک خواهند کرد:
- درآمد خانواده.
- حمایت توسط سایر افراد جامعه.
- دسترسی به بیمارستان‌ها و متخصصین مددکاری اجتماعی مبتلایان اسکیزوفرنی.
- وجود همکاری، مدیریت و صبر و تحمل در خانواده.
- نگاه به فجایع در قالب چالش‌هایی حل‌شدنی.
تشخیص و درمان به موقع بیماری‌های روانی به طور به خصوص اسکیزوفرنی بسیار حائز اهمیت است. هر چه پروسه‌ی درمانی نظیر مددکاری اجتماعی مبتلایان اسکیزوفرنی زودتر آغاز شود، شانس بیماران برای بهبودی کامل بالاتر می‌رود.
اگر احتمال می‌دهید که شما یا هر یک از اطرافیانتان مجموعه‌ای از نشانگان بیماری‌های روانی را دارید، از یک متخصص در مددکاری اجتماعی مبتلایان اسکیزوفرنی کمک بگیرید.
نویسنده: دکتر جواد طلسچی یکتا؛ مدیر و موسس خانه تاب آوری ایرانیان
منابع
- https://onlinedegrees.unr.edu/blog/role-of-social-workers-in-mental-health/.
- http://www.helpstartshere.org/?p=489.
- Bishop M, Greeff AP. Resilience in families in which a member has been diagnosed with schizophrenia. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2015 Sep;22(7):463-71. doi: 10.1111/jpm.12230. Epub 2015 Jun 25. PMID: 26112032.
نظر شما