این روزها حال جنگل‌های زاگرس به‌عنوان وسیع‌ترین و اصلی‌ترین رویشگاه گونه‌های مختلف بلوط که از منتهی‌الیه شمال‌غربی ایران در استان آذربایجان غربی آغاز و در منطقه غرب استان‌های کرمانشاه، ایلام، چهارمحال‌وبختیاری، خوزستان، لرستان، جنوب‌غرب استان‌های کهگیلویه‌وبویراحمد و فارس را دربرمی‌گیرد، خوش نیست.

سیلی سرخ به جان جنگل

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو، در نگاه نخست، این ذخیره‌گاه جنگلی در بین ۱۱استان توزیع شده و مساحتی در حدود 6میلیون هکتار و ۴۰درصد جنگل های ایران را تشکیل می‌دهد که حدود ۷۰درصد تیپ گونه‌های جنگلی زاگرس را بلوط‌ها شامل می‌شوند. امسال علاوه‌بر خشکسالی و کاهش بارندگی‌ها، آفت جوانه‌خوار بلوط تهدیدی در کمین درختان بلوط جنگل‌های زاگرس است و مبارزه زمینی و هوایی علیه این آفت می‌تواند درختان جنگلی این منطقه را نجات دهد اما تعلل مسوولان باعث شده تا زمان نجات یافتن بلوط‌های بیمار از دست برود.

به گفته کارشناسان، آفت برگ‌خوار و جوانه‌خوار بلوط (Tortrix viridana L) در چند سال اخیر، گونه‌های مختلف بلوط در جنگل‌های زاگرس به‌ویژه در استان کردستان و شهرستان باشت را مورد حمله قرار داده و آفتی خطرناک است که باعث کاهش رویش چوب، زوال جنگل، تغییر در زادآوری و توالی و حتی باعث مرگ‌ومیر درختان می‌شود.

آنطور که کارشناسان می‌گویند؛ ازبین‌رفتن برگ‌های درخت در فصل رویش باعث می‌شود تا درخت ابزار و وسیله تولید را از دست داده، میزان فتوسنتز تقلیل یافته و درنتیجه از میزان رویش قطری و ارتفاع آن کاسته شود که ادامه این وضعیت در چند سال متوالی می‌تواند به کاهش تولید چوب منتهی شده و جنگل را به‌سمت نابودی سوق دهد.


لاروهای ابتدایی آفت جوانه‌خوار بلوط در اوایل فصل بهار، وارد جوانه‌های بلوط شده و از آن تغذیه می‌کند درحالی‌که لاروهای رشد کرده و سن آخر از برگ‌ها تغذیه می‌کند تا جایی که درختان در اواخر بهار کاملا عاری از برگ می‌شود. آفت جوانه‌خوار بلوط دارای یک نسل و پنج سن لاروی است و زمان خسارت آن نیز با خروج لاروها از اواخر اسفندماه شروع می‌شود و لاروهای سن آخر نیز در اواسط اردیبهشت‌ماه با لوله کردن انتهای برگ‌ها در همان محل وارد مرحله شفیرگی می‌شوند.


درحال‌حاضر به گفته مسوولان، آفت پروانه برگ‌خوار سفید در حدود ۶۰هکتار از جنگل‌های استان کهگیلویه‌وبویراحمد، ۱۸هزار هکتار از جنگل‌های زاگرس جنوبی در استان خوزستان و بیش از ۶هزار هکتار از جنگل‌های استان فارس طغیان کرده است.

‌به داد بلوط‌های زاگرس برسیم


فاطمه فارسانی، کارشناس محیط‌زیست فارس درباره حمله آفت‌ها به جنگل‌های زاگرس با بیان اینکه این آفت در سال گذشته حدود ۴۰۰هکتار از جنگل‌های بلوط زاگرس را آلوده کرد، به «صبح‌نو» می‌گوید: این آفت پنج نسل دارد و جزو آفت‌های شدید محسوب می‌شود؛ در سال گذشته محلول‌پاشی انجام و آفت مهار شد.
او ادامه می‌دهد: زمستان‌گذرانی این آفت زیر پوست درختان بلوط است و از ابتدای سال۱۴۰۱ مجددا این آفت در جنگل‌های بلوط شهرستان ممسنی مشاهده شد. وضعیت شیوع این آفت از سوم فروردین امسال پایش شد که از هشتم فروردین طغیان آن را شاهد بودیم و درنهایت، کار مبارزه از ۹فروردین ۱۴۰۱ آغاز شد.


این کارشناس حفاظت از منابع طبیعی فارس تاکید می‌کند: مبارزه با این آفت با استفاده از یک نوع باکتری و به روش میکروبیولوژیکی و محلول‌پاشی روی برگ درختان انجام شده است. به‌دلیل اینکه این آفت پنج نسل دارد، بعد از مهار مجددا نیاز به مبارزه وجود دارد تا به‌طور کامل نابود شود.


او با بیان اینکه این آفت مانع فتوسنتز درخت می‌شود و اگر چند سال پشت‌سرهم این آفت طغیانی شود درخت روبه‌زوال می‌رود، اظهار می‌کند: کنترل این آفت در نسل‌های بعدی نیازمند حمایت جدی در سطح ملی و استانی است.

تخصیص اعتبار برای مبارزه با آفت پروانه جوانه‌خوار در جنگل‌ها


استاندار کهگیلویه‌وبویراحمد ‌اما در روز یکم اردیبهشت‌ماه امسال از تخصیص ۲۰۰میلیارد ریال برای مبارزه با آفت پروانه جوانه‌خوار در جنگل‌های این استان خبر داد و گفت: در پی شیوع آفت پروانه جوانه‌خوار در جنگل‌های کهگیلویه‌وبویراحمد سطح وسیعی از درختان به‌ویژه جنگل‌های بلوط استان مورد هجوم این آفت قرار گرفته است؛ به‌گونه‌ای که در شهرستان باشت از هر دو درخت بلوط یکی از آن‌ها دچار آفت پروانه جوانه‌خوار شده است.


سیدعلی احمدزاده تاکید کرد: براساس برآوردهای انجام‌شده تاکنون بیش از ۵۳هزار هکتار از عرصه‌های جنگلی کهگیلویه‌وبویراحمد دچار آفت پروانه سفید برگ‌خوار بلوط شده است که با پیگیری از رییس سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی کشور، ۲۰۰میلیارد ریال برای مبارزه با این آفت در جنگل‌های کهگیلویه‌وبویراحمد با محوریت شهرستان بحرانی باشت اختصاص داده شد و به‌زودی نیز یک تیم ازسوی سازمان جنگل‌های کشور برای بررسی و اقدام وارد استان می‌شود.


استاندار کهگیلویه‌وبویراحمد با بیان اینکه براساس برآوردهای انجام‌شده، این مبلغ برای مبارزه با این آفت در جنگل‌های استان جوابگو است، خاطرنشان کرد: اگر در اسرع وقت چاره‌اندیشی نشود، سطح وسیعی از درختان بلوط در کهگیلویه‌وبویراحمد بر اثر این آفت خشک شده و از بین خواهد رفت.
احمدزاده با اشاره به اینکه از هر ۱۰درخت بلوط، هشت درخت به‌علت این آفت خشک شده‌اند که باید هرچه سریع‌تر بررسی و اقدام شود، می‌گوید: پارسال مبارزه با آفت پروانه سفید برگ‌خوار در سطح ۱۲هزار هکتار از جنگل‌های استان انجام شده، و ضروری است برای اثرگذاری بیشتر، باید این مبارزه تداوم داشته باشد.


اعتباری برای مبارزه با آفت پروانه جوانه‌خوار تخصیص نیافته است


استاندار کهگیلویه و بویر احمد 40روز پیش از تخصیص 20میلیارد تومان برای مبارزه با آفت جوانه‌خوار بلوط گفت، اما سمپاشی کانون‌های اصلی آفت جوانه‌خوار بلوط در استان کهگیلویه‌وبویراحمد هنوز به‌صورت مطلوب شروع نشده است.مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان از تخصیص نیافتن اعتبار عنوان‌شده ازسوی احمدزاده، استاندار این استان خبر می‌دهد.


سعید جاویدبخت در پاسخ به این پرسش از یاسوج که آیا اعتبار 20میلیارد تومانی مبارزه با آفت پروانه جوانه‌خوار بلوط‌های استان کهگیلویه‌وبویراحمد تخصیص یافته‌است؟ اظهار داشت: خیر، تاکنون هیچ اعتباری برای مبارزه به این آفت به استان تخصیص داده نشده است.
او شرایط کنونی شیوع این آفت در جنگل‌های بلوط استان کهگیلویه‌وبویراحمد به‌ویژه شهرستان گرمسیری باشت را فاجعه‌بار خواند.

هشدار دستگاه قضایی کهگیلویه‌وبویراحمد


سیدعیسی حسنی، معاون پیشگیری از جرم دادگستری استان کهگیلویه‌وبویراحمد هم در نامه‌ای سرگشاده به مسوولان ملی و استانی قضایی و دولتی مرتبط با مبارزه با این آفت خطرناک در روز بیست هشتم خردادماه امسال نوشت: «پروانه برگ‌خوارسفید بلوط به‌دلیل پتانسیل بالای تخم‌گذاری، نشوونمای سریع، مقاومت بالا و رژیم تک‌خواری مهم‌ترین گونه مهاجم بالفعل جنگل این منطقه است.»


بنابر نظر فعالان محیط‌زیست، طغیان این گونه مهاجم علاوه‌بر اینکه درختان بلوط را از پا می‌اندازد، مشکلات زیادی هم برای ساکنان ایجاد خواهد کرد و تغییرات اکولوژی و نهایتا مشکلات دشواری زندگی در این منطقه عاری از جنگل و مهاجرت را به دنبال خواهد داشت.اگرچه این مهاجرت به‌دلیل ازبین‌رفتن رویشگاه‌ها و مراتع و جنگل‌ها در بخش‌های زیادی از استان جنگلی کهگیلویه‌وبویراحمد چند سال است شدت گرفته و بسیاری از روستاها خالی از سکنه شده‌اند، لذا هشدار داده می‌شود چنانچه فکری اساسی دراین‌باره نشود، این آفت جنگل‌های استان را به نابودی کامل برده و نمی‌توان درجهت بازسازی اکوسیستم منطقه کاری پیش برد.


باتوجه به اذعان منابع طبیعی استان، مبنی‌بر اینکه هیچ اعتباری به‌منظور مبارزه با این آفت به استان به‌رغم پیگیری‌های فراوان اختصاص داده نشده، به هر سوی شایسته است موضوع به‌جد در دستورکار آن وزارتخانه قرار گرفته و اقدامی سریع و بایسته در این خصوص صورت گیرد.درختان چندین ساله که گاهی عمر آن‌ها به بیش از 100 و 200سال می‌رسد اکنون در استان کهگیلویه‌وبویراحمد در حال نابودی هستند و مسوولان باید هرچه سریع‌تر فکری به حال این ذخیره‌گاه کنند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha