به گزارش سلامت نیوز، حدود 15 درصد از جمعیت جهان از وزوز گوش رنج می برند، وزوز گوش وضعیتی است که فرد صدایی (مانند زنگ یا وزوز) را بدون هیچ منبع خارجی بشنود. این وضعیت اغلب با کاهش شنوایی همراه است.

این وضعیت نه تنها برای مبتلایان آزاردهنده است، بلکه می تواند تأثیر جدی بر سلامت روان داشته باشد و اغلب باعث استرس یا افسردگی می شود. این امر به ویژه در مورد بیمارانی که ماه ها یا سال ها از وزوز گوش رنج می برند، صادق است.

در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای وزوز گوش وجود ندارد. بنابراین یافتن راهی برای مدیریت یا درمان بهتر آن می تواند به میلیون ها نفر در سراسر جهان کمک کند.

جالب است که یکی از زمینه های تحقیقاتی که ممکن است به ما در درک بهتر وزوز گوش کمک کند خواب است. دلایل زیادی برای این وجود دارد. اول، وزوز گوش یک ادراک خیالی و نوعی توهم است. این اتفاق زمانی می افتد که فعالیت مغز ما را وادار می کند چیزهایی را که وجود ندارند ببینیم، بشنویم یا بو کنیم. اکثر مردم فقط زمانی که در خواب هستند، این ادراک شبح گونه را تجربه می کنند. اما برای افرادی که وزوز گوش دارند، در حالی که بیدار هستند صداهای متوهم گونه را می شنوند.

دلیل دوم این است که وزوز گوش فعالیت مغز را تغییر می دهد، یعنی برخی مناطق مغز (مانند آنهایی که در شنوایی نقش دارند) به طور بالقوه بیش از آنچه باید فعال هستند. این ممکن است توضیح دهد که چگونه ادراکات توهمی اتفاق می افتد. هنگامی که ما می خوابیم، فعالیت در همان نواحی مغز نیز تغییر می کند.

تحقیقات اخیر چند مکانیسم مغزی را شناسایی کرده است که هم زیربنای وزوز گوش و هم خواب هستند. درک بهتر این مکانیسم ها - و نحوه ارتباط این دو - می تواند در آینده به ما کمک کند تا راه هایی برای مدیریت و درمان وزوز گوش پیدا کنیم.

خواب و وزوز گوش

هنگامی که به خواب می رویم، بدن ما چندین مرحله خواب را تجربه می کند. یکی از مهم ترین مراحل خواب، خواب با امواج آهسته (که به عنوان خواب عمیق نیز شناخته می شود) است که تصور می شود آرامش‌بخش ترین مرحله خواب باشد.

در طول خواب موج آهسته، فعالیت مغز در «امواج» متمایز در مناطق مختلف مغز حرکت می کند و مناطق بزرگی را با هم فعال می کند (مانند مواردی که با حافظه و پردازش صداها مرتبط هستند) و سپس  به سمت سایر مناطق حرکت می کند. تصور می‌شود که خواب موج آهسته به نورون‌های مغز (سلول‌های مغزی تخصصی که اطلاعات را ارسال و دریافت می‌کنند) اجازه می‌دهد تا از فرسودگی روزانه رهایی یابند، در حالی که به بدن هم کمک می‌کند تا احساس آرامش کند. همچنین تصور می شود که برای ترمیم حافظه انسان هم مهم است.

همه مناطق مغز به یک میزان فعالیت موج آهسته را تجربه نمی کنند. این فعالیت در مناطقی که بیشتر از همه در بیداری از آن‌ها استفاده می کنیم، مانند مواردی که برای عملکردهای حرکتی و بینایی مهم هستند، بارزتر است. اما گاهی اوقات، مناطق خاصی از مغز ممکن است در طول خواب موج آهسته بیشتر فعال باشند. این همان چیزی است که در اختلالات خواب مانند راه رفتن در خواب اتفاق می افتد.

اتفاق مشابهی ممکن است در افراد مبتلا به وزوز گوش رخ دهد. فکر می کنیم که مناطق بیش فعال مغز ممکن است در مغزی که در غیر این صورت خواب است، بیدار بمانند. این توضیح می دهد که چرا بسیاری از افراد مبتلا به وزوز گوش بیشتر از افرادی که وزوز گوش ندارند، دچار اختلال خواب و بخصوص پانیک (وحشت شبانه) می شوند.

بیماران مبتلا  وزوز گوش نیز زمان بیشتری را در خواب سبک می گذرانند. به عبارت ساده تر، ما معتقدیم که وزوز گوش مغز را از تولید فعالیت موج آهسته مورد نیاز برای داشتن یک خواب عمیق بازمی‌دارد و در نتیجه خواب سبک و قطع می شود.

اما اگرچه بیماران مبتلا به وزوز گوش به طور متوسط ​​نسبت به افراد بدون وزوز گوش خواب عمیق کمتری دارند، اما تحقیقاتی که ما در بررسی خود به آن ها مراجعه کردیم نشان می‌دهد که برخی از خواب‌های عمیق به سختی تحت تأثیر وزوز گوش قرار می‌گیرند. این ممکن است به این دلیل باشد که فعالیت مغزی که در طول عمیق ترین خواب اتفاق می افتد، در واقع وزوز گوش را سرکوب می کند.

چند راه وجود دارد که مغز ممکن است بتواند وزوز گوش را در طول خواب عمیق سرکوب کند. اولین مورد مربوط به نورون های مغز است. پس از یک دوره طولانی بیداری، تصور می شود که نورون های مغز برای فرار از خستگی و بهبودی به حالت فعالیت موج آهسته می روند. هر چه تعداد نورون های موجود در این حالت با هم بیشتر باشد، نیروی محرکه برای پیوستن بقیه مغز قوی تر است.

ما می دانیم که میل به خواب می تواند آنقدر قوی شود که نورون های مغز در نهایت به حالت فعالیت موج آهسته بروند. و از آنجایی که این امر مخصوصاً در مورد نواحی مغزی که در هنگام بیداری بیش فعال هستند صدق می کند، ما فکر می کنیم که ممکن است وزوز گوش در نتیجه آن سرکوب شود.

همچنین نشان داده شده فعالیت امواج آهسته در ارتباط بین نواحی مغز اختلال ایجاد می کند. در طول عمیق ترین خواب، زمانی که فعالیت امواج آهسته در قوی ترین حالت است، این امر ممکن است مناطق بیش فعال مغز را از مزاحمت سایر نواحی مغز حفظ کند و مانع اختلال در خواب شود.

این توضیح می دهد که چرا افراد مبتلا به وزوز گوش هنوز هم می توانند وارد خواب عمیق شوند و چرا وزوز گوش ممکن است در این مدت خواب سرکوب می شود.

خواب همچنین برای تقویت حافظه ما مهم است، زیرا به ایجاد تغییرات در اتصالات بین نورون های مغز کمک می کند. ما معتقدیم که تغییرات در اتصالات مغزی در طول خواب باعث می شود که وزوز گوش برای مدت طولانی پس از یک محرک اولیه (مانند کاهش شنوایی) باقی بماند.

درمان وزوز گوش

ما از قبل می دانیم که شدت وزوز گوش می تواند در طول یک روز مشخص هم تغییر کند. بررسی چگونگی تغییرات وزوز گوش در طول خواب می‌تواند به ما بفهماند که مغز چه کاری برای ایجاد نوسانات در شدت وزوز انجام می‌دهد. همچنین به این معنی است که ما ممکن است بتوانیم خواب را برای افزایش رفاه بیماران دستکاری کنیم - و احتمالاً درمان های جدیدی برای وزوز گوش ایجاد کنیم. به عنوان مثال، اختلالات خواب را می توان کاهش داد و فعالیت امواج آهسته را می توان از طریق پارادایم های محدودیت خواب تقویت کرد، مثلا به بیماران گفته می شود فقط زمانی که واقعا خسته هستند به رختخواب بروند. افزایش شدت خواب می تواند به ما کمک کند تا تأثیر خواب بر وزوز گوش را بهتر ببینیم.

در حالی که ما گمان می‌کنیم که خواب عمیق احتمالاً بیشترین تأثیر را بر وزوز گوش دارد، مراحل دیگری از خواب وجود دارد که اتفاق می‌افتند (مانند حرکت سریع چشم یا خواب رم REM -  ) که هرکدام الگوهای منحصر به فردی از فعالیت مغز دارند. در تحقیقات آینده، هم مرحله خواب و هم فعالیت وزوز گوش در مغز را می توان با ثبت فعالیت مغز به طور همزمان ردیابی کرد. این ممکن است کمک کند تا در مورد ارتباط بین وزوز و خواب بیشتر بدانیم و بفهمیم که چگونه وزوز گوش ممکن است با فعالیت طبیعی مغز کاهش یابد.

نویسندگان: دکتر لینوش میلنسکی. دکترای نوروساینس

ولادیسلاو ویوژوفسکی. پروفسور فیزیولوژی خواب