سلامت نیوز: بالاخره بعد از گذشت پنج روز از آتشسوزی در منطقه حفاظت شده خائیز، این فاجعه زیست محیطی که بر اثر اختلاف دو طایفه رخ داده بود، مهار شد و ثمره آن طبق برخی از منابع، نابودی حدود ۲۵۰ هکتار از جنگلها و مراتع منطقه و مرگ هزاران جانور بود. با وجود اینکه روز گذشته نشانهای از آتشسوزی در منطقه دیده نمیشد، اما نیروهای امدادی همچنان در منطقه به حالت آمادهباش هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ،برای مهار این حریق گسترده حدود ۵۰۰ نفر از نیروهای مردمی و امدادی مشارکت داشتند و سطح وسیعی از پوشش گیاهی و جانوری منطقه تا حدودی نابود شد. یکی از عوامل و حاشیههایی که باعث شد این آتشسوزی بیش از پنج روز به طول بینجامد. کمبود امکاناتی همچون بالگرد، هواپیماهای آبپاش و فقدان مرکز مانیتورینگ در برخی از استانها بود.
آتشسوزی به حدی وسیع بود که مردم بومی با دست خالی به منطقه رفتند و یکی از نیروهای اطفای حریق کشته و سه نفر مصدوم شدند.مسعود منصور، رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به اینکه در طول هفته گذشته 110 فقره آتشسوزی در استانهای جنوبی و زاگرسی بهخصوص استانهای بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، هرمزگان و استان فارس به وقوع پیوسته اعلام کرد:
«در شش مورد از حریقها در استانهای کهگیلویه و بویراحمد (منطقه گچساران)، خوزستان (منطقه بهبهان) و بوشهر (منطقه دشتستان) به علت صعبالعبور بودن و وزش باد شدید امکان اطفا از طریق زمینی میسر نبود و لازم است بنابر هماهنگیها و تفاهمنامه منعقد شده، با اعلام این سازمان در سریعترین زمان ممکن، بالگرد برای اطفا اعزام شود.»
در چند روز گذشته بسیاری از مسئولان منابع طبیعی و محیط زیست استانهایی که درگیر آتشسوزی بودند، ملتمسانه از سازمانها و وزارتخانههایی که بالگرد در اختیار داشتند، تقاضای کمک میکردند. مسئولان دو استان خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد بارها تأکید کردند که برای مهار آتش نیاز به بالگرد آبپاش دارند.
محمد دهقان (از نیروهای محلی اطفا در آتشسوزیهای اخیر) به ایسنا گفته است: «اگر تجهیزات و تعداد افراد بیشتر بود آتشسوزیها در روز اول یا دوم خاموش میشدند. در برخی مناطق به دلیل صعبالعبور بودن نیاز به بالگرد است و در برخی دیگر از مناطق نیاز به خودرو یا موتورسیکلتهای مخصوص اما این امکانات فراهم نبود و مردم با هرچه در دسترس داشتند به میدان مقابله با آتش میآمدند».
در همین ارتباط محمدباقر محمدی، معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر نظر دیگری دارد و میگوید: «سه بالگرد به طور مداوم در این مناطق در حال امدادرسانی هستند. تاکنون بالگردهای ما 33 پرواز در استانهای بوشهر، خوزستان، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد انجام دادهاند که فعالیت در منطقه خائیز استان کهگیلویه و بویراحمد ادامه دارد».
با این حال سیداسدا... هاشمی، مدیرکل محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد در تاریخ 10 خرداد با ابراز گلایه از منابع طبیعی بهبهان، گفته بود: «بدون بالگردهای آبپاش امکان مهار آتشسوزی خائیز وجود ندارد.» درباره علت این آتشسوزی نیز مانند آتشسوزیهای دیگر در کشور ما، عوامل انسانی مقصر اصلی بودند. طبق اعلام جمشید محبتخانی فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط زیست: دو عشیره خارج از منطقه حفاظت شده بر اثر اختلاف، زمین کشاورزی یکدیگر را آتش میزنند و آتش به منطقه حفاظت شده سرایت میکند؛ عوامل آتشسوزی شناسایی شدهاند و به زودی تحویل دستگاه قضائی میشوند.
نابودی جنگلها؟ اتفاق مهمی رخ نداده!
در این رابطه یک کارشناس ارشد محیط زیست میگوید: متاسفانه عملکرد برخی نشان داده که به منابع طبیعی و جنگلها اهمیت چندانی نمی دهند. لازم بود که در همان اولین روزهای آتشسوزی نهادهایی که منابع و امکانات کافی در اختیار دارند، در این راه زودتر پیشگام میشدند و اگر احیانا نسبت به بعضی موارد دلخوریهایی هم وجود میداشت، موقتا از آن صرف نظر میکردند.
اسماعیل کهرم در ادامه خاطرنشان میکند: هر ساله حدود 30 میلیارد تومان بودجه برای اینگونه مسائل تصویب میشود، اما دقیقا روشن نیست که این بودجه چگونه هزینه میشود و متاسفانه شاهدیم که وقتی آتشسوزی رخ میدهد، مردم بومی با دست خالی به جنگ با آتش میروند.
در تاریخ هفتم مهرماه سال 96، در حوزه معاونت علمی ریاست جمهوری یک فروند هواپیما را به یک هواپیمای آبپاش با امکان ذخیره 1200 لیتر آب برای اطفای حریق تبدیل کردند و خبر و گزارش از آن تهیه و منتشر شد، اما سوال این است که سرنوشت آن هواپیما چه شد؟ از سوی دیگر مگر قرار نیست همه نهادها از مال و جان مردم دفاع کند؟ چه دشمنی بزرگتر از آتش وجود دارد که به آسانی و به سرعت باعث نابودی سرمایه ملی میشود.
اگر جنگلها و منابع طبیعی برای همه مسئولان ارزشمند بودند، مدیرانی انتخاب میشدند که در این موارد از صلاحیت بیشتری برخوردار بودند. سالها پیش وقتی 400 هکتار جنگل در منطقه جهاننمای استان گلستان خاکستر شد، مدیرکل سازمان جنگلها و مراتع اعلام کرد که بهزودی این 400 هکتار جایگزین میشود و اتفاق مهمی رخ نداده است! وقتی یک مدیر در مورد چنین فاجعه بزرگی با این لحن صحبت میکند، چه انتظاری میتوان داشت؟ باید در راس سازمانها افرادی قرار بگیرند که با سوختن یک درخت، گریه کنند و به دنبال خاموش کردن سریع آن باشد.
الان فصل زاد و ولد حیوانات و پرندگان است و لانههای آنها در خائیز پر از جوجه و توله است اما متاسفانه بسیاری حیوان بیگناه در آتش اهمالکاری ما سوختند و کسی به فکر آنها نبود.
دوشنبه شب و بعد از پنج روز آتشسوزی جلسهای در سطح بالا برگزار شده که برای آتشسوزی چه کاری باید انجام دهیم؟ سوال من این است که آیا مقداری دیر نیست؟ وی در مورد خسارت احتمالی به مناطق حفاظت شده خائیز میگوید: در آتش با درجه حرارت 700 درجه سانتیگراد هیچ موجودی زنده و هیچ گیاهی باقی نخواهد ماند.
سازمان ملل قیمت یک درخت 40 ساله را 10 هزار دلار اعلام کرده است و این ارزشگذاری به دلیل میزان اکسیژن، ارزش چوب، میوه، حفظ خاک و آبی است که آن درخت از آسمان جذب و به سفرههای آب زیرزمینی میرساند، و توسط متخصصین صورت گرفته است. با توجه به چنین موضوعاتی است که میبینیم هیچوقت نمیتوان به عمق چنین فاجعههای آتشسوزی پی برد.
12 هکتار در آتش سوخت!
اما احد جمالی، معاون سیاسی استاندار کهگیلویه و بویراحمد، نظر متفاوتی دارد و در این رابطه میگوید: این آتش سوزی که در کوه خائیز (که به عروس زاگرس شهرت دارد)، از ناحیه شهرستان بهبهان در استان خوزستان به استان ما سرایت کرد، چون آنها نتوانسته بودند آتش را مهار کنند.
از زمان ورود آتش به منطقه، شخص استاندار، فرمانداران و دستگاههای مختلف همچون منابع طبیعی، هلال احمر و بچههای سپاه و بسیج وارد عمل شدند و صحنهها همانند عملیات در جبهه بود. مردم بومی پای کار آمدند و چون هلیکوپترهای آبپاش باید از تهران میآمد و تا رسیدن آن به منطقه آتش پیشروی داشت. ما یک فروند هلیکوپتر که متعلق به صنعت نفت گچساران بود را تحت اختیار داشتیم و با وجود اینکه کوچک بود، اما کمک بزرگی به ما میکرد.
وی در ادامه میافزاید: خوشبختانه آتش خاموش شده و نیروهای منابع طبیعی باید 48 ساعت در منطقه پایش داشته باشند تا اگر تکه چوبی نیم سوز است، دوباره شعلهور نشود.
با وجود اینکه شبکههای مجازی اعلام کردند که بیش از 250 هکتار در کوه خائیز نابود شده، اما اعلام میکنم شاید 10 تا 12 هکتار بیشتر نسوخته باشد و اینها جوسازی رسانهای است. البته یک درخت هم برای ما ارزشمند است، اما حجم واقعی ناحیهای که در آتش سوخت همین مقدار است. حتی یک گونه جانوری هم از بین نرفته ، چون آتش را از سمت سد مارون برش زدیم که به گونههای جانوری که در آن منطقه مستقر هستند، نرسد.
جمالی در مورد اظهارات چند روز گذشتهاش نسبت به مدیرکل بحران استانداری که گفته بود: این مدیرکل بحران را بگیرید، پرتش کنید، بیرون، طرف فقط دلش خوش است که مدیرکل بحران است، گفت: وقتی مدیری در زمان بحران تلفن همراهاش خاموش است و پاسخ تماس استاندار را نمی دهد، چه کفارهای به آن بدهکار هستیم.
نظر شما