نفس تنگی گاهی بر اثر عوامل محیطی و گاهی به علت وجود یک بیماری بروز می کند که در این مطلب به مهم ترین علل تنگی نفس اشاره می شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ان اچ اس تنگی نفس همیشه خطرناک نیست و نیاز به مراقبت های ویژه پزشکی ندارد و معمولا به مرور زمان بهبود پیدا می کند، اما گاهی وجود یک بیماری یا مشکل جدی منجر به بروز تنگی نفس می شود که فورا باید تحت درمان قرار بگیرد. در ادامه به مهم ترین علل نفس تنگی اشاره می شود.

این بیماری در همه سنین تأثیر می گذارد و اغلب در دوران کودکی شروع می شود، اگرچه می تواند برای اولین بار در بزرگسالان نیز ایجاد شود.

در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد، اما درمان‌های ساده‌ای وجود دارد که می‌تواند به کنترل علائم کمک کند تا تأثیر زیادی بر زندگی شما نداشته باشد.

چه زمانی به پزشک عمومی مراجعه کنیم

اگر فکر می کنید ممکن است شما یا فرزندتان آسم داشته باشید به پزشک عمومی مراجعه کنید.

چندین بیماری می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، بنابراین تشخیص صحیح و درمان صحیح مهم است.

پزشک عمومی معمولاً با سؤال در مورد علائم و انجام برخی آزمایشات ساده می‌تواند آسم را تشخیص دهد.

علل و محرک های آسم

آسم در اثر تورم (التهاب) لوله های تنفسی ایجاد می شود که هوا را به داخل و خارج از ریه ها حمل می کنند. این باعث می شود لوله ها بسیار حساس باشند، بنابراین به طور موقت باریک می شوند.

ممکن است به صورت تصادفی یا پس از قرار گرفتن در معرض یک محرک رخ دهد.

محرک های رایج آسم عبارتند از:

آلرژی (مثلاً به کنه های گرد و غبار، خز حیوانات یا گرده)
دود، آلودگی و هوای سرد
ورزش
عفونت هایی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
شناسایی و اجتناب از محرک های آسم می تواند به شما کمک کند علائم خود را تحت کنترل داشته باشید.

آسم چه مدت طول می کشد

آسم یک بیماری طولانی مدت برای بسیاری از افراد است، به خصوص اگر برای اولین بار در بزرگسالی ایجاد شود.

در کودکان، گاهی اوقات در سال های نوجوانی از بین می رود یا بهبود می یابد، اما می تواند بعداً در زندگی بازگردد.

علائم معمولاً با درمان قابل کنترل هستند. اکثر مردم زندگی عادی و فعالی خواهند داشت، اگرچه برخی از افراد مبتلا به آسم شدیدتر ممکن است مشکلات مداوم داشته باشند.

عوارض آسم

اگرچه به طور معمول می توان آسم را تحت کنترل داشت، اما همچنان یک بیماری جدی است که می تواند باعث تعدادی از مشکلات شود.

به همین دلیل مهم است که برنامه درمانی خود را دنبال کنید و در صورت بدتر شدن علائم خود را نادیده نگیرید.

آسم بد کنترل شده می تواند باعث مشکلاتی مانند:

• احساس خستگی همیشه
• عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه یا غیبت از آن
• استرس، اضطراب یا افسردگی
• ایجاد اختلال در کار و اوقات فراغت شما به دلیل بازدیدهای برنامه ریزی نشده از پزشک عمومی یا بیمارستان
• عفونت ریه (پنومونی)
• تاخیر در رشد یا بلوغ در کودکان
• همچنین خطر حملات شدید آسم وجود دارد که می تواند تهدید کننده زندگی باشد

دلایل دیگر بروز  تنگی نفس 

• تنگی نفس بر اثر آسم

مسیر هوایی شما به طور ناگهانی تنگ و ملتهب می شود. در این شرایط ممکن است برای گرفتن هوا دچار چالش شوید، سرفه کنید و مخاط بینی داشته باشید و یا ممکن است در هنگام نفس کشید صدای خس خس بشنوید.

اینکه چرا این مشکل برای برخی افراد رخ می دهد مشخص نیست، اما عوامل زیادی باعث بروز حمله آسم می شوند، از جمله آلودگی، گرد و خاک، سیگار کشیدن، ورزش کردن، هوای سرد، سرماخوردگی و استرس.

پزشک می تواند علت بروز حمله آسم را تعیین کند و داروهایی برای استفاده در زمان حمله آسم تجویز می شود که به صورت استنشاقی مصرف می شوند و به فرد مبتلا کمک می کنند راحت تر نفس بکشد.

• تنگی نفس بر اثر آلرژی

گرده گیاهان، گرد و غبار، گرد مربوط به حیوانات خانگی و سایر عوامل باعث بروز آلرژی می شوند. گاهی واکنش حساسیتی منجر به بروز آسم می شود، اما همیشه چیزی در هوا نیست که منجر به بروز این مشکلات شود، ممکن است لمس یک چیز یا خوردن برخی غذاها باعث بروز واکنش های حساسیتی و تنگی نفس شود.

در مورد کنترل بهتر آسم و حساسیت های خود با پزشک مشورت کنید. به علاوه حتما در صورت تغییر علائم با پزشک مشورت کنید.
 

• استرس و نفس تنگی

زمانی که ترسیده اید یا نگران هستید، کمی سخت تر نفس می کشید. تنگی نفس بر اثر استرس خیلی مشکل بزرگ و نگران کننده ای نیست، اما اگر دچار بیماری های ریه مانند انسداد مزمن ریوی COPD هستید، تنگی نفس یک مشکل جدی محسوب می شود.

اگر مبتلا به آسم باشید یک استرس ناگهانی مانند تصادف می تواند منجر به بروز حمله آسم شود. حتی اگر کاملا سالم باشید، اضطراب ممکن است باعث شود آنقدر سریع نفس بکشید که دچار سبکی سر و ضعف شوید.

• نفس تنگی ناشی از مونوکسید کربن

مونوکسید کربن یک گاز بی بو و بی رنگ است که بخاری، شومینه، آبگرمکن، خشک کن و اتومبیل ها این گاز را تولید می کنند. اگر این گاز به شکل درست از محیط خارج نشود، در هوا تجمع پیدا کرده و باعث می شود میزان زیادی از این گاز را تنفس کنید.

تنفس گاز مونوکسید کربن انتقال اکسیژن توسط سلول های قرمز خون را سخت می کند. در نتیجه ممکن است دچار تنگی نفس، سرگیجه، ضعف و تهوع شوید. به علاوه دچار تاری دید خواهد شد و حتی ممکن است بیهوش شوید. این شرایط خطرناک و کشنده است.
 

• تنگی نفس بر اثر سرماخوردگی

ویروسی که منجر به آبریزش بینی، عطسه و گاهی تب می شود، تنگی نفس را نیز در پی دارد. این ویروس ریه و مسیر تنفس را تحریک می کند و منجر به سرفه شده و تنفس را نیز سخت می کند.

درمانی برای این شرایط نیست اما سرماخوردگی معمولا طی یک هفته یا بیشتر به خودی خود بهبود پیدا می کند. در صورتی که دچار تب شدید شده اید، سینه شما خس خس می کند یا نفس کشیدن برایتان سخت شده حتما به پزشک مراجعه کنید.
 

• آمبولی ریوی و نفس تنگی

یک انسداد یا لخته خون که اغلب در پا شکل می گیرد، پاره می شود و بخشی از آن به سمت ریه رفته و مسیر جریان خون را مسدود می کند. این شرایط نفس کشیدن را سخت یا دردناک می کند. به علاوه ممکن است غش کنید یا ضربان قلب شما افزایش پیدا کند. برخی افراد سرفه هایی می کنند در آن خون مشاهده می شود. در محلی که لخته شکل می گیرد احساس التهاب، گرما و درد بروز می کند.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید چرا که این شرایط می تواند کشنده باشد. برای درمان آمبولی ریوی پزشک داروهای رقیق کننده خون یا سایر داروها را تجویز کرده و یا جراحی می کند.

• آپنه خواب علت تنگی نفس

آپنه خواب شاریطی است که بر اثر آن تنفس به طور مکرر در هنگام خواب متوقف می شود، بنابراین فرد ممکن است ابتلا به این بیماری را اصلا تشخیص ندهد. اما در طول روز خسته، گیج و بدخلق خواهد بود.

آپنه خواب منجر به بالا رفتن فشار خون شده و خطر بروز سکته قلبی و مغزی را افزایش می دهد. یکی از مهم ترین عوامل بروز آپنه خواب اضافه وزن است. کاهش وزن می تواند به بهبود علائم آپنه خواب کمک کند، اما به یاد داشته باشید همه مبتلایان به آپنه خواب دچار اضافه وزن نیستند.
 

• نفس تنگی و ذات الریه

یک ویروس، باکتری یا قارچ کیسه هوای داخل ریه را آلوده می کند. سپس این کیسه های هوایی با مایع پر می شوند و نفس کشیدن برای فرد مبتلا سخت می شود. به علاوه علائم دیگری مانند تب و لرز بروز خواهد کرد و همراه با سرفه مخاط رنگی غلیظ از ریه خارج می شود.

• انسداد مزمن ریوی یا COPD

برخی افراد این بیماری را برونشیت مزمن یا امفیزم emphysema می نامند. اغلب اوقات سیگار کشیدن علت بروز این بیماری است. این بیماری در داخل کیسه های هوایی در ریه گسترش پیدا کرده و در نتیجه انتقال هوا در ریه ها سخت خواهد شد. این شرایط نفس کشیدن را برای فرد مبتلا سخت می کند.

فرد مبتلا در ناحیه قفسه سینه خود احساس سفتی می کند و سرفه هایی در پی دارد، گاهی نیز بیماری با خس خس همراه است که به خودی خود برطرف نمی شود.

پزشک می تواند در کنترل این شرایط به شما کمک کند. اگر سیگار می کشید، مهم ترین اقدام در بهبود این شرایط ترک سیگار است.

• نارسایی قلب

نارسایی قلب به معنای توقف قلب نیست، بلکه قلب به اندازه کافی قدرت پمپاژ کردن خون را ندارد. ئر نتیجه اکسیژن رسانی به بخش های مورد نیاز سخت می شود. خون به قلب بازگردانده می شود و این مسئله ممکن است منجر به تنگی نفس شود.
 

• کم خونی و نفس تنگی

زمانی که خون به اندازه کافی سلول های قرمز سالم ندارد، اکسیژن کافی به بافت ها نمی رسد. این شرایط منجر به ضعف و خستگی می شود و گاهی تنگی نفس را در پی دارد. به علاوه کم خونی باعث سرگیجه و رنگ پریدگی می شود، دست ها و پاها سرد هستند و ضربان قلب تند خواهد بود.

عوامل زیادی باعث کم خونی می شوند، بنابراین درمان کم خونی به علت بروز آن بستگی دارد. اگر خسته هستید و علت آن را نمی دانید حتما به پزشک اطلاع دهید.
 

• سوراخ شدن ریه یا هوا جنبی

پزشکان این شرایط را هوا جنبی یا پنوموتراکس pneumothorax می نامند. پنوموتوراکس زمانی رخ می دهد که یک آسیب یا بیماری باعث نشت هوا از ریه و دیواره قفسه سینه شود. هوا به ریه فشار وارد کرده و باعث می شود ریه به داخل جمع شود.

هوا جنبی یا پنوموتوراکس منجر به درد قفسه سینه و تنگی نفس می شود. پزشک یک سوزن یا لوله کوچک در محل جمع شدن هوا قرار می دهد تا هوا را خارج کند یا ممکن است نیاز به جراحی باشد. اما اگر شرایط خفیف باشد، به خودی خود بهبود پیدا خواهد کرد.

• میاستنی گراویس Myasthenia Gravis

میاستنی گراویس یک بیماری عصبی عضلانی است که ارتباط بین عضلات و اعصاب را سخت می کند. اگر به این بیماری مبتلا باشید، در هنگام حرکت دادن دست ها و پاها احساس ضعف می کنید. به علاوه این بیماری بر روی حرکات غیر ارادی بدن مانند نفس کشیدن تاثیر می گذارد.

این بیماری شکل غذا جویدن، بلع، پلک زدن و لبخند زدن را تغییر می دهد. این شرایط زمانی که زیاد فعالیت کنید بدتر شده و بعد از استراحت بهتر می شود.
 

• سندروم قلب شکسته

شکستن قلب واقعی است، پزشکان حتی اسمی برای آن انتخاب کرده اند، سندروم قلب شکسته. بروز مشکلات عاطفی ناگهانی – مانند از دست دادن یک عزیز یا تمام شدن یک رابطه عاطفی – بر روی قلب تاثیر می گذارد و منجر به درد شدید قفسه سینه شده و نفس کشیدن را سخت می کند. در این شرایط قلب برای مدتی به خوبی کار نمی کند.

بر خلاف حمله قلبی، سندروم قلب شکسته ارتباطی به رگ های خونی و مسدود شدن آنها ندارد. اکثر مبتلایان طی چند روز یا چند هفته بهبود پیدا می کنند.