سلامت نیوز-*زهره قربانی: مهربانی به معنای انجام اعمال خوب و نیک درحق دیگران بدون انتظار به دست آوردن منفعت شخصی است. افراد مهربان علاوه بر اینکه  به دیگران احترام می­ گذارند، قلبا به آنها علاقه ­مند هم هستند. مهربان­ ها از کمک کردن به دیگران صرف نظر از میزان شباهت یا نزدیکی آنها لذت می­ برند. به عبارت دیگر افراد مهربان همان قدر که از کمک کردن به خویشاوندان و دوستانشان خوشحال می­ شوند، از کمک کردن به افراد کاملا غریبه هم شاد می­ شوند.

مهربانی روی چه افرادی تاثیر می­ گذارد؟

شاید فکر کنید تنها فردی که از مهربانی سود می­برد، شخصی است که مهربانی در حق وی انجام گرفته، اما خوشبختانه حدس شما تنها گویای بخشی از نتیجه عمل مهربانانه است. رفتارهای مهربانانه یک تاثیر مثبت سه جهته دارند: مسلما فردی که عمل مهربانانه در حق وی انجام می­شود، خوشحال می­شود، اما نتایج پژوهش­ها نشان داده است تاثیر مثبت مهربانی، بر شخص مهربان بیشتر از فرد دریافت­کننده مهربانی است، به عبارت دیگر فرد دهنده (مهربانی) از فرد گیرنده (مهربانی) خوشحال­تر می­شود و جالب­تر اینکه عمل مهربانانه بیشترین تاثیر را بر روی فردی دارد که به صورت اتفاقی شاهد این ماجرا بوده است. نتایج چند پژوهش نشان داده است، احتمال اینکه فردی که شاهد تعامل مهربانان ه­ای بود، عملی مهربانانه انجام دهد، ۷۰% بیش از فردی است که چنین تعاملی را  ندیده است، خوشبختانه مهربانی مسری است.

چرا باید مهربانی را  به فرزندمان یاد دهیم؟

نتایج پژوهش­هایی که درباره مهربانی انجام شده، نشان داده است مهربانی کردن در حق دیگران دارای فواید جسمانی و روانی متعددی است که از مهمترین آنها می­توان به این موارد اشاره کرد:

سیستم ­ایمنی مهربان­ ها عملکرد بهتری دارد

انجام فعالیت­های خیرخواهانه تاثیر بیشتری از ترک سیگار یا ورزش کردن بر سلامتی دارند. نتایج پژوهش­ها حاکی از آنست که انجام اعمالی مانند کمک کردن به همسایگان، انجام فعالیت ­های داوطلبانه و کمک­های نقدی و غیر نقدی موجب نیرومندتر شدن سیستم ایمنی بدن ودر نتیجه سلامت جسمانی فرد کمک کننده می­شود.

مهربان­ها زندگی رضایت­بخش­ تر و طولانی­ تری دارند

افرادی که فعالیت­های داوطلبانه انجام می­دهند، کمتر به دردهای جسمانی مبتلا می­شوند. مهربانی کردن به دیگران دو برابر بیشتر از مصرف آسپرین از ما در مقابل حملات قلبی محافظت می ­کند. در یک بررسی گزارش شد که میزان مرگ و میر در افرادی که بالای ۵۵ سال سن داشتند و در دو موسسه به فعالیت داوطلبانه مشغول بودند، ۴۴% کمتر از همسالانشان بود که به کارهای عام­ المنفعه نمی­ پرداختند.

احتمال ابتلا مهربان­ ها به افسردگی کم است

نتایج یک پژوهش طولی نشان داده است، هنگامی که ما وقت، انرژی یا پول خود را به دیگران می­ بخشیم؛ رضایت از زندگی، رضایت از خود و سلامت جسمی­مان ارتقا می­یابد، طول عرمان افزایش می­یابد، احتمال ابتلاءمان به افسردگی کاهش پیدا می­کند و احساس بهزیستی ­مان افزایش می­یابد، ­به ویژه اگر مهربانی کردن را از سنین پایین آغاز کرده باشیم.

مهربان ­ها فشار خون پایین ­تری دارند

بر طبق اظهارات دکتر دیوید همیلتون انجام اعمال مهربانانه موجب ایجاد گرمای هیجانی شده و این گرمای هیجانی به نوبه خود باعث ترشح هورمون اَکسی­توسین می­شود. اَکسی­توسین هم باعث ترشح ماده شیمیایی اَکسید نیتریک می­ شود. این ماده شیمیایی رگ­های خونی را باز می­کند. این امر موجب کاهش فشار می­شود به همین دلیل اَکسی­توسین را به عنوان هورمون محافظت کننده قلب می­شناسند. اَکسی­توسین از طریق کاهش فشار خون از قلب محافظت می­کند.

مهربان­ ها پرانرژی ­ترند

بیش از نیمی از شرکت­کنندگان در یک پژوهش گزارش کردند که بعد از کمک کردن به دیگران احساس قوی­تر و پرانرژی­تر بودن کرده ­اند. تعداد زیادی از شرکت­ کنندگان هم گفته ­اند که بعد از مهربانی کردن، احساس آرامش بیشتر و افسردگی کمتری کرده  و احساس ارزشمندی ­شان افزایش یافته بود.

مهربان ­ها اضطراب کمتری دارند

در یک بررسی پژوهشگران دانشگاه بریتیش کلمبیا از افرادی که سطح اضطرابشان بالا بود، خواستند در هفته حداقل شش عمل مهربانانه انجام دهند. نتایج پژوهش نشان داد کمک کردن به دیگران موجب افزایش معنادار خلق مثبت شرکت­ کنندگان در پژوهش شد. به علاوه این کار باعث افزایش رضایت از روابط و کاهش اجتناب اجتماعی در افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی شد.

مهربان ­ها شادترند

سونیا لیوبومیرسکی استاد دانشگاه و نویسنده کتاب مثبت ­اندیشی می­گوید: افرادی که به انجام کارهای مهربانانه می­پردازند، به مرور زمان شادتر می­ شوند. وقتی که با دیگران مهربان هستید احساس می­ کنید انسان بهتری هستید، اخلاق­ مدارانه ­تر عمل می­کنید، خوش­بین ­تر و مثبت­ ترید.

نتایج پژوهش الیزابت دان نیز نشان داده است افرادی که پولشان را برای کمک به دیگران خرج می­ کنند، از افرادی که پولشان را برای خودشان خرج می­ کنند، شادترند.

مهربان­ ها شبکه حمایتی گسترده ­تری دارند

همه ما هنگام انتخاب همسر، دوست، همکار یا هم اتاقی­ مهربان­ ها را ترجیح می­ دهیم. کمک کردن افراد مهربان مهربان به دیگران موجب می­ شود که شبکه نیرومند و گسترده ­ای از دوستان و آشنایان داشته باشند که آنها را دوست دارند. معمولا در مواقع لزوم افراد مهربان می­ توانند روی کمک دوستان و آشنایان شان حساب کنند.

فعالیت

شیشه مهربانی

هدف:

ترغیب کودکان به انجام اعمال مهربانانه از طریق دادن پاداش
وسایل لازم:

یک شیشه خالی (شیشه سس، مربا و …)
مهره­ های رنگی، دانه حبوبات، سکه یا اشیا دیگری به منظور پر کردن شیشه
وسایل لازم مثل کاغذهای رنگی، منجوق، برچسب و … برای تزئین شیشه

گروه سنی مناسب: بالای ۳ سال

شیوه اجرا:

فرزندانتان را صدا کنید. شیشه خالی و وسایل تزئینی را به آنها نشان دهید و بگویید که قرار است از این به بعد یک شیشه مهربانی داشته باشید. فرزندانتان می­توانند شیشه را هر طور که دوست دارند تزئین کنند. پس از اینکه شیشه آماده شد، به فرزندتان بگویید از این به بعد به ازای هر عمل مهربانانه­ای که یکی از اعضای خانواده انجام دهد، یک سکه (لوبیا، مهره­های رنگی یا هر چیز دیگری) داخل شیشه می­اندازید و وقتی شیشه پر شد یک اتفاق خوب برای خانواده می­افتد. می­توانید درباره اینکه اتفاق خوب چه باشد با فرزندانتان مشورت کنید (مثلا رفتن به سینما،شهربازی، تئاتر و …)

بهتر است برای کودک توضیح دهید منظورتان از عمل مهربانانه چیست. برای کودکان خردسال مهربانی می­تواند در بر گیرنده این موارد باشد:

دادن اسباب­ بازی به خوهر و برادر یا دوستان

بغل کردن دیگران وقتی ناراحت هستند

کمک کردن به چیدن میز شام

به کار بردن کلمات قشنگ موقع حرف زدن و…

معرفی انیمیشن: چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم

کارگردان: کریس سندرز و دین دبلوا

صداپیشگان:  جی باروشل، جرارد باتلر، کریگ فرگوسن، آمریکای فررا، جونا هیل و…

محصول: امریکا (۲۰۱۰)

هیکاپ پسر جوانی از نسل وایکینگ­هاست که بر اساس سنت قبیله برای ورود به مرحله بزرگسالی باید یک اژدها را بکشد. هیکاپ از بین اژدها­ها ترسناک­­ترین آنها یعنی “خشم شب” را انتخاب می­کند. او که موفق شده خشم شب را به دام بیندازد به خاطر اینکه شخصیت مهربانی دارد، نمی­تواند او را بکشد. هیکاپ نه تنها با اژدها بلکه با خانواده و همسالانش که گاهی او را مسخره می­کنند نیز مهربان است. هیکاپ علاوه بر مهربانی از توانمندی خلاقیتش به منظور کشیدن تصویری از اژدهایی که هیچ­کس تابحال آن را ندیده است و ساختن بالی برای “خشم شب” استفاده می­کند. توانمندی عشق به یادگیری هیکاپ را می­توان در مطالعات گسترده او درباره اژدهاها دید. به علاوه هیکاپ فرد باشهامتی است زیرا قبل از اینکه آموزش خاصی ببیند، به دنبال اژدها می­رود و به رغم ترسش به “خشم شب” نزدیک می­شود. توانمندی رهبری هیکاپ به او کمک می­کند، هنگامی که اژدهای بزرگ به شهر حمله می­کند با مدیریت گروه همکلاسی­ هایش شهر را نجات دهد.

*دکترای روان شناسی