سلامت نیوز :پزشك خانواده كه قرار بود در مرحله ابتدایی خود هیچ پولی از بیمار نگیرد احتمالا بین 10 تا 30 درصد از جیب مردم برداشت خواهد كرد و باقی هزینه‌ها را به بیمه‌ها واگذار می‌كند تا «درمان رایگان» با پزشك خانواده هم به‌رغم همه وعده و وعیدها، بی‌سرانجام باقی بماند. همچنین هزینه‌های بالای اجرای طرح پزشك خانواده باعث شد تا تیم 17 نفره پزشك خانواده با جدیدترین تصمیم وزارت بهداشت همانطور كه دكتر فاطمه رخشانی، معاون بهداشتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی می‌گوید به یك پزشك و یك دستیار محدود شود. او می‌گوید: «پزشك خانواده نیازی به تیم ندارد و یك دستیار برای وی كافی است.»

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ طرح پزشك خانواده در سال 84 در روستاها شروع شد و 6 سال طول كشید تا به شهرها برسد. این برنامه هم اینك در استان فارس و مازندران به‌طور كامل به اجرا در می‌آید. البته قرار است نام هفت استان دیگر مانند تهران هم به این استان‌ها افزوده شود. محمدحسن طریقت وزیر بهداشت، چند وقت پیش اعلام كردكه طرح پزشك خانواده در تهران به زودی اجرا می‌شود. او اعتقاد دارد كه اگر پزشك خانواده در تهران به موفقیت برسد، موفقیت آن در سراسر كشور تضمین شده است.

پزشك خانواده‌ای كه قرار بود موفق شود

برنامه پزشك خانواده با اصرار دولتی‌ها در شهرهای مختلف كلید خورد. این درحالی بود كه نمایندگان مجلس از جمله محمدحسین شهریاری رئیس كمیسیون بهداشت بهارستان بارها در گفت‌و‌گو با تهران امروز اعلام كرده بود كه دولت بودجه‌ای برای اجرای این برنامه ندارد. بسیاری برنامه پزشك خانواده را از پیش شكست خورده اعلام كردند. اما دولتی‌ها و وزارت بهداشت اعتقاد داشتند كه این برنامه می‌تواند كشتی شكست خورده نظام درمانی كشور را به ساحل سلامت برساند. مرضیه وحیددستجردی وزیر سابق بهداشت، امید بسیاری برای موفقیت این برنامه داشت. او همه امید خود را روی 60 میلیارد تومان سود اجرای برنامه هدفمندی‌یارانه‌ها گذاشته بود: «در صورت تخصیص شش هزار میلیارد تومان عنوان شده در بودجه 91 حوزه سلامت، درمان بیمارانی كه از مسیر پزشك خانواده به بیمارستان‌ها ارجاع داده می‌شوند، رایگان خواهد شد. او با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای گسترش نسخه 02 برنامه پزشك خانواده و نظام ارجاع به شهرها، وعده داده بود: «براساس نسخه 02 برنامه پزشك خانواده و نظام ارجاع، بیماران در سطح یك خدمات، هیچ فرانشیزی پرداخت نمی‌كنند و حتی تزریقات و دارو در سطح یك رایگان خواهد بود.»

 به گفته او برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای گسترش نسخه 02 برنامه پزشك خانواده و نظام ارجاع به شهرها به خوبی انجام شده، بر اساس نسخه 02 برنامه پزشك خانواده و نظام ارجاع، بیماران در سطح یك خدمات هیچ فرانشیزی پرداخت نمی‌كنند و حتی تزریقات و دارو در سطح یك رایگان خواهد بود. این مسئله به سرعت از سوی روسای تمام بیمارستان‌های دولتی ودانشگاهی اعلام شد. این درحالی بود كه همان روزها «سیامك مره‌صدق»، عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس هشدار داد كه اعتبار 6 هزار میلیاردی برای رایگان كردن تمام خدمات سطح یك و اورژانس كافی نیست. او همچنین خاطرنشان كرد كه باید تا پایان برنامه پنجم توسعه، طرح پزشك خانواده به صورت كامل و سراسری اجرا شود كه قدم‌های اولیه‌ای نیز برداشته شده اما به نظرم از حد انتظار بلندتر است. گام‌های بلندی كه روی وعده‌های دولتی و قانون‌هایی بدون پشتوانه‌ اجرایی گذاشته شده بود. به اعتقاد مره‌صدق بعید می‌دانم 6 هزار میلیارد تومان برای رایگان كردن كل خدمات سطح یك و اورژانس‌ها كافی باشد چرا كه به منابع بیشتر از این نیاز دارد و بهتر است كه این منابع در زمینه‌های ریشه‌ای‌تر سلامت مصرف شود تا شاهد اثر بخشی بیشتر باشیم. اما از 6 هزار میلیارد تومان بودجه نجات‌دهنده هرگز خبری نشد حتی بعد از زمانی كه نخستین وزیر زن پس از انقلاب با یك پیامك از ورود به ساختمان مجلل وزارت بهداشت در شهرك غرب منع شد. هرچند مجلسی‌ها ازجمله شهریاری پیش از بركناری دستجردی بارها اعلام كرده بودند كه هیچ امیدی به دولت برای پرداخت 6 هزار میلیارد تومان نیست، چون دولت حتی در پرداخت یارانه‌ها هم دچار مشكل شده بود. از سوی دیگر هم هیچ توجهی به پرداخت 10 درصد سهم نظام سلامت از نفت نداشت و به اعتقاد مجلسی‌ها معلوم نشد، سود ناشی از تفاوت فروش ارز دولتی و ارز آزاد چه شد.

درمان را ارزان‌تر می‌كنیم

«فاطمه درخشانی» از دریافت فرانشیز 10 تا 30 درصدی در پزشك خانواده برخلاف تصمیم‌های قبلی از بیمار خبر می‌دهد و با بیان اینكه در نظر داریم سیاست‌های وزارت بهداشت را به سمت سیاست‌های صحیح برگردانیم، می‌گوید: «با رویكرد اقتصادی و ارائه خدمات مطلوب‌تر، موثر‌تر و ارزان‌تر حركت خواهیم كرد.» او همچنین در ادامه به اقبال مردم به طب سنتی اشاره می‌كند و می‌گوید: «طب سنتی هم از صرفه اقتصادی برخوردار است و هم برای سلامت مردم بسیار موثر خواهد بود.» تا این سوال پیش بیاید كه آیا می‌شود افزایش بیماری‌هایی چون سرطان‌ها كه ناشی از زندگی آلوده شهری است را هم با طب سنتی حل كرد. دكتر مسعود صالحی، رئیس ستاد اجرایی پزشك خانواده در وزارت بهداشت هم می‌گوید: «طبق مصوبه جدید این ستاد، مردم باید 10 درصد هزینه مراجعه به پزشك خانواده را بپردازند.» به گفته او در دستورالعمل جدید طرح پزشك خانواده، مردم به هنگام مراجعه به پزشك خانواده خود كه معمولا از گروه طب عمومی است، در بخش دولتی 10 درصد تعرفه دولتی پزشك عمومی را می‌پردازند. صالحی می‌گوید: «این مبلغ هم‌‌اكنون بین 600 تا 700 تومان است و مابقی هزینه‌ها بر عهده بیمه‌هاست.» بیمه‌هایی كه از جمله بدهكاران بزرگ به بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و داروخانه‌هاست و تاكنون نتوانستند خدمات خود را به صورت شایسته‌ای انجام دهند.

رئیس ستاد اجرایی پزشك خانواده در وزارت بهداشت می‌گوید: «بیمار در مراجعه به مطب پزشكی نیز كه در طرح پزشك خانواده وارد شده باید همان 10 درصد را بپردازد كه البته با توجه به تعرفه‌های سال قبل در بخش خصوصی، این میزان حدود هزار تومان است.» دكتر صالحی همچنین در‌باره فرانشیز یا همان سهم مردم از پرداخت در سطح دوم پزشك خانواده یعنی زمانی كه پزشك خانواده، بیماری را به پزشك متخصص ارجاع می‌دهد، می‌گوید: میزان پرداخت در این مرحله در بخش‌های خصوصی و دولتی، 30‌درصد تعرفه‌های مصوب است. او با بیان اینكه تعرفه‌های جدید خدمات پزشكی در بخش خصوصی امسال از طرف هیات وزیران اعلام می‌شود، می‌گوید «: تا پیش از آن، پرداختی مردم بر اساس ویزیت متخصص در بخش دولتی و خصوصی حدود 3000 تا 5500 تومان است.»

رئیس ستاد اجرایی پزشك خانواده می‌گوید: «سهم مردم از هزینه‌های بیمارستانی و بستری هم‌‌اكنون در بیمارستان‌های دولتی 10 درصد است.» به گفته او در برنامه پزشك خانواده نیز هم‌‌اكنون به همین شیوه عمل می‌شود اما تا یك ماه دیگر با همكاری بیمه‌ها، در میزان فرانشیز برای كسانی كه از طریق پزشك خانواده بستری می‌شوند، تغییراتی اعمال و به همه استان‌ها اعلام می‌شود.

او تاكید می‌كند: «این مبالغ و درصدهای سهم مردم از خدمات برنامه پزشك خانواده، مصوبه نمایندگان بیمه‌ها و وزارت بهداشت در ستاد پزشك خانواده است و هنوز به امضای مدیران عامل سازمان‌های بیمه‌گر نرسیده است.» این مسئله نگرانی‌ها در بین بیماران را بیشتر می‌كند، چون بیمه‌ها تا به امروز حاضر به همكاری با پزشك خانواده نشده‌اند و معلوم نیست درباره مصوبه جدید چطور برخورد خواهند كرد. در نهایت این سوال از سوی افكارعمومی پیش می‌آید كه آیا اصرار بر انجام برنامه پزشك خانواده بدون وجود زیرساخت‌ها واعتبارات كامل، هزینه دیگری را برپیكره بی‌پول نظام سلامت وارد نخواهد كرد بدون اینكه مرهمی روی هزاران زخم بیمارانی كه این روزها به دلیل گرانی دارو، دست از درمان شسته‌اند، بگذارد؟