سلامت نیوز: نتیجه تحقیقات دکتر «وان ولف» آلمانی که در سال ۱۸۷۰ منتشر شد نشان می‌داد که آهن موجود در اسفناج بیش از ده برابر آهن موجود در گوشت قرمز است.

 بر اساس این یافته علمی «الزی کرایسلر سگار» شخصیتی برای یک کمیک استریپ خلق کرد. ویژگی این شخصیت که «پاپی ملوان» نام داشت و بعدها در قالب یک انیمیشن به تلویزیون هم راه پیدا کرد این بود که با خوردن یک قوطی اسفناج قدرتی ماورای قدرت بشر پیدا می‌کرد. پاپی ملوان یا به قول ما ایرانی‌ها «ملوان زبل» باعث شد در دهه ۳۰ میلادی میزان مصرف اسفناج در میان مردم آمریکا حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا کند. اگرچه محاسبات مجددی که نتایج آن در سال ۱۹۳۷ منتشر شد نشان می‌داد که تحقیقات قبلی اشتباه بوده است، اما ملوان زبل همچنان با خوردن اسفناج قدرتی ماورایی می‌یابد و همه دشمنانش را از میدان به در می‌کند.
 
گیاه اسفناج نخستین‌بار در امپراطوری ایران قدیم به کار گرفته شد. پس از آن با حمله اعراب به این سرزمین آرام آرام مورد استفاده مردم سرزمین‌های دیگر نیز قرار گرفت تا جایی که پادشاه سرزمین نپال آن را به عنوان یک هدیه به امپراطور چین تقدیم کرد. اروپایی‌ها در استفاده از این گیاه نسبت به شرقی‌ها تازه‌کارترند. چون حدود قرن ۱۱ میلادی بود که برای اولین بار این گیاه وارد منوی غذایی آن‌ها شد.
 
شاید ملوان زبل یا خالقش تصور می‌کردند که او با دریافت مقدار زیادی از آهن دارای قدرت فراوان می‌شود و بعدها مشخص شد که این یک اشتباه بوده است، اما نباید فراموش کنیم که این گیاه آنقدر فایده دارد که می‌توانیم عنوان «ملکه سبزیجات» را زیبنده‌اش بدانیم.
 
تعداد زیادی از مواد تشکیل‌دهنده اسفناج دارای اثرات ضد سرطان هستند. تحقیقات مستندی نشان می‌دهد که ضد ‌سرطان‌هایی مانند فلاونوئید‌ها و کاروتنوئید‌ها که به میزان بالایی در اسفناج وجود دارند در پیشگیری از بروز سرطان‌ها به خصوص سرطان سینه، پوست، مثانه و پروستات مؤثرند. اسفناج منبعی بسیار غنی از آنتی اکسیدان‌ها هست. جدا از فلاونوئید‌ها و کاروتنوئیدها، ویتامین‌های C، E، A و بتا کاروتن، منگنز، روی و سلنیوم موجود در این سبزی همگی آنتی‌اکسیدان‌های بسیار قوی هستند که می‌توانند سبب جلوگیری از ابتلای انسان به بیماری‌های قلبی عروقی شوند و نقش بسیار مهمی در کاهش فشار خون داشته باشند. فولات و منیزیم اسفناج هم نقش مهمی در سلامت قلب و عروق دارند.
 
ویتامین K موجود در اسفناج نقش بسیار مهمی در سلامتی استخوان‌ها دارد. یک فنجان اسفناج پخته معادل ده روز نیاز انسان به این ویتامین را تأمین می‌کند. ویتامین K از یک طرف مانع تخریب استخوان‌ها و از طرف دیگر سبب تحریک عملکرد سلول‌های استخوان‌ساز می‌شود. جدا از ویتامین K، اسفناج منبع به نسبت خوبی برای دو عنصر کلسیم و منیزیم است که هر دوی آن‌ها هم در ساختمان و سلامت استخوان‌ها نقش عمده‌ای دارند.
 
اسفناج و سلامتی استخوان‌ها
 
بتا کاروتن و ویتامین K موجود در اسفناج سبب محافظت از سلول‌های روده بزرگ در مقابل رادیکال‌های آزاد سرطان‌زا می‌شوند. فولات اسفناج هم از جهش ژنتیکی و آسیب سلول‌های این ناحیه جلوگیری می‌کند.
 
تعداد زیادی از مواد تشکیل‌دهنده اسفناج دارای اثرات ضد سرطان هستند. تحقیقات مستندی نشان می‌دهد که ضد ‌سرطان‌هایی مانند فلاونوئید‌ها و کاروتنوئید‌ها که به میزان بالایی در اسفناج وجود دارند در پیشگیری از بروز سرطان‌ها به خصوص سرطان سینه، پوست، مثانه و پروستات مؤثرند. اسفناج منبعی بسیار غنی از آنتی اکسیدان‌ها هست.اثرات ضد التهابی ترکیبات موجود در اسفناج در بهبود حالت‌هایی مانند پوکی استخوان، التهاب مفاصل، آسم و حتی سردردهای میگرنی مؤثرند. ضمناً ماده‌ای به نام «لوتئین» در این سبزی وجود دارد که در پیشگیری از ابتلای انسان به بسیاری از بیماری‌های چشمی به خصوص بیماری آب مروارید نقش دارد.
 
اگرچه مقدار آهن و کلسیم موجود در اسفناج بسیار مناسب هستند، اما وجود ماده‌ای دیگر به نام «اگزالات» در ساختار این گیاه سبب می‌شود که میزان جذب این دو عنصر در بدن کاهش یابد. در حقیقت اگزالات اسفناج با آهن و کلسیم موجود در آن ترکیب می‌شود و باعث می‌شود میزان قابل توجهی از این دو عنصر بدون آنکه جذب بدن شود از آن دفع شود. با این حال همچنان باید در نظر داشته باشیم که همین میزان کمتر جذب آهن و کلسیم هم چیزی از ارزش‌های این گیاه به عنوان منبع غذایی برای تأمین آهن یا کلسیم کم نمی‌کند. چون در مقایسه با منبعی مانند گوشت قرمز، اسفناج فاقد کلسترول، چربی و کالری بالا است.
 
ماده اگزالات اسفناج ممکن است در صورت تجمع در دستگاه ادراری سبب ایجاد سنگ شود. به همین خاطر بهتر است افراد مبتلا به مشکلات کلیوی در خوردن آن احتیاط به خرج دهند. گروه دیگری که باید در استفاده از این گیاه دقت به عمل آورند افراد مبتلا به بیماری «نقرس» هستند. چون یکی دیگر از مواد موجود در این گیاه به نام «پورین» در اثر فعل و انفعالاتی در داخل بدن تبدیل به اسید اوریک می‌شود؛ همان ماده‌ای که تجمع آن در بدن انسان بیماری نقرس را ایجاد می‌کند.
 
علی‌رغم این چند نکته کوچک که مربوط به افراد و شرایط خاص است باید گفت که اسفناج یکی از غنی‌ترین سبزیجات، از لحاظ مواد مختلف غذایی مورد نیاز برای انسان است و مصرف آن به همه افراد در همه گروه‌های سنی توصیه می‌شود.