به گزارش سلامت نیوز به نقل از talkspace، این وضعیت نوعی سوء استفاده عاطفی را توصیف می کند که از یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) ناشی می شود. افراد مبتلا به NPD همدلی پایینی دارند و دیگران را پایین تر از خود می بینند که می تواند منجر به رفتارهای مضر، سمی و توهین آمیز شود.

ممکن است فردی با NPD از توهین، تهدید و اتهام استفاده کند تا شما را به انجام کاری که می‌خواهد مجبور کند. کسب اطلاعات بیشتر در مورد سوء استفاده از خودشیفتگی و صحبت با یک درمانگر یا ارائه دهنده آنلاین می تواند به شما در مقابله با این مشکل کمک کند. هرچه زودتر درک بهتری از وضعیت داشته باشید، می توانید درمان پس از سوء استفاده عاطفی از یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) را شروع کنید.

نشانه های سوء استفاده یک فرد خودشیفته

یکی از رایج ترین ویژگی های خودشیفتگی افراد مبتلا به NPD نیاز دائمی به تحسین است. با گذشت زمان، رفتار خودشیفته می تواند قربانی را منزوی کند و به اعتماد به نفس او آسیب برساند. این تاکتیک‌هایی است که به افراد مبتلا به NPD اجازه می‌دهد قربانی خود را کنترل کند و قدرت بیشتری را در رابطه‌های توهین‌آمیز به دست آورد.

«تشخیص سوء استفاده به هر شکلی دشوار است، اما این سبک از سوء استفاده به‌ویژه به سختی قابل توجه است، زیرا رابطه سمی و آزارگر می‌توانند در ابتدا عالی ظاهر شوند. اغلب اوقات، سوء استفاده کنندگان خودشیفته می توانند حقیقت را دستکاری کنند که به نوبه خود می تواند شما را وادار کند که سلامت عقل، صداقت یا حقیقت خود را زیر سوال ببرید.

نشانه های سوء استفاده عبارتند از:

بمباران عشقی

این غیرعادی نیست که یک شریک، دوست یا یکی از اعضای خانواده خودشیفته به شما محبت کند. اگرچه این توجه ممکن است در ابتدا مثبت به نظر برسد، اما در واقع نوعی دستکاری عاطفی است. یک فرد خوشیفته ممکن است به شما هدایای گران قیمت بدهد یا آنچه را که می خواهید بشنوید به شما بگوید. این راهی است که آنها می توانند اعتماد شما را جلب کنند و در نهایت شما را کنترل کنند.

دستکاری عاطفی

هنگامی که از شما خواسته می شود، غیرعادی نیست که یک فرد آزارگر خودشیفته رفتارهای آزاردهنده و کنترل کننده خود را نسبت به شما انکار کند، وانمود کند که وقایع توصیف شده را به خاطر نمی آورد یا شما را متهم به دروغگویی یا عدم درک نحوه وقوع "واقعیت" می کند.

این تاکتیک دستکاری عاطفی به گونه ای طراحی شده است که شما به خود شک کنید. این تمایلات خودشیفتگی می تواند شما را در برابر رفتارهای خودشیفته در آینده و آزار روانی آسیب پذیرتر کند.

نادیده گرفتن مرزها

معمولاً فردی که خودشیفته است، مرزهای شما را آزمایش می کند یا به طور کامل آنها را نادیده می گیرد. ممکن است فردی با NPD پیام‌های متنی شما را بخواند، شما را دنبال کند یا کارهایی را انجام دهد که از او خواسته‌اید انجام ندهند. تلاش برای تقویت یا تعیین مرزهای سالم ممکن است با جر و بحث، عصبانیت یا اتهام مواجه شود. اگر این را تجربه می کنید، یاد بگیرید که چگونه با یک خودشیفته حد و مرز تعیین کنید.

دستکاری حقیقت

به جای قبول کردن اشتباهات، یک شریک خودشیفته یا یکی از اعضای خانواده ممکن است رفتارهای بد را به شما القا کند. یک تکنیک متداول دستکاری DARVO است که مخفف عبارت Deny، Attack، Reverse Victim و Offender می باشد. با انداختن تقصیر به گردن قربانی خود، سوء استفاده کنندگان خودشیفته می توانند گناه را انکار کنند و به اعتبار شما آسیب وارد کنند.

برخی انتقادها در یک رابطه سالم طبیعی است، اما یک سوء استفاده کننده خودشیفته می تواند باعث شود که احساس کنید هر کاری که انجام می دهید اشتباه است. اگر در رابطه با یک فرد خودشیفته هستید، ظاهر، رفتار و حتی صدای شما ممکن است مورد انتقاد قرار گیرد.

جابجایی مسئولیت و سرزنش

سوء استفاده کنندگان خودشیفته اغلب با انداختن تقصیر به گردن قربانی، مسئولیت اعمال خود را منحرف می کنند. آنها ممکن است شما را متهم کنند که عامل رفتار توهین آمیز خودشان بوده اید یا ادعا کنند که شما بیش از حد واکنش نشان می دهید. این تاکتیک نه تنها سوء استفاده کننده را از گناه تبرئه می کند، بلکه باعث سردرگمی و تضعیف احساس واقعیت در قربانی می شود.

ایجاد فضای عدم اطمینان دائمی

خودشیفته‌ها به خاطر ایجاد محیطی که قربانی همیشه احساس عدم اطمینان و عدم تعادل می‌کند، شناخته می‌شوند که ممکن است شامل واکنش های غیرقابل پیش بینی، تغییرات خلقی ناگهانی یا ناسازگاری باشد. ممکن است دائماً مضطرب و نامطمئن باشید که آنها را مستعد دستکاری و کنترل بیشتر می‌کند.

بهره برداری از آسیب پذیری های عاطفی

یک فرد خودشیفته اغلب از آسیب پذیری های عاطفی قربانی خود سوء استفاده می کند. آنها ممکن است از دانش صمیمی یا اطلاعات حساس به اشتراک گذاشته شده در اعتماد برای دستکاری یا آسیب عاطفی شما استفاده کنند. این استثمار می تواند حس وابستگی شما را عمیق تر کند و توانایی شما را برای مقاومت در برابر کنترل آنها ضعیف کند.

نمونه هایی از سوء استفاده در رابطه با یک فرد خودشیفته

سوء استفاده می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. این نوع آزار روانی می تواند از طرف یک والدین خودشیفته یا سایر اعضای خانواده، یک شریک عاشقانه، یک دوست یا حتی یک رئیس یا همکار باشد.

برخی از نمونه های رایج سوء استفاده عبارتند از:

• خودداری: افرادی که خودشیفته هستند ممکن است از پول، محبت یا حتی ارتباط خودداری کنند تا قربانیان خود را مجازات کنند.
• باج گیری عاطفی: در یک رابطه مسموم، می توان از احساسات خود علیه شما استفاده کرد. وقتی آنچه را که یک سوء استفاده کننده می خواهد انجام نمی دهید، ممکن است کاری کنند شما احساس گناه یا ترس کنید.
• توهین: توهین کلامی، انتقاد شدید و سایر توهین‌ها راه‌هایی برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته است تا عزت نفس قربانی را از بین ببرند. سوء استفاده کنندگان اغلب سعی می کنند رفتار توهین آمیز خود را به عنوان طعنه یا شوخی پنهان کنند.
• شایعات مخرب: ممکن است فردی با NPD به عمد در مورد شما یا رفتار شما دروغ بپروراند. تهمت، دروغ و آسیب به شهرت شما می تواند راه هایی برای جدا کردن عمدی شما از دیگران باشد.
• خرابکاری: خودشیفتگی ممکن است باعث شود کسی اقداماتی را برای خراب کردن شغل، روابط یا هر جنبه دیگری از زندگی شما انجام دهد که می تواند راهی برای نگه داشتن شما و تقویت قدرت آنها بر شما باشد.
• اتهامات: هنگامی که در یک رابطه عاشقانه با یک فرد خودشیفته هستید، ممکن است به دروغگویی، دزدی، تقلب یا سایر رفتارهای منفی متهم شوید. متهم شدن به ناحق می تواند شما را در حالت تدافعی قرار دهد که می تواند به منحرف شدن از رفتارها و اقدامات فرد مبتلا به NPD کمک کند.

درک چرخه سوء استفاده

سوء استفاده از یک الگوی متمایز و چرخه ای متشکل از سه مرحله کلیدی پیروی می کند: ایده آل سازی، کاهش ارزش و دور انداختن، که می تواند به طور مکرر رخ دهد و قربانی را در یک حلقه مداوم آشفتگی عاطفی به دام بیندازد.

مرحله 1 ایده آل سازی

این مرحله اولیه با تحسین و توجه بیش از حد مشخص می شود که مرحله بمباران عشقی است. خودشیفته تصویری ایده آل از خود به نمایش می گذارد و جذابیت، همدلی و محبت را به نمایش می گذارد تا قربانی را به رابطه جذب کند. در طول این مرحله، قربانی اغلب احساس ارتباط عاطفی و رفاه شدیدی را تجربه می‌کند، بدون اینکه از جریان‌های پنهانی دستکاری‌کننده آگاه باشد.

مرحله 2 کاهش ارزش

با پیشرفت رابطه، فرد خودشیفته به تدریج از ستایش به انتقاد تغییر می کند. این مرحله با کناره گیری عاطفی و رفتارهای تحقیرآمیز مشخص می شود. آزارگر عزت نفس و واقعیت قربانی را تضعیف می کند و منجر به سردرگمی و شک به خود می شود. ناسازگاری بین ایده‌آل‌سازی اولیه و کاهش ارزش بعدی، یک وابستگی روانی ایجاد می‌کند و قربانی را برای بازگشت شریک «ایده‌آلی» که ابتدا با آن مواجه شده بود، رها می‌کند.

مرحله 3 دور انداخته شدن

در این مرحله نهایی، فرد خودشیفته ممکن است به طور ناگهانی رابطه را پایان دهد یا به تدریج از او دور شود. این مرحله می تواند شامل رها شدن عاطفی، روانی یا حتی فیزیکی باشد. قربانی که قبلاً به دلیل کاهش ارزش دائمی فرسایش یافته است، احساس بی ارزشی و ویران شدن می کند. با این حال، این دور ریختن اغلب دائمی نیست. خودشیفته‌ها ممکن است به قربانیان قبلی بازگردند و چرخه را با مرحله تازه‌ای از ایده‌آل‌سازی دوباره شروع کنند.

درک این چرخه برای تشخیص علائم سوء استفاده از خودشیفتگی در زمان وقوع آن بسیار مهم است. قربانیان اغلب به دلیل ترکیب پیچیده ای از وابستگی عاطفی، کاهش عزت نفس و تقویت متناوب محبت و توجه احساس می کنند در این چرخه گرفتار شده اند. رهایی نیاز به آگاهی، حمایت و اغلب راهنمایی های حرفه ای دارد تا تأثیرات روانی عمیقاً ریشه دار چنین آزاری را بررسی کند.

اثرات سوء استفاده توسط یک فرد خودشیفته

سوء استفاده شدن از شما بر سلامت جسمی و روحی شما تأثیر منفی می گذارد. قرار گرفتن در یک رابطه آزاردهنده با فردی که اغلب تمایلات خودشیفتگی دارد، می تواند اثرات ماندگاری داشته باشد، حتی اگر سوء استفاده کننده خودشیفته دیگر در زندگی شما نباشد.

سوءاستفاده کنندگان خودشیفته می توانند ارزش شما را زیر سوال ببرند. برای اینکه یاد بگیرید چگونه حقیقت خود را درک کنید، حمایت دریافت کنید. زیرا خودشیفته‌ها به سرعت دستکاری و کنترل می‌کنند. اگر مشکل دارید، با یک گروه پشتیبانی یا یک حرفه ای ارتباط برقرار کنید که می تواند به شما در شناسایی مرزهایتان کمک کند و در عین حال به شما در بازسازی ارزش ها، یکپارچگی و عزت نفس کمک کند.

اثرات مخرب این سوء استفاده ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اضطراب و افسردگی

رفتارهای توهین آمیز تأثیرات یکسانی روی همه افراد ندارد، اما قربانیان پس از تجربه آزار از سوی یک فرد خودشیفته، ممکن است با ترس، افسردگی یا اضطراب دست و پنجه نرم کنند، حتی زمانی که در موقعیت های معمولی و روزمره هستند.

خودشیفته ها اغلب قربانیان بدرفتاری خود را منزوی می کنند و این انزوای اجتماعی می تواند خطر افسردگی را افزایش دهد. برای بسیاری از افرادی که از دست افراد مبتلا به NPD رنج می برند، باور نکردن نظرات منفی سوء استفاده کننده خودشیفته شان که می تواند منجر به احساس بی ارزشی شود، دشوار است.

اختلال استرس پس از سانحه

آسیب ناشی از سوء استفاده از خودشیفتگی می تواند باعث شود که فرد به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مبتلا شود. افراد مبتلا به PTSD ممکن است پاسخ اضطراب شدیدی داشته باشند و همیشه احساس کنند که مراقب هستند. برای آنها عادی است که در مورد سوء استفاده ای که تجربه کرده اند و با احساسات شدید گناه و شرم دست و پنجه نرم می کنند، فلاش بک داشته باشند.

مسائل شناختی

هنگامی که ضربه را تجربه می کنید، مغز شما هورمون های استرس را ترشح می کند و با گذشت زمان، می تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد. افرادی که آزار عاطفی را تجربه کرده‌اند ممکن است دچار مشکلات حافظه شوند یا برای تمرکز روی کارها دچار مشکل شوند.

علائم سلامتی

در معرض سوء استفاده قرار گرفتن نه تنها می تواند بر سلامت عاطفی شما تأثیر بگذارد، بلکه می تواند بر سلامت جسمانی شما نیز تأثیر بگذارد. استرس طولانی مدت ناشی از سوء استفاده می تواند باعث علائم فیزیکی جزئی مانند سردرد و حالت تهوع شود، اما همچنین ممکن است خطر ابتلا به مشکلات جدی سلامتی مانند زخم، اختلالات عصبی و بیماری قلبی را افزایش دهد.

برداشتن گام هایی برای بهبودی

حتی اگر سوء استفاده‌کنندگان همیشه به‌طور یکسان به قربانیان آسیب نمی‌رسانند، زندگی به این سبک می‌تواند به‌طور جدی بر شما تأثیر بگذارد. خوشبختانه، حتی اگر یک رابطه خودشیفتگی می تواند به شدت آسیب رسان باشد، بازمانده سوء استفاده می تواند بهبود یابد.

یک سوء استفاده کننده خودشیفته ممکن است احساس ارزشمندی شما را از بین ببرد، اما شما می توانید برای بازسازی اعتماد به نفس و بهبودی از خودشیفتگی و آسیب های متعاقب آن تلاش کنید. ذکر این نکته مهم است که اگر مورد آزار و اذیت و بدرفتاری قرار گرفته اید، باید به خاطر داشته باشید که تقصیر شما نیست. اگر آزارگر شما هنوز در زندگی شماست، باید مرزهای مشخصی برای محافظت از خود در برابر آسیب در آینده تعیین کنید.

یک متخصص بهداشت روان می تواند به شما کمک کند تا آنچه را که تجربه کرده اید پردازش کنید و مسیری را برای بهبود سوء استفاده از خودشیفتگی آغاز کنید. با کمک یک درمانگر، می توانید یاد بگیرید که خود را ببخشید و راه هایی برای مقابله با اثرات منفی سوء استفاده ای که متحمل شده اید بیابید. اگرچه زمان بر است، شروع درمان می تواند به شما کمک کند تا زندگی سالم و مطمئنی داشته باشید و مهمتر از همه احساس رهایی از سوء استفاده داشته باشید.