مسائل، مشکلات و چالشهای پیش روی ترنسها و افراد دارای اختلال هویت جنسی در ایران
به رسمیت شناختن ترنسها در جامعه منجر به روشن شدن ضرورت رسیدگی به کیفیت زندگی و سلامت این افراد شده است. بعضی از مردم با موجودیت انسانهایی که ظاهر هویت جنسی درونی آنها مشابه با آنچه که با آن به دنیا آمدهاند نیست، مشکل دارند. هیچ عذری نظیر کمبود اطلاعات و نبود فرهنگسازی برای اعمال خشونت بر علیه افراد ترنس پذیرفته نیست.
ترنسها افرادی هستند که هویت جنسی آنها متفاوت از جنسیتی است با آن متولد شدند. ترنس در واقع مخفف واژهی “transgender” میباشد. منظور از هویت جنسی، آگاهی درونی است که هر فرد نسبت به جنسیت خود دارد. آشفتگی جنسیتی، فشاری است که بعضی افراد ترنس در نقطهای از زندگی خود به علت عدم سنخیت بین هویت جنسی و جنسیتی که با آن متولد شدهاند حس میکنند. این آشفتگی میتواند شامل احساس ناراحتی با نقش جنسی و ویژگیهای اولیه و ثانویهی جنسی خود باشد. در صورتی اختلال هویت جنسی در ایران در مورد افراد ترنس تشخیص داده میشود که آنها دچار استرس و ناراحتی در فعالیتهای شغلی و اجتماعی خود گردند. آشفتگی جنسیتی در DSM5 به عنوان یک اختلال هویت جنسی در نظر گرفته شده است اما ترنس جندر یک هویت است و اختلال محسوب نمیشود.
چالشهای تغییر جنسیت
تغییر جنسیت بازهی زمانی است که در آن فرد شروع به زندگی بر اساس هویت جنسی خود و نه جنسیتی که با آن متولد شده است میکند. با وجود اینکه تمام ترنسها تغییر جنسیت نمیدهند، اغلب آنها بالاخره در نقطهای از زندگی خود این اقدام را انجام میدهند. مراحل تغییر جنسیت میتواند شامل تغییر پوشش، ظاهر، اسم و ضمیری که برای صدا کردن استفاده میشود (در زبانهایی که ضمایر جنسیت دارند) باشد.
بعضی افراد در صورت امکان هویت خود را در مدارکی نظیر گواهینامه یا پاسپورت تغییر میدهند. بعضی ترنسها هورموندرمانی یا سایر فرآیندهای پزشکی را جهت تغییر ویژگیهای فیزیکی خود انجام میدهند. مراحلی مشخص برای تغییر جنسیت وجود ندارند که فرد جهت تکمیل تغییر جنسیت خود الزام به پیمودن آنها داشته باشد. کمبود امکانات پزشکی لازم، هزینهی بالای پروسهی تغییر جنسیت و یافتن پزشکی که با ترنسها احساس همدردی داشته باشد از چالشهای تغییر جنسیت میباشند.
افراد ترنس در ایران چه موانعی برای داشتن یک زندگی آرام، باکیفیت و همچون مردم عادی در پیش رو دارند؟
زندگی اجتماعی ترنسها گاهی سرشار از تبعیض، تحقیر و حتی خشونت میگردد. این تجربهها از تبعیض شغلی و اعلام شدن هویت جنسیشان بدون اجازهی آنها تا حملات فیزیکی متنوع هستند.
در بسیاری از کشورها فرد متاهل باید پیش از شناخته شدن با جنسیت جدید خود طلاق بگیرد حتی با وجود اینکه زوج تمایلی به جدایی نداشته باشند. این اتفاق میتواند بر کودکان اثراتی مخرب بر جای بگذارد. در بعضی از کشورها والدی که تغییر جنسیت داده است حق حضانت فرزندان خود را از دست میدهد.
دسترسی معمول به خدمات سلامت برای ترنسها یک مشکل محسوب میشود. نبود کارکنان آموزشدیده و آشنا با مراقبتهای ویژهی سلامت افراد ترنس یا حتی تعصبی که نسبت به این افراد وجود دارد میتوانند دسترسی مناسب این افراد به این خدمات را مختل سازند.
معمولا بیشتر افراد ترجیح میدهند هنگام مصاحبه به ترنس یا نان باینری بودن خود اشاره نکنند؛ آنها از انجام فرآیند تغییر جنسیت نیز خودداری میکنند. دلیل آن به این برمیگردد که آنها ترجیح میدهند در محل کار با تواناییهای خود شناخته شوند و نه با ترنس بودنشان. در بعضی کشورها نرخ بیکاری ترنسها به 50 درصد نیز میرسد. از آنجا که بعضی افراد ترنس که به دنبال شغل هستند برای استخدام پذیرفته نمیشوند، در صنعت جنسی مشغول به کار میشوند. کارگران جنسی ترنس در خطر خشونت، اعتیاد، تجاوز جنسی، بیخانمانی، ابتلا به بیماریهای جنسی نظیر ایدز و غیره قرار میگیرند.
در یک پژوهش 66 درصد زنان اعلام کردهاند که مشکلی با استفادهی ترنسها از سرویس بهداشتی عمومی ندارند؛ در حالی که 17 درصد آنها احساس ناراحتی نسبت به این موضوع داشتند. 58 درصد مردان نیز با استفادهی مردان ترنس از سرویس بهداشتی آقایان احساس راحتی میکردند.
جامعه چه مسئولیتی در قبال ترنسها دارد؟
با افراد ترنسجندر باید همچون سایر افراد با احترام و عزت رفتار شود. شیوهی صحیح رفتار محترمانه با ترنسها این گونه است که شما باید مطابق با هویت جنسیشان با آنها برخورد کنید و نه جنسیتی که با آن متولد شدهاند. بنابراین، فردی که امروز به عنوان یک زن زندگی میکند، خانم ترنس نامیده میشود و باید ضمایر مونث برای او استفاده شوند. (برای فرد مذکر نیز به همین صورت میباشد.) دقت داشته باشید که هویت بعضی ترنسها نه مونث، نه مذکر و نه ترکیبی از آن دو میباشد. این افراد برای توصیف هویت جنسی خود از واژههای نان باینری یا جنسیت کوئیر(جندرکوییر) استفاده میکنند. افراد نان باینری ضمیر انگلیسی “they” و “them” را ترجیح میدهند. بنابراین هنگام معاشرت با ترنسها استفاده از اصطلاحشناسی یا ترمینولوژی محترمانه حائز اهمیت است. برای صدا زدن افراد ترنس، از اسمی که فرد ترجیح میدهد استفاده کنید و نه اسم قدیمی او. میتوانید مودبانه از او بخواهید تا اسم و ضمیر ترجیحی خود را به شما گوشزد کند.
جمع بندی
پذیرش ترنسها توسط دوستان، اقوام، خانواده، تراپیست، کارکنان مراکز بهداشتی درمانی، مراکز مذهبی یا هر گروه اجتماعی دیگر منجر به تقویت احساس مشارکت و کمرنگ شدن مسائل و مشکلات ترنس ها در ایران میشود.
ترنسها و افراد نانباینری به پیشرفت و تغییرات دیدگاه جامعه نسبت به آنها امید دارند. برای مثال افزایش تهیهی فیلم و برنامههای حمایتکننده از آنها میتواند در تغییر دیدگاههای اجتماعی افراد نسبت به افراد ترنس پیشرفتهایی حاصل نماید.
نظر شما