به گزارش سلامت نیوز به نقل از مدیکال نیوز تودی، کولون یا روده بزرگ جایی است که بدن آب و نمک را از مواد زائد جامد خارج می کند. سپس مواد زائد از طریق راست روده حرکت کرده و از طریق مقعد از بدن خارج می شوند. سرطان کولورکتال ، که سرطان روده بزرگ و سرطان رکتوم را توصیف می کند، از نوع شایع سرطان ها است.
متخصصان مراقبت های بهداشتی غربالگری منظم سرطان کولورکتال را برای بزرگسالان در سنین ۴۵ تا ۷۵ سال توصیه می کنند.
علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ اغلب در مراحل اولیه هیچ علامتی ایجاد نمی کند، اما علائم ممکن است با پیشرفت بیماری بیشتر قابل توجه باشند. اگر افراد در مراحل اولیه علائم داشته باشند، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اسهال یا یبوست
- تغییرات در قوام مدفوع، مانند مدفوع شل و کم حجم
- وجود خون در مدفوع ، که ممکن است مدفوع را قهوه ای تیره یا سیاه نشان دهد
- خونریزی قرمز روشن از راست روده
- درد شکم ، گرفتگی، نفخ ، یا گاز
- احساس مداوم برای اجابت مزاج علیرغم دفع مدفوع
- ضعف و خستگی
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- سندرم روده تحریک‌پذیر
- کم خونی فقر آهن
- کاهش وزن و درد شکم معمولا در مراحل بعدی بیماری رخ می دهد.
اگر سرطان به مکان جدیدی در بدن مانند کبد گسترش یابد، می تواند علائم دیگری مانند زردی ایجاد کند.
علائم در مردان
علائم سرطان روده بزرگ معمولاً در مردان و زنان یکسان ظاهر می شود. مردان ممکن است متوجه علائم ذکر شده در بالا شوند.
علائم در زنان
زنان ممکن است همان علائم ذکر شده در بالا را تجربه کنند. علاوه بر این، اگر افرادی که قاعدگی دارند کم خونی ناشی از سرطان روده بزرگ داشته باشند، ممکن است چرخه های قاعدگی نامنظم داشته باشند.
مراحل
روش های مختلفی برای تعیین مرحله به سرطان وجود دارد. مراحل نشان دهنده میزان گسترش سرطان و اندازه هر تومور است.
در سرطان روده بزرگ، مراحل توسعه می یابدبه شرح زیر است :
- مرحله 0: در این مرحله، سرطان در مراحل اولیه است. بیشتر از لایه داخلی روده بزرگ رشد نکرده است و معمولاً درمان آن آسان است.
- مرحله 1: سرطان به لایه بعدی بافت رشد کرده است.
- مرحله 2: سرطان به لایه های بیرونی روده بزرگ رسیده است اما به خارج از روده بزرگ گسترش نیافته است.
- مرحله 3: سرطان از طریق لایه های بیرونی روده بزرگ رشد کرده و به یک تا سه غدد لنفاوی رسیده است. به مناطق دور سرایت نکرده است.
- مرحله 4: سرطان به بافت های دیگر فراتر از دیواره روده بزرگ رسیده است. با پیشرفت مرحله 4، سرطان روده بزرگ به نقاط دورتر بدن می رسد.
علل
معمولاً سلول ها روند منظم رشد، تقسیم و مرگ را دنبال می کنند. زمانی که سلول ها به طور غیرقابل کنترلی رشد می کنند و تقسیم می شوند و در نقطه طبیعی چرخه زندگی خود نمی میرند، سرطان می تواند ایجاد شود.
محققان در مورد علت دقیق سرطان کولون مطمئن نیستند، اما برخی عوامل ممکن است این خطر را افزایش دهند.
سرطان در نتیجه تغییرات DNA در سلول ها اتفاق می افتد. ژن های خاصی به نام انکوژن به سلول ها کمک می کنند تا زنده بمانند، رشد کنند و تقسیم شوند. ژن های سرکوبگر تومور به تنظیم تقسیم سلولی و مرگ سلولی کمک می کنند.
تغییرات در DNA می تواند بر روی انکوژن ها و ژن های سرکوبگر تومور تأثیر بگذارد و در نتیجه تغییرات ژنی متعددی ایجاد شود که ممکن است منجر به سرطان روده بزرگ شود.
پولیپ ها توده هایی هستند که در داخل روده بزرگ ایجاد می شوند. پولیپ ها غیر سرطانی هستند، اما سرطان می تواند با برخی از انواع پولیپ شروع شود.
سلول های سرطانی ممکن است از تومورهای بدخیم به سایر قسمت های بدن از طریق خون و سیستم لنفاوی پخش شوند.
این سلول‌های سرطانی می‌توانند رشد کنند و به بافت‌های سالم در نزدیکی و سراسر بدن در فرآیندی به نام متاستاز حمله کنند. که نتیجه آن یک بیماری جدی تر با درمان سخت تر است.
عوامل خطر
علل دقیق سرطان روده بزرگ ناشناخته است، اما چندین عامل خطر بالقوه وجود دارد.
پولیپ
سرطان روده بزرگ می تواند از پولیپ های پیش سرطانی که در روده بزرگ رشد می کنند توسعه یابد . اگر جراح آنها را در مراحل اولیه درمان خارج نکند، برخی از این پولیپ ها ممکن است به سرطان بدخیم روده بزرگ تبدیل شوند. انواع پولیپ عبارتند از:
آدنوم
آدنوم ها ممکن است شبیه پوشش یک روده بزرگ سالم باشند اما در زیر میکروسکوپ متفاوت به نظر می رسند. آنها می توانند سرطانی شوند.
پولیپ هایپرپلاستیک
سرطان کولون به ندرت از پولیپ هایپرپلاستیک ایجاد می شود، زیرا معمولاً خوش خیم هستند.
ژن ها
رشد سلولی کنترل نشده می تواند به دنبال آسیب ژنتیکی یا تغییرات DNA رخ دهد.
اکثرجهش های ژنتیکی در طول زندگی فرد اتفاق می افتد، نه جهشی که از یکی از اعضای خانواده به ارث برده است.
حدود 5 تا 10 درصد از سرطان های روده بزرگ ناشی از شرایط ارثی خاصی است که خطر ابتلا به پولیپ، سرطان روده بزرگ و به طور بالقوه سرطان های دیگر را در برخی از اعضای خانواده افزایش می دهد.
چندین بیماری ارثی نیز وجود دارد که خطر سرطان روده بزرگ را افزایش دهد، از جمله:
- پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی
- سندرم گاردنر
- سندرم لینچ یا سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی
- سندرم پولیپوز نوجوانان
- سندرم مویر-توره
- سندرم پوتز-جگرز
داشتن این ویژگی های ژنتیکی بدون ابتلا به سرطان نیز امکان پذیر است.
صفات، عادات و رژیم غذایی
سن یک عامل خطر مهم برای سرطان روده بزرگ است. حدود 90 درصد از افرادی که سرطان کولورکتال تشخیص داده می شود، بالای 50 سال سن دارند. با این حال، در افراد زیر 50 سال نیز شایع است.
در افراد دارای سبک زندگی غیر فعال، افراد چاق و افرادی که از دخانیات استفاده می کنند، ابتلا به سرطان روده بزرگ احتمال بیشتری دارد.
از آنجایی که روده بزرگ بخشی از سیستم گوارشی است، رژیم غذایی و تغذیه نقش اساسی در رشد آن دارند.
رژیم های غذایی کم فیبر می توانند کمک کنند. همچنین افرادی که مقادیر بیش از حد مواد زیر را مصرف می کنند در معرض خطر بیشتری هستند:
- چربی های اشباع شده
- گوشت قرمز
- الکل
- گوشت فرآوری شده
شرایط زمینه ای
برخی شرایط و درمان ها که با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ ارتباط دارند، شامل:
- سابقه پزشکی پولیپ
- بیماری های التهابی روده ، مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون
- سایر سرطان ها مانند سینه ، تخمدان یا آندومتر
- چاقی یا اضافه وزن
سایر عوامل خطر
سایر عوامل خطر سرطان روده بزرگ عبارتند از:
- داشتن والدین، خواهر و برادر یا فرزندی با سابقه سرطان کولون یا رکتوم
- سابقه شخصی سرطان کولون، رکتوم یا تخمدان
- سابقه شخصی پولیپ به اندازه 1 سانتی متر یا بیشتر یا سلول های غیر طبیعی
- شرایط ژنتیکی ارثی، مانند سندرم لینچ
- ابتلا به کولیت اولسراتیو مزمن یا بیماری کرون به مدت 8 سال یا بیشتر
- مصرف منظم الکل سه بار یا بیشتر در روز
- سیگار کشیدن
- سن بالاتر
- عدم فعالیت بدنی
- رژیم های غذایی کم فیبر، پرچرب و فاقد میوه و سبزیجات
- نژاد و قومیت
بیشتر بدانید:عوامل موثر در ابتلا به سرطان روده
گزینه های درمان
درمان به نوع و مرحله سرطان روده بزرگ بستگی دارد. پزشک همچنین سن، سلامت کلی و برخی ویژگی های دیگر را هنگام تصمیم گیری در مورد بهترین گزینه درمانی در نظر می گیرد.
هیچ درمان واحدی برای سرطان روده بزرگ وجود ندارد و گزینه ها ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی باشد .
هدف از درمان حذف سرطان، جلوگیری از گسترش آن و کاهش علائم ناراحت کننده خواهد بود.
عمل جراحی
درمان اصلی برای مراحل اولیه سرطان روده بزرگ معمولا عمل جراحی است . اگر سرطان فقط در یک پولیپ وجود داشته باشد، افراد فقط برای برداشتن پولیپ سرطانی به پلیپکتومی نیاز خواهند داشت.
جراحی برای برداشتن بخشی یا تمام کولون کولکتومی است. در طی این روش، جراح بخشی از روده بزرگ را که حاوی سرطان است و همچنین قسمتی از ناحیه اطراف آن را برمی دارد.
جراح ممکن است غدد لنفاوی مجاور را بردارد تا خطر گسترش را کاهش دهد. سپس جراح بخش سالم کولون را مجدداً وصل می‌کند یا بسته به وسعت کولکتومی، استوما ایجاد می‌کند.
استوما یک سوراخ جراحی در دیواره شکم است. ضایعات از طریق این سوراخ وارد کیسه ای می شوند که نیاز به قسمت پایین روده بزرگ را برطرف می کند. این کولوستومی است.
انواع دیگر جراحی عبارتند از:
آندوسکوپی
ممکن است جراح بتواند برخی از سرطان های کوچک و موضعی را با استفاده از این روش حذف کند.
بیشتر بدانید: همه چیز از آمادگی پیش از آندوسکوپی تا ترخیص
جراحی لاپاراسکوپی
جراح یک برش در شکم ایجاد می کند. این گزینه ای برای برداشتن پولیپ های بزرگتر است.
جراحی تسکینی
هدف از این نوع جراحی تسکین علائم در موارد سرطان های غیر قابل درمان یا پیشرفته است. جراح تلاش خواهد کرد تا هرگونه انسداد روده بزرگ را برطرف کند و درد، خونریزی و سایر علائم را مدیریت کند.
شیمی درمانی
در طول شیمی درمانی ، یک تیم مراقبت از سرطان داروهایی را تجویز می کند که در فرآیند تقسیم سلولی اختلال ایجاد می کنند. آنها این کار را با ایجاد اختلال در پروتئین یا DNA برای آسیب رساندن و کشتن سلول های سرطانی انجام می دهند.
این درمان ها هر سلولی که به سرعت تقسیم می شود، از جمله سلول های سالم را هدف قرار می دهد. سلول های غیر سرطانی معمولاً پس از هر گونه آسیب ناشی از شیمی درمانی بهبود می یابند، اما سلول های سرطانی ترمیم نمی شوند و از بین خواهند رفت. داروها در کل بدن حرکت می کنند و درمان به صورت چرخه ای انجام می شود، بنابراین سلول های بدن بین دوره های شیمی درمانی زمان دارند تا بهبود یابد.
متخصص سرطان یا انکولوژیست،ممکن است برای درمان سرطان روده بزرگ شیمی درمانی را به دلایل زیر توصیه کند :
- قبل از عمل جراحی برای کوچک کردن تومور تا برداشتن آن آسان تر شود
- پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده
- اگر سرطان به اندام های دیگر سرایت کرده باشد
عوارض جانبی شیمی درمانی شامل موارد زیر است:
- ریزش مو
- حالت تهوع
- خستگی
- استفراغ
درمان های ترکیبی اغلب از چندین نوع شیمی درمانی استفاده می کنند یا شیمی درمانی را با سایر درمان ها ترکیب می کنند.
پرتو درمانی
پرتودرمانی با متمرکز کردن پرتوهای گامای پرانرژی روی آنها، سلول های سرطانی را از بین می برد. با تشعشعات داخلی، پزشک مواد رادیواکتیو را در نزدیکی محل سرطان به شکل دانه کاشت می کند که برخی فلزات مانند رادیوم پرتوهای گاما ساطع می کنند. تابش همچنین ممکن است از پرتوهای ایکس با انرژی بالا باشد. یک پزشک ممکن است پرتودرمانی را به عنوان یک درمان مستقل برای کوچک کردن تومور یا از بین بردن سلول های سرطانی درخواست کند. همچنین می تواند در کنار سایر درمان های سرطان موثر باشد.
برای سرطان روده بزرگ، اگر سرطان رکتوم در مراحل اولیه به دیواره رکتوم نفوذ کرده یا به غدد لنفاوی مجاور رفته باشد، ممکن است از پرتودرمانی استفاده کنند.
عوارض جانبی پرتودرمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات خفیف پوستی شبیه آفتاب سوختگی یا برنزه شدن
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
اکثر عوارض جانبی چند هفته پس از اتمام درمان برطرف می شوند یا از بین می روند.
تشخیص
یک پزشک یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و در مورد سوابق پزشکی شخصی و خانوادگی سؤال می کند.
همچنین ممکن است از تکنیک های تشخیصی زیر برای شناسایی و مرحله بندی سرطان استفاده شود:
کولونوسکوپی
ممکن است فرد مجبور باشد قبل از کولونوسکوپی از رژیم غذایی خاصی مانند رژیم مایعات شفاف پیروی کند. از قبل روده بزرگ همچنین نیاز به پاکسازی با ملین های قوی در فرآیندی به نام آماده سازی روده دارد.
اگر پزشک پولیپ را در روده بزرگ پیدا کند، جراح آنها را برمی دارد و برای بیوپسی می فرستد . در بیوپسی، آسیب شناس پولیپ ها را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا سلول های سرطانی یا پیش سرطانی را جستجو کند.
یک روش مشابه، به نام سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر، به پزشک اجازه می دهد تا بخش کوچکتری از ناحیه کولورکتال را بررسی کند. این روش به کاملی کولونوسکوپی نیست. همچنین اگر سیگموئیدوسکوپی پولیپ ها را نشان ندهد یا فقط در یک ناحیه کوچک باشند، ممکن است کولونوسکوپی کامل لازم نباشد.
بیشتر بدانید: نشانه‌های خاموش سرطان روده بزرگ
تنقیه باریم دو کنتراست
در این روش اشعه ایکس از مایعی به نام باریم برای ارائه تصاویر واضح تر از روده بزرگ نسبت به اشعه ایکس استاندارد استفاده می شود. ممکن است لازم باشد فرد قبل از انجام اشعه ایکس باریم از خوردن یا نوشیدن خودداری کند. پزشک یک محلول مایع حاوی عنصر باریم را از طریق راست روده به روده بزرگ تزریق می کند. آنها این کار را با پمپاژ مختصری هوا برای صاف کردن لایه باریم دنبال می کنند تا دقیق ترین نتایج را ارائه دهند. سپس رادیولوژیست عکسبرداری با اشعه ایکس از روده بزرگ و راست روده انجام می دهد. باریم در عکس اشعه ایکس سفید به نظر می رسد و هر تومور و پولیپ به صورت خطوط تیره ظاهر می شود. اگر بیوپسی وجود سرطان روده بزرگ را نشان دهد، پزشک ممکن است برای ارزیابی گسترش سرطان، عکس رادیوگرافی قفسه سینه، سونوگرافی یا سی تی اسکن از ریه، کبد و شکم را تجویز کند. پس از تشخیص، پزشک مرحله سرطان را بر اساس اندازه و وسعت تومور و گسترش به غدد لنفاوی مجاور و اندام های دورتر تعیین می کند. مرحله سرطان یک فرد گزینه های درمانی او را تعیین می کند و چشم انداز او را مشخص می کند.
جلوگیری
هیچ راه تضمینی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ وجود ندارد. با این حال، برخی از اقدامات پیشگیرانه ممکن است در بربگیرد:
- حفظ وزن متوسط
- ورزش منظم
- مصرف مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل
- محدود کردن مصرف چربی های اشباع شده و گوشت قرمز
- مردم همچنین باید مصرف الکل خود را محدود کرده و سیگار را ترک کنند.
بیشتر بدانید: درمان های سرطان روده را بهتر بشناسید
غربالگری
ممکن است تا زمانی که سرطان پیشرفت نکرده باشد، علائم ظاهر نشوند. به همین دلیل، غربالگری را برای افراد 50 تا 75 ساله توصیه می شود، از جمله آزمایش مدفوع هر 2 سال یک بار، کولونوسکوپی هر 10 سال یا سیگموئیدوسکوپی هر 10 سال به اضافه آزمایش مدفوع هر 2 سال یکبار.
منظم بودن غربالگری به سطح خطر فرد بستگی دارد. افراد می توانند برای توصیه های شخصی با پزشک خود مشورت کنند.
نظر شما