به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه پیام ما، نیروگاه شهید سلیمی نکا، از جمله مهمترین نیروگاه‌های تولید برق کشور است که حالا در شرایطی که تابستان از قبل گرم‌تر شده و مصرف برق بالاتر، حضورش مهم است. با این حال، این نیروگاه مدت‌هاست به جای سوزاندن گاز، از نفت کوره یا مازوت استفاده می‌کند. اتفاقی که از دهه هشتاد در بسیاری از صنایع بیش از پیش رایج شد. اما نیروگاه نکا در این سال‌ها سوختن مازوت را بیشتر و بیشتر کرد. بهار سال 95 بود که خبر آمد «خط انتقال سوخت مازوت نیروگاه نکا با شکایت اداره محیط زیست مازندران و بهدستور دادستان شهرستان پلمپ شده است». همان زمان رضا قاسمی، رئیس وقت اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نکا اعلام کرد: «نشت مازوت از لوله‌های انتقال در محدوده روستاهای تازه‌آباد و نوذرآباد این شهرستان، سبب آلودگی خاک منطقه شده که پس از شکایت اداره حفاظت محیط زیست و با اخذ دستور دادستانی نکا، خط انتقال مازوت نیروگاه نکا تا اطلاع ثانوی پلمپ و تعطیل شد. با توجه به زمان طولانی استفاده از این خط لوله از سال ۱۳۵۴ تاکنون، پوسیدگی لوله‌ها و بازسازی نکردن آنها، نشت مازوت سال‌های قبل اتفاق افتاده بود.» توقیف اما چندان طولانی نشد و بار دیگر نیروگاه استفاده از مازوت را از سر گرفت.
در این سال‌ها شکایت هم از این بابت کم نبوده و البته هشدارهای سازمان محیط زیست هم همواره برقرار بوده. برای مثال، سال 98 محمودعلی رکنی، معاون وقت حفاظت محیط زیست مازندران درباره تداوم آلایندگی ناشی از مصرف مازوت نیروگاه برق نکا هشدار داد و اعلام کرد که باید مصرف سوخت مازوت این نیروگاه به صفر برسد و فقط از گاز طبیعی استفاده شود. او همان زمان به تعداد بالای شکایت مردم محلی، کشاورزان و دوستداران محیط زیست از این نیروگاه اشاره کرد و گفت: «به نظر می‌رسد با بهره‌برداری از خط لوله ۴۲ اینچ انتقال گاز دامغان – کیاسر – ساری مشکلی در تامین گاز مصرفی مورد نیاز نیروگاه نباشد، اما شرکت ملی گاز در تامین کامل این انرژی به نیروگاه به دلایل مختلف خودداری می‌کند.»
در نهایت پاییز 99، مدیر منطقه ۹ عملیات انتقال گاز از اتصال نهایی خط لوله ۴۲ اینچ دامغان – کیاسر – نکا به خطوط لوله ۳۰ اینچ شمال کشور خبر داد؛ اتصالی که البته هنوز نتوانسته گاز موجود برای نیروگاه نکا را تامین کند تا این نیروگاه دست از سوزاندن مازوت بردارد.
در پاییز سال 99، مدیر منطقه ۹ عملیات انتقال گاز از اتصال نهایی خط لوله ۴۲ اینچ دامغان – کیاسر – نکا به خطوط لوله ۳۰ اینچ شمال کشور خبر داد. اتصالی که البته هنوز نتوانسته گاز موجود برای نیروگاه نکا را تامین کند تا این نیروگاه دست از سوزاندن مازوت بردارد.
دو دهه مازوت‌سوزی بی‌پاسخ
ساخت نیروگاه به دهه 50 برمی‌گردد. آن زمان اتریش کنسرسیوم بین‌المللی با محوریت کشور آلمان، برای ساخت این نیروگاه تشکیل شد و آلمانی‌ها راهی ایران شدند.
برف سنگین دهه هشتاد و کمبود گاز، عاملی بود که پای نفت کوره یا مازوت برای سوزاندن صنایع به عرصه باز شود. مازوت هرچند حالا نزدیک به دو دهه است که در نکا می‌سوزد، اما دود آن به چشم پناهگاه حیات وحش میانکاله هم رفته است. میانکه که درست در امتداد جریان دود و ذرات حاصل از مصرف سوخت مازوت نیروگاه شهید سلیمی نکا قرار دارد، با وجود اکوسیستم شکننده و تخریب‌هایی که در سال‌های اخیر شاهدش بوده، بیش از پیش در حال رنج کشیدن است.
در این میان اما صحبت از بارش باران اسیدی هم همواره مطرح بوده و منصوری عبدالملکی، فعال محیط زیست، پیش از این درباره این موضوع گفته بود «من به عنوان یک فعال محیط زیست این را می‌گویم که در نوار شمالی کشور، فاصله دریا تا کوه خیلی کم و چرخه هیدرولیکی آب اینجا خیلی کوتاه است و با وجود این آلودگی‌ها احتمال بارش اسیدی هم وجود دارد. مستعدترین منطقه بارش اسیدی مرگبار همین روستاهای اطراف است. منطقه‌ای که یکی از بزرگ‌ترین تامین‌کننده مرکبات و برنج کشور است به میزان وسعت بیشترین تعداد استخر پرورش ماهی را دارد، یکی از قطب‌های تولید هندوانه کشور است و تمام این حقایق دلیل بر این است که تا جای ممکن برای تامین سوخت نیروگاه از مازوت استفاده نشود. جالب اینکه در حال حاضر هنوز بخاری‌ها روشن نشده و فشار روی سیستم‌های گاز نداریم اما دود قهوه‌ای هنوز از نیروگاه بیرون می‌آید.»
مهلت یک ماهه به نیروگاه
رئیس نیروگاه نکا در ماه‌های اخیر تغییر کرده و همین تغییر و تحولات هم عاملی بوده تا بار دیگر اداره محیط زیست مازندران وارد عمل شود و با رئیس جدید جلسه برگزار کند. عطاالله کاویانی، که خود در ماه‌های اخیر مدیرکل جدید محیط زیست مازندران شده در این‌باره به «پیام ما» می‌گوید «این تغییرات باعث شد تا جلساتی را با مدیر جدید و معاونانش برگزار کنیم و از آنها بخواهیم تا با جدیت به هشدارها و اخطارهای محیط زیست گوش دهند.» به گفته او، هفته گذشته این جلسه برگزار شده و رئیس جدید نیروگاه، همسو با سازمان خواستار کم کردن تخریب‌های محیط زیستی است «ما فرصتی یک ماهه دادیم تا این وضعیت تغییر کند. این در حالی است که می‌دانیم شرایط کشور به شکلی است که حتی یک روز هم نمی‌شود تولید برق را متوقف کرد و در نتیجه نیروگاه باید برای تولید، به دنبال راه‌های جایگزین و استفاده از گاز باشد. با این حال آنها محدودیت استفاده از سوخت دارند و این هم مشکل بزرگی است.» به گفته کاویانی، محیط زیست بار دیگر دستگاه قضایی را نیز با خود همراه کرده و حالا آنها امیدوارند این‌بار بتوانند میزان مصرف مازوت را به حداقل برسانند «ما تنها امیدواریم که با وجود مدیریت جدید، شرایط محیط زیستی منطقه جدی گرفته شود و با اینکه می‌دانیم مصرف برق بالاست و تولید نباید قطع شود، اما امیدواریم بتوانیم مصرف مازوت را به حداقل برسانیم.»
نظر شما