به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران، فقط در فاصله 7 روز 6 کودک و یک معلم زن در هوتکهای جنوب سیستان و بلوچستان غرق شدهاند. اوایل هفته پیش بود که چابهار رخت سیاه «رقیه»، «مریم» و «یاسمین» و خانم معلم را بر تن کرد. هنوز مدتی از این حادثه نگذشته بود که باز هم کودکی دیگر در «بلوچدرویش» جان خود را در هوتک از دست داد. قربانی کوچک بعدی هوتک هم کودکی چهار ساله بود که در بخش «پلان» شهرستان چابهار غرق شد. در پنجمین اتفاق، باز کودکی در «پیرسهراب» غرق شد. این هفته پرحادثه با سقوط دختربچه ۱۱ ساله در هوتکی دیگر به اتمام رسید اما میدانیم این پایان سریال مرگهای خاموش در میانه هوتکها نیست و تا زمانی که آب لولهکشی به این مناطق محروم نرسد، سریال دردناک مرگهای کودکان سیستان و بلوچستان در هوتکها پایان ندارد.
براساس آمار، هرساله در فصل گرم سال بیش از 20 کودک در جنوب سیستان و بلوچستان در این چالهها غرق میشوند. اما این بار فوت 6 کودک تنها در یک هفته سبب شده فریاد کمک خواهی مردم نجیب سیستان و بلوچستان و ساکنان این مناطق برای حصارکشی هوتکها بلندتر از همیشه باشد. آنها میگویند اینجا پدرها یا بیکارند یا چشم دوختهاند به یارانه آخر ماه. عدهای هم از سر اجبار تن به کولبری دادهاند برای همین دست محلیها برای کشیدن حصار دورهوتکها خالی است. ما عاجزانه از مسئولان میخواهیم با تعیین بودجهای برای حصارکشی هوتکها به این وضعیت پایان دهند. ما پای کار هستیم، مسئولان مصالح و ابزار را تأمین کنند خودمان کار حصارکشی را انجام میدهیم.
هوتکها تنها محل تفریح کودکان
«اسماعیل دُرتاج» رئیس شورای بخش پُلان که یکی از دو بخشی است که بیشترین هوتکها در آنجا حفر شده در گفتوگو با «ایران» از کمبود امکانات در این بخش میگوید: 116 پارچه آبادی بخش پُلان را تشکیل دادهاند. آبادیهایی که در هرکدام 2 هوتک بزرگ و 2 الی 3 هوتک کوچک به رسم پدرانشان برای تشنه نماندن حفر شده است. از این 116 آبادی حدود 90 آبادی آب لولهکشی دارند. البته تصور شما از آب لولهکشی با مردم اینجا متفاوت است. اینجا آب لولهکشی بهداشتی و قابل آشامیدن نیست و مردم برای شستوشو و احشام از آن استفاده میکنند. در چنین شرایطی هوتکها تنها تأمینکننده آب هستند.
گرمای بالای 50درجه و نبود سرگرمی برای بچهها باعث شده آمار قربانیان هوتکها درفصول گرم و تابستان بالا برود. اینجا بچهها امکانات تفریحی ندارند و همین نداشتهها باعث شده تا برای آب بازی نزدیک هوتکها شوند و گاهی خانوادهای را تا قیامت داغدار کنند.
رئیس شورای بخش پلان هزینه حصارکشی دور هر هوتک را بین50 تا 60 میلیون ارزیابی میکند و میگوید: بارها خواستهایم خودمان دور هوتکها را محصور کنیم اما چه کنیم که دستمان خالی است. برخی از هوتکها را با شاخوبرگهای درختان محلی حصارکشی کرده ایم، اما بازدارنده نیست. وقتی خانوادهها در تأمین مایحتاج اولیه زندگی ماندهاند ما چطور بخواهیم برای خرید فنس و... کمک کنند. خیرین بارها کمک کردهاند اما ماجرای قربانی گرفتن هوتکها جدی شده و میطلبد دولت در این زمینه نیز به یاری مردم بیاید. البته بنیاد مستضعفان فنس خریده، اما بودجه خرید میله را ندارد. سازمانهای دیگر بیایند پای کار، سیستان و بلوچستان کمتر شاهد مرگ کودکانش میشود.
جمعآوری هوتکها تا تأمین آب پایدار ممکن نیست
«محمدامین شکری»، فرماندار دشتیاری هم با تأکید بر اینکه جمعآوری یا کم کردن هوتکها تا زمانی که شبکه انتقال آب کامل و تأمین آب پایدار نباشد، امکانپذیر نیست، میگوید: در منطقه دشتیاری 167 روستا وجود دارد که با اینکه برخی از آنها به شبکه آبرسانی متصل هستند یا به صورت سقایی آبرسانی میشوند اما اکثر مردم از این هوتکها بهعنوان یک منبع آبی استفاده میکنند.
شکری، راهکار جلوگیری از بروز این حوادث را فنس کشی هوتکها میداند و عنوان میکند: باید کاری کرد که دسترسی مردم از برداشت آب مستقیم از این منبع آبی، به دو دلیل قطع شود. علت اول این است که هنگام برداشت آب با ظرف، گل ولای با آب برداشت میشود و دلیل دیگر موضوع بهداشتی نبودن آب است. در این خصوص به شرکت آب و فاضلاب اعلام کردهایم از محل اعتبارات دهیاریها، اقدام به احداث ایستگاه برداشت آب(شیر آب) در کنار هر هوتک کند. هزینه اجرای این طرح حدود 25 میلیون تومان است و با اجرای آن نه تنها از بروز حوادثی همچون غرق شدگی جلوگیری میشود بلکه آب هم به شیوه بهتری در دسترس مردم قرار میگیرد.
وی تأکید میکند: برعکس تصورها، مردم برای تفریح و آبتنی از هوتکها استفاده نمیکنند و اکثر کسانی که دچار حادثه میشوند در واقع برای برداشت آب به نزدیکی چالهها رفتهاند و چون زمین شیبدار و به علت ساکن بودن آب لایه رسوبات روی هم انباشت شده و سبب لیز شدن زمینهای اطراف هوتک میشود. همین موضوع باعث سر خوردن کسانی میشود که برای برداشت آب به هوتک نزدیک شدهاند.
حفر هوتکها باید مجوزدار شود
شکری در ادامه با بیان اینکه والدین باید بیشتر مراقب کودکان خود باشند تا شاهد چنین حوادث تلخی نباشیم، خاطرنشان میکند: عامل انسانی دلیل نمیشود که مسئولان نسبت به مراقبت و محافظت از هوتکها کم کاری کند، همه ما مسئول هستیم اما شوراها و دهیاریها مسئولیت بیشتری دارند؛ همه دهیاریها اعتبار حداقلی را دارند و باید از این اعتبار برای بهسازی و حصارکشی هوتکها استفاده کنند.
وی با تأکید بر اینکه کندن هوتکها نیاز به مجوز ندارد، میافزاید: هر کسی هر کجا دلش بخواهد شروع میکند به خاکبرداری وچالهای به عمق 10 متر حفر میکند آن هم بدون هیچ مجوزی. در واقع ضروری است تمهیداتی اندیشیده شود که این خاکبرداریها با مجوز انجام شود تا حداقل برای محفوظ شدن اطراف آنها کار بیشتری انجام شود.
استفاده از هوتک با زندگی مردم عجین شده
«عبدالصمد پناد» بخشدار پیرسهراب هم که آخرین حادثه این هفته در آنجا اتفاق افتاده در این خصوص به «ایران» میگوید: این دختربچه، ششمین نفری است که در هفته گذشته در پی غرق شدن در هوتکها مردم استان را داغدار کرده است. این بچه که همراه برادرش با هدف سیراب کردن دام کنار هوتکی در نزدیکی روستای زهرآپ رفته، سر خورده و داخل آب افتاده و غرق شده است. البته روستای محل زندگی این کودک آب لوله کشی داشته اما فرهنگ منطقه به نحوی است که استفاده از هوتک با زندگی مردم عجین شده است.
وی فرهنگسازی را یکی ازمهمترین راهکارها میداند و میافزاید: درست است که نبود امکانات و عدم فنس کشی از اصلیترین دلایل این حوادث است اما ضروری است خانوادهها هم با جدیت بیشتری از فرزندان خود مراقبت کنند.
برای حصارکشی به اعتبار نیاز داریم
«مهرداد آرام»، بخشدار پلان هم با بیان اینکه 41 نفر از اهالی روستاهای چابهار و دشتیاری در 11 سال اخیر در هوتکها جان باختهاند، میگوید: میدانیم که هوتکها خطرناک هستند اما در این شرایط کم آبی وجود آنها برای مردم ضروری است.
هر هوتک تا 10 هزار مترمکعب آب میتواند ذخیره و تا یک سال بدون اینکه بارانی ببارد دوام داشته و مورد استفاده قرار میگیرد. در جوار خانههای روستایی ساخته شده و آب جمعآوری شده آنها برای کشاورزی، استفاده احشام و شرب مورد استفاده قرار میگیرد. البته هر ساله کودکان حین بازی یا برداشت آب یا شستوشوی ظروف و لباس درون هوتک افتاده و جان باختهاند.
بخشدار پلان خواستار تخصیص اعتبار لازم برای ساماندهی و لایروبی اصولی هوتکها شده و میافزاید: باید مسئولان در این زمینه اقدامات جدی تری انجام دهند تا با حصارکشی و ساماندهی هوتکها دیگر شاهد جان باختن کودکان و زنان نباشیم.
نظر شما