به گزارش سلامت نیوز، روزنامه جام جم نوشت: «بارها و بارها به پزشک مراجعه کردهام اما هنوز گرفتگی گلویم باز نشده است.»، «فرزندم چند وقتی است به سختی نفس میکشد و در خواب به‌شدت خرخر میکند.»، «تیغهای ماهی ناهار چند روز پیش باعث سوزش گلویم شده است.» اینها علائمی است که خیلیها آن را تجربه کردهاند و به خاطرش به تل‌گیرها مراجعه می‌کنند. تل‌گیری به «قاروقگیری»، «بندی» و «فوتی» هم معروف است. گاهی با سرعت غذاخوردن و جویده‌نشدن کامل غذا باعث می‌شود تکههایی از آن در گوشه و کنار گلو گیر کرده و پس از مدتی احساس بدی برای فرد ایجاد کند؛ احساسی شبیه خفگی یا مشکل در تنفس یا حتی گرفتگی و درد در گلو. در بعضی موارد فرد کاملا جسم خارجی را در گلوی خود احساس میکند اما در بعضی موارد هم این طور نیست و فرد با عوارض و مشکلات‌اش درگیر است. به خردههای غذا و دانههای حبوبات و تیغها و استخوانهای بسیار کوچک گوشت مرغ و ماهی «تُل» گفته می‌شود. این کلمه به معنای گرده و خرده غذا است. تل‌گیرها مدعی هستند که با خارج‌کردن اجسام خارجی گیرافتاده در گلو می‌توانند التهاب و تورم لوزه را برطرف کنند اما درباره روش‌های انجام این کار و رعایت موارد بهداشتی، نگرانیهای زیادی وجود دارد. به گفته دکتر محمود خدادوست، رئیس اداره طب سنتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، در مصاحبهای که با سیناپرس داشته، مراجعه به تل‌گیرها مجاز نیست.
در کنار نای حفره‌ای وجود دارد که وقتی کودک به سن شش، هفت سالگی می‌رسد این حفره کوچک شده و به‌تدریج محو می‌شود. همین حفره بستری را ایجاد میکند که غذاها در آن گیر کنند و کودک دچار مشکلات مختلفی از جمله عفونت بشود. سرماخوردگی بدون آبریزش بینی، مشکل در بلع و کم‌اشتهایی از جمله علائمی است که می‌تواند نشان‌دهنده وجود چنین مشکلی در کودکان باشد. تل‌گیرها از طریق لمس حلق و اطراف تیروئید و با کمک ابزار یا انگشت خود این اجسام را خارج می‌کنند گاهی هم از روش‌هایی مثل فوت‌کردن در بینی استفاده می‌کنند تا با فشار هوا ذرات غذا را از حفرههای گلو خارج کنند.
عواقب جبران‌ناپذیر تل‌گیری
دکتر ابراهیم رزم‌پا، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی و استاد گروه گوش و حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره فعالیت تل‌گیرها میگوید: «کارهایی که این افراد انجام میدهند بیشتر شبیه تردستی و حقه‌بازی است نه درمان. خیلی از سرماخوردگیها و عفونتهای گلو که به باور مردم با داروهای مختلف درمان نشده است، آلرژی بوده و باید داروی مربوط به آلرژی را دریافت کنند و اصلا ربطی به وجود جسم خارجی در لوزه ندارد. گاهی خوردن غذاها و خوراکیهایی مثل ماهی و تخمه و ... باعث می‌شود حس کنیم بخشهایی از آن در گلو و لوزه گیر کرده و آزارمان میدهد. در این موارد تل‌گیرها معتقدند می‌توانند با تجربه و مهارتی که دارند این تیغهای ماهی و پوستهای تخمه را از حفره دهان خارج کنند. در این موارد وقتی افراد به پزشک مراجعه می‌کنند ما با بررسی شرایط بیمار مانور علمی خاصی را برای خارج‌کردن آن چه در لوزه و گلو گیر کرده به کار میبریم. در این مانورهای علمی با فشارهای کنترلشدهای که روی شکم وارد می‌شود میتوان این اجسام را از گلو بیرون آورد.»
خطرات تل‌گیری
مراجعه به تل‌گیرها می‌تواند خطرات بسیار زیادی در پی داشته باشد و گاهی حتی به مرگ کودکان هم منجر شود. دکتر رزم‌پا در این باره میگوید: «گاهی روش‌هایی که تلگیران به کار میبرند، می‌تواند باعث خفگی افراد و بچههای خردسال شود اما مسائل رایج این روزها در نظر نگرفتن بهداشت و انتشار عفونتها و بیماریهای ویروسی است.
در شرایط شیوع بیماری کرونا استفاده از ابزارهای مشترک و در نظر نگرفتن دستورالعملهای بهداشتی می‌تواند خطرات جدی را به دنبال داشته باشد. در مانورهای پزشکی برای بیرون‌آوردن اجسام خارجی از گلو از ابزارهای علمی خاصی استفاده می‌شود اما برای این که بدانیم از چه ابزاری استفاده کنیم حتما باید شرایط فرد با نور کافی بررسی شود. گاهی حتی به آندوسکوپی هم نیاز پیدا می‌کنیم تا بشود مکان دقیق جسم خارجی را شناسایی و متناسب با آن ابزار پزشکی را انتخاب کرد. این که با هر وسیله‌ای به گلوی افراد فشار آورده شود اصلا کار علمی و درستی نیست و می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد.»
بعضی افراد پس از مراجعه به تلگیر احساس می‌کنند تنفس‌شان راحت‌تر شده یا کمتر دچار گرفتگی گلو و بیماریهای شبیه سرماخوردگی می‌شوند. دکتر رزم‌پا این مساله را نوعی تلقین میداند و معتقد است در حالتی که واقعا جسم خارجی در گلوی فرد گیر کرده باشد و با روش‌های غیرعلمی و غیربهداشتی از گلوی فرد خارج شود به هر حال ممکن است احساس بهتری پیدا کند اما نباید عواقب آن را از خاطر ببرد.
اگر غذا در گلویمان گیر کرد چه کنیم؟
خوب‌جویدن غذا کمک میکند تا غذا برای بلع آماده شود. در این فرآیند غذا به همراه بزاق دهان به تودهای نرم و خمیری تبدیل می‌شود که می‌تواند به‌راحتی از مسیر مری عبور کند. در شرایطی که لقمه غذا از حد معمول بزرگ‌تر باشد یا بخشهای سفت و تیز داشته باشد احتمال این که در راه گلو گیر کند افزایش پیدا میکند. در چنین شرایطی بهتر است به بدن فرصت داده شود تا عملیات بلع را انجام بدهد؛ گر چه ممکن است نسبت به حالت عادی این فرآیند کمی بیشتر زمان ببرد اما در نهایت انجام خواهد شد. برای راحت‌ترشدن این کار می‌شود از نوشیدنیهای گازدار کمک گرفت زیرا به تجزیه بهتر مواد غذایی کمک کرده و انسداد مسیر بلع را برطرف میکند. اگر گیرکردن غذا در گلو بیشتر از ۲۴ ساعت طول بکشد باید به پزشک مراجعه شود. در این حالت از روش‌هایی مثل آندوسکوپی برای برطرف‌کردن مشکل و بررسی مری استفاده می‌شود. استفاده از غذاهای مرطوب با مقدار کم هم می‌تواند در زمانی که لقمه یا بخشهایی از غذا در گلویتان گیر کرده کمک‌کننده باشد. واردکردن هر جسم خارجی یا انگشت برای بیرون‌آوردن تکههای غذا در خانه می‌تواند بسیار خطرناک باشد. زیرا ممکن است باعث آسیب‌دیدن راه گلو و مری شده و در مورد خرده‌غذاهایی که تیز هستند مثل تیغ ماهی، خراشیدگی و زخم را در مسیر بلع ایجاد کنند. به همین علت این کار را حتما باید پزشک و در مکان بهداشتی انجام دهد.»
نظر شما