سلامت نیوز: از حدود ۵ هزار آمبولانس کشور، سه هزار آمبولانس، معادل ۶۰ درصد، فرسوده است؛ این خبر نگران‌کننده را دیروز رئیس اورژانس کشور در نشست خبری اعلام کرد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همدلی ،جعفر میعادفر با بیان اینکه ۵۰ پایگاه هوایی و دو پایگاه دریایی داریم، گفت: بیش از ۵ هزار دستگاه آمبولانس در ناوگان وجود دارد که بیش از سه هزار دستگاه بیش از ۱۰ سال عمر دارند. وی پیش‌تر نیز گفته بود: سه سال است هیچ آمبولانسی وارد ناوگان نشده و نیمی از ناوگان ۵۷۰۰ آمبولانسی بیش از ۱۰ سال عمر دارند و اگر به این ناوگان خسته و فرسوده، آمبولانس وارد نکنیم بخشی از خدمات ما دچار چالش می‌شود.
اگر تعداد آمبولانس‌ها را به تعداد جمعیت کشور محاسبه کنیم، با توجه به جمعیت ۸۰ میلیون نفری ایران، تقریباً به ازای هر ۱۶ هزار نفر یک آمبولانس وجود دارد. این سرانه چیزی مشابه کشورهای تایلند و هند اعلام‌شده است. در میان کشورهای دنیا، ایالات‌متحده آمریکا با حدود ۵۰ هزار دستگاه آمبولانس، در صدر قرار دارد، این در حالی است که اگر جمعیت این کشور را هم در نظر بگیریم، به ازای هر ۷ هزار نفر، یک دستگاه آمبولانس وجود دارد.
اگرچه سرانه آمبولانس کشور فاصله زیادی با کشورهای توسعه‌یافته دارد، اما به گفته مسئولان اورژانس، در این زمینه ایران جایگاه هشتم را در دنیا داراست و رتبه قابل قبولی ازنظر تعداد آمبولانس‌ها دارد، اما موضوع «فرسودگی» آمبولانس‌هاست که چالش‌برانگیز شده است.
کمبود نیروی انسانی در اورژانس
مشکلات اورژانس کشور فقط به فرسودگی آمبولانس‌ها محدود نمی‌شود. کمبود نیرو انسانی که باعث تعطیلی بعضی از پایگاه‌های اورژانس نیز شده، درد دیگر این حوزه است.همین دیروز رئیس اورژانس کشور گفت: «۲۴ هزار نفر در اورژانس خدمت می‌کنند که ۲۱ هزار نفر نیروهای عملیاتی هستند.» جعفر میعادفر، نیروی انسانی و امکانات ازجمله آمبولانس را از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی اورژانس دانست و گفت: کمبود نیروی انسانی مهم‌ترین مشکل اورژانس است و از آن رنج می‌بریم. به همین دلیل متأسفانه نتوانستیم قانون ارتقای بهره‌وری کارکنان را که مصوب مجلس شورای اسلامی است، اجرا کنیم. روز‌های گذشته سرپرست اورژانس تهران نیز از کمبود نیرو و تعطیلی برخی از پایگاه‌های اورژانس خبر داد.
به گفته وی در حال حاضر در ۲۲۴ پایگاه اورژانس هزار و ۷۸۰ نیرو فعالیت می‌کنند، یعنی هر پایگاه حدوداً دو نفر تکنسین اورژانس کم دارد که با این شرایط در حال حاضر اورژانس تهران حدود ۵۰۰ نیرو کم دارد و فقط سعی می‌شود که پایگاه‌ها را سرپا نگه داشت. این در حالی است که طبق برنامه قانون ششم توسعه، به ازای هر ۲۰ هزار نفر جمعیت باید یک پایگاه وجود داشته باشد. صالح طبری در این رابطه گفت: اگر جمعیت تهران را ۹ و نیم میلیون نفر در نظر بگیریم نزدیک به ۴۷۵ پایگاه نیاز داریم که از برنامه ششم توسعه حدود ۲۵۰ پایگاه عقب‌تر هستیم.
اگر تهران را با جمعیت شناور آن‌که حدود ۱۱ و نیم میلیون نفر است در نظر بگیریم تقریباً ۳۳۰ پایگاه اورژانس کم داریم. کمبود نیروی انسانی در اورژانس در حالی است که بر اساس قانون بهره‌وری مصوب مجلس، هر پایگاه اورژانس نیاز به ۱۳ نیروی عملیاتی دارد درحالی‌که پایگاه‌های سطح تهران کمتر از ۹ نفر نیرو دارند. این موضوع نه‌تنها در تهران که در سطح کشور نیز وجود دارد. نگاهی به استاندارد حوادث و مقایسه آن با وضعیت اورژانس کشور، به این نتیجه می‌رسیم که امکانات اورژانسی در ایران شرایط مناسبی ندارد.
طبق استاندارد حوادث، در شهر‌ها به ازای هر ۵۰ هزار نفر یک پایگاه با دو آمبولانس و در جاده‌ها به ازای هر ۴۰ کیلومتر یک پایگاه با یک آمبولانس باید مستقر شود. همچنین باید تعداد نیروی انسانی استاندارد هر پایگاه ۹.۲۵ نفر باشد که شاخص‌های اصلی این سیستم حیاتی را به میزان ایده‌آل خود که رسیدن به محل حادثه در کلان‌شهرها به کمتر از ۱۰ دقیقه، در شهر‌های کمتر از ۸ دقیقه و در جاده‌ها کمتر از ۱۴ دقیقه است، برساند.
ایران دهمین کشور بلاخیز دنیا
درحالی‌که امکانات اورژانسی کشور در کماست که ایران یکی از کشورهای با درآمد متوسط ازجمله کشورهای با رخداد بالای حوادث و بلایا با مصدومین انبوه در دنیا محسوب می‌شود و جزو ۱۰ کشور بلاخیز دنیاست. بر اساس مطالعات در بیش از ۹۰ درصد شهر‌ها و مناطق ایران، امکان بروز زلزله وجود دارد و در طی ۹۷ سال اخیر حدود ۴۰ زلزله با بزرگای بیش از ۵ ریشتر در کشور ثبت‌شده است. سیل نیز مانند زلزله اکثر استان‌های کشور را تهدید می‌کند.
در زمینه تصادفات جاده‌ای نیز ایران یکی از کشورهای اول جدول است. بر اساس اعلام پژوهشکده بیمه، وابسته به بیمه مرکزی ایران، ایران رتبه دوم قعر جدول (۱۸۹ از میان ۱۹۰ کشور دنیا) در تصادفات رانندگی ناایمن داشته است. آخرین رتبه متعلق به کشور سیرالئون در غرب آفریقاست که در جایگاه ۱۹۰ قرار دارد. میزان تلفات سوانح رانندگی در ایران ۲۵ برابر ژاپن، ۲ برابر ترکیه و تا ۱۰۰ برابر بیشتر از برخی کشورهای دنیا است.
بر اساس برخی آمارها سالانه حدود ۸۰۰ هزار تصادف رانندگی در ایران رخ می‌دهد و روزانه ۴۳ نفر کشته می‌شوند؛ یعنی مرگ یک نفر در هر ۷۱ دقیقه! طبق آمار سازمان پزشکی قانونی در سال گذشته، ۱۷ هزار و ۱۸۳ نفر براثر تصادفات رانندگی جان خود را ازدست‌داده و ۳۶۷ هزار و ۴۲۸ نفر نیز مصدوم شده‌اند. بر اساس اعلام سازمان مدیریت بحران کشور در سال ۱۳۹۸، حدود ۵ هزار و ۲۷۰ حادثه طبیعی در کشور به وقوع پیوسته است.
اورژانس، گرفتار مزاحمت‌های تلفنی
همه مشکلات اورژانس کمبود امکانات و مشکلات سخت‌افزاری نیست بخشی از آن به عدم مسئولیت‌پذیری شهروندان برمی‌گردد و موضوعی اجتماعی است. مزاحمت تلفنی رنج کهنه و تکراری اورژانس کشور است. چند وقت پیش پیمان صابریان، رئیس پیشین اورژانس کشور گفت: روزانه ٢٠ هزار تماس با اورژانس گرفته می‌شود و از این تعداد تماس ١٠ تا ۲۰ درصد مزاحمان تلفنی هستند.
جعفر میعادفر، رئیس کنونی اورژانس کشور نیز چند روز پیش با اشاره به مزاحمان تلفنی اورژانس گفت: قوانین برای برخورد با مزاحمان کافی نیست. ما فوریت‌های پزشکی هستیم و خدمات ما در موارد اورژانسی است. گاهی اوقات تماس‌هایی برقرار می‌شود که برای اضطرار است اما زمانی که مراجعه می‌کنیم می‌بینید که این‌طور نیست.
باید برای افرادی که از خدمات ما سوءاستفاده می‌کنند مانند همه جای دنیا جریمه تعیین شود. بدیهی است اقدامات پیش بیمارستانی از اقدامات اساسی سلامت جامعه محسوب می‌شود و هر ضعف و اختلالی در این حوزه می‌تواند در خدمات‌رسانی به بیماران تأثیر بگذارد و عوارض جبران‌ناپذیری را برای جامعه ایجاد می‌نماید. لازم به ذکر است سال ۱۳۵۴ نخستین اورژانس کشور با ۴۰ دستگاه آمبولانس و ۱۲۰ پرسنل در کشور آغاز به کار کرد.
نظر شما