سلامت نیوز:1776روز از امضای معاهده زیست‌محیطی پاریس توسط ایران گذشته است، اما هنوز بزرگ‌ترین توافق زیست‌محیطی قرن اخیر که 195کشور جهان آن را پذیرفته‌اند در کشور ما از سوی نهاد قانونگذاری پذیرفته نشده و اجرای آن در ایران ممکن نشده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همشهری ،این اقدام محیط‌زیستی بزرگ برای کاستن از سطح تولید گازهای گلخانه‌ای، سهم هر کشور را تعیین کرده و هم‌اکنون در 147کشور جهان اجرا می‌شود. اما ایران در کنار کشورهایی نظیر زیمبابوه، ازبکستان، کنگو، تیمور شرقی، گینه، ونزوئلا و یمن از تصویب و اجرای مصوبه‌ای که امضا کرده‌ایم خودداری کرده است.

سال2017 «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، آن کشور را از این پیمان خارج کرد. با این حال «جو بایدن» رئیس‌جمهوری جدید آمریکا اعلام کرده در نخستین روز به دست‌گیری قدرت، به این پیمان بازگشته و اجرای توافقنامه آب‌وهوایی پاریس را در کشورش آغاز می‌کند.

براساس معاهده پاریس، باید محدود کردن میزان افزایش دمای جهانی به میزانی کمتر از 2درجه سانتیگراد در دستور کار کشورها قرار گیرد و تمام کشورهای امضا‌کننده این توافق، متعهد شده‌اند تدابیری در راستای تحقق این هدف به اجرا بگذارند. گرمایش جهانی یک واقعیت انکارناپذیر است و اگر کشورهای عضو پیمان پاریس، برنامه‌ای برای مهار آن نداشته باشند، تبعات زیست‌محیطی آن بیش از همه گریبانگیر خودشان می‌شود.

کدام ضمیمه؟

سال95 شورای نگهبان مصوبه مجلس درباره معاهده پاریس را به این علت رد کرد که ضمیمه‌ای ذیل این توافقنامه مطرح شده که اجرای آن با مشکلات مواجه است. اما در همان زمان موضوع وجود ضمیمه توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست تکذیب شد.ناصر مقدسی، مشاور کنونی رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست و رئیس سابق مرکز امور بین‌الملل و کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست در این‌باره  می‌گوید: در سال95 و درپی اشکالات شورای نگهبان به مصوبه معاهده پاریس در مجلس، پاسخ مکتوب سازمان حفاظت محیط‌زیست به این نهاد ارائه و تأکید شد که معاهده پاریس هیچ ضمیمه‌ای ندارد. حتی در توافقنامه آمده است که اگر ضمیمه‌ای بخواهد پیوست شود، 6ماه قبل باید به دبیرخانه کنوانسیون پاریس ارسال و ۷۵درصد کشورها نیز باید آن‌را تأیید کنند که البته باز هم تنها در کشورهایی که ضمیمه جدید را تأیید کنند قابلیت اجرا دارد.

با این حال در مجلس دهم و بعد از رفع ابهامات مطرح شده، هیچ اقدامی درباره این توافقنامه انجام نشد و حالا تصمیم‌گیری درخصوص اجرای معاهده تغییرات اقلیمی پاریس در ایران، برعهده مجلس یازدهم است.

مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست تصریح می‌کند: اگرچه باید در پیوستن به معاهدات بین‌المللی جانب احتیاط رعایت شود، اما ایران به‌عنوان کشوری که اعلام می‌کند از تغییر اقلیم آسیب‌های زیادی دیده و سال‌ها درگیر خشکسالی است، نباید در تصویب و اجرای چنین معاهده‌ای تعلل کند.براساس معاهده تغییرات اقلیمی پاریس که به توافقنامه آب و هوایی پاریس نیز شهرت یافته است، ایران متعهد است برای جلوگیری از افزایش بیش از 1.5 تا 2درجه‌ای دما تا سال۲۰۳۰، میزان تولید گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد و آنطور که رئیس سابق مرکز کنوانسیون‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست  می‌گوید ایران حتی به دبیرخانه معاهده پاریس اعلام کرده بود درصورت رفع تحریم‌ها، حاضر است داوطلبانه تا 4درصد میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای کشور را کاهش دهد درحالی‌که هنوز این تعهدات از سد نهاد قانونگذاری کشور نگذشته است تا به مرحله اجرا برسد.

پیامدهای منفی افزایش دما

ایران یک کشور آسیب‌پذیر در مواجهه با گازهای گلخانه‌ای است. برای نمونه با افزایش دمای کره زمین حجم وقوع سیلاب‌های سنگین در برخی مناطق ایران افزایش پیدا کرده و بر شدت خشکسالی در کشور نیز افزوده است. طی سال‌های اخیر، افزایش دما موجب شده است تا کیفیت هوای 6‌ماه نخست شهرهای بزرگ کشور افت چشمگیر و نگران‌کننده‌ای داشته باشد.

درپی افزایش دمای ماه‌های گرم سال، اکسیدهای نیتروژن نیز بیش از پیش از سوی منابع آلودگی هوا تولید می‌شوند و به تبع آن، تولید آلاینده ازن، رشد تصاعدی می‌یابد تا تنفس میلیون‌ها ایرانی شهرنشین در هوای آلوده با خطرات مهلک جدید مواجه شود. ماه گذشته سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرد که الزامات ملی ایران با توافقنامه پاریس کاملا همسو است و ایران نیز نسبت به بحران تغییرات اقلیمی آسیب‌پذیر است. براساس اعلام این سازمان، اگر ایران به‌جای آنکه عضو ناظر معاهده پاریس باشد در این معاهده فعال شود، می‌توان از مکانیزم‌های حمایتی در موضوع مقابله با تغییرات اقلیمی نیز بهره‌مند شود.