سلامت نیوز: شاید توئیت عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان که روز گذشته (چهارشنبه) منتشر و در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد، برای خیلی از مادران ایرانی که همسری خارجی داشتند، پیامی جز پایان دادن به یک عمر سرگردانی فرزندانشان نداشت.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ،بر اساس قانون، تابعیت ایرانی تنها به افرادی که پدر ایرانی دارند، منتقل می‌شود و این موضوع باعث شده تا فرزندانی که از مادر ایرانی در خارج کشور به دنیا آمده‌اند، برای ورود به ایران ناچار به دریافت ویزا باشند و از برخی خدمات اجتماعی مانند تحصیل محروم باشند؛ قانونی که نگذاشت مریم میرزاخانی ریاضیدان و نابغه ایرانی بتواند برای فرزندش تابعیت ایرانی بگیرد، چرا که با مردی غیرایرانی ازدواج کرده بود، فرزند او تابعیت ایرانی نداشت.
روز گذشته بالاخره سخنگوی شورای نگهبان از اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی خبر داد. براساس ماده 979 قانون مدنی مصوب 1385 فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی که در ایران متولد شده یا حداکثر تا یک‌سال پس از تصویب این قانون در ایران متولد می‌شوند می‌توانند بعد از رسیدن به سن 18 سال تمام تقاضای تابعیت ایرانی نمایند.
در حالی که مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی خود در دو مهرماه، با اصلاح «لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی» شرط دادن تابعیت به افراد بالای 18سال که یکی از والدین آنها ایرانی است را تایید «وزارت اطلاعات» و «سازمان اطلاعات سپاه» برای «نداشتن سوءپیشینه کیفری و نیز نداشتن مشکل امنیتی» اعلام کرده بودند تا پیش از این شورای نگهبان دوبار لایحه تابعیت به فرزندان زنان ایرانی را به‌دلیل «بروز مسائل امنیتی» رد کرده بود.
رفع مشکلات هزاران کودک و نوجوان
یک عضو فراکسیون زنان و نماینده تهران در مجلس درباره تصویب این لایحه می‌گوید: خوشبختانه لایحه تابعیت به فرزندان با مادران ایرانی و پدران خارجی بعد از رفت و برگشت‌هایی که به شورای نگهبان داشت به تصویب رسید و این لایحه که یکی از اقدامات خوب دولت دوازدهم به حساب می‌آید با زحمات معاونت حقوقی دولت و نمایندگان مجلس به سرانجام رسید و حالا هزاران کودک در داخل کشور می‌توانند از خدمات اجتماعی همچون تحصیل بهره ببرند.
طیبه سیاوشی در ادامه خاطرنشان می‌کند: ما از ابتدای ورودمان به مجلس، این موضوع را به‌صورت طرح تلاش کردیم که تصویب برسانیم، ولی هر بار به‌دلیل مشکلاتی این مسأله پیش نمی‌رفت و حالا با لایحه‌ای که از سوی دولت ارسال شد مشکل ده‌ها‌هزار بچه‌ای که منتظر گرفتن هویت بودند، برطرف گردید.
این لایحه در ابتدا موافقان بسیاری داشت، اما برخی چوب لای چرخ آن می‌گذاشتند، ولی بحث مهمی که در این رابطه وجود داشت، نگرانی امنیتی در این باره بود که البته هنوز هم نمی‌دانیم این نگرانی چرا در رابطه با فرزندان با پدر ایرانی و مادر خارجی احساس نمی‌شد، اما در مورد پدر خارجی و مادر ایرانی این نگرانی وجود داشت و عمدتا این پدران که از تابعیت افغان و عراقی هستند، قرار بر این شد با استعلامات امنیتی که برای آنها لحاظ می‌شود، حتی به پدر هم اقامت در ایران داده شود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: خیلی از کودکانی که مدارک هویتی مثل شناسنامه ندارند، حالا در آستانه جوانی و نوجوانی هستند و بچه‌هایی که به‌تازگی به دنیا خواهند آمد شامل این قانون خواهند شد و از بلاتکلیفی در زندگی و تحصیلات‌شان رهایی پیدا خواهند کرد.
از سوی دیگر این افراد همگراتر با جامعه ایرانی زندگی‌شان را در کشور ما ادامه خواهند داد چون خیلی از این بچه‌ها و حتی پدرهایشان سرزمین افغانستان، عراق و کشورهای دیگر را حتی ندیده‌اند و در ایران بزرگ شده‌اند.
در همایش‌هایی که در این رابطه برگزار می‌شد بارها دیده‌ایم که خانواده‌هایی از ملیت‌های مثل استرالیا، اسپانیا، عراق، افغانستان و ... فرزندانشان شامل این قانون می‌شدند.
این موضوع پایانی بر یک عمر سرگردانی و بی‌هویتی برای جوانان، نوجوانان و کودکانی است که سال‌ها از این برگه هویتی محروم بوده‌اند. سیاوشی با اشاره به اینکه هیچ آمار رسمی در رابطه با تعداد این کودکان وجود ندارد، خاطرنشان می‌کند:
طبق آخرین پیامکی که معاونت اجتماعی وزارت کار در سطح وسیعی از جامعه منتشر کرد و در آن پیامک اعلام شده بود که هرکسی که پدر خارجی و مادر ایرانی دارد بیاید اعلام نماید، آنها حدود 50هزار پیامک دریافت کردند، ولی نتوانستند بدانند که این خانواده‌ها چند فرزند دارند ، اما جمعیت قابل توجه و پراکنده‌ای را در کشور شامل می‌شوند.
متاسفانه آنها در طول سال‌های اخیر مشکلات بسیاری داشتند و ما حتی شاهد این موضوع بوده‌ایم که یکی از این بچه‌های سه- چهار‌ساله که گم شده بود و در کلانتری حضور داشت، وقتی مادر او به کلانتری مراجعه می‌کند و به دلیل اینکه فرزندش برگه هویتی ندارد، کلانتری بچه را به آن زن تحویل نمی‌دهد و با بهزیستی برای تحویل آن تماس می‌گیرند که موضوع با استشهاد محلی خاتمه پیدا می‌کند و آن زن اثبات می‌کند که او فرزندش است و این مشکل بسیار دردناک در سطح جامعه به حساب می‌آمد.
ازدواج 100هزار زن ایرانی با اتباع
اما این لایحه همچنین برای بسیاری از زنان ایرانی که با اتباع ازدواج کرده‌اند می‌تواند خبری خوشحال‌کننده باشد. همان‌طور که مسئول انجمن حمایت از زنان و كودكان پناهنده به «آرمان ملی» اعلام می‌کند:
آمارهای رسمی مشخصی از ازدواج های رسمی و غیررسمی زنان ایرانی با مردان خارجی، وجود ندارد اما برآوردها نشان می دهد حدود 100هزار ازدواج رخ داده است. فاطمه اشرفی درباره مصوبه دولت مبنی بر اینكه زنان ایرانی دارای همسر خارجی می توانند برای فرزندان زیر 18 سال خود تقاضای تابعیت ایرانی كنند، اظهار کرد: این مصوبه برای تصویب با شرایط امروز اندكی زود بود چون به كارشناسی خیلی بیشتری نیاز دارد.
متاسفانه از سال گذشته كه زمزمه‌هایی در بخش هایی از دولت مبنی بر فراهم كردن زمینه و تسهیلاتی برای فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی فراهم شد، با موجی از ازدواج‌های غیرقانونی به خصوص در مناطق مرزی و روستاها روبه‌رو شدیم و این نشان‌دهنده این است كه اگر به همه ابعاد این مساله توجه نشود، می تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. وی خاطرنشان كرد:
تحقیقاتی كه در این حوزه انجام شده است نشان‌دهنده این است كه بالای 90درصد و حتی بیشتر ازدواج های صورت گرفته از سر استیصال اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خانواده ها بوده است. من مخالف ازدواج زن ایرانی با اتباع خارجی نیستم اما این انتخاب و ازدواج باید بر اساس آگاهی، شناخت و انتخاب زنان و دختران باشد.
نظر شما