سلامت نیوز:«كسی از ابتلا به ایدز نمی‌میرد.» 32 سال از فوت اولین بیمار ایدز در ایران می‌گذرد در حالی كه در نیمه دهه 60 و سال‌های آغازین دهه 70 طرح هر بحثی درباره این بیماری عفونی و اعلام آمار شناسایی مبتلایان، تابوی نظام سلامت و فرهنگ و عرف عمومی كشور بود.
اما در این سالها هم درمانگران اچ‌آی‌وی ایدز تلاش می‌كردند این باور را با تكیه بر مستندات علمی ایجاد كنند كه «ایدز» عامل مرگ نیست بلكه ضعف سیستم ایمنی بدن به دلیل مواجهه با ویروس اچ‌آی‌وی می‌تواند فرد آلوده به ویروس را مستعد ابتلا به بیماری‌های عفونی یا صعب‌العلاج كند كه در چنین شرایطی مراجعه دیرهنگام برای كنترل پیشرفت فعالیت ویروس اچ‌آی‌وی(Human immunodeficiency virus)و آغاز دریافت داروهای ضدرتروویروسی در اولین دوره‌های ورود ویروس به بدن، تاریخ مرگ بیمار را جلو می‌اندازد.
ایدز چیست؟
در دانشنامه ویكی پدیا در معرفی بیماری اچ‌آی‌وی، ایدز نوشته شده است:«ویروس نقص ایمنی انسانی HIV نوعی ویروس با سرعت تكثیر پایین و عامل بیماری ایدز است كه به سلول‌های حیاتی دستگاه ایمنی بدن حمله كرده و با مختل كردن كاركرد و ویران كردن سلول‌های مسوول هماهنگی ایمنی، باعث نقص دستگاه ایمنی بدن انسان می‌شود كه نتیجه این اتفاق، ایدز است. ایدز / AIDS / Acquired immune deficiency syndrome در دستگاه ایمنی و توسط ویروس نقص ایمنی HIV ایجاد می‌شود. این بیماری دارای 3 مرحله اصلی- عفونت حاد، نهفتگی و ایدز- است و از زمان ورود HIV به بدن تا بروز ایدز ممكن است بین ۶ ماه تا 10 سال یا بیشتر طول بكشد و در این مدت گرچه فرد از نظر ظاهری، سالم به نظر می‌رسد اما ممكن است، ناقل ویروس به دیگران باشد. ایدز، زمانی اتفاق می‌افتد كه بر اثر نقص اكتسابی سیستم ایمنی، تعداد CD4 خون(سلول‌های سفید خون) به كمتر از ۲۰۰ سلول در هر میكرولیتر برسد(واحد شمارش سلول‌های CD4 در یك سیستم ایمنی سالم 600 تا 1200 سلول در هر میكرولیتر است) برای پیشگیری از انتقال عفونت HIV جز رعایت آمیزش جنسی محافظت شده، استفاده از سرنگ یكبار مصرف(در معتادان تزریقی)، آغاز درمان‌های دارویی برای مادران باردار مبتلا، غربالگری و ویروس‌زدایی خون‌های اهدایی، سزارین مادران مبتلا و جلوگیری از شیردهی این مادران به نوزادان خود، هیچ راه دیگری وجود ندارد چون با وجود تمام پیشرفت‌های علمی هنوز هیچ روشی برای درمان مبتلایان كشف نشده و درمان‌های ضدرتروویروسی صرفا پیشرفت بیماری و بروز عوارض ناتوان‌كننده را به تاخیر می‌اندازد.»
یكی از دلایل تاخیر یا كندی اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی درباره اچ‌آی‌وی (ایدز) در ایران، ماهیت این بیماری است. اچ‌ای‌وی(ایدز) یك بیماری رفتاری است كه ابتلا به آن نه بر اثر عوامل بیرونی مثل آلودگی هوا یا چربی بالا یا كم تحركی بلكه بر اثر جذب ویروس از طریق خون و ترشحات آلوده، روابط جنسی پرخطر با زنان یا مردانی كه شركای جنسی متعدد داشته یا مصرف‌كننده تزریقی مخدرها و محرك‌ها هستند، اتفاق می‌افتد. از آنجا كه خون و ترشحات بدن، كانال اصلی انتقال ویروس اچ‌ای‌وی به بدن سایر افراد است، مادران باردار آلوده به ویروس هم می‌توانند، بیماری را به جنین خود منتقل كنند مگر آنكه به محض اطلاع از بارداری تحت مشاوره و دریافت داروهای پیشگیری از انتقال ویروس به جنین قرار گرفته یا پیش از بارداری، مصرف داروهای ضدرتروویروسی را آغاز كرده و بار ویروسی را در زمان بارداری به حداقل رسانده باشند. تیم درمان در درمانگاه‌ها، بیمارستان‌ها و حتی مطب‌های دندانپزشكی هم دقیقا به دلیل آنكه آلودگی و جذب پوستی خون و ترشحات بیمار آلوده به ویروس می‌تواند احتمال ابتلای ثانویه را افزایش دهد از این بابت در معرض خطر هستند كه البته از پایان دهه گذشته، وزارت بهداشت با تدوین پروتكل «مدیریت مواجهه شغلی با اچ‌آی‌وی» چارچوب پیشگیری دارویی اورژانسی برای این افراد را مشخص كرده كه همین روش برای قربانیان تجاوز(در صورت مراجعه به اولین مركز بیماری‌های رفتاری حداكثر تا 72 ساعت پس از وقوع حادثه) هم قابل اجراست.
سل، سرطان و ذات‌الریه مبتلایان ایدز را می‌كشد
به دنبال ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، انواع بیماری‌های عفونی یا مرتبط با قوای دفاعی بدن شخص آلوده را هدف قرار می‌دهد. 25 درصد موارد مرگ مبتلایان اچ‌آی‌وی(ایدز) بر اثر سل بوده و هپاتیت C، ساركوم كاپوسی(رشد بیش از حد عروق خونی كه منجر به تومورهای بدخیم و سرطان بافت لنفاوی و پوست می‌شود) پوكی استخوان، سرطان كلیه، بیماری قلبی عروقی، ذات‌الریه و عفونت‌های مغزی مهم‌ترین دلایل فوت مبتلایان اچ‌آی‌وی است.
هنوز ایدز در خاورمیانه پیش می‌تازد
روز سه‌شنبه مینو محرز، رییس مركز تحقیقات ایدز ایران نسبت به تداوم پیشتازی ایدز در خاورمیانه هشدار داد.
محرز با هشدار نسبت به ناشناخته ماندن حدود 60 هزار مبتلای اچ‌آی‌وی ایدز در كشور با وجود ثبت وجود بیش از 30 هزار مبتلا در فهرست وزارت بهداشت، این نگرانی را مطرح كرد كه«روند شیوع ایدز در منطقه و ایران متاسفانه شیوع بالایی دارد. تنها مناطقی كه هنوز كنترل ایدز در آنها انجام نگرفته، خاورمیانه و شمال آفریقاست كه ایران هم در منطقه خاورمیانه واقع شده است.»
محرز با تاكید بر این جمله كه «لازم است مردم بدانند كه عفونت ایدز اصلا كشنده نیست چون داروهای لازم برای كنترل بیماری وجود دارد و بیماران عمر طبیعی و سالم خواهند داشت» به نتایج مثبت مراجعه زودهنگام جوانان پس از هر رفتار پرخطر انجام آزمایش خون بدون نگرانی از افشای مشخصات فردی یا خجالت از طرح ارتكاب به رفتار پرخطر با مشاوران پایگاه‌های بیماری‌های رفتاری گفت:«200 مركز مشاوره بیماری‌های رفتاری در كشور وجود دارد و در صورت تشخیص سریع بیماری به راحتی با داروهای موجود كنترل می‌شود. در صورت شروع به موقع درمان دارویی بار ویروس در خون پایین می‌آید و در این شرایط، بیماری حتی قابل سرایت هم نخواهد بود. مردم باید از این نكته با خبر شوند كه در صورت شروع به موقع و زودهنگام درمان، بیمار عمر طبیعی خواهد داشت و می‌تواند مثل افراد عادی زندگی كند. مشكل بزرگ ما این است كه مردم نمی‌دانند و بیماران هم به دلیل ترس از انگ اجتماعی از مراجعه و شناسایی فرار می‌كنند. از ورود ویروس به بدن 10 سال فرصت داریم، بیمار را تحت درمان قرار دهیم تا به مرحله ایدز نرسد. ایدز پایان و غلبه بیماری بر اندام است. ایدز ورشكستی سیستم ایمنی بدن است. ایدز باعث مرگ نیست اما عفونت‌های فرصت‌طلب هنگام از بین رفتن سیستم ایمنی بدن باعث مرگ می‌شوند.»
بنا بر آخرین آمار دوره‌ای كه خرداد امسال توسط رییس اداره پیشگیری از ایدز و كنترل بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت اعلام شد از سال 1365 تاكنون 39هزار و 549 مبتلا به ایدز در كشور شناسایی شده‌اند كه ۱۸هزار و ۱۱۹ نفر از این تعداد فوت كرده‌اند. علت ابتلای 60.8 درصد موارد شناسایی شده ظرف 33 سال گذشته، تزریق با وسایل مشترك در معتادان تزریقی، رابطه جنسی پرخطر، 21.6 درصد و 1.6 درصد انتقال از مادر آلوده به جنین بوده است. پروین افسر‌كازرونی ضمن اعلام این آمار گفته بود كه تا پایان سال ۹۷ و از ۲۱ هزار و ۴۳۰ نفر مبتلای زنده ثبت شده ۱۵ هزار و ۵۰ نفر برای دریافت خدمات به مراكز ارایه‌دهنده خدمت مراجعه كرده و ۱۳ هزار و ۴۷۷ نفر هم تحت درمان قرار دارند علاوه بر اینكه در مجموع 82 درصد از مبتلایان مرد و 18 درصد زن هستند.
نظر شما