سلامت نیوز: در روزهای گذشته دو نشست راهبردی برای تبیین نقش مددکاران در زمان بحران برگزار شد؛ یکی نخستین نشست خانه هلال تخصصی مددکاران اجتماعی و دیگری دوره کشوری آموزش مددکاری در حوادث و بلایا. هلال‌احمری‌ها با محوریت سازمان داوطلبان می‌خواهند نقش مددکاران را در دستورالعملهای بحران مشخص کنند، تا این مهره‌های کلیدی حداکثر تاثیرگذاری را در حوادث داشته باشند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند ، نخستین نشست خانه هلال تخصصی مددکاران اجتماعی با حضور رئیس سازمان داوطلبان برگزار شد. محمد نصیری در این نشست گفت: «یکی از موضوعاتی که فدراسیون جهانی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر در مورد آن برنامه مشخص دارد، مددکاری در بحران است.
اما در ایران معمولا وقتی حادثه‌ای پیش می‌آید، برای مدتی بحث مددکاری در بحران راه می‌افتد و کمی بعد به فراموشی سپرده می‌شود.» نصیری ادامه داد: «سازمان‌های مرتبط با مداخله در بحران، زمان حادثه، تیم‌های عملیاتی مختلفی به منطقه می‌فرستند؛ اما جای گروهی که وضع آسیب‌دیده‌ها را پیگیری کند، خالی است. آدم‌ها در بحران نیاز دارند فردی دنبال کارشان بیفتد و مداخله کند.
مثلا کسی که طی دوساعت در پلدختر همه زندگی‌اش را ازدست‌داده، نیازمند آن است که کار کارشناسی درموردش انجام شود. شرایط بحران، گروه‌های مداخله‌‌ای می‌خواهد؛ تیمی که روانشناس و روانپزشک داشته باشد. اما چیزی که دراین‌میان خیلی‌مهم است، مددکاری است. متاسفانه مددکاری فقط در حین بحران به چشم می‌خورد و قبل و بعد از بحران خبری از آن نیست.»
خلأیی به نام کار منسجم در حوزه مددکاری
رئیس سازمان داوطلبان افزود: «هلال‌احمر در حوزه مددکاری ضعیف شده است. روانشناسان به تنهایی در زمان بحران نمی‌توانند اثرگذار باشند؛ مدیریت بحران کار داوطلبانه مددکاری می‌خواهد. اثرگذاری فعالیت داوطلبانه بالاست. اگر گل‌روبی در سیل به دست مردم انجام نمی‌شد، هنوز هم ماجرا طول می‌کشید؛ اما هزاران نفر از مردم به‌طور داوطلبانه توانستند در مدت ١٠روز گل‌و‌لای را از خانه‌های پلدختر پاک کنند.»
نصیری درباره جای خالی مددکاری در مدیریت بحران توضیح داد: «عنصری که در مداخله در بحران‌های اجتماعی و کاهش آسیب‌ها کار اساسی انجام می‌دهد، مددکاری است. نگاه ما تقویت این حوزه است. ما دنبال تقویت خدمت داوطلبانه تخصصی هستیم. تا‌به‌حال در هلال‌احمر کار منسجمی در حوزه مددکاری انجام نشده است. خوبی مددکاری این است که در زمان حادثه، قشرهایی را می‌بیند که آسیب‌پذیرترند و کمتر به آنها توجه می‌شود؛ گروه‌هایی مثل سالمندان، توان‌یابان و کودکان.»
مددکاری؛ یکی از کلیدی‌ترین حوزه‌ها برای مشارکت
رئیس سازمان داوطلبان تاکید کرد: «جامعه مددکاری، جامعه بزرگی است. ما در سازمان داوطلبان می‌خواهیم خانه تخصصی مددکاران را تشکیل دهیم و سراغ علم روز دنیا برویم و روی مددکاری بیشتر کار کنیم. باید این موضوع را بومی و وارد گفتار حوزه بحران کرد. مددکاری در آیین‌نامه‌ها و دستورالعملهای حوزه بحران جایی ندارد؛ درصورتی‌که یکی از کلیدی‌ترین حوزه‌ها برای مشارکت است.»
او در پایان گفت: «در این جلسه هسته مرکزی خانه هلال تخصصی مددکاران را تشکیل می‌دهیم. این خانه به اتاق فکری تبدیل می‌شود تا آیین‌نامه‌های حوزه بحران را مرور کند و ببیند نقش مددکاران را کجا می‌تواند وارد کند. این گروه می‌تواند روی متن‌های بین‌المللی منتشرشده در حوزه مددکاری کار کند.
باید توجه داشت که اگر می‌خواهیم مددکاران در بحران جایگاه داشته باشند، باید فیلد مشخصی برای کارشان تعیین کنیم.» در این نشست علی‌رضا سلیمی، معاون منابع داوطلبی و خدمات اجتماعی سازمان داوطلبان هم درباره رسالت مددکاران داوطلب توضیحاتی ارایه کرد و از اهداف جمعیت هلال‌احمر گفت. سلیمی با تاکید بر ماموریت‌های هلال‌احمر یادآور شد:
«هر حادثه‌ای که پیش می‌آید، هلال‌احمر ایران به‌عنوان یک عضو کارآمد وارد می‌شود.هر کسی که به عضویت جمعیت هلال‌احمر درمی‌آید، این کار را افتخاری و داوطلبانه انجام داده است؛ هیچ منفعت مادی در آن نیست.»
مددکاران چه گفتند؟
مددکاران هم در این نشست از دغدغه‌های خود گفتند. آنها با اشاره به داوطلبانه‌بودن خدمات‌شان بر چند محور تاکید کردند:
در زمان بحران، رسیدگی به گروه‌های ویژه مثل سالمندان و توان‌یابان سخت‌تر است. مددکاران باید به این بخش توجه ویژه‌ای داشته باشند.
مددکاران برنامه مشخصی در زمان بحران ندارند و گاهی خودشان به معضل تبدیل می‌شوند.
مددکاری ثبت عکس یادگاری و رزومه‌سازی نیست. مددکار باید بدون مَنیت گام بردارد.
در حوزه مددکاری موازی‌کاری زیاد است؛ تقسیم کارها مشخص نیست.
در میدان کار هماهنگی بین‌بخشی وجود ندارد. سازمان‌های مختلف مددکار می‌فرستند و کارها چندبار از صفر
شروع می‌شود. مددکاران می‌توانند قبل از بحران در حوزه اطلاع‌رسانی وارد شوند. آنها در حین بحران می‌توانند مداخله کنند و بعد از آن هم در حوزه توانمندسازی مشغول شوند.
مددکاران داوطلب آموزش مداخله در بحران می‌بینند
نشست دیگری که در روزهای گذشته با محوریت مددکاران در جمعیت هلال‌احمر برگزار شد، افتتاحیه دوره کشوری آموزش مددکاری در حوادث و بلایا بود. رئیس سازمان داوطلبان در این نشست با تاکید بر نقش مددکاران اجتماعی در بلایا و مواقع بحرانی گفت: «جمعیت هلال‌احمر امسال به مددکاران اجتماعی داوطلب در زمینه مداخله در بحران‌ها آموزش می‌دهد.»
محمد نصیری با بیان اینکه مددکاران اجتماعی حتی قبل از وقوع بحران می‌توانند در زمینه‌های رصد آسیب‌ها، پیشگیری، آموزش و توانمندسازی فعالیت کنند، خاطرنشان کرد: «یکی از رشته‌های محوری در سازمان‌های اجتماعی مانند جمعیت هلال‌احمر مددکاری اجتماعی است و می‌توان گفت پیدایش مددکاری اجتماعی در کشور با تاریخ ۹۷ساله جمعیت هلال‌احمر عجین است.»
لزوم تقویت مددکاری اجتماعی در بلایا
وی با اشاره به ضرورت تئوریزه کردن و انتقال تجربه‌های موفق بین‌المللی در زمینه کمک‌رسانی به افراد آسیب‌پذیر و آسیب‌دیده از حادثه تصریح کرد: «امسال با توجه به لزوم تقویت مددکاری اجتماعی به‌خصوص در بلایا و حوادث، برنامه‌ریزی‌های خوبی برای جذب، ایجاد ابزارها و توان جدید و نیز ارایه آموزش‌های تخصصی به مددکاران داوطلب جمعیت هلال‌احمر در زمینه اصلاح فرآیندهای مددکاری انجام شده است، تا بتوان بیش از گذشته مددکاری اجتماعی را تقویت کرد.»
رئیس سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر شناسایی افراد نیازمند کمک، تسهیل در دسترسی خدمات اجتماعی مورد نیاز به بازماندگان، تحلیل وضع اجتماعی منطقه و ارجاع افراد به منابع اجتماعی را ازجمله نقش‌های مددکاران در وضع بحرانی نام برد و گفت: «مددکاران اجتماعی در این شرایط، هم نیازها را شناسایی کرده و هم بخشی از مشکلات را با مداخلات خود برطرف می‌کنند.»
بسترسازی برای تشکیل گروه‌های کمک‌رسان در حادثه
وی با بیان اینکه مددکاری اجتماعی تلفیقی از تمامی علوم انسانی است، افزود: «یکی از زمینه‌هایی که مددکار آموزش‌دیده می‌تواند در آن ایفای نقش کند، بسترسازی برای تشکیل گروه‌های کمک‌رسان در مواقع حادثه است که شاهد مثال آن سیل اخیر کشور بود که مددکاران با سازماندهی توانستند خدمات قابل توجهی را در زمینه حمایت روانی و توزیع عادلانه مایحتاج آسیب‌دیدگان ارایه کنند.» نصیری کمک به تامین بخشی از هزینه دارویی- درمانی بیماران نیازمند پس از فرآیند مددکاری را یکی از وظایف سازمان متبوع خود عنوان و تاکید کرد: «امسال برای نخستین بار، ردیف اعتباری مستقلی به سازمان برای این موضوع اختصاص یافته است.»
نظر شما