سلامت نیوز: همزمان با گسترش وسیع شبكه‌های بهداشتی-درمانی، پوشش ایمن‌سازی افزایش یافت. بطوری كه در سال 1374 پوشش واكسیناسیون پولیو، به 97 درصد، ثلاث، 97 درصد، سرخك، 95 درصد، ب ث ژ، 99 درصد، كزاز زنان باردار، 82 درصد و هپاتیت B، 81درصد رسید. در سال 1376 نیز یك بسیج ایمن‌سازی كودكان علیه سرخك با واكسیناسیون 5.6 میلیون نفر در گروه سنی 9 ماه تا 15 سال انجام شد.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه تعادل نوشت: خبر درگذشت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی ناگهانی از راه رسید؛ به فاصله‌یی كوتاه از انتشار خبر بستری شدنش در بیمارستان. فاصله‌یی كوتاه كه احتمالا سخن حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت دولت حسن روحانی، می‌تواند پرش كند. قاضی‌زاده پیش از آنكه سخنش را تكذیب كند و پس بگیرد، از همراه نبودن تیم پزشكی گفته بود و كوتاهی پزشكان. قلبِ سازندگی درحالی در بیمارستان شهدای تجریش ایستاد، دو دولت سردارش عملكردی قابل قبول در توسعه استانداردهای بهداشتی ایران به جا گذاشت. آنچه از پی می‌آید مروری است بر مهم‌ترین فعالیت‌های دو دولت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در حوزه بهداشت و سلامت، از مجرای «گزارش اجمالی عملكرد 30ساله وزارت بهداشت».

 طی سال‌های 1367 تا 1372 صنایع داروسازی به بخش‌های خصوصی و نیمه خصوصی واگذار شد و در سال‌های بعد نیز مشوق‌های لازم برای سرمایه‌گذاری در بخش صنایع داروسازی انجام شد. هم‌اكنون تعداد كارخانجات داروسازی در ایران به 70 كارخانه می‌رسد.

طرح بازآموزی جامعه پزشكی در سال 1368 به مجلس شورای اسلامی ارائه شد و پس از طی مراحل خاص و اصلاحات لازم در مهر ماه 1369 با پنج سال اجرای آزمایشی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. با پایان یافتن دوره پنج ساله اول بازآموزی جامعه پزشكی كشور و اتمام مدت قانون یاد شده، این قانون در آبان ماه 1374 بازنگری و اصلاح شد و در اردیبهشت ماه 1375 با قید دو فوریت به تصویب نهایی رسید.

به سبب وجود بیش از 2500 مركز پرتونگاری پزشكی، 100 مركز پزشكی هسته‌ای، 200 مركز سیتی‌اسكن و 30 مركز پرتو درمانی در كشور، قانون حفاظت در برابر اشعه در سال 1368 به مجلس شورای اسلامی ارائه و تصویب شد.

با اجرای نخستین برنامه 5ساله توسعه، كه از سال 1368 و آغاز به كار دولت اكبر هاشمی‌رفسنجانی آغاز شد. نرخ رشد جمعیت از 3.2 در سال 1365 به كمتر از 1.6 رسیده است. با اجرای این برنامه میزان ضریب باروری كلی جمعیت یا به عبارتی تعداد فرزندانی كه به‌طور متوسط از یك زن در طول دوره بارداری به دنیا می‌آیند، در مقایسه با سال‌های 1357 و 1385 از 6 به 1.9 رسید. میزان تولد خام كه در شروع برنامه 35 در هزار بود، در حال حاضر كمتر از 20 در هزار است. به ادعای گزارش وزارت بهداشت، در پیشرفت این برنامه، «آموزش و ارتقای سطح فرهنگ بهداشتی جامعه» نقش موثری داشته است كه در این زمینه از تمام شیوه‌های آموزشی بهره گرفته شده است. در كنار آموزش، دسترسی گسترده، آسان و رایگان به تمام روش‌های پیش‌گیری فراهم شد. در این راستا مراكز متعدد وازكتومی و توبكتومی راه‌اندازی شد و كارخانجات تولیدكننده وسایل پیش‌گیری تقویت شدند. در سال انتشار گزارش، میزان پوشش تمام روش‌های ضدبارداری 79درصد بوده است و میزان حاملگی‌های ناخواسته از 30 درصد در سال 1368 به 18.6درصد در سال 1384رسیده است.

كمیته تحقیقات علوم پرستاری در سال 1368 تشكیل شد و از پی آن 1000 مركز مشاوره و ارائه خدمات پرستاری در منزل تاسیس شدند. از سال 1369 نیز سالانه 60-40 نفر دانشجوی بورسیه دوره‌های بلندمدت به خارج از كشور اعزام شدند.

احداث پالایشگاه پلاسمای خون، برای استحصال داروهای بیولوژیك مشتق از پلاسمای خون انسان با ظرفیت پالایش پلاسما به حجم 80 هزار لیتر در سال، در زمینی به مساحت حدود 4 هكتار در سال 1369 آغاز شد. در این مجتمع علاوه بر ساختمان اصلی پالایشگاه، ساختمان حیوانات و تقطیر الكل، منبع ذخیره آب و تاسیسات مورد نیاز پیش بینی شده است. ماده اولیه این كارخانه، پلاسمای سالم انسانی است كه از اهداءكنندگان داوطلب گرفته می‌شود كه پس از منجمد شدن در كیسه‌های پلاستیكی و در یك سیستم بسته و استریل به پالایشگاه وارد می‌شود.

سرمایه‌گذاری عمده در راستای ساخت تجهیزات پزشكی در سال‌های پایانی جنگ انجام گرفت و در سال 1368 شركت تولید صنایع پزشكی تاسیس شد كه ساخت و تولید ابزار پزشكی را به عهده داشت. در طول جنگ و دوران سازندگی در كشور، تمام صنایع رشد چشمگیری یافتند و تولید تجهیزات پزشكی نیز در كشور آغاز شد. از سال 1372 اداره كل تجهیزات پزشكی، ایجاد و كنترل كیفی و سیاست‌گذاری تولید تجهیزات پزشكی را به عهده گرفت كه هماكنون این ماموریت توسط «مركز مدیریت و هماهنگی امور بازرگانی» انجام می‌شود.

در سال 1370 «كمیته ترویج تغذیه با شیر مادر» تشكیل شد و از پس آن، مركز كشوری ترویج تغذیه با شیر مادر تاسیس شد. فعالیت بسیار گسترده این مركز تحولی در تغذیه با شیر مادر به وجود آورد. علاوه بر آموزش عمومی از طریق رسانه‌ها، هزاران كارگاه آموزشی در سراسر كشور برگزار شد. امكان شركت در امتحان بورد تخصصی اطفال و زنان و زایمان برای دستیاران این 2رشته، منوط به شركت در كارگاه‌های آموزشی یك هفته‌یی «تغذیه با شیر مادر» شد. مركز كشوری ترویج تغذیه با شیر مادر به دلیل فعالیت‌های ارزنده خود به مركز همكار سازمان جهانی بهداشت تبدیل شد. در سال 1374 قانون تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

تا قبل از سال 1370 مدیریت بیماری‌های غیرواگیر تشكیلات خاصی نداشت و گروه‌ها و انجمن‌های تخصصی در این برنامه‌ها مشاركت داشتند. در این سال اداره كل مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر تشكیل شد و در زمینه بیماری‌های فشارخون، دیابت، بهداشت روان، حوادث و سوانح و... فعالیت داشت. هم‌اكنون مدیریت بیماری‌های غیرواگیر در قالب یك مركز در حوزه معاونت سلامت انجام می‌گیرد.

طرح جامع پیشگیری از بروز موارد جدید تالاسمی در سال 1371 به تصویب رسید و برنامه كشوری پیشگیری از بتا تالاسمی ماژور در كشور در سال 1376 آغاز شد. با اجرای این برنامه، سالانه بیش از 700 هزار زوج قبل از ازدواج غربالگری می‌شوند و از میان آنها به‌طور متوسط 2500 زوج ناقل شناسایی و مشاوره ژنتیك می‌شوند.

در سال 1372 تمام سازمان‌های منطقه‌یی بهداشت منحل و در دانشگاه‌های علوم پزشكی ادغام شدند و از پی آن دانشگاه‌های علوم پزشكی به دانشگاه‌های علوم پزشكی و خدمات بهداشتی-درمانی تغییر نام دادند.

در سطح مدیریتی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در سال‌های 1375 و 1380 به ترتیب با میزان 32.5 درصد و 25.6 درصد از سهم كل مدیران، بیشترین تعداد مدیران زن را به خود اختصاص داده بود. دفتر امور زنان نیز با هدف توجه به برنامه‌ریزی با رویكرد جنسیتی و ایجاد فرصت‌های برابر در سال 1372 تشكیل و از آن زمان تاكنون فعالیت‌های چشم‌گیری را انجام داده است.

همزمان با گسترش وسیع شبكه‌های بهداشتی-درمانی، پوشش ایمن‌سازی افزایش یافت. بطوری كه در سال 1374 پوشش واكسیناسیون پولیو، به 97 درصد، ثلاث، 97 درصد، سرخك، 95 درصد، ب ث ژ، 99 درصد، كزاز زنان باردار، 82 درصد و هپاتیت B، 81درصد رسید. در سال 1376 نیز یك بسیج ایمن‌سازی كودكان علیه سرخك با واكسیناسیون 5.6 میلیون نفر در گروه سنی 9 ماه تا 15 سال انجام شد.