دكتر سید محمدرضا مرتضوی زاده در گفت‌وگو با ایسنا، شایع‌ترین علت مرگ و میر در دنیا و كشور ایران را بیماریهای قلبی عروقی، تصادفات و سرطان عنوان و اظهار كرد: سرطان دومین عامل مرگ و میر در ایران است و از نظر شیوع یك بیماری نسبتا شایع است.

وی در تعریف سرطان گفت: زمانی اصطلاح سرطان به كار می‌رود كه سلول‌های بدن تمایل به رشد و تكثیر بی رویه داشته و از طرف دیگر باعث ایجاد تومور در بدن شوند. این تومور الزاما سرطانی یا بدخیم نیست و زمانی اصطلاح سرطان را به كار می‌بریم كه سلول تمایل به انتشار در بدن (متاستاز) داشته باشد.

وی با بیان اینكه با افزایش سن، احتمال ابتلا به سرطان نیز بیشتر می‌شود، گفت: هر چند اكثر سرطانها در اطفال نیز مشاهده می‌شود ولی شیوع سرطان در سنین بالا به مراتب بیشتر است.

استادیار دانشگاه علوم پزشكی یزد با اشاره به علل بروز و زمینه ساز سرطان عنوان داشت: زمینه ژنتیك و عوامل محیطی از عوامل مستعد كننده سرطان است. امروزه مشخص شده كه اكثریت سرطان‌ها دارای زمینه ژنتیكی هستند كه به صورت ارثی و اكتسابی در بدن وجود دارد و بدن را مستعد بروز سرطان می‌كند.

دكتر مرتضوی زاده با بیان اینكه عوامل محیطی در تسریع و ایجاد سرطان نقش دارند خاطرنشان كرد: رژیم غذایی، استرس، چاقی، شغل فرد، استعمال سیگار و الكل از جمله عواملی هستند كه می‌توانند زمینه‌های ژنتیكی را تسریع و باعث بروز سرطان شوند. به همین دلیل با كنترل عوامل محیطی می‌توانیم از بروز بسیاری از سرطانها جلوگیری و یا حداقل آن را به تعویق بیندازیم.

این فوق تخصص بیماری‌های خون و سرطان در ادامه با بیان اینكه رژیم‌های غذایی كم چرب و كربوهیدرات كمتر احتمال ابتلا به بیشتر سرطانها را كاهش می‌دهد، گفت: چنین رژیم غذایی‌ای میزان بروز سرطان سینه در زنان و سرطان پروستات در مردان را كاهش می‌دهد.

وی با اشاره به چگونگی تاثیر رژیم‌های غذایی پرچربی در بروز سرطان به ایسنا گفت: بافت چربی در بدن، محل تبدیل یك سری فعل و انفعالات می‌شود كه منجر به تولید موادی می‌شود كه خود این مواد می‌توانند منجر به افزایش سلولها در بدن و نیز ایجاد سرطان شوند.

وی توصیه كرد: رژیم های حاوی مواد غذایی آنتی اكسیدان مثل تركیبات ویتامینC, A , E مانند میوه جات،‌ سبزیجات، هویج و گوجه فرنگی مانع بروز سرطان می‌شوند.

این فوق تخصص بیماریهای خون اظهار داشت: سیگار از عوامل محیطی است كه نقش ثابت شده‌ای در بروز سرطان ریه دارد به نحوی كه 70 درصد مبتلایان به سرطان ریه سیگاری بوده‌اند و از سوی دیگر، افراد سیگاری غیرفعال نیز در معرض ریسك بروز سرطان‌ها قرار دارند.

وی خاطرنشان كرد: سیگار نه تنها در بروز سرطان ریه نقش دارد بلكه در ایجاد سایر سرطانها نیز موثر است. به نحوی كه در افراد سیگاری خطر بروز سایر سرطانهایی مثل سرطان سینه در زنان، سرطانهای خون، پوست و مثانه بیشتر است. به همین جهت عدم استعمال سیگار می‌تواند شانس بروز سرطانها را كاهش ‌دهد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد با اشاره به نقش استرس‌های زندگی در میزان بروز سرطانها گفت: امروزه بررسی‌ها نشان داده است در زندگی امروزی كه با تكنولوژیهای پیشرفته همراه است، سرطانها را بدین وسیله می‌توان كشف كرد ولی از سوی دیگر مشاهده شده افرادی كه زندگی سرشار از استرس دارند مانند استرس‌های بسیار شدید از جمله ترس ناگهانی و فوت اقوام بیشتر مبتلا به سرطان می‌شوند.

وی ادامه داد: ‌از آنجا كه استرس منجر به اختلال در سیستم ایمنی بدن می‌شود و سیستم ایمنی خود یك مقابله در برابر سرطان است بنابراین استرس با این مكانیزم منجر به تشكیل سرطان می‌شود؛ به طوری كه سرطانهایی مثل سرطان لنفاوی یا سرطان سینه با استرس در ارتباطند.

وی یادآور شد: از نظر شیوع سرطان در كشور ایران و با توجه به آخرین آمار از سوی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی در سال 83 استان یزد یكی از استانهایی است كه سرطان در آن نسبتا شایع است و حتی بعضی سرطانها در استان یزد از جمله سرطان سینه در زنان و سرطانهای خون شایع‌ترین سرطانهای موجود در كشور است.

دكتر مرتضوی زاده خاطرنشان كرد: سرطان یك بیماری است كه در اكثر موارد قابل پیشگیری است ودر صورت ابتلا، با تشخیص سریع و به موقع می‌توان فرد را درمان كرد. سرطان سینه، سرطان دهانه رحم در زنان و سرطان پروستات در مردان و سرطان روده بزرگ از جمله سرطانهایی هستند كه تشخیص زودرس درمان را بهتر می‌كند. به عنوان مثال سرطان دهانه رحم با آزمایش پاپ اسمیر تشخیص داده می‌شود به نحوی كه در مرحله اول بیش از 95 درصد بیماران بهبود می‌یابند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد در پایان توصیه كرد: زنانی كه در سنین باروری قرار دارند باید سالانه آزمایش پاپ اسمیر و بعد از سنین 40 سالگی عمل ماموگرافی را انجام دهند. همچنین افراد بعد از سنین 50 سالگی باید سالیانه اقدام به انجام آزمایش خون در مدفوع و كلونوسكوپی كرده و همچنین مردان بالای 50 سال نیز به معاینه پروستات و تستPSA اقدام كنند.