سلامت نیوز: گزارش استفاده غیرمجاز از روغن پالم در محصولات لبنی روی میز رییس جمهوری است تا با صلاحدید حسن روحانی، اسامی تولیدكنندگانی كه برخلاف مجوزهای صادر شده، از مضرترین چربی گیاهی برای افزایش درصد چربی محصولات خود استفاده كرده اند، توسط وزیر بهداشت اعلام شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد،مشاور مدیر عامل صنایع شیر ایران اما این تخلف را به تمام تولیدكنندگان فعال تحت پوشش 1070 برند مجاز تعمیم نمی دهد و سخنگوی سازمان غذا و دارو هم می گوید كه تاكنون گزارش رسمی از وجود روغن پالم در شیر دریافت نكرده اند. رییس دفتر بهبود كیفیت تغذیه وزارت بهداشت از نتیجه نشست سال گذشته شورای عالی امنیت غذایی می گوید كه مسوولان صنایع شیر و روغن های خوراكی از تخلف تولیدكنندگان زیرمجموعه شان در استفاده غیرمجاز یا بیش از حد روغن پالم در محصولات تولیدی خبر داده اند اما دبیر انجمن صنایع لبنی از وجود روغن پالم در محصولات لبنی و گزارش وزیر بهداشت درباره تخلف تولیدكنندگان محصولات لبنی اظهار بی اطلاعی كرده و رییس انجمن گاوداران استان تهران تایید می كند كه برخی كارخانه های صنایع لبنی در پی ممنوعیت افزایش قیمت شیر، برای كاهش زیاندهی خود از روغن پالم در محصول تولیدی شان استفاده می كنند. تناقض این اظهارات نشان می دهد كه گزارشی كه پس از برگزاری شورای عالی امنیت غذایی و بررسی میزان استفاده از چربی گیاهی جایگزین در روغن های خوراكی و صنایع لبنی در اختیار وزیر بهداشت قرار گرفته، باید به یقین و تایید نزدیك تر باشد هرچند كه برخی تلاش ها بر كسب برائت از تولیدكنندگان فرآورده های لبنی كه طی سال های پس از اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها و قطع یارانه از محصولات لبنی دچار ضرر قابل توجه شدند استوار شده است.
اولین افشاگری ها :زمستان
دی ماه سال گذشته نخستین اخبار رسمی درباره وجود روغن پالم در لبنیات منتشر شد. تكذیب و تلاش برای كاستن از بار روانی متعاقب انتشار این اخبار، در همان زمان موفقیت آمیز بود و تا دو روز قبل كه وزیر بهداشت از ارسال گزارشی درباره وجود روغن نخل در لبنیات و لزوم پیگیری قضایی متخلفان به رییس جمهوری خبر داد، جمعیت عمومی تقریبا خبرهای زمستانی را از یاد برده بودند. هرچند مصرف لبنیات طی این مدت افت و خیزی نداشت مگر به واسطه تغییر قیمت این محصولات كه می توانست در كاهش مصرف تاثیر مستقیم داشته باشد.
زهرا عبداللهی، رییس دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت انتشار اخبار دی ماه سال 92 درباره وجود روغن پالم در محصولات لبنی را متوجه تشكیل كارگروه تخصصی بهبود كیفیت روغن خوراكی و برگزاری جلسه شورای عالی امنیت غذایی می داند و می گوید: «در این كارگروه، نمایندگانی از وزارت صنعت، معدن، تجارت، سازمان استاندارد، صنایع شیر و صنایع روغن حضور داشتند و نمایندگان صنایع شیر از وجود روغن پالم در شیر، لبنیات خامه یی و پرچرب خبر دادند و نمایندگان صنایع روغن هم اعلام كردند كه سهم روغن پالم در روغن های خوراكی افزایش یافته كه به گفته آنها، علت این امر، ارزان تر بودن قیمت روغن پالم نسبت به سایر چربی های گیاهی بود. وزارت صنعت، معدن و تجارت هم تایید كرد كه واردات روغن پالم به دلیل قیمت ارزان تر حدود 60 درصد افزایش یافته كه بعد از پیگیری های وزارت بهداشت، وزارت صنعت، معدن و تجارت مقرر كرد كه واردات این روغن در سال 93 كاهش یابد.»
فقط چهار محصول مجوز داشتند
به گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو تا امروز فقط برای چهار محصول لبنی و خوراكی مجوز استفاده از روغن پالم صادر شده است. محمد هاشمی نیز می گوید: «روغن پالم با وجود فقدان كلسترول و اسید چرب ترانس اما از درصد بالاتری از اسید چرب اشباع در مقایسه با سایر چربی های گیاهی همچون آفتابگردان و سویا و ذرت برخوردار است. به همین دلیل سازمان غذا و دارو مشروط به اینكه روی محصولات، میزان استفاده از روغن نخل درج شده و مصرف كننده، مختار به انتخاب باشد مجوز استفاده از روغن نخل را برای چهار گروه محصول لبنی و روغنی مورد مصرف عموم: پنیر پیتزا، پنیر خامه یی، پنیر پروسس و روغن های مصرفی صادر كرد ضمن آنكه تولیدكنندگان بستنی و خامه قنادی و كره مالشی هم مجاز به استفاده از مقادیری از این نوع روغن در تولید محصول خود هستند. غیر از این، برای هیچ محصول دیگری مجوز استفاده از روغن پالم صادر نشد هرچند كه برخی تولیدكنندگان شیر خشك صنعتی همچنان و به صورت غیر مجاز از روغن پالم استفاده می كنند.» هاشمی می گوید كه بررسی های سازمان غذا و دارو طی 9 ماه گذشته منجر به كشف استفاده غیر مجاز روغن پالم در محصولات لبنی، فقط در حد یك یا دو مورد تخلف منتج شده و غیر از این موارد، گزارش رسمی دیگری دریافت نكرده اند.
سود پالم بیشتر از ارزش سلامت است
در حالی كه به گفته عبداللهی، جایگزینی چربی گیاهی برای كاهش مضرات چربی حیوانی موجود در فرآورده های لبنی یا تركیب چربی های گیاهی در روغن های مصرفی یك استاندارد بین المللی بوده و وزارت بهداشت هم به پیروی از استاندارد جهانی «كدكس»، مجوز استفاده مقادیر بسیار محدود روغن پالم در تركیب با سایر چربی های گیاهی همچون ذرت، سویا و آفتابگردان را صادر كرده اما بنا بر مجوز صادر شده، سهم روغن پالم به دلیل مضرات آن باید در كمترین حد ممكن قرار می گرفته در حالی كه ارزان تر بودن قیمت این نوع چربی گیاهی كه به زعم این مقام مسوول، مضر ترین نوع چربی گیاهی در مقایسه با سایر همتایان است، علاوه بر آنكه تولید كنندگان روغن های خوراكی را به كاهش سهم سایر چربی های گیاهی و افزایش میزان روغن پالم در محصول تولیدی هدایت كرده حتی تولیدكنندگان محصولات لبنی را هم تشویق كرده كه برای افزایش درصد چربی محصولات پرچرب كه اتفاقا در فرآیند قیمت گذاری، مشمول نظارت نشده و می تواند از افت و خیز قیمتی دلخواه برخوردار شود، از روغن پالم استفاده كنند.
حسین چمنی، مشاور مدیر عامل صنایع شیر ایران نیز می گوید كه استفاده از چربی گیاهی در شیر، ماست، دوغ، ممنوع بوده، كره و خامه هنوز مجوزی برای استفاده از چربی گیاهی ندارند و از بین 200 نوع پنیر تولید داخلی، فقط چهار نوع پنیر مجوز استفاده از مقادیری چربی گیاهی را دریافت كرده اند آن هم مشروط بر اینكه میزان چربی مورد استفاده را روی بسته بندی محصول درج كنند اما با این حال روز گذشته، سید حسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت خبر داد كه ماست های پرچرب با 12 درصد چربی، دارای روغن پالم هستند.
تكذیب برای برائت
زمزمه های سال گذشته خبر می داد كه یكی از دلایل استفاده از روغن پالم در شیر و ماست، حذف چربی طبیعی از محصولات لبنی در فرآیند تولید است تا چربی به دست آمده، برای تولید كره مورد مصرف قرار گیرد. افزایش قیمت جهانی كره تولیدكنندگان را واداشته بود كه برای كاهش زیاندهی خود به گزینه در دسترس تری همچون استفاده از چربی طبیعی شیر خام متوسل شوند كه البته چمنی این زمزمه ها را تكذیب كرده و می گوید: «طیف وسیعی از محصولات لبنی فاقد چربی، كم چرب، نیم چرب، پرچرب و خامه یی در كشور تولید می شود كه بخشی از چربی اضافی محصولات پرچرب، از محصول نیم چرب و كم چرب و شیر خشك فاقد چربی تامین می شود. علاوه بر این، سالانه حدود 50 الی 60 هزار تن كره وارد كشور می شود كه چربی مشتق از شیر بوده و بخشی از كره وارداتی به صورت كره خوراكی یا خامه در اختیار مردم قرار گرفته و بخشی هم در محصولات پرچرب استفاده می شود. بنابراین، افزودن چربی گیاهی برای پرچرب شدن محصولات لبنی قابل تایید و مجاز نیست مگر آنكه افرادی با این اقدام مرتكب تخلف شوند.»
اطلاعات وزیر ناقص است
وزیر بهداشت با قطعیت می گوید: «وزارت بهداشت به هیچ كارخانه لبنی مجوز استفاده از روغن پالم نداده است» با وجود آنكه اظهارات مسوولان وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و صنایع شیر ایران نشان می دهد كه اطلاعات وزیر بهداشت كمی دچار اشكال است اما باز هم به نظر می رسد گزارشی كه در اختیار قاضی زاده هاشمی قرار گرفته، جامع تر از بررسی های سازمان غذا و دارو است كه علاوه بر در اختیار داشتن آزمایشگاه مرجع برای كنترل كیفیت محصولات غذایی، نظارت های دوره یی، نامحسوس و بی خبر را هم در دستور كار خود دارد. سخنگوی سازمان غذا و دارو تایید می كند كه اطلاعات وزیر درباره تخلفات تولیدكنندگان محصولات لبنی متقن تر بوده در حالی كه احتمال مراوده اطلاعاتی وزرا در جلسات هیات دولت را هم رد نمی كند و لازم می بیند كه منابع گزارش های ارائه شده به وزیر با هدف تقویت نظارت های سازمان غذا و دارو رصد شود. در حالی كه به گفته چمنی، هم اكنون در خوش بینانه ترین حالت، سرانه سالانه مصرف شیر در كشور، 85 كیلو و در سیمای واقعی، كمتر از 70 كیلوگرم برای هر نفر و كمتر از یك سوم استاندارد جهانی است، بنا بر اعلام وزارت جهاد كشاورزی، سالانه حدود 8 میلیون تن شیر خام در كشور تولید می شود اما در سوی مقابل، سالانه 760 هزار تن روغن پالم از كشورهای آسیای جنوب شرقی و عمدتا مالزی به ایران وارد می شود كه موثر ترین عامل در افزایش انسداد عروق، بیماری های قلبی و افزایش چربی و فشار خون است.
نظر شما