با وجود اجرای طرحهای ویژه توسط وزارت بهداشت در ایام نوروز، كارشناسان تاكید میكنند ارتقای دانش بهداشتی مردم مهمترین و اثربخشترین گام درخصوص جلوگیری از ابتلا به بیماری هاست. در این رابطه متخصصان توصیههایی برای پیشگیری از بیماریها در این ایام دارند.
دكتر بهنام پرهیزكار، متخصص قلب و عروق در مورد وضع بیماران قلبی و عروقی در ایام تعطیلات میگوید: بیماران قلبی اگر در این ایام قصد مسافرت دارند باید حتماً قبل از سفر با پزشك معالج خود مشورت كنند و دستورات دارویی لازم را در طول سفر به كار ببرند.
وی میافزاید: این بیماران برای جلوگیری از ایجاد لخته در اندام تحتانی و پاها لازم است درصورتی كه با وسایل نقلیهای چون قطار و اتومبیل سفر میكنند، هراز چند گاهی باید در راهرو قطار حركت كنند یا با توقف خودرو به استراحت بپردازند. در اتوبوس نیز بیماران باید دائماً پاهای خود را تكان دهند.
وی همچنین با اشاره به اهمیت رعایت رژیم غذایی سالم در بیماران قلبی تا كید میكند: از خوردن غذاهای چرب و سنگین باید خودداری شود و رژیم غذایی باید بیشتر شامل میوه، سبزیجات تازه، گوشت ماهی، روغن ماهی و روغن مایع باشد.
به گفته دكتر پرهیزكار، ایام تعطیلات نوروزی و مسافرت بهترین زمان برای ترك دخانیات است و حضور در جمع خانواده و استفاده از فضاهای آزاد و سرسبز، شرایط استفاده از تفریحات سالم و تصمیمگیری برای ترك سیگار را مهیا میكند. وی همچنین همراه داشتن داروهای زیرزبانی نیتروگلیسیرین و آسپرین بچه را برای بیماران قلبی لازم میداند.
بیماران دیابتی و كنترل مرتب قند خون
از آنجا كه در ایام تعطیلات و به ویژه در تعطیلات نوروزی، تغذیه و فعالیتهای جسمی افراد تغییر میكند، آنهایی كه مستعد ابتلا به بعضی بیماریها هستند همانند افراد دارای چربی بالا، فشار خون بالا و دیابت، مشكلاتشان بیشتر میشود.
دكتر اسدالله رجب، متخصص دیابت اطفال و رئیس انجمن دیابت كشور میگوید: متا سفانه با توجه به فرهنگی كه ما داریم، ایام تعطیلات همواره مساوی با تغذیه زیاد و استراحت بیش از حد معمول است و همین مسا له همواره منجر به بروز مسائل و مشكلاتی به ویژه در مورد بیماران دیابتی میشود.
به اعتقاد رئیس انجمن دیابت، اگر فردی میزان قند خونش در حد طبیعی و در كنترل باشد و دانش لازم را در زمینه كنترل قند خون داشته باشد، میتواند از مواد غذایی معمولی استفاده كند.
دكتر رجب همچنین درخصوص بیماران دیابتی که قصد سفر در ایام نوروز را دارند، تاکید میكند: همراه داشتن وسایل مورد نیاز بیماران دیابتی در سفر از جمله انسولین یا داروی مصرفی، دستگاه قندخون همراه باطری، لانست نمونه گیری خون، سرنگ، نوارتست قندخون و ادرار، آمپول گلوکاگون، موادقندی سریع الجذب و الکل پزشکی یا پارچه نمدار الزامی است.
پیشگیری از مسمومیت در نوروز
دكتر ربابه شیخ الاسلام، متخصص تغذیه درخصوص شیوع مسمومیتها در ایام نوروز میگوید: مسمومیتهای برخی از فرآوردهها مانند تخم مرغهای آلوده و انواع سوسیس و كالباس بعد از 12 تا 24 ساعت علائم خود را نشان میدهد كه این مسمومیتها علاوه بر علائم گفته شده با تب نیز همراه است.
وی با اشاره به اینكه مسمومیتهای غذایی در كودكان با خطر مرگ همراه است، تاكید كرد: مصرف آب سالم و نوشیدنیهای سالم بدون گاز بهویژه دوغ شیوه مناسبی برای حفظ سلامت در نوروز است.
دكتر شیخ الاسلام میافزاید: اگر هموطنان عزیز در ایام نوروز به مسافرت میروند برای جلوگیری از كم آبی و یبوست مقادیر مناسبی آب (بطری) همراه داشته باشند و همه همراهان را هم به نوشیدن آن توصیه كنند، ضمن اینكه به خاطر داشته باشند میوهها و سبزیهایی مانند هویج، گوجه فرنگی و ساقه كرفس در طول مسافرت بهترین دوستان آنها هستند، زیرا حاوی آب، املاح و ویتامینهای مورد نیاز بدن هستند؛البته اگر قبل از سفر در خانه آنها را خوب بشویند و در ظرفهای مناسب دربسته با خود ببرند.
خفگی در كودكان
دكتر عبدالحمید حسین نیا، متخصص و جراح گوش، حلق و بینی و سر و گردن میگوید: مصرف سبزی پلو ماهی شب عید گاهی با دردسرهایی همراه میشود كه ممكن است نوروز را به كام برخی افراد تلخ كند، ازجمله گیر كردن تیغ ماهی در گلو.
به گفته او، تیغ ماهی دریای جنوب با ماهی دریای شمال تفاوت دارد. ماهیهای شمال به ویژه ماهی سفید تیغهای بسیار ریزی دارد كه جدا كردن آن مستلزم صرف حوصله و دقت فراوان است و درصورت بیتوجهی ممكن است تیغ ماهی در گلو فرو برود و مشكلاتی را برای فرد بهدنبال داشته باشد. ماهی جنوب فاقد استخوان بندی ظریف است استخوانهای درشت آن، گاهی مشكلات جدی تری در فرد ایجاد میكند.
دكتر حسین نیا میگوید: محل گیر كردن استخوانهای ظریف ماهی در لوزه یا چینهای مخاطی اطراف آن، قاعده زبان، مخاط حلق یا اپی گلوت و سینوس پری فرم است و گاهی تیغ ماهی در نسج چنان فرو میرود كه ممكن است سر آن پیدا نباشد كه در چنین مواردی یافتن آن برای پزشك دشوار است و پرتونگاری نیز كمك چندانی نمیكند.
البته به گفته این متخصص، فرو رفتن استخوانهای ظریف و ریز تیغ ماهی در گلو با وجود آنكه دردناك است و برای فرد مشكلات و ناراحتیهایی ایجاد میكند، اما خطر بالقوهای ندارد و قابل جذب است.
دكتر حسین نیا خوردن آجیل و تنقلات را نیز برای كودكان خردسال و شیرخواران تهدیدی جدی در ایام نوروز میداند.
وی تصریح میكند: از آنجا كه سیستم محافظتی حنجره در كودكان خردسال و شیرخواران هنوز كامل نشده است و شیرخواران فاقد دندان هستند، خوردن آجیل و تنقلاتی مانند آب نبات و... ممكن است به ریه (نای و نایژه) آنان نفوذ كند و خطرات جدی مانند خفگی و عفونتهای ریوی را بهدنبال داشته باشد.
نظر شما