سلامت نیوز : سلامت شهروندان باید در قالب یک مقیاس منسجم و با سیاست گذاری متمرکز دنبال شود و اگر چنین شود هزینه‌های کمتری به شهرداری و سلامت شهروندان تحمیل می‌شود. به همین خاطر شهرداری تهران در طول سال‌های گذشته برنامه ریزی‌های گسترده‌ای برای توسعه زیرساخت‌های سلامت شهروندان و همچنین توجه به اجرای برنامه‌های بین المللی و تحت نظارت سازمان بهداشت جهانی در پایتخت داشته است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ رویکرداصلی شهرداری تهران در حوزه سلامت، توجه به ارتقای سلامت شهروندی، بهبود دسترسی عادلانه شهروندان به خدمات جامع سلامت، توامندسازی و گسترش ورزش همگانی وترویج مهارت‌ها و سبک زندگی سالم تعریف شده است. دکتر علی‌اصغر فرشاد، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران و مشاور سازمان جهانی بهداشت درباره عملكرد شهرداری تهران در حوزه سلامت شهروندی با توجه به اجرای طرح سنجش عدالت شهری می‌گوید:«به‌رغم مسئولیت رسمی سایر دستگاه‌ها در حوزه سلامت همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت کار و سازمان محیط زیست كه به‌طور قانونی مسئولیت حوزه سلامت را برعهده دارند، همواره شهرداری به‌دلیل ارتباط تناتنگی که با اقشار مختلف مردم داشته و خدمات وسیعی که به جامعه می‌دهد، مورد توجه دستگاه‌ها بوده است تا در ارتباط با سلامت از شهرداری کمک گرفته شود.»

او ادامه می‌دهد: «درواقع وزارت بهداشت و سایر دستگاه‌ها همواره نگران این بوده‌اند که اگر شهرداری در رابطه با مسائل حوزه سلامت، آنها را یاری نکند، به خلئی مبتلا می‌شوند که به واسطه آن در اجرای طرح‌های سلامت محور کمتر به توفیق دست پیدا می‌کنند. بنابراین نیاز واقعی به ارائه خدمات شهرداری در حوزه سلامت در سایر دستگاه‌ها وجود داشته است. از سوی دیگر بررسی عملکرد شهرداری در حوزه سلامت نشان می‌دهد متاسفانه طی دوره‌های گذشته، شهرداری به دلیل دغدغه‌هایی که داشته کمتر به موضوع سلامت توجه داشته است که در این رابطه می‌توان به عوامل اجتماعی موثر در سلامت همانند، تحرک، فعالیت‌های اجتماعی در کانون‌ها، شادابی در شهروندان، بهداشت روان، آموزش و فرهنگ سازی، پیشگیری از مصرف دخانیات، زباله، ایمنی محیط و طرح شهر سالم همه از طرح‌هایی بوده که دستگاه‌ها و به‌ویژه وزارت بهداشت را به سوی جلب مشارکت شهرداری می‌کشاند اما در آن زمان شهرداری به دلیل نگرانی از اینکه شهرداری در سایر ارائه خدماتش دچار خدشه می‌شود، از ورود به این عرصه خودداری می‌کرد. به طوری که در دهه 70 و اوایل دهه 80 حتی اگر وزارت بهداشت، شهرداری را دعوت به همکاری می کرد، این‌کار با اکراه و نه به شکل فعال و موثر بود.»

دكتر فرشاد با اشاره به ورود قدرتمند‌ مدیریت شهری تهران در حوزه سلامت شهروندی بیان می‌كند:«خوشبختانه در دوره اخیر شاهد تغییرات جدی در عرصه نگاه مدیریت شهری به موضوع سلامت بودیم به طوری که شهرداری خود تولیت را در حوزه‌های مختلف سلامت شهری بر عهده گرفت و با تشکیل شورای سلامت شهر تهران نشان داد که می‌خواهد به طور جدی در عرصه ارتقای سلامت شهروندان نقش ایفا کند.»

مشاور سازمان جهانی بهداشت با اشاره به عدم همكاری سازمان‌های متولی با شهرداری تهران در اجرای طرح سلامت شهروندی تاكید می‌كند: «متاسفانه وزارت بهداشت و سایردستگاه‌ها از این تغییر رویکرد کمتر استقبال کردند اما در چنین شرایطی بزرگ‌ترین حرکت شهرداری در جهت ارتقای سلامت شهروندان با تشکیل شورای سلامت شهر تهران برداشته شد و به‌رغم عدم حمایت بخش‌های مرتبط با این حوزه، تصویب تشکیل این شورا در شورای شهر تهران، راه را برای برداشتن گام‌های بعدی هموار کرد به طوری که ورود شهرداری به حوزه سلامت به شدت موجب ارتقای فرهنگ سلامت و مشارکت مردم در فعالیت‌های اجتماعی مرتبط با سلامت بود.»

فرشاد ادامه می‌دهد: «نکته حائز اهمیت آن است که مدیریت شهری در هر برنامه و پروژه‌ای که تمام جنبه‌های آن مرتبط با شهرداری بوده به شدت موفق عمل کرد. به‌عنوان مثال طرح‌هایی همچون طرح سنجش عدالت در شهر، ایجاد کانون‌های سلامت درمحلات، خانه اسباب بازی، خانه‌های سلامت محلات، ایجاد امکانات ورزشی در پارک‌ها در راستای افزایش تحرک شهروندان، به‌عنوان عوامل موثر اجتماعی در سلامت شهروندان از سوی شهرداری مورد توجه قرار گرفت و با ورود به حوزه، تبدیل به برنامه عملی صددرصد موفق شد.اما در پروژه‌هایی همچون ابتکارات اجتماع‌محور و تهران و شهر بدون دخانیات، شهرداری نتوانست موفقیت‌های لازم را در آنها کسب کند و گواه آن است كه کار اصلی در شهرداری تعریف نمی‌شد و باید سایر دستگاه‌ها کمک می‌کردند که این کمک‌ها اتفاق نیفتاد.»

مشاور سازمان جهانی بهداشت درباره دلایل پشتیبانی نكردن سازمان‌های مسئول از شهرداری تهران در اجرای این طرح بیان می‌كند:«طی هشت‌سال اخیر که شهرداری در حوزه سلامت فعال بود، مشکلاتی در سطح دولت و شهرداری مطرح بود وهمین مشکل سبب می‌شد تا شهرداری در جلب همکاری سایر دستگاه‌ها برای ارتقای فعالیت‌هایی که می‌توانست کمکی به همان دستگاه‌ها باشد، موفق نباشد و این به‌دلیل وجود مسائل سیاسی‌ای بود که بر روابط حاکم بود.» فرشاد یادآور می‌شود:«یکی از جدید‌ترین مشکلات شهرداری که همواره نگران آن بوده‌ام، بحث یکپارچگی بر فعالیت‌های مرتبط با حوزه سلامت در بخش‌های مختلف شهرداری است که تاکنون نیز به شکل یک مشکل پابرجاست.»