سالیانه تقریباً یک و نیم میلیون مورد مسمومیت غذایی و یا ناراحتیهای گوارشی در اثر فاسد بودن غذا گزارش میشود که از این تعداد دستکم 6500 نفر باید در بیمارستان بستری شوند و متأسفانه 100 مورد از آنها هم منجر به مرگ میگردد.
سالیانه تقریباً یک و نیم میلیون مورد مسمومیت غذایی و یا ناراحتیهای گوارشی در اثر فاسد بودن غذا گزارش میشود که از این تعداد دستکم 6500 نفر باید در بیمارستان بستری شوند و متأسفانه 100 مورد از آنها هم منجر به مرگ میگردد.
لذا، در اینجا سعی شده تا نکاتی را پیرامون تهیه و نگهداری مواد غذایی خاطرنشان ساخته و توصیههایی نیز در این زمینه داشته باشیم.
شستن دستها را فراموش نکنید
یکی از سادهترین روشهای جلوگیری از انتقال بیماری، شستن دستها میباشد. دستها ناقل طبیعی باکتریهای بیماریزا هستند. قبل و بعد از صرف غذا همیشه دستانتان را خوب با آب گرم و صابون بشویید، لابهلای انگشتان، زیر ناخنها و ساعد را حداقل به مدت 20 ثانیه خوب شستشو دهید و بعد با دستمال کاغذی آنها را خشک نمایید. اگر آب روان در دسترستان نبود، درون یک ظرف را به طور موقت از آب گرم پر کنید و پس از شستشوی دستها با صابون، آن را روی دستها بریزید. در نهایت، اگر هیچیک از این امکانات فراهم نبود، به عنوان آخرین چاره، از ژلهای ضدباکتری شستشوی دست استفاده نمایید.
تمام ظروف و وسایل پخت و پز را تمیز نگاه دارید
به یاد داشته باشید هر چیزی که در تماس با غذاست، میتواند ناقل بیماری باشد. منظور، تمام ظروفی است که برای مخلوط کردن، خرد کردن و بالاخره پخت و پز مورد استفاده قرار میگیرند. هنگام تهیه غذا مطمئن شوید که تمامی این وسایل تمیز هستند و سعی کنید ظروف پخت و پز از ظروف سرو غذا مجزا باشند. برای شستن ظروف، یک بطری از محلول رقیقشده مایع ظرفشویی به همراه آب را با خود ببرید و پس از شستن ظروف و تمامی وسایل با آن، آنها را با دستمال کاغذی خشک کنید و یا اجازه دهید تا خودشان در هوای باز خشک شوند.
میوهها و سبزیجات را حتماً بشویید
دقت کنید تا تمامی میوهها و سبزیجات را قبل از خوردن یا پخت و پز شسته باشید. یادتان باشد که روی میوههایی مانند هندوانه و خربزه را حتماً بشویید، چرا که ممکن است باکتریها یا عوامل بیماریزا از طریق تماس چاقو با پوست، حین برش زدن میوه به داخل آن انتقال یابند.
درجه حرارت مواد منجمد را با دماسنج بسنجید
باز شدن یخ گوشت در دمای اتاق صحیح نمیباشد، بلکه باید آن را درون یخچال گذاشت و یا در مایکروویو و با باد سرد، یخ آن را باز کرد یا در نهایت، آن را زیر آب سرد گرفت. اگر برای باز شدن یخ گوشت موارد ذکرشده را رعایت نکردید و یخ در دمای محیط باز شد، باید بلافاصله آن را مصرف کنید. برای تشخیص دقیق دمای لازم میتوانید از دماسنج دیجیتالی استفاده نمایید.
* «نقطه دمای خطر» برای رشد باکتریها، دمای بین 40 تا 140 درجه فارنهایت (60- 5 درجه سانتیگراد) میباشد.
* غذاهای سرد باید در دمای 40 درجه فارنهایت (5 درجه سانتیگراد) یا کمتر از آن نگهداری شوند.
* غذاهای گرم باید در دمای بالای 140 درجه فارنهایت (60 درجه سانتیگراد) قرار گیرند.
ایمنی در هنگام پخت مواد غذایی ضروری میباشد
زمانی که به پیکنیک میروید، گوشتهایی را که از قبل پختهاید و سرد شدهاند، باید دوباره گرم کنید تا باکتریها از بین بروند. دما برای شیوههای متفاوت پخت گوشت متفاوت است که با استفاده از یک دماسنج دیجیتالی به راحتی قادر به تشخیص آن خواهید بود.
* زمان کافی برای پخت گوشت چرخکرده (برای کباب یا همبرگر) هنگامی است که مرکز آن به دمایی معادل 160 درجه فارنهایت (70 درجه سانتیگراد) رسیده باشد.
* زمان کافی برای پخت مرغ درسته هنگامی است که وسط سینه آن به دمای 180 درجه فارنهایت (85 درجه سانتیگراد) برسد.
* برای پخت ران و سینه مرغ باید تا رسیدن به دمای 160 درجه فارنهایت صبر کرد.
* گوشت گاو، گوساله و بره باید به دمای 145 درجه فارنهایت برای پخت رسیده باشند.
برای تهیه سالاد باید مواد اولیه را خنک نگاه دارید
در حالی که همه افراد، مقصر اصلی مسمومیتهای بیرون از منزل را سس مایونز میدانند، باید بدانید که عاملان اصلی و واقعی مسمومیت، برخی مواد اولیه (مانند سیب زمینی، تخممرغ، ماهی تن و پاستا) هستند، چرا که این مواد همگی در دمای محیط با یکدیگر مخلوط و سپس در یخچال گذاشته میشوند، اما این راه درست نیست، زیرا زمان زیادی میبرد تا این مواد به دمای زیر 40 درجه فارنهایت برسند. برای مثال، ماهی تن در همان دمای محیط باز و به مایه سالاد اضافه میشود. در اصل باکتری هنگامی ظاهر میشود که مواد در دمای محیط باشند، لذا باید همه مواد لازم برای تهیه سالاد را ابتدا در یخچال گذاشت و پس از سرد شدن آنها را با هم مخلوط کرد.
بهداشت، کلید اصلی است
در مورد خطر باکتریها، از لحظه آمادهسازی غذا تا ذخیرهسازی آن، تمامی موارد اشاره شده را لحاظ فرمایید. همان طور که گفته شد، مسمومیتهای غذایی ناشی از رشد باکتریهاست که اغلب توسط دستهای ناپاک، سطوح و ظروف و نیز ناآگاهی ما در نحوه نگهداری مواد غذایی اتفاق میافتد. چنین فکر نکنید که اگر یکبار غذایی را که در محیط بیرون مانده، خوردهاید و مریض نشدهاید، دیگر بدن شما در برابر این گونه بیماریها مقاوم است، بنابراین همیشه احتیاط کنید و دستها، ظروف و وسایل پخت و پز غذا را خوب بشویید و خشک نمایید.
باز شدن یخ گوشت در دمای اتاق صحیح نمیباشد، بلکه باید آن را درون یخچال گذاشت و یا در مایکروویو و با باد سرد، یخ آن را باز کرد یا در نهایت، آن را زیر آب
سرد گرفت
برای اطمینان از تشخیص دمای غذا، از یک دماسنج دیجیتالی استفاده کنید و در هنگام حمل، مواد را در بستههای یخ نگهداری نمایید. مواد خام به خصوص گوشت را در ظرف جداگانهای قرار دهید و باقیمانده غذاها را بلافاصله در یخچال بگذارید.
در حمل و خنک نگاه داشتن غذا نهایت دقت را داشته باشید
لازم است تمامی مواد غذایی (از جمله میوههای برشخورده، ماکارونی و سالادی که حاوی شیر، گوشت یا تخم مرغ است) را درون محفظههای یخ بگذارید، به طوری که هوا جریان داشته باشد، البته برای اطمینان کاسه دیگری از یخ را روی آنها قرار دهید و سعی کنید تا دمای آن محیط را به زیر 40 درجه فارنهایت برسانید و در صورت امکان آن را در قسمت سایه و خنک ماشین قرار دهید. غذاهای گرم را میتوانید قبل از حرکت، تا 200 درجه فارنهایت (95 درجه سانتیگراد) در فر یا گریل گرم نمایید و سپس با خود ببرید. اگر ماده غذایی بیش از 2 ساعت در بیرون از محفظه یخ قرار داشت، حتماً آن را دور بریزید!
در نتیجه، برای کاهش خطر و نگهداری غذاهای سرد، بهتر است آنها را به تکههای کوچکتر خرد کنید و سپس درون محفظه یخ قرار دهید.
منبع: ماهنامه دنیای تغذیه
نظر شما