سلامت نیوز: یك فیزیوتراپ گفت: ورزش‌های گروهی و مخصوصا رقابتی و تماسی، پتانسیل خطر بالاتری نسبت به سایر ورزش‌ها دارند و ورزشكاران را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهند.

علی‌اصغر ارسطو در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار كرد: ورزش زمانی پرخطر می‌شود كه ورزشكار آماده نباشد و از سوی دیگر سایر بازیكنان هم اصول ورزش را رعایت نكنند، چون در ذات ورزش خطر وجود دارد.

وی عنوان‌ كرد: ریسك بخشی از همه فعالیت‌های ورزشی محسوب می‌شود. این پدیده حتی بخشی از جنبه‌ فعال برای خودآزمایی در یك شرایط رقابتی را تشكیل می‌دهد و گاهی با وجود این‌ كه این خطرها واقعیت می‌یابند در بسیاری از موارد فقط درك می‌شوند.

ارسطو افزود: مهم‌ترین نكته مطرح برای یك مربی ورزشی، كارایی شخص ورزشكار است در حالی كه از نظر كارشناس‌ تربیت ‌بدنی یا فیزیوتراپیست، این جایگاه متعلق به خود شخص ورزشكار است. از یك دیدگاه كاربردی آموزش تشخیص وقوع جراحت، فارغ از سیستم طبقه‌بندی آن، یك مهارت ضروری است كه مربی تیم باید به آن احاطه داشته باشد.

وی گفت: دو دسته‌بندی كلی برای وقوع جراحت توسط صاحب‌نظران ارایه شده است كه یكی عوامل بیرونی و دیگری عوامل درونی است. عوامل بیرونی شامل وسایل ورزشی محیط ورزش، نوع فعالیت و خطاهای آماده‌سازی ورزشكار است. عوامل درونی نیز شامل سن، جنسیت، سایز بدن، سابقه وقوع جراحت، آمادگی جسمانی، قدرت عضلانی، شلی‌ رباطی، میزان مهارت، وضعیت روانشناختی و وضعیت هوشی كلی ورزشكار است.

این فیزیوتراپ افزود: نمی‌توان كلیه عوامل خطر را حذف كرد یا تغییر داد اگرچه كاهش یا حذف مشكلاتی مانند وسایل ورزشی نامناسب، قدرت عضلانی ناكافی، ضعف مهارت‌ها و خطاهای آموزشی امكان‌پذیر است.

وی درمورد طبقه‌بندی ورزش‌ها از لحاظ میزان خطر گفت: برخی فعالیت‌های ورزشی مانند فوتبال آمریكایی و هاكی روی یخ براساس طبیعت این رشته‌های ورزشی به عنوان فعالیت‌های تماسی تصادمی طبقه‌بندی می‌شوند. در فعالیت‌هایی مانند بسكتبال و فوتبال، ورزشكاران ممكن است در حین بازی با یكدیگر تماس بدنی پیدا كنند ولی در بسیاری از موارد شدت این تصادم‌ها بسیار كمتر از موارد مشابه در فوتبال آمریكایی یا هاكی روی یخ است به همین دلیل احتمال وقوع جراحت بر اثر برخورد و تصادم در ورزش‌های غیرتماسی یا با تماس محدود، بسیار كمتر از ورزش‌های تماسی تصادمی است.

ارسطو تصریح ‌كرد: البته رشته‌های ورزشی كه غیر از گروه تماسی تصادمی طبقه‌بندی می‌شوند نیز كاملا از وقوع جراحت مصون نیستند. از سوی دیگر كلیه جراحات ورزشی با میزان و شدت وقوع تماس بدنی بین ورزشكاران در ارتباط نیست. برای مثال جراحات مرتبط با دمای هوا مانند از دست دادن دمای بدن یا سكته گرمایی ممكن است در صورت در نظر نگرفتن نكات پیشگیرانه در هر ورزش اتفاق بیفتد.

وی به مشكلات ناشی از وسعت جراحات ورزشی اشاره كرد و افزود: با وجود تغییر قوانین ورزشی، نظارت بهتر و بهبود مربیگری تیم‌ها در هر سال برای سه تا 11 درصد ورزشكاران جراحت ورزشی اتفاق می‌افتد. نوع و شدت جراحات ورزشی نیز برای هر رشته، مختص آن ورزش است. در هر زمینه ورزشی نوع خاصی از جراحات رخ می‌دهد كه مختص آن فعالیت است. مثلا در فوتبال آمریكایی كه برخورد و تصادم شدید بازیكنان، جزیی از ورزش محسوب می‌شود، قسمت اعظم بروز جراحت در ناحیه مغز، نخاع و گردن است.

این فیزیوتراپ اظهار‌ كرد: در بسكتبال، اندام‌های تحتانی بدن بیشتر در معرض بروز جراحت هستند. كشیدگی رباط‌های مچ پا در این رشته در هر دو جنس مرد و زن بیشترین تعداد و به دنبال آن جراحت در مفصل ران، ران، ساق‌پا و زانو اتفاق می‌افتد.

وی ادامه‌ داد: در بیسبال احتمال بروز جراحت مزمن در آرنج و به خصوص در قسمت داخلی آن و عضلاتی كه به این قسمت اتصال دارند، بیشتر است. در كشتی نیز مفصل شانه - بازو، زانو، ساعد- مچ‌ دست و دست بیشتر در معرض بروز جراحت است. دیگر آسیب‌های معمول برای كشتی‌گیران شامل سوختگی اصطكاكی پوست با تشك كشتی، عفونت‌های پوستی و التهاب در گوش بیرونی است كه اغلب به عنوان گوش كلمی شناخته می‌شود. استفاده از محافظ گوش و تمیز نگه ‌داشتن تشك كشتی می‌تواند به میزان قابل توجهی موجب كاهش این خطرات شود.

ارسطو عنوان ‌كرد: در ورزش والیبال نیز كشیدگی رباطی در 51.5 درصد جراحات اتفاق می‌افتد كه بیشترین میزان آن مربوط به مچ ‌پا و پا است. البته كشیدگی و بروز درد مزمن در شانه نیز در این ورزش معمول است. در فوتبال كه تماس و برخورد بین بازیكنان به طور مداوم اتفاق می‌افتد و وسایل محافظتی در بسیاری از قسمت‌های بدن كمتر استفاده می‌شود، بسیاری از نواحی بدن در معرض اصابت ضربه‌های ورزش بیرونی قرار دارند و كوفتگی مداوم نسوج اتفاق می‌افتد اگرچه در بسیاری از موارد میزان آن خفیف است.

وی افزود: وقوع جراحت در اندام‌های تحتانی فوتبالیست‌ها مخصوصا زانو، مچ‌ پا و ساق پا خیلی محدود است و در بسیاری از موارد منجر به كبودی یا خون مردگی در این نواحی می‌شود. براساس نظر برخی از صاحب‌نظران علم پزشكی، فوتبالیست‌هایی كه بیشتر از مهارت سرزدن به توپ استفاده می‌كنند، ممكن است به مرور زمان در معرض خطر بروز نوعی جراحت مغزی قرار گیرند.

این فیزیوتراپ در مورد آسیب‌های وارده به شناگران گفت: در بین شناگران نیز با توجه به استفاده زیاد از شانه و زانو در حین پرداختن به شناهای كرال و قورباغه، بروز درد تیركِشنده در شانه و همچنین زانو درد شایع است.

وی در ادامه به ورزش تنیس اشاره كرد و افزود: فشار وارده به قسمت خارجی استخوان بازو و آرنج، امكان بروز التهاب در این نواحی از بدن و نیز عضلاتی كه به این ناحیه متصلند، موجب بروز عارضه شایع، "تنیس اِلبو" یا آرنج تنیس باز می‌شود. در ورزش گلف نیز بیشترین فشار به قسمت داخلی آرنج، استخوان بازو و عضلاتی كه به آن متصلند وارد شده و موجب بروز عارضه "گلف اِلبو" یا آرنج گلف ‌باز می‌شود.