به گزارش سلامت نیوز دکتر حسین شهزادی طی یادداشتی به سلامت نیوز با اعلام این خبر نوشت : انستیتو قلب و عروق شهید رجایی ٬ در حال حاضر تنها مرکز فعال و پیشرو در زمینه نارسایی قلب کودکان و پیوند قلب کودکان (افراد با سن کمتر از 18 سال) در ایران است. بخش نارسایی و پیوند قلب کودکان از سال 1391 با همت و تلاش دکتر محمد مهدوی٬ فوق تخصص قلب کودکان٬ آغاز به کار کرده است.

نارسایی قلبی (Heart Failure ) ٬ زمانی رخ می‌دهد که قلب قادر به پمپاژ کافی خون نیست و نمی‌تواند جریان خون کافی را به اعضای بدن برساند. نارسایی قلبی٬ یک بیماری مزمن و سخت است و طیف گسترده ایی از علل و علایم دارد و همچنین کنترل و درمان آن بسیار سخت و پیچیده است و نیاز به یک تیم فوق تخصصی کارآمد در زمینه های گوناگون دارد.

اما نکته مهم و قابل تامل اینجاست که این پیچیدگی و سختی در نارسایی قلبی کودکان دو چندان است. کنترل٬ مدیریت و درمان یک کودک مبتلا به نارسایی قلبی بسیار سخت تر و دشوارتر از یک بیمار بزرگسال است و علاوه بر مهارت و دانش٬ نیاز به صبر٬ تحمل٬ روحیه استوار و قوی٬ فداکاری٬ دلسوزی و از خودگذشتگی دارد. علاوه بر رنج و درد یک کودک٬ والدین و خانواده کودک٬ همه درگیر این بیماری مزمن و مهلک هستند و این٬ سختی کار تیم نارسایی قلب کودکان را چند برابر می کند.

در حال حاضر علی رغم تمام پیشرفت های چشم گیر در دانش پزشکی٬ تنها درمان قطعی نارسایی قلبی شدید٬ پیوند قلب است و پیوند قلب در کودکان ( افراد با سن کمتر از 18 سال) و کنترل و مدیریت آن به مراتب بسیار سخت تر و پیچیده تر از بزرگسالان است.

پیوند قلب٬ یک کار تیمی بسیار دشوار است و برای موفقیت آن علاوه بر یک تیم قوی و مجرب٬ نیاز به همکاری بسیاری از ارگان ها و افراد مختلف است. انجام پیوند قلب در کودکان٬ در همه جای دنیا نشان دهنده قدرت علمی یک مرکز و قدرت علمی و مدیریتی سیستم بهداشتی- درمانی هر کشوراست و بسیاری از مراکز بهداشتی- درمانی در آرزوی انجام پیوند قلب در کودکان هستند.

متاسفانه تا ابتدای دهه 90 هیچ مرکز و تیم تخصصی نارسایی قلبی برای کودکان در ایران وجود نداشت و بیشتر کودکان با نارسایی قلبی پیشرفته از بین می رفتند. با همت و تلاش دکتر مهدوی٬ از ابتدای دهه 90 پایه های پذیرش و درمان این کودکان در مرکز قلب شهید رجایی گذاشته می شود و در سال 1391 اولین پیوند قلب کودکان در مرکز قلب شهید رجایی انجام می شود. به تدریج و با شکل گرفتن تیم نارسایی قلب کودکان در این مرکز و کسب تجربه و دانش بیشتر٬ از سال 1393 به صورت فعال٬ تیم نارسایی قلب کودکان به سرپرستی دکتر مهدوی آغاز به کار می کند و از همان سال٬ پیوند قلب کودکان به صورت فعال در این مرکز آغاز می شود.

مقاله چاپ شده ٬ علاوه بر توصیف و توضیح علمی و تخصصی پیوند قلب کودکان در این مرکز٬ می تواند بازتاب و نشان دهنده عشق٬ فداکاری و از خودگذشتگی تک تک افراد تیم نارسایی و پیوند قلب کودکان این مرکز باشد٬ از پزشکان تا پرستاران و بهیاران و تمام افرادی که در این کار سخت همراهی می کنند.

این مطالعه نشان داد که در طی 10 سال یعنی از سال 1391 تا سال 1401 ٬ دویست و بیست و پنج (225) مورد پیوند قلب در کودکان و نوجوانان (سن کمتر از 18 سال) در این مرکز انجام شده است. از این تعداد٬ 48 مورد پس از پیوند قلب فوت شده اند و میزان زنده ماندن این کودکان پس از پیوند قلب پس از یک سال 85.7 درصد٬ پس از سه سال 79.7 درصد و پس از 5 سال 73.9 درصد است. این آمار با نتایج مراکز پیشرفته جهان قابل مقایسه است.

به طور خلاصه می توان گفت که بیش از 70 درصد کودکان ایرانی پیوند قلب شده می توانند 5 سال یا بیشتر زنده بمانند.

مورد قابل توجه٬ در دوران همه گیری کرونا است که علی رغم تعطیلی و غیر فعال شدن بسیاری از مراکز٬ بازهم به صورت فعال پیوند قلب کودکان در این مرکز با از خودگذشتگی تیم نارسایی و پیوند قلب ادامه می یابد.

قابل ذکر است که پس از مطالعه انجام شده همچنان پیوند قلب کودکان به صورت فعال در این مرکز ادامه دارد و روز گذشته یعنی در 29 فروردین سال 1404 ٬ دویست و شصتمین (260) کودک تحت پیوند موفق قلب قرار گرفت.

همچنین یادآوری این نکته ضروری است که در همه این سال ها علی رغم موفقیت چشم گیر در پیوند قلب٬ ولی متاسفانه بسیاری از کودکان نیازمند به پیوند قلب به دلیل وجود نداشتن قلب اهدایی مناسب٬ جان خود را از دست دادند و این نیاز مبرم به فرهنگ سازی برای اهدای عضو را ضروری می سازد.

بی شک هدف تیم نارسایی و پیوند قلب کودکان٬ کاهش درد و رنج کودکان این سرزمین است. همان گونه که دکتر نورمن ادوارد شاموی (Dr. Norman Edward Shumway) ٬ بنیانگذار و پدر پیوند قلب در جهان گفته است :

"... چیزی که همیشه برای ما اهمیت داشت این بود که راهی پیدا کنیم تا به بیماران کمک کنیم کمی بیشتر زندگی کنند ، کمک کنیم به آنها با کسانی که دوستشان دارند بیشتر باشند و کارهایی را که دوست دارند را بتوانند برای مدت طولانی تری انجام دهند ... این یک امید بسیار ساده برای بیماران بود اما ما آنرا انجام دادیم ... این تمام چیزی است که ما در نهایت می خواستیم به آن برسیم ... این بهترین یادگاری از ما برای همه انسان ها است ..."