پرونده مرگ الا دبراه، کودک ۹ ساله‌ای که آلودگی هوا به عنوان یکی از عوامل اصلی فوتش ذکر شد، به نقطه عطفی در آگاهی عمومی و پیگیری‌های قانونی درباره آلودگی هوا تبدیل شده است. پس از اعلام نقش آلودگی در مرگ او، دولت بریتانیا به خانواده الا غرامت پرداخت کرد و تعهد داد تا در راستای بهبود کیفیت هوا تلاش بیشتری کند. این پرونده در کنار دعاوی حقوقی مشابه در جهان، از جمله شکایت شهروندان عراقی و نیجریه‌ای از شرکت‌های نفتی، موج جدیدی از توجه به مسئولیت‌پذیری دولت‌ها و صنایع برای مقابله با پیامدهای زیست‌محیطی را برانگیخته است.

تجمع شاکیان آلودگی هوا پس از صدور نخستین گواهی فوت

به گزارش سلامت نیوز به نقل از پیام ما، مادر «الا»، اولین فردی که آلودگی هوا به عنوان یکی از دلایل مرگ او در گواهی فوتش ذکر شد، از دولت بریتانیا به دلیل مرگ ناگهانی دخترش غرامت دریافت می‌کند. با پایان روند پرونده قانونی، وزارت محیط‌زیست، وزارت حمل و نقل و وزارت بهداشت با صدور بیانیه‌ای مراتب تسلیت عمیق خود را به خانواده «الا» اعلام کردند. این دختر ۹ساله در سال ۲۰۱۳ پس از قرار گرفتن در معرض آلودگی بیش از حد هوا بر اثر حمله آسم جان باخت.

پزشکی قانونی در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد که آلودگی هوا به طور جدی در مرگ «الا» نقش داشته است. به گزارش گاردین رزاموند دبراه مادر «الا» از آن زمان برای آگاهی‌بخشی درباره تبعات آلودگی هوا فعالیت می‌کند. او اوایل امسال علیه سه وزارتخانه فوق برای جبران خسارت به دلیل آسیب‌های ناشی از بیماری و مرگ زودرس دخترش، اقدام حقوقی کرد. وزیران این سه وزارتخانه در بیانیه‌ای نوشتند: «از طرف وزارتخانه‌های دولتی که در این پرونده حقوقی درگیر بودند، بار دیگر از این فرصت استفاده کرده و اعلام می‌کنیم که واقعاً از دست دادن دختر شما را تسلیت می‌گوییم و مراتب همدردی عمیق خود را با شما، به عنوان مادر الا، به خواهر و برادرانش و به همه کسانی که او را می‌شناختند، ابراز می‌کنیم. کودکان خردسالی مانند الا نباید به دلیل آلودگی هوا رنج ببرند. ما از شما به خاطر تلاش‌های خستگی‌ناپذیرتان سپاسگزاریم و بسیار امیدواریم که با همکاری در سال‌های آینده، بتوانیم به بهبود کیفیت هوایی که تنفس می‌کنیم و افزایش آگاهی از پیامدهای آلودگی هوا دست یابیم.»

خانواده الا حدودا ۲۵ متری یک جاده پرتردد در جنوب لندن زندگی می‌کردند و او به طور مرتب هنگام رفت‌وآمد به مدرسه از کنار این جاده عبور می‌کرد. الا اندکی قبل از تولد هفت‌سالگی خود دچار آسم و تا ۹ سالگی، ۲۷ بار به دلیل حملات مکرر به بیمارستان منتقل شد. او چند هفته پس از تولد نهمین سالگرد زندگی‌اش دچار حمله شدید آسم شد و جان خود را از دست داد.

در چندین پرونده در آمریکا، شرکت‌های نفتی مانند متهم شده‌اند که با اطلاع از تأثیرات منفی تغییر اقلیم، با عدم شفافیت در مورد خطرات زیست‌محیطی، آسیب‌های جدی به جامعه وارد کرده‌اند

کادر پزشکی پیش از مرگ این کودک، آلودگی هوا را به عنوان دلیل احتمالی بیماری او شناسایی نکرده بودند. مادرش بعداً گفت اگر از خطرات آلودگی هوا برای الا آگاه بودند، اولین اقدامی که انجام می‌دادند، نقل مکان از آن محل بود. خانواده الا چند روز پیش با «اما هاردی»، وزیر محیط زیست، دیدار کردند و او را در جریان ادامه تلاش‌های خود برای تصویب «قانون الا» قرار دادند؛ قانونی که دولت را ملزم می‌کند تا هدف کاهش ذرات معلق PM2.5 را به ۱۰ میکروگرم در متر مکعب تا سال ۲۰۳۰ – ده سال زودتر از تعهد فعلی – محقق کند. هاردی نامه تسلیت دولت برای «اما» را خواند که در آن آمده بود:«برای ما مهم است که خانواده الا بدانند که هنوز نام او در مباحث ما مطرح می‌شود.»

جبران خسارت، راهی برای جلب توجه جهانی به آلودگی هوا

خانواده «الا» تنها خانواده‌ای نیستند که تصمیم به شکایت گرفته‌اند. بی‌بی‌سی چندی پیش روایتی از خانواده‌ای را پخش کرد که از یک شرکت نفتی بابت مرگ پسرشان شکایت کرده بودند. در جنوب عراق، پدر علی حسین جلود که به دلیل سرطان در سن ۲۱ سالگی فوت کرد، علیه شرکت بریتیش پترولیوم BP به دلیل نقش احتمالی گازهای سوزانده شده در این منطقه در ایجاد بیماری‌های سرطانی فرزندش شکایت کرد. آقای جلود مدعی است که سوزاندن گاز در میدان نفتی نزدیک محل زندگی‌شان، که یکی از بزرگترین میدان‌های نفتی عراق و تحت مدیریت BP است، آلودگی شدیدی ایجاد کرده و به سلامت مردم آسیب زده است. او از BP خواستار جبران لطماتی است که به خانواده‌اش وارد شده است. این شهروند عراقی تاکید دارد که هدفش علاوه بر دریافت حق خود، جلوگیری از تأثیرات منفی مشابه بر دیگر خانواده‌های منطقه است. این پرونده توجهات بسیاری را به سمت موضوع سوزاندن گاز و اثرات آن بر سلامت جوامع محلی جلب کرده است. تحقیقات و گزارش‌های مختلف، از جمله گزارش سازمان بهداشت عراق، نشان می‌دهد که سوزاندن گاز در نزدیکی مناطق مسکونی ممکن است در افزایش نرخ سرطان نقش داشته باشد. شرکت BP در پاسخ، اعلام کرده که اقدامات خود را برای کاهش سوزاندن گاز تقویت کرده، هرچند خانواده جلود همچنان از دولت و شرکت‌های نفتی درخواست دارند که اقدامات بیشتری برای کاهش آلودگی انجام دهند. این پرونده به نوعی نشان‌دهنده تغییرات در سطح جهانی در برخورد قانونی با آلودگی‌های صنعتی است و فشار بیشتری را بر شرکت‌های نفتی برای کاهش تأثیرات منفی بر محیط‌زیست وارد کرده است.

مجمع جهانی اقتصاد در پایگاه اطلاع‌رسانی خود به پرونده‌هایی پرداخته که شامل شکایت از دولت‌ها برای عدم رعایت استانداردهای آلودگی هوا و محیط‌زیست است

در سایر کشورها نیز شکایت‌هایی مرتبط با آلودگی هوا و پیامدهای آن بر سلامت مطرح شده است. در برخی از پرونده‌های مهم بین‌المللی، دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ تولیدکننده سوخت‌های فسیلی با اتهام‌های قانونی مواجه شده‌اند. به عنوان مثال، در چندین پرونده در آمریکا، شرکت‌های نفتی متهم شده‌اند که با اطلاع از تأثیرات منفی تغییراقلیم، با عدم شفافیت در مورد خطرات زیست‌محیطی، آسیب‌های جدی به جامعه وارد کرده‌اند. همچنین در اروپا، چندین پرونده علیه دولت‌ها و شرکت‌های آلاینده توسط سازمان‌های محیط‌زیستی و خانواده‌های آسیب‌دیده از آلودگی هوا در حال پیگیری است. این شکایت‌ها به منظور الزام دولت‌ها و شرکت‌ها به رعایت استانداردهای سختگیرانه‌تر برای کاهش آلاینده‌ها و حمایت از محیط‌زیست و سلامت عمومی مطرح شده‌اند. در نیجریه هم به دنبال نگرانی از آلودگی هوا ناشی از سوخت‌های فسیلی و عملیات نفتی، پرونده‌های متعددی برای جلوگیری از آسیب‌های محیطی مطرح شده است. در این کشور گروه‌های محیط‌زیستی به دنبال کاهش اثرات آلودگی بر روی جوامع محلی هستند. همچنین، در اندونزی، شهروندان جاکارتا شکایتی علیه دولت مطرح کردند و دادگاه حکم داد که مقامات باید کیفیت هوا را بهبود بخشند تا سلامت شهروندان حفظ شود.

«بی‌بی‌سی»، «گاردین» و «رویترز» از جمله پایگاه‌های خبری هستند که بیشترین مطالب را درباره این پرونده‌ها منتشر کرده‌اند. به علاوه مجمع جهانی اقتصاد در پایگاه اطلاع‌رسانی خود به پرونده‌هایی پرداخته که شامل شکایت از دولت‌ها برای عدم رعایت استانداردهای آلودگی هوا و محیط‌زیست است. این موارد نمونه‌های بارزی از افزایش آگاهی عمومی و تمایل به پیگیری قانونی برای ایجاد مسئولیت‌پذیری در زمینه آلودگی هوا هستند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha