در ابتدای شیوع کرونا، وقتی اولین گزارش‌ها از بروز و شیوع ویروس کرونا در چین به دست ما رسید، همکاران و مشاورانم را جمع کردم تا راهکارهایی برای مقابله با این تهدید جهانی بررسی کنیم. در آن زمان، عده‌ای پیش‌بینی کردند که سیر بیماری به مانند دیگر ویروس‌های کرونا در تابستان کند می‌شود و به خاموشی می‌رود، اما من به این پیش‌بینی‌ها قانع نشدم و بر اساس تجربه‌ها و اطلاعات موجود، چند نکته کلیدی را مورد تأکید قرار دادم:

1. تفاوت در ساختار ویروس: ظاهر آنتی‌ژنتیک ویروس جدید به‌طور قابل توجهی با انواع قبلی متفاوت است. بر این اساس، باید خود را برای مواجهه با یک تهدید ویرانگر در مدت طولانی آماده کنیم و بدانیم که این ویروس ممکن است سال‌ها به عنوان یک مهمان مزاحم باقی بماند.

2. تمرکز بر پیشگیری: با توجه به اینکه هنوز واکسن یا داروی مؤثری برای این ویروس وجود ندارد، تأکید بر راه‌های پیشگیری از انتقال بیماری بسیار ضروری است.

3. بررسی تجربیات جهانی: ضروری است که به‌طور مداوم تجربیات کشورهای درگیر را بررسی کرده و در صورت گزارش داروی ضد ویروسی مؤثر، در تهیه و استفاده از آن دریغ نکنیم.

4. تحقیقات واکسن: با توجه به سابقه طولانی واکسن‌سازی در ایران، باید تحقیقات برای تهیه واکسن جدید را آغاز کنیم و زیرساخت‌ها را به‌گونه‌ای طراحی کنیم که بتوانیم واکسن‌های ضد سویه‌های جهش‌یافته را به‌سرعت تولید کنیم و در صورت لزوم واکسن‌های چند ظرفیتی بسازیم.

با وجود اینکه پاندمی به‌طور موقت فروکش کرده، مراقبت از ویروس و سویه‌های جدید همچنان ادامه دارد. جهان همچنان در حال رصد تغییرات ویروس و توسعه واکسن‌های جدید است. وضعیت کنونی نشان می‌دهد که:

1. سویه‌های جدید: خیز جدید بیماری در جهان نگران‌کننده است. در ماه‌های اخیر، آمار ابتلا و مرگ و میر در بسیاری از کشورها، به‌ویژه در ایالات متحده، افزایش یافته است. زیرسویه‌های جدیدی از اُمیکرون مانند KP.2 و KP.3 به عنوان سویه‌های غالب شناخته شده‌اند.

2. سویه‌های هیبریدی: سویه جدیدی به نام XEC که یک ریکامبینانت از (KS.1.1/KP.3.3) است، در حال ظهور است و پیش‌بینی می‌شود که واریانت غالب در آینده نزدیک باشد.

3. پاسخ به واکسن‌ها: مقاومت واکسن‌های قدیمی در برابر سویه‌های جدید کاهش یافته است. به همین دلیل، توصیه شده است که افراد بالای 65 سال و گروه‌های پرخطر در پاییز و زمستان دز یادآور واکسن جدید را دریافت کنند.

4. داروهای ضد ویروس: داروهای ضد ویروس قبلی مانند رمدیسیویر اثربخشی چندانی بر سویه‌های جدید ندارند. به همین دلیل، استفاده از داروی جدید Paxlovid، که اثر متفاوتی دارد، توصیه شده است.

5. آینده واریانت‌ها: پیش‌بینی می‌شود که در آینده نزدیک، واریانت‌های غالب جهانی KP.3.1.1 و XEC خواهند بود.

برای دست‌اندرکاران نظام سلامت و مردم عزیز کشور، مهم است که:

1. تهیه واکسن و دارو: تهیه سریع واکسن به‌روز شده و داروهای مؤثر با شرایط کنونی تقریباً میسر نیست.

2. آمادگی برای موج جدید: با توجه به چرخش ویروس و تغییرات آن، باید برای خیز مجدد بیماری در پاییز و زمستان آماده باشیم و مراقبت‌های لازم را انجام دهیم.

3. آموزش و پیشگیری: آموزش مردم در مورد استفاده از ماسک و رعایت اصول بهداشتی جهت کاهش انتقال بیماری‌های واگیردار، از جمله کرونا، بسیار مهم است.

4. پشتیبانی مراکز درمانی: تأمین مایحتاج ضروری برای مواقع اضطراری همچنان ضروری است و امیدواریم با همکاری مسئولان و دعای خیر مردم، به وضعیت مطلوبی دست یابیم.

این مقاله، نکات کلیدی و توصیه‌های مهمی برای مواجهه با وضعیت کنونی و آینده کرونا ارائه می‌دهد که می‌تواند به برنامه‌ریزی و آمادگی برای چالش‌های پیش رو کمک کند.