دکتر بابک خطی در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز، درباره بیماری پنومونی در کودکان، گفت:« عفونت ریه که آن را با اسامی مختلفی چون نومونی یا ذات الریه می‌شناسیم عفونت بافت اصلی یا پارانشیم ریه است. پارانشیم ریه نیز همان کیسه های هوایی یعنی آخرین قسمت دستگاه تنفسی هستند. این آلودگی می تواند بر اثر باکتری، ویروس، ارگانیسم هایی که بین ویروس و باکتری هستند -مثل مایکوپلاسما، کلامیدیا و ...- و حتی در مواردی که نقص ایمنی وجود دارد بر اثر قارچ ها در بدن بروز کند.»
دکتر خطی در ادامه گفت:«رادیولوژی در تشخیص این بیماری کمک زیادی به ما می کند و توسط آن انواع عفونت ریه را می توان تشخیص داد. آزمایش ها و تست های آزمایشگاهی نیز در تشخیص عفونت ریه کمک کننده هستند؛ یعنی مواردی چون تعداد گلبول های سفید، تعداد نوتروفیل ها که یک دسته از گلبول های سفید هستند، همچنین فاکتورهای التهابی مثل CRP و ESR به ما کمک می کنند که انواع باکتریال این بیماری را تا حدی از انواع ویروسی آن افتراق دهیم.»
وی درباره درمان ذات الریه گفت:«درمان این بیماری در مواردی که ما شک به عفونت باکتریال می کنیم تجویز آنتی بیوتیک است که باید به مدت نسبتا طولانی استفاده شود. معمولا تب کودک ظرف 48 تا 72 ساعت بعد از مصرف آنتی بیوتیک فروکش می کند ولی ضایعاتی که در عکس قفسه سینه دیده می شود ممکن است چند ماه باقی بمانند و وجود آنها بعد از درمان کامل به معنی ابتلا به بیماری نیست. درمان در شرایط بستری به صورت تزریقی و شروع می شود و وقتی که اوضاع کودک بهتر شد با درمان های خوراکی کودک را مرخص می کنیم.»
وی درباره اینکه در چه مواردی نیاز است کودکان بر اثر ذات الریه بستری شوند، گفت:« اگر بیماری شدید باشد کودکان نیاز به بستری دارند. معمولا کودکان زیر 6 ماه به دلیل اینکه عفونت ریه ممکن است عوارض سختی در آنها به جا بگذارد، نیاز به بستری دارند. اگر در عکس رادیولوژی دو منطقه مجزا از ریه درگیر شود نیاز به بستری کودک است، زمانی هم که کودک به سختی تنفس می کند نیاز به بستری دارد که این سختی تنفس مهمترین نکته ای است که والدین می توانند به تشخیص پزشک کمک کنند.»
متخصص کودکان در ادامه با طرح این سوال که چگونه متوجه سختی تنفس در کودک مبتلا به ذات الریه شویم، گفت:« در حالت عادی وقتی به قفسه کودک نگاه می کنیم نفس کشیدن به آرامی است و قفسه سینه آرام است اما وقتی که عفونت ریه شدید باشد برای اینکه کودک نفس بکشد باید بر بافت هایی که عفونت را ایجاد کرده اند، غلبه کند. در نظر بگیرید انگار مایع یا چرک در داخل بافت ریوی که کیسه های هوایی است نفوذ می کند که این نفس کشیدن کودک را سخت می کند، وقتی نفس کشیدن سخت شود، کودک از عضلات فرعی اش استفاده می کند و در این حالت بین دنده ها و زیر دنده ها شروع به فرو رفتن می کند، زیر جناق و بالای جناق نیز در هنگام تنفس دچار فرو رفتگی می شود. پس اگر والدین این نکته را در قفسه سینه کودک دیدند سریعا باید کودک را به یک مرکز درمانی برسانند.»
وی افزود:« در مواردی که تنفس کودک شدیدتر و سخت تر می شود نواحی مثل دور دهان کودک شروع به کبود شدن، می کند و رنگ صورتی خود را از دست می دهد و پره های بینی او شروع به تکان خوردن و لرزیدن می‌نماید که این موارد به دلیل سختی تنفس شدید است.»
وی گفت:« در مواردی که بیمار به درمان به درستی جواب ندهد یا بیماری که درمان شده -یعنی تبش قطع و سرفه هایش کمتر شده- دوباره سرفه ها تشدید و مجددا دچار تب شود در اینجا باید به عوارض عفونت ریه یا یک تشخیص دیگری که ممکن است متوجه آن نشده باشیم فکر کنیم مثل آبسه ریه باشد یا پلورال افیوژن «تجمع مایع در فضاهای جنبی » شده باشد که این موارد نیاز به بررسی و پس از تشخیص نیاز به درمان مربوط به خود دارند.»
وی خاطرنشان کرد:« نکته ای که در عفونت ریه بسیار مهم است پیشگیری هایی است که می توان انجام داد. کودکی که یک رژیم غذایی درست داشته باشد و از انواع مواد غذایی استفاده کند سیستم ایمنی اش قوی است و کمتر به این عفونت مبتلا می شود.»
دکتر خطی در پاسخ به اینکه آیا برای عفونت ریه واکسن وجود دارد یا خیر، گفت:« بله برحسب ارگانیسم های شایعی که ریه را درگیر می کنند واکسن هایی نیز وجود دارند که یکی از این ارگانیسم های شایع، باکتری هموفیلوس آنفلوانزا است که البته نباید آن را با بیماری ویروسی آنفلوانزا اشتباه گرفت. این باکتری از شایع ترین علت‌های عفونت ریه در کودکان است که خوشبختانه چندسالی است واکسن آن وارد برنامه واکسیناسیون کشوری شده و به واکسن های پنجگانه اضافه شده و همین مساله باعث کاهش بارز میزان عفونت ریوی در کودکان شده است.»
وی در ادامه گفت:« باکتری شایع دیگری که باعث عفونت ریه می شود اما متاسفانه واکسن آن را در برنامه واکسیناسیون کشوری مان نداریم نوموکوک یا استرپتوکوک نومونیه است که آگ هم عامل عفونت های ریوی شدید است. این واکسن در کودکانی که دچار مشکلات ایمنی هستند، حتما باید دریافت شود. . توصیه می کنم در کودکانی که سالم هم هستند این واکسن که نام آن PCV13 است در صورت نظر موافق پزشک معالج تزریق شود چون پیشگیری بسیار خوبی را ایجاد می کند. این واکسن از 6 هفتگی در سه دوره قابل تزریق است و البته تا ۵ سالگی در زمان های مختلفی که کودک به پزشک مراجعه می‌کند با پروتکل خاص خود قابل تزریق است.»
نظر شما