به گزارش سلامت نیوز به نقل از کلیولندکلینیک، تغییرات مرتبط با سالخوردگی در مغز شامل کاهش توده مغز، تحلیل رفتن نواحی از مغز که دارای فیبرهای عصبی‌اند، کاهش ارتباطات بین نورون‌ها و تغییراتی در سیستم فرارسان‌های عصبی که اطلاعات مغز و بدن را ردوبدل می‌کنند می‌شود. همهٔ این عوامل می‌توانند در افت توانایی‌های ادراکی مرتبط با پیری نقش داشته باشند.
افراد مبتلا به آتروفی، سلول‌های مغزی (نورون‌ها) را از دست می‌دهند و اتصالات بین سلول‌های مغز و حجم مغز اغلب کاهش می‌یابد. از دست دادن سلول های مغزی می تواند منجر به بروز مشکلات در تفکر، حافظه و انجام کارهای روزمره شود.
هرچه میزان زیان و آسیب دیدگی مغز بیشتر باشد، آسیب دیدگی فرد نیز بیشتر است.
دو نوع آتروفی مغز وجود دارد:
- کانونی: آسیب در یک ناحیه از مغز شما رخ می دهد.
- تعمیم یافته: آسیب به کل مغز شما گسترش می یابد.
آیا آتروفی مغز بخشی طبیعی از پیری است؟
افراد با افزایش سن برخی از سلول‌های مغزی خود را از دست می‌دهند و حجم مغز نیز کاهش می‌یابد، اماپزشکان از اصطلاح «آتروفی مغز» استفاده می‌کنند، زمانی که فرد تغییرات مغزی بیشتری به نسبت سنش داشته باشد. در اینجا، آسیب سریعتر از روند معمولی پیری اتفاق می افتد.
بیشتر بدانید:عوارض کوچک شدن مغز در سالمندان
چه کسانی در خطر آتروفی مغز هستند؟
برخی از عوامل ممکن است احتمال ابتلا به آتروفی مغز را افزایش دهند، مانند:
- سن بالا
- سابقه خانوادگی اختلالات ژنتیکی مانند بیماری هانتینگتون
- سابقه خانوادگی اختلالات عصبی مانند بیماری آلزایمر
- آسیب سر یا مغز
- الکل زیاد (اختلال مصرف الکل)
- سیگار کشیدن
آیا آتروفی مغز منجر به زوال عقل می شود؟
بین آتروفی مغز و زوال عقل ارتباط وجود دارد. به طور خاص، زوال عقل باعث آتروفی شدید مغز می شود. زوال عقل یک اصطلاح کلی است که مشکلات شدید فکری را توصیف می کند که با زندگی روزمره تداخل دارند. شایع ترین نوع زوال عقل، بیماری آلزایمر است.
آیا آتروفی مغز باعث آفازی می شود؟
افراد مبتلا به آفازی (مشکلات گفتاری و زبانی) به عنوان بخشی از یک بیماری عصبی زمینه ای مانند بیماری آلزایمر، اغلب دچار آتروفی مغز نیز می شوند. در اینجا، آسیب در مناطق مسئول تولید و پردازش زبان رخ می دهد. این اختلال از نظر میزان شدت متغیر است. برخی از افراد در به خاطر آوردن نام صحیح افراد، مکان ها و ... مشکل دارند. دیگران کاملاً قادر به برقراری ارتباط نیستند.
چه چیزی باعث آتروفی مغز می شود؟
بسیاری از اختلالات مختلف، بیماری های عصبی، بیماری های عفونی و آسیب های شدید می توانند باعث آتروفی مغز شوند، از جمله:
- فلج مغزی
- آنسفالیت
- اچ آی وی و ایدز
- بیماری هانتینگتون
- لوکودیستروفی ها
- مولتیپل اسکلروزیس
- سکته مغزی
- سیفلیس
- آسیب مغزی تروماتیک
- بیماری آلزایمر
علائم آتروفی مغز چیست؟
علائم آتروفی مغز بسته به اینکه کدام قسمت خاصی از مغز شما آسیب دیده است متفاوت است. علائم نیز از خفیف تا شدید می تواند متغیر باشد.
به طور کلی، آتروفی مغز با شرایط مختلف اتفاق می افتد و علائم می تواند در هرکس متفاوت باشد:
آفازی
- مشکل در صحبت کردن
- مشکل در نوشتن
- ناتوانی در درک معنای کلمات
زوال عقل
- توهمات
- از دست دادن زبان
- مشکلات حافظه
- تغییر در خلق و خو و شخصیت
- قضاوت ضعیف
تشنج
- طعم تلخ یا فلزی
- تشنج
- از دست دادن هوشیاری
- اسپاسم
- فشردن دندان ها
آتروفی مغز چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص آتروفی مغز و هر بیماری زمینه‌ای، پزشک شما معمولاً در مورد موارد زیر سؤال می‌کند:
- علائم اولین بار کی شروع کردند؟
- هر چند وقت یک بار رخ می دهند؟
- آیا با گذشت زمان بدتر شده اند؟
- سابقه خانوادگی شما را نیز می پرسند.
پزشک شما همچنین از تست های مختلفی برای ارزیابی عملکرد مغز شما استفاده می کند. آزمایش ها ممکن است موارد زیر را بررسی کنند:
- هماهنگی
- حرکت چشم
- زبان
- حافظه
- توانایی های حل مسئله
آیا آتروفی مغز در MRI نشان داده می شود؟
بله، آتروفی مغز می تواند در تصویربرداری رزونانس مغناطیسی ( MRI )، نشان داده شود.
سی تی اسکن همچنین می تواند آتروفی مغز را تشخیص دهد. اما MRI در آشکار کردن آسیب هایی که در برخی از مناطق خاص مغز شما (آسیب کانونی) رخ می دهد، حساس تر است.
درمان آتروفی مغز چیست؟
هیچ درمان واحدی برای آتروفی مغز وجود ندارد، زیرا می تواند نشانه یک یا چند بیماری باشد. در عوض،پزشکان درمان را برای کمک به مدیریت علائم بیماری زمینه ای انجام می دهند. برنامه درمانی شما اغلب ممکن است شامل ترکیبی از موارد زیر باشد:
- دارودرمانی
- فیزیوتراپی و کاردرمانی
- مشاوره
- گفتار درمانی
- جراحی
اگر سکته مغزی داشته باشید، مراقبت های اورژانسی مانند داروهای حل کننده لخته و همچنین توانبخشی سکته را دریافت خواهید کرد.
چگونه می توانم از آتروفی مغز جلوگیری کنم؟
درجاتی از تغییر حجم مغز با افزایش سن طبیعی است. اما اتخاذ عادات سالم ممکن است برخی از عوامل خطر را کاهش دهد که منجر به کوچک شدن مغز می شود و به شما در بهبود زندگی روزمره کمک می کند:
- از یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و کم کلسترول مانند رژیم مدیترانه ای استفاده کنید.
- تمرینات هوازی روزانه را هدف قرار دهید.
- به اندازه کافی بخوابید.
- راه های سالمی برای مدیریت استرس پیدا کنید که با فشار خون بالا، بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط است.
- برای کاهش فشار خون بالا ، کلسترول بالا و کنترل دیابت دارو مصرف کنید.
- سیگار را ترک کنید.
- الکل را ترک کنید.
چشم انداز آتروفی مغز چیست؟
آتروفی مغز معمولا دائمی است. شما نمی توانید آسیب مغزی را پس از وقوع آن برگردانید. اما با همکاری با پزشک، می توانید هدف خود را برای مدیریت شرایط زمینه ای و به طور بالقوه جبران برخی از علائم داشته باشید، بنابراین می توانید زندگی آسانتری داشته باشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر در زمینه تفکر، حافظه و خلق و خوی مشکل دارید، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. از آنجایی که اینها علائم عمومی هستند، انجام یک ارزیابی جامع برای شناسایی شرایط خاص مهم است.
برای اکثر بیماری هایی که باعث آتروفی مغز می شوند، درمان زودهنگام می تواند به کاهش علائم و به حداقل رساندن تأثیر آنها بر زندگی شما کمک کند.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنم؟
آتروفی مغز زمانی که باعث سکته مغزی شود می تواند خطرناک شود. اگر این علائم به طور ناگهانی شروع شود، ممکن است دچار سکته شده باشید و باید فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید:
- مشکلات تعادلی
- مشکل در دیدن یک یا هر دو چشم
- مشکل در درک آنچه که کسی می گوید.
- ناتوانی در راه رفتن
- بی حسی یا ضعف در بازوها، صورت یا پاها.
- سرگیجه شدید
- سردرد شدید
- گفتار نامفهوم ( دیزارتری )
آیا برای تشنج نیاز به کمک اضطراری دارم؟
به طور معمول، تشنج ها نیازی به مراقبت های پزشکی اورژانسی ندارند. اما اگر یک یا چند مورد از این علائم رخ داد، باید به بیمارستان بروید:
- تشنج بیش از پنج دقیقه طول می کشد.
- تشنج در آب رخ داده است.
- این اولین تشنج شماست.
- در حین تشنج مجروح شده اید.
- در حال تقلا برای نفس کشیدن یا بیدار شدن هستید.
- بعد از اولین تشنج دچار تشنج دوم می شوید.
- شما یک بیماری زمینه ای مانند دیابت یا بیماری قلبی دارید.
چه چیزهایی باعث می‌شوند مغز ما با افزایش سنمان کوچک شود؟
نوسانات در فشارخون می‌تواند به رگ‌های ریز مغز که نسبت به تغییرات حساس‌اند آسیب وارد نماید. آسیب‌های رگی و عروقی در مغز می‌تواند منجر به تغییرات ساختاری و کاهش قدرت ادراکی شود
پایین‌بودن سطح فیتنس
فیتنس به معنی تناسب‌اندام و نوعی آمادگی جسمانی است که نتیجهٔ ورزش و تغذیهٔ مناسب می‌باشد.
محققان دانشگاه بوستون دریافته‌اند افرادی که فیتنس بدنی ضعیفی در دهه ۴۰ زندگی خود دارند، مغزشان با رسیدن به ۶۰ سالگی به میزان چشمگیری حجم کم می‌کند. کارشناسان این کاهش حجم مغز را علامتی از پیری زودهنگام مغز می‌دانند.
در این مطالعه اطلاعات ۱۲۰۰ فرد حدود ۴۰ سال درمورد ورزش‌کردن یا ورزش نکردنشان جمع‌آوری شد. وقتی ۲۰ سال بعد از مغز این افراد ام‌آرآی گرفته شد، معلوم شد آنهایی که در میان‌سالی فیتنس کمتری داشتند، در سال‌های بعدی زندگی خود دارای بافت خیلی کمتری در مغز خود بودند.
آسیب عروقی
همچنین محققان دریافتند افرادی که سطح فیتنس پایین‌تری داشتند بعد از چند دقیقه تمرین روی تردمیل، با اینکه سرعت کمی داشتند، فشارخون دیاستولیکشان افزایش زیادی پیدا کرد. این افراد همان‌هایی بودند که بیشتر احتمال داشت مغزشان در سن ۶۰ سالگی، حجم کم کند.
نوسانات در فشارخون می‌تواند به رگ‌های ریز مغز که نسبت به تغییرات حساس‌اند آسیب وارد نماید. آسیب‌های رگی و عروقی در مغز می‌تواند منجر به تغییرات ساختاری و کاهش قدرت ادراکی شود.
پژوهشگران در این مطالعه به دنبال این بودند که بفهمند این تغییرات اساسی در فشارخون چگونه می‌تواند موجب تغییرات ساختاری مغز در آینده شود. آنها دریافتند افرادی که در میان‌سالی از تناسب‌اندام یا فیتنس کمتری برخوردار بودند، در تست‌های مربوط به توانایی‌های ادراکی در ۶۰ سالگی امتیاز کمتری گرفتند (نسبت به کسانی که در میان‌سالی خود فیتنس خوبی داشتند).
سایر علت‌های کوچک شدن مغز که ربطی به سن ندارند شامل آسیب، برخی از بیماری‌ها و اختلالات و عفونت‌ها می‌شود. مغز می‌تواند در اثر مصرف الکل نیز کوچک بشود.
ورزش منظم داشته باشید
هرچند بعضی از علت‌های آتروفی مغز ممکن است اجتناب‌ناپذیر باشند؛ اما شواهد علمی نشان می‌دهند تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند از مغز در برابر آتروفی ناشی از پیری جلوگیری نماید.
حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش و فعالیتی که ضربان قلب را بالا می‌برد همراه با دو روز تمرین قدرتی در هفته یک روش عالی برای پیشگیری از آتروفی مغز است. اما به‌هرحال هر مدلی که فعالیت کنید و بدنتان را به تحرک وادارید مفید است.
فشار خونتان را کنترل کنید
یک راه دیگر برای محافظت از مغز در برابر آتروفی، کنترل فشارخون است که یکی از ریسک فاکتورهای آسیب قلب و عروق می‌باشد. ورزش منظم به کنترل فشارخون نیز کمک می‌کند و ضمناً برای کاهش استرس نیز مفید است. مصرف نمک را در رژیم غذایی‌تان محدود کنید و وزن سالمی را حفظ نمایید. اگر خودتان قادر به کنترل فشار خونتان نیستید، از پزشک کمک بگیرید. ممکن است طبق نظر پزشک به دارو نیاز داشته باشید تا فشار خونتان در طیف سالم‌تری قرار بگیرد.
نظر شما