به گزارش سلامت نیوز به نقل از مای کلیولند کلینیک ، سرطان دهان بر لب ها و اولین قسمت های زبان، سقف دهان و کف شما تأثیر می گذارد. همچنین بر روی دهان و حلق آخرین قسمت زبان و سقف دهان، لوزه ها و دو طرف و پشت گلو. شما تأثیر می گذارد . علائم سرطان دهان در جهت عقربه های ساعت از سمت چپ بالای دهان زخم، لکه های ناهموار، درد، مشکل جویدن، کاهش وزن، گوش درد، بوی بد دهان و بعضی تغییرات فیزیکی که می تواند نشانه سرطان دهان باشد.

سرطان دهان چیست؟

سرطان دهان اصطلاح گسترده ای برای سرطانی است که داخل دهان شما را تحت تاثیر قرار می دهد. سرطان دهان می تواند مانند یک مشکل رایج در لب ها یا در دهان شما باشد، مانند لکه های سفید یا زخم هایی که خونریزی می کنند. تفاوت بین یک مشکل رایج و سرطان بالقوه این است که این تغییرات از بین نمی روند. در صورت درمان نشدن، سرطان دهان می تواند در سراسر دهان و گلو به سایر نواحی سر و گردن گسترش یابد. تقریباً 63 درصد از افراد مبتلا به سرطان حفره دهان پنج سال پس از تشخیص زنده هستند.

چه کسانی مبتلا به سرطان دهان هستند؟

به طور کلی، از هر صدهزار نفر، 11 نفر در طول زندگی خود به سرطان دهان مبتلا می شوند. مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان دهان هستند. احتمال ابتلا به سرطان دهان در افراد سفیدپوست بیشتر از سیاه پوستان است.

سرطان دهان چگونه بر بدن تأثیر می گذارد؟

سرطان دهان می تواند دهان و حلق شما را تحت تاثیر قرار دهد. اوروفارنکس شامل قسمت هایی از زبان و سقف دهان و قسمت میانی گلو می شود که وقتی دهان شما کاملاً باز است قابل مشاهده است.

چه قسمت هایی از بدن جزو حفره دهان به شمار می آید؟

حفره دهان شما شامل:

• لبها
• لثه ها
• پوشش داخلی گونه ها
• دو سوم اول زبان
• کف دهان (قسمتی که زیر زبان شماست)
• قسمت اول سقف دهان
• ناحیه درست پشت دندان عقل

چه چیزی باعث سرطان دهان می شود؟

سرطان دهان از سلول های سنگفرشی حفره دهان شما شروع می شود. سلول های سنگفرشی مسطح هستند و وقتی زیر میکروسکوپ مشاهده می شوند شبیه فلس ماهی می شوند.

سلول های سنگفرشی طبیعی زمانی سرطانی می شوند که DNA آنها تغییر کند و سلول ها شروع به رشد و تکثیر کنند. با گذشت زمان، این سلول‌های سرطانی می‌توانند به نواحی دیگر داخل دهان و سپس به سایر نواحی سر و گردن یا سایر نواحی بدن گسترش یابند.

آیا فعالیت های خاصی وجود دارد که می تواند خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش دهد؟

حدود 75 درصد از افرادی که به سرطان دهان مبتلا می شوند عادات زیر را دارند:

• سیگار، سیگار برگ یا پیپ
• از محصولات تنباکوی بدون دود مانند تنباکوی جویدنی، دیپ، قلیان استفاده می کنند
• به طور منظم مقادیر بیش از حد الکل می نوشند
• زمان زیادی را زیر نور خورشید بدون محافظت از لب های خود با ضد آفتاب می گذرانند
• ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) دارند
• سابقه خانوادگی سرطان دهان دارند

توجه به این نکته مهم است که 25 درصد از افرادی که به سرطان دهان مبتلا می شوند سیگار نمی کشند یا سایر عوامل خطر شناخته شده را دارند.

علائم سرطان دهان چیست؟

سرطان دهان علائم و نشانه های متعددی دارد که ممکن است با مشکلات رایج یا تغییرات در دهان اشتباه گرفته شود. برای مثال، ممکن است متوجه لکه‌هایی در داخل دهان خود شوید که نمی‌توانید آنها را بتراشید. این تکه ها ممکن است شرایط پیش سرطانی باشند.

علائم این شرایط چیست؟

این شرایط همه به صورت لکه هایی در دهان و گلو ظاهر می شوند، اما رنگ های متفاوتی دارند. اطلاعات بیشتر در اینجا آمده است:

• لکوپلاکیا : این لکه‌های سفید یا خاکستری صاف در دهان یا گلو هستند.
• اریتروپلاکیا: لکه های قرمز کمی برجسته یا صاف هستند. این لکه ها ممکن است هنگام خراشیدن خونریزی کنند.
• اریترولوکوپلاکیا: این لکه ها قرمز و سفید هستند.

علائم و نشانه های رایج عبارتند از:

• زخم هایی روی لب یا داخل دهان که به راحتی خونریزی می کنند و در عرض دو هفته خوب نمی شوند
• لکه های ناهموار یا نواحی پوسته دار روی لب ها، لثه ها یا داخل دهان شما
• نواحی در دهان که بدون دلیل واضح خونریزی می کنند
• بی حسی، درد یا حساسیت در صورت و گردن یا در دهان شما که بدون علت ظاهری رخ می دهد
• مشکل در جویدن یا بلعیدن، صحبت کردن یا حرکت دادن فک یا زبان
• کاهش وزن ناخواسته
• گوش درد
• بوی بد مزمن دهان

پزشک چگونه سرطان دهان را تشخیص می دهد؟

دندانپزشک شما ممکن است در طی یکی از معاینات منظم شما سرطان دهان را تشخیص دهد. او احتمالا آزمایشات اولیه را پیگیری کنند یا شما را به یک جراح فک و صورت، جراح سر و گردن یا متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) ارجاع می دهد.

آزمایشات سرطان دهان عبارتند از:

• معاینه فیزیکی : پزشک به کل داخل دهان شما نگاه می کند و ممکن است اطراف دهان شما را لمس کند. همچنین سر، صورت و گردن شما را برای علائم احتمالی پیش سرطان یا سرطان معاینه خواهند کرد.
• بیوپسی خراش یا سیتولوژی لایه برداری : پزشک از یک برس یا کاردک کوچک برای خراش دادن آرام ناحیه مورد نظر برای بدست آوردن سلول های مورد بررسی برای سرطان استفاده می کنند.
• بیوپسی برشی : پزشک قطعات کوچکی از بافت را برمی‌دارد تا سلول‌ها را از نظر سرطان بررسی کند.
• مشاهده غیر مستقیم گلو و حنجره : پزشک از یک آینه کوچک روی یک دسته نازک بلند استفاده می‌کند تا به گلو، پایه زبان و بخشی از حنجره شما نگاه کند.
• مشاهده مستقیم گلو و حنجره : ممکن است از آندوسکوپ برای مشاهده نواحی از گلو و دهان شما که با آینه قابل مشاهده نیستند استفاده کنند.

بیشتر بدانید: مهمترین عوامل سرطان دهان

آیا سرطان دهان مراحلی دارد؟

تست های تشخیصی به تعیین مرحله سرطان کمک می کند. یک مرحله محل سرطان را توصیف می کند، اگر سرطان رشد کرده باشد یا به سطح منطقه ای که در آن پیدا شده نفوذ کرده باشد. آزمایش‌ها همچنین بررسی می‌کنند که آیا سرطان به نواحی دیگر بدن شما منتقل شده است یا خیر.

پزشک از اطلاعات مرحله بندی برای توصیه درمان و کمک به پیش بینی شانس بهبودی استفاده می کنند.

سرطان های دهان با استفاده از سیستم TNM مرحله بندی می شوند. T مخفف اندازه و محل تومور اولیه است. N نشان می دهد که آیا تومور به غدد لنفاوی شما گسترش یافته است یا خیر. M نشان می دهد که آیا تومور متاستاز داده است یا به سایر نواحی بدن شما گسترش یافته است.

مراحل سرطان حفره دهان عبارتند از:

• TI: اندازه تومور در دهان 2 سانتی متر یا کمتر است.
• T2: تومور 2 سانتی متر یا کوچکتر است اما بزرگتر از 4 سانتی متر نیست.
• T3: تومور بزرگتر از 4 سانتی متر است.

درمان

سه گزینه اصلی درمانی برای دهان جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی است. با پزشک خود در مورد هدف، عوارض جانبی و راه های مدیریت عوارض جانبی برای همه گزینه های خود صحبت کنید.

پزشک شما چندین عامل را قبل از توصیه درمان در نظر می گیرد. آن عوامل عبارتند از:

• نوع سرطان دهانی که شما دارید
• اگر سرطان دهان شما از محل اصلی به سایر قسمت های دهان و گلو یا سایر قسمت های بدن شما سرایت کرده باشد
• سلامت عمومی شما
• سن شما

چه جراحی هایی سرطان دهان را درمان می کنند؟

رایج ترین جراحی های سرطان دهان عبارتند از:

• جراحی تومور اولیه
• گلوسکتومی(برداشتن جزئی یا کامل زبان)
• مندیبولکتومی ( جراحی برای سرطان دهان در استخوان فک )
• ماکسیلکتومی (جراحی برداشتن بخشی یا تمام کام سخت یا سقف استخوانی دهان)
• بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان ( بررسی میزان گسترش سرطان فراتر از سرطان اصلی دهان )
• جراحی برداشتن غدد لنفاوی از گردن
• ترمیم ( جراحی که مناطق بزرگی از بافت را برمی دارد ممکن است با جراحی ترمیمی شکاف های باقی مانده از تومور یا جایگزینی بخشی از لب، زبان، کام یا فک را پرکند.) در برخی موارد، جراحی ترمیمی با برداشتن استخوان و بافت سالم از سایر نواحی بدن شما انجام می شود.

راه های دیگری برای درمان سرطان دهان چیست؟

پزشکان ممکن است جراحی را با سایر درمان ها ترکیب کنند، از جمله:

• پرتودرمانی : پرتودرمانی از پرتوهای قوی انرژی برای کشتن سلول های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده می کند. پزشک شما ممکن است پرتودرمانی را با سایر درمان ها ترکیب کند.
• درمان هدفمند : این درمان سرطان از داروها یا مواد دیگر برای شناسایی دقیق و حمله به انواع خاصی از سلول های سرطانی بدون آسیب رساندن به سلول های طبیعی استفاده می کند. آنتی بادی های مونوکلونال پروتئین های سیستم ایمنی هستند که در آزمایشگاه ایجاد می شوند و برای درمان سرطان استفاده می شوند.
• شیمی درمانی :پزشک شما ممکن است از داروهای ضد سرطانی استفاده کند که سلول های سرطانی را از بین می برند، از جمله درمان هایی که بیشتر قسمت های بدن شما را تحت تاثیر قرار می دهند.
• ایمونوتراپی : ایمونوتراپی یک درمان سرطان است که سیستم ایمنی شما را برای مبارزه با این بیماری درگیر می کند. درمان گاهی اوقات درمان بیولوژیکی نامیده می شود.

برای جلوگیری از ابتلا به سرطان دهان چه کاری می توانم انجام دهم؟

سرطان دهان قابل پیشگیری است و شما می توانید نقش فعالی در پیشگیری از آن داشته باشید. با رعایت نکات زیر می توانید به پیشگیری از سرطان دهان کمک کنید:

• اگر فردی هستید که از محصولات تنباکو مثل سیگار، قلیان، یا حتی آدامس تنباکو استفاده می کنید، سعی کنید آن را قطع کنید.
• اگر اهل مصرف الکل هستید، در حد اعتدال بنوشید
• کرم ضد آفتاب خود را به خاطر بسپارید. از ضدآفتاب مسدودکننده UV برای صورت خود استفاده کنید
• واکسن ویروس زگیل تناسلی را بزنید
• از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید
• معاینه منظم دندانپزشکی داشته باشید

آیا خودآزمایی برای تشخیص سرطان دهان وجود دارد؟

تشخیص زودهنگام سرطان دهان می تواند احتمال رشد یا گسترش سرطان را کاهش دهد. با انجام خودآزمایی ماهانه می توانید سرطان دهان را زود تشخیص دهید. اگر متوجه تغییرات یا چیز غیرعادی شدید، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. در اینجا نحوه معاینه دهان، گلو و گردن برای علائم سرطان دهان آورده شده است:

• لب های خود، جلوی لثه ها و سقف دهان خود را با زبان احساس کنید
• گردن و زیر فک پایین خود را برای بررسی وجود توده یا غدد لنفاوی بزرگ لمس کنید
• از نور و یک آینه برای نگاه کردن به داخل دهان خود استفاده کنید
• سر خود را به عقب خم کنید و به سقف دهان خود نگاه کنید
• گونه های خود را بیرون بکشید تا داخل دهان، پوشش گونه ها و انتهای لثه های خود را مشاهده کنید
• زبان خود را بیرون بیاورید و به بالا، پایین و طرفین نگاه کنید. زبان خود را به آرامی به عقب فشار دهید تا بتوانید کف دهان خود را ببینید

در صورت ابتلا به سرطان دهان چه انتظاری می توانم داشته باشم؟

مانند بسیاری از انواع سرطان، تشخیص زودهنگام و درمان احتمال گسترش سرطان دهان را بهبود می بخشد. تقریباً 1/3 از افرادی که برای سرطان دهان تحت درمان قرار می گیرند، به سرطان جدیدی مبتلا می شوند. اگر برای سرطان دهان درمان شده اید، با پزشک خود در مورد معاینات بعدی صحبت کنید.

پس از اتمام درمان سرطان دهان چه انتظاری می توانم داشته باشم؟

اگر برای سرطان دهان تحت درمان قرار گرفته اید،پزشک شما اطلاعاتی را در مورد اینکه چگونه درمان خاص شما ممکن است بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد به اشتراک می گذارد.

به عنوان مثال، سرطان دهان برخی افراد با برداشتن تومور از لب یا دهان آنها با موفقیت درمان می شود. اما فردی که سرطان دهانش گسترش یافته است، جراحی متفاوت و گسترده تری انجام داده است که ممکن است شامل بازسازی بخشی از دهان یا فک او باشد.

صرف نظر از وضعیت شما، ممکن است نیاز به ویزیت های منظم باپزشک، از جمله دندانپزشک خود داشته باشید.

بیشتر بدانید:علل و علایم سرطان دهان

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

هر زمان که متوجه تغییراتی در دهان خود شدید، مانند زخم های جدید مداوم یا لکه های زبری که پس از دو هفته از بین نمی روند، باید به پزشک مراجعه کنید.

سرطان دهان یک بیماری جدی است که در صورت تشخیص زودهنگام می توان آن را با موفقیت درمان کرد. به همین دلیل مهم است که سعی کنید دو بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید و زمانی را برای خودآزمایی ماهانه اختصاص دهید. راه هایی برای پیشگیری از سرطان دهان وجود دارد که یکی از مهم ترین آنها پرهیز از مصرف مواد دخانی است. تشخیص سرطان می تواند ترسناک باشد. با این حال بدانید که مجبور نیستید به تنهایی پیش بروید. با پزشک خود در مورد منابعی صحبت کنید که به شما کمک می کند با دوستان و خانواده خود در مورد سرطان دهان صحبت کنید.