سلامت نیوز:آزمایشگاه واژه‌ای است که شاید بارها شنیده‌اید و حداقل یک‌بار به آن مراجعه کرده‌اید. زمانی که پزشکان برای تشخیص یا درمان بیماری نیاز به اطلاعات موثق و معتبری از علل و عوامل بیماری داشته باشند، برای دریافت این اطلاعات از بدن بیماران، آزمایش‌های مختلفی را تجویز می‌کنند تا با جواب این تست‌ها بهترین تشخیص و درمان بیماری را ارائه دهند.

به دلیل وجود تست‌های متنوع برای بررسی و تحقیق بر روی عوامل بیماری‌زا در بدن، آزمایشگاه‌های مختلف تخصصی و فوق تخصصی در سرتاسر دنیا ساخته شده‌اند که در هر کدام از آن‌ها، محققین و متخصصین به بررسی برخی از عوامل بیماری‌زا و راه‌های درمان آن می‌پردازند؛ نظیر آزمایشگاه پاتولوژی، هماتولوژی، آزمایشگاه سرولوژی، آزمایشگاه هورمون شناسی، آزمایشگاه میکروبیولوژی، آزمایشگاه بیموشیمی بالینی و... البته برخی از آزمایشگاه‌ها نیز هستند که به صورت یک مجموعه کلیه خدمات آزمایشگاه‌های مختلف تخصصی را ارائه می‌دهند که به آن آزمایشگاه پاتوبیولوژی می‌گویند. در واقع می‌توان گفت که چندین آزمایشگاه در یک آزمایشگاه بزرگ‌تر متمرکز شده‌اند و در غالب یک مرکز آزمایشگاهی فعالیت می‌کنند.

هماتولوژی

آزمایشگاه هماتولوژی شاخه‌ای از آزمایشگاه بالینی یا همان پزشکی‌ست که به مطالعه و بررسی بر روی سلول‌های خونی، نحوه تولید سلول‌های خونی، فرآیند انعقاد و یا اختلالات خون و مغز استخوان می‌پردازد. آزمایش‌های آنالیز خون برای تشخیص کم خونی، انواع عفونت‌های خونی، هموفیلی، اختلالات لخته شدن خون و همچنین لوسمی بکار می‌رود. آزمایشگاه هماتولوژی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های آزمایشگاهی پزشکی است؛ زیرا عهده دار مدیریت و تشخیص قسمت بزرگی از اختلالات بدخیم و خوش‌خیم گلبول‌های سفید و قرمز خون، سیستم‌های انعقادی در همه گروه‌های سنی و پلاکت‌ها است. متخصصین این رشته به صورت مستقیم در بخش‌های مختلف بیماری‌های خونی بیمارستان‌ها، از بیماران خود مراقبت می‌کنند. برخی از این بیماران نیاز به شیمی درمانی دارند. این متخصصین به پزشکان عمومی نیز مشاوره داده و در مورد نحوه مراقبت از بیماران به پزشکان کمک می‌کنند.

البته در برخی مواقع بنا به درخواست خود بیماران یا همراه بیماران برای انجام چنین تست‌هایی نمونه‌گیری در محل صورت می‌گیرد تا روند درمان برای بیماران زحمتی را به دنبال نداشته باشد. آزمایشگاه عماد نیز چنین خدماتی را به مشتریان خود ارائه می‌دهد.

آزمایشات خون در بخش هماتولوژی شامل آزمایش خون K_ CA_LDL_ HDL_ HCT_PLT_ PTT_ CR_BUN_ NA_FBS_ CBC _BS_HB می‌باشد و همچنین آزمایش ادرار که شامل UC و UA و آزمایش مدفوع و مغز نخاع، آزمایش خلط وکشت تراشه نیز از جمله آزمایشات دیگر هماتولوژی هستند.

جزئیات آزمایش خون

تست‌های خون که برای تشخیص و درمان خیلی از بیماری‌ها در آزمایشگاه انجام می‌شود با گرفتن نمونه خون وردیدی عضلانی و بررسی روی آن انجام می‌شود. برخی از این آزمایش‌ها شامل موارد زیر است:

• آزمایش خون آر بی سی(RBC)؛ در این آزمایش گلوبول‌های قرمز خون که وظیفه انتقال اکسیژن از ریه‌ها به دیگر نقاط بدن دارند را مورد مطالعه قرار می‌دهند. پایین بودن و بالا بودن مقدار طبیعی گلبول خون در بدن باعث بروز بیماری‌های مختلف در انسان می‌شود. عواملی که باعث کاهش گلبول خون در بدن می‌شوند شامل خون‌ ریزی‌های واضح از بدن، خون ریزی گوارشی، فقرآهن، سوتغذیه، کمبود ویتامین B12، شکسته شدن بعضی از سلول‌های خونی بر اثر بیماری‌های خاص مثل فاویسم، مشکلات ژنتیکی و مشکلات مغز و استخوان می‌باشد. همچنین برخی بیماری‌ها مانند تومورهای سرطانی، مشکلات کلیوی بیماری‌های روماتویید و مزمن شده و باعث کم شدن و از بین رفتن RBC های خون می‌شود.
• آزمایش اچ سی تی(HCT )؛ یکی دیگر از تست‌های خونی آزمایشگاه هماتولوژی می‌باشد که به آن هموتوکریت نیز می‌گویند. هموتوکریت یکی دیگر از انواع تست‌ها برای اندازه‌گیری مقدار گلبول خون بوده و در آن با اندازه‌گیری قسمت‌های رنگی رسوب گلبول قرمز نسبت به کل ارتفاع خون در لوله آزمایشگاه، درصدی از حجم کلی خون به دست می‌آورند. محدوده طبیعی اعداد HCT برای آقایان بین چهل و دو تا پنجاه و دو درصد می‌باشد و برای خانم‌ها نیز بین سی و هفت تا چهل و هفت بوده و در زنان باردار این عدد بالاتر از سی و سه درصد عادی و طبیعی است. اچ سی تی بالاتر از ۶۰ و پایین‌تر از ۱۵ نگران کننده بوده که نشان دهنده وجود برخی بیماری‌ها در بدن می‌باشد یا اینکه زمینه ساز ایجاد بیماری‌های دیگر می‌شود. عواملی که باعث افزایش این رقم می‌گردد شامل بیماری انسدادی ریه، تولید بیش از حد گلبول قرمز، اسهال شدید، از دست دادن آب بدن و... است. البته بعد از خونریزی‌های شدید نباید تست هماتوکریت گرفت.

• تست WBC؛ این تست نیز از زیر شاخه‌های آزمایشگاه هماتولوژی می‌باشد که جهت تعیین مقدار گلبول سفید خون با نمونه گیری در محل یا به شکل حضوری از بیمار گرفته می‌شود. تعیین اندازه گلبول سفید باعث می‌گردد تا انواع عفونت‌ها در بدن بیمار تشخیص داده شود زیرا گلبول سفید جزو سیستم‌های دفاعی بدن است و در صورت بروز هر نوع بیماری از خود واکنش نشان می‌دهد. مقادیر طبیعی آن در افراد سالم بین پنج تا ده هزار در میلی لیتر خون است. مقدار این گلبول اگر کمتر از ۲۵۰۰ و بیشتر از ۳۰۰۰۰ باشد خطرآفرین بوده و نشان دهنده بیماری‌های مختلفی همچون نارسایی مغز استخوان، عفونت‌های زیاد، سوء تغذیه، مسمومیت‌های دارویی، ایدز و... می‌باشد.

برای آشنایی بیشتر با تست‌های آزمایشگاه هماتولوژی و همچنین سایر آزمایش‌های تخصصی دیگر می‌توانید به سایت آزمایشگاه عماد مراجعه کنید و از مطالب و راهنمایی‌های این مرکز بهره‌مند شوید.

از اینکه تا پایان مطالب همراه ما بودید متشکریم.