سلامت نیوز:جهان امروز، درگیر مشکلات بزرگ اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و سلامت است. بحران‌هایی که هر یک به نوعی زندگی میلیاردها انسان در پنج قاره جهان دستخوش تغییر قرار داده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو ،اما بحرانی چون گرسنگی در جهان به دلایل مختلفی چون جنگ، قحطی و خشکسالی و حتی فقر امر دردناکی است که همچنان وجود دارد. اگرچه روز جهانی غذا، بیست‌و‌چهارم مهرماه هر سال، برابر با 16‌اکتبر است اما سازمان ملل متحد گزارش جدیدی درباره افزایش گرسنگی در سراسر جهان منتشر کرده است. در این گزارش تاکید شده  که با روند فعلی؛ جهان هرگز در مسیر به صفر رساندن گرسنگی قرار نخواهد گرفت.

فائو یا همان سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد است که در زمینه کشاورزی فعالیت می‌کند. این سازمان تلاش می‌کند تا سطح زندگی و بهبود تغذیه مردم جهان و توزیع مناسب مواد غذایی در مناطق مختلف جهان ایجاد کند. با این وجود در گزارش جدید سازمان ملل هشدار داده شده است که در صورت تداوم روندهای کنونی، شمار مردمانی که تحت تأثیر گرسنگی قرار دارند، تا سال‌۲۰۳۰ از ۸۴۰‌میلیون نفر فراتر رود.

گزارش جدید سازمان ملل متحد تدوین شده توسط فائو، صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی، یونیسف، برنامه جهانی غذا و سازمان جهانی بهداشت درباره وضعیت امنیت غذایی و تغذیه نشان می‌دهد که در حال حاضر حدود ۶۹۰‌میلیون نفر یا به عبارتی ۸/۹‌درصد جمعیت جهان از گرسنگی رنج می‌برند. براساس این گزارش، شمار گرسنگان جهان در سال‌۲۰۱۹ نسبت به سال پیش از آن تقریباً ۱۰‌میلیون نفر و نسبت به پنج سال پیش از آن نزدیک به ۶۰میلیون نفر افزایش داشته است.

براساس گزارش «وضعیت امنیت غذایی و تغذیه در جهان‌۲۰۲۰»، شمار افرادی که از ناامنی غذایی حاد رنج می‌برند نیز طی پنج سال اخیر روندافزایشی مشابهی داشته است. در سال‌۲۰۱۹، حدود ۷۵۰‌میلیون نفر -یا نزدیک به ۱۰‌درصد جمعیت جهان- در معرض سطوح شدیدی از ناامنی غذایی قرار داشتند. آمارهای مندرج در این گزارش همچنین نشان می‌دهد که در سال‌۲۰۱۹ حدود ۲‌میلیارد نفر از ساکنان کره زمین دسترسی منظمی به مواد غذایی سالم و ایمن، مغذی و کافی نداشته‌اند.

رابطه کرونا و گرسنگی

با توجه به تأثیرات گسترده همه‌گیری جهانی بیماری کووید‌19، برآورد می‌شود که این همه‌گیری بسته به سناریوهای مختلف مطرح شده درباره رشد اقتصادی باعث افزایش تعداد افراد دچار کمبود تغذیه بین ۸۳ تا ۱۳۲‌میلیون نفر در سال‌۲۰۲۰ شود. همچنین بر اثر پیامدهای بهداشتی و اجتماعی-اقتصادی ناشی از بیماری کووید‌19، احتمال می‌رود که وضعیت تغذیه آسیب‌پذیرترین گروه‌های جمعیتی بیش ازپیش وخیم شود.

از سوی دیگر در شرایطی که فشار ناشی از تمامی اشکال سوءتغذیه همچنان چالشی برای جهان است، برآوردهای جاری نشان می‌دهند که در سال‌۲۰۱۹ حدود ۲۱/۳‌درصد از کودکان زیر پنج‌سال (۱۴۴‌میلیون) دچار سوءتغذیه مزمن، ۶/۹‌درصد (۴۷‌میلیون) سوءتغذیه حاد و ۵/۶‌درصد (۳۸/۳میلیون) دچار اضافه وزن بوده‌اند. البته مروری بر اخبار به وضوح نشان می‌دهد که بخش اعظمی از مشکلات مربوط به تغذیه نامناسب یا سلامت جسمی کودکان در کشورهای جنگ‌زده و به‌خصوص یمن ناشی از اقدامات جنگ‌طلبانه قدرت‌های جهانی است که در سوی دیگر معادلات سیاسی به‌دنبال منافع خود هستند.

رژیم غذایی سالم

در این گزارش جدید سازمان ملل به رژیم غذایی سالم هم اشاره شده و البته آمده است که رژیم‌های غذایی سالم برای بسیاری از افراد به‌خصوص فقرا در تمامی مناطق جهان مقرون‌به‌صرفه نیست. خوش‌بینانه‌ترین برآوردها نیز از این موضوع حمایت می‌کنند که دسترسی به رژیم‌های غذایی سالم و بهره‌مندی از آن‌هابرای بیش از ۳‌میلیارد نفر در جهان مقرون به صرفه نیست. برآورد می‌شود که رژیم‌های غذایی سالم به‌طور میانگین پنج برابر گران‌تر از رژیم‌های غذایی سرشار از نشاسته - که تنها انرژی مورد نیاز بدن را تأمین می‌کنند- هستند. این اتفاق نیز در شرایطی روی داده است که فشار اقتصادی کرونا بر سبد زندگی بسیاری از مردم موجب شده تا برخی از اقلام مصرفی خانواده‌ها حذف شوند.

رژیم غذایی، سلامت و تغییرات اقلیمی

سازمان ملل در گزارش خود پیش‌بینی کرده است که باتوجه به الگوهای کنونی مصرف مواد غذایی، هزینه‌های سلامت مرتبط بارژیم‌های غذایی که مربوط به مرگ‌و‌میر و بیماری‌های غیر‌مسری هستند تا سال‌۲۰۳۰ از ۱/۳‌تریلیون دلار فراتر رود. از سوی دیگر، برآورد شده که تا سال‌۲۰۳۰،‌ هزینه اجتماعی انتشار گازهای گلخانه‌ای مرتبط با رژیم‌های غذایی که به الگوهای کنونی این رژیم‌ها ارتباط دارند از ۱/۷‌تریلیون دلار فراتر رود.

از همین رو فائو، صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی، یونیسف، برنامه جهانی غذا و سازمان جهانی بهداشت از تمامی کشورها درخواست کرده‌اند تا به منظور کاهش اتلاف مواد غذایی و ارتقای کارایی در تمامی مراحل زنجیره تأمین غذا، سیاست‌ها و مشوق‌های کشاورزی خود را به سوی سرمایه‌گذاری و اقدامات سیاستی پیرامون مسائل مرتبط با تغذیه در تمامی طول زنجیره تأمین غذایی جهت دهند.

سیاست‌های مربوط به حمایت‌های اجتماعی متمرکز بر مبحث تغذیه نقشی محوری در تلاش کشورها برای افزایش قدرت خرید و مقرون‌به‌صرفه‌کردن رژیم‌های غذایی سالم برای آسیب‌پذیرترین جمعیت‌ها دارند.این موارد و هشدار درباره گرسنگی در شرایطی منتشر شده است که پیش از این نیز فائو اعلام کرده بود 30‌درصد غلات، 20‌درصد لبنیات، 35‌درصد ماهی و غذاهای دریایی، 45‌درصد میوه و سبزی، ۲۰‌درصد دانه‌های روغنی و ۲۰‌درصد گوشت تولیدی جهان به هدر می‌رود. همچنین از یک میلیارد و ۳۰۰‌میلیون تن غذایی که به هدر می‌رود حدود ۴۵۰‌میلیون تن غلات، ۳۰۰‌میلیون تن میوه، ۵۰‌میلیون تن گوشت و ۲۰‌میلیون تن ماهی است.

وضعیت گرسنگی در ایران به کجا رسیده است؟

براساس این گزارش، ایران طی سال‌های اخیر شاهد کاهش نسبی درصد شیوع کمبود تغذیه در کل جمعیت خود بوده است. در این راستا، درصد جمعیت دچار کمبود تغذیه در ایران از ۵/۲درصد در سال‌های‌۱۳۸۵-۱۳۸۳ به ۴/۷‌درصد در سال‌های‌۱۳۹۸-۱۳۹۶ کاهش یافته است. با این حال، علی‌رغم این بهبود وضعیت، تعداد خالص افرادی که از کمبود تغذیه رنج می‌برند طی این دوره زمانی از ۳/۶‌میلیون نفر به ۳/۹‌میلیون نفر افزایش یافته است.