سلامت نیوز:پلیس حدود 600 خانه پاتوق را در تهران جمع‌آوری کرده است که با مالکان آنها برخورد قضایی انجام می‌شودپرستو رفیعیخبرنگاردر این خانه با کلید باز نمی‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ،با زنگ زدن و کوبیدن به در هم نمی‌توانی راهی به درون خانه باز کنی. اینجا فقط به زبان آوردن کلمه رمز، شاه کلید ورود به خانه است. اول باید بخوبی اطراف را زیر نظر بگیری تا مبادا کسی متوجه کلمه رمز شود. نوع زدن زنگ در هم متفاوت است. این را مرتضی دیاری، پژوهشگر مسائل اجتماعی می‌گوید که میلیون‌ها تومان هزینه کرده، تا بتواند وارد خانه پاتوق‌های زیر زمینی شود و در کنار این افراد بنشیند.
او معتقد است باید در کنار این افراد زندگی کنی و از نزدیک و بدرستی مشکلات آنها را لمس کنی تا بتوانی راه حلی برای نجات آنها بیابی. اجرای طرح انضباط اجتماعی در سطح شهر تهران، در ماه‌های گذشته به پلمب تعداد زیادی خانه پاتوق معتادان و خرده فروشان مواد مخدر در میدان امام حسین(ع) منجر شد.
البته این طرح در سایر مناطق شهر و همچنین برخی شهرهای کشور نیز اجرا شد به گونه‌ای که حجت‌الاسلام محسن کرمی دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان زنجان نیز از پلمب ۱۳ خانه پاتوق معتادین در راستای برقراری امنیت اجتماعی در این شهر خبر داد. در شرایطی که مسئولان عزم خود را جزم کرده‌اند که به افزایش امنیت عمومی و انضباط اجتماعی کمک کنند، برخی ازکارشناسان و پژوهشگران آسیب‌های اجتماعی این طرح را سیاستی قهری می‌دانند که راه به جایی نخواهد برد.
آنها بر این باورند که سیاست‌هایی از این دست همانند ماده 16 قانون مبارزه با مواد مخدر یعنی درمان اجباری معتادان متجاهر نتیجه مثبتی نخواهد داشت چرا که طی سال‌های اخیر معتادان بسیاری را دیده‌ایم که پس از ترک کمپ‌ها به‌دلیل نبود ساختار‌های حمایتی مناسب دوباره به پاتوق‌ها و خانه پاتوق‌ها بازگشته‌اند و به قول معروف روز از نو و روزی ازنو.
امنیت در خانه پاتوق بیشتر از پاتوق‌هاستملیحه یکی از زنان معتادی است که در یک خانه پاتوق زندگی می‌کند. او به «ایران» می‌گوید: بالا و پایین رفتن قیمت مواد مخدر باعث شده هرجنس ارزونی را استفاده کنم.
اما از اول این طوری نبودم. مرتضی شوهر سابقم معتاد بود. خانواده‌ام که فهمیدن گفتن طلاق بگیر، اما من مرتضی رو دوست داشتم و قید خانواده رو زدم و با شوهرم موندم تا ترکش بدم. اما به خودم که اومدم دیدم اون که ترک نکرده هیچ منم کنارش نشستم و مواد می‌زنم.او می‌افزاید: ظاهر مرتضی که تابلو شد از اداره اخراجش کردن. برای یه لقمه نون؛ دار و ندارمون رو فروختیم و خرج کردیم.
اعتراض همسایه‌ها هم باعث شد صاحب خونه عذرمون رو بخواد. این شد که راهی خیابون شدیم و کارتن خواب. من همچنان امیدوار بودم مرتضی یه کاری پیدا کنه دوباره بتونیم یه خونه‌ای اجاره کنیم.آهی می‌کشد و در حالی که سعی می‌کند لرزش دستانش را مخفی کند می‌گوید:
پاتوق ما احمد آباد بود، یه روز که از خواب بیدار شدم مرتضی رفته بود. رفت و دیگه برنگشت. چند وقتی تو پاتوق موندم اما خیلی اذیت شدم امنیت نداشتم. وسایلی که برام مونده بود یا از تو سطل‌های زباله پیدا می‌کردم رو هم ازم می‌دزدیدن این شد که سختی درآوردن هزینه خونه پاتوق رو به جون خریدم و اومدم اینجا.خانه پاتوق‌ها، ایمنگاهی فصلی برای معتادان بی‌خانمانمرتضی دیاری، پژوهشگر مسائل اجتماعی نیز با اشاره به پژوهشی که در سال 97 در مورد زنان کارتن‌خواب انجام داده می‌گوید:
در این پژوهش که حدود یک سال به طول انجامید با 40 نفر از زنان کارتن‌خواب شهر تهران مصاحبه عمیق انجام دادم. این افراد در پاتوق‌های شوش، مولوی، دروازه‌غار، احمدآباد و فرحزاد حضور داشتند.او در ادامه به مهم‌ترین عوامل کارتن‌خواب شدن این زنان اشاره کرده و می‌افزاید: ازدواج با فرد معتاد، بحران پساطلاق و طردشدگی ناشی از آن یکی از مهم‌ترین عوامل کارتن خواب شدن زنان است. البته برخی از این زنان نیز ابتدا نظاره‌گر مصرف مواد مخدر توسط همسرشان بودند و به مرور زمان برای حفظ روابط زناشویی و پیمان ازدواج، به درخواست خود یا همسرشان به مصرف مواد مخدر روی آورده‌اند.
اما پس از مدت کوتاهی همزمان با پیدایش فقر شدید و همچنین قطع شبکه‌های حمایتی مانند قطع روابط با خانواده هایشان به کارتن‌خوابی روی آورده‌اند. البته بعضی از آنها هم پس از آلوده شدن به مواد مخدر از سویی طرد و آواره خیابان می‌شوند.این پژوهشگر تأکید می‌کند:
براساس پژوهشی که انجام دادم برخی از زنان کارتن‌خواب هم مانند بسیاری از مردان کارتن‌خواب تمایل چندانی به حضور در گرم خانه ندارند و زندگی در خانه پاتوق‌ها و حتی زیست شبانه در پاتوق‌ها را به سکونت در گرم‌خانه‌ها ترجیح می‌دهند.به گفته او، خانه پاتوق‌ها، محلی مرزبندی شده و ایمنگاهی فصلی برای معتادان بی‌خانمان و کارتن‌خواب‌ها به شمار می‌آید.
در واقع خانه پاتوق اساساً محلی است که مالک آن اغلب به انواع مخدرها اعتیاد دارد و در ازای دریافت مبلغی، امکان سکونت سایر معتادان را فراهم می‌کند.دیاری توضیح می‌دهد: خانه پاتوق، دارای کارکردهای متفاوتی برای مالک و افراد استفاده‌کننده است. تشخص یافتگی کارتن‌خواب، یکی ازکارکرد‌های این دسته سرپناه‌ها به شمار می‌آید.
به این معنا که فرد کارتن‌خواب که با واکنش‌های مخاطره آمیزی از سوی نیروهای امنیتی و انتظامی مواجه بود به محل امنی که البته غیرقانونی است و مشروعیت خاصی ندارد پناه می‌برد چرا که این مکان‌ها از نگاه‌های مخاطره‌آمیز پنهان است. از سوی دیگر در این مکان‌ها امکاناتی برای فرد کارتن‌خواب فراهم می‌شود.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی، در پاسخ به این سؤال که در خانه پاتوق‌ها چه اتفاقی می‌افتد ،می‌گوید: بررسی 30خانه پاتوق نشان می‌دهد که امکان‌پذیری توزیع امن مواد مخدر یک نقطه مثبت برای پدیده خانه پاتوق به شمار می‌آید در حالی که برخوردهای ضربتی با توزیع‌کنندگان مواد مخدر و چندپاره کردن توزیع موادمخدر و پاتوق‌های کارتن‌خوابی نه تنها اعتیاد را کاهش نداده بلکه سبب روی آوردن تعدادی از کارتن‌خواب‌ها به مواد مخدر بدتر شده.او می‌افزاید:
بیشتر کارتن‌خواب‌ها چندین نوع مواد مخدر مصرف می‌کنند که این محصول برخی برخوردهای نامناسب و اقتصاد آشفته بازار مواد مخدر است. چراکه کارتن خواب با یک کنش عقلانی مواد مخدر نمی‌خرد بلکه تحت تأثیر نیاز شدیدی که احساس می‌کند با یک کنش احساسی، شیوه استعمال و نوع ماده مصرفی را تحت تأثیر سهولت دسترسی به مواد مصرفی تغییر می‌دهد.
دیاری می‌گوید: از سوی دیگر برای فرد کارتن خواب، خانه پاتوق نسبت به محیط جامعه یک مزیت محسوب می‌شود چراکه در این خانه‌ها امکان فراغت برای فرد ایجاد می‌شود به این معنا که امکان قمار بازی و برقراری روابط جنسی برای وی مهیا می‌شود.این پژوهشگر مسائل اجتماعی معتقد است، پنهان بودگی خانه پاتوق‌ها و برخورد انتظامی با چنین پدیده‌ای باعث می‌شود سازمان‌های دولتی و نهادهای مردمی از این خانه‌ها اطلاع نداشته باشند.
به‌دنبال این بی‌خبری امکان اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی مناسب و همچنین تخصیص خدمات بهداشتی به این افراد با مشکل مواجه خواهد شد.او با اشاره به اینکه بیشتر این خانه پاتوق‌ها در تهران و در حوالی میدان امام حسین و شوش وجوددارند، اظهار می‌دارد: در حالی که حدود 600خانه پاتوق جمع‌آوری شده و با مالکان آنها برخورد قضایی انجام می‌شود اما بسیاری از مشتریان این اماکن همچنان در جامعه رها می‌شوند و خانه پاتوق دیگری را انتخاب می‌کنند البته این بار مخفیانه‌تر.
غربالگری معتادان قابل پذیرش محسن فتاپور، سرپرست معاونت توسعه پیشگیری و درمان بهزستی استان تهران نیز درباره رسیدگی به وضعیت افرادی که دراین طرح جمع‌آوری شده‌اند می‌گوید: همه این افراد توسط بهزیستی غربالگری و ۴۲۹نفر از آنان در مراکز ماده ۱۶ توسط بهزیستی جانمایی شدند.
از بین ۴۲۹معتاد مذکور، ۴۰۰نفر در مرکز فشافویه که یکی از مراکز غیردولتی ماده ۱۶ است، پذیرش شده‌اند که مدت زمان اقامت آنها ۶ ماه است.وی با بیان اینکه بهزیستی در پذیرش و غربالگری معتادان «قابل پذیرش» مشکلی ندارد، می‌افزاید: اما افرادی که بیماری خاص، مشکلاتی نظیر زخم باز و... یا عدم اعتیاد دارند، امکان پذیرش در این مراکز را ندارند که باید سایر دستگاه‌های متولی این افراد به آن رسیدگی کنند.
جمع‌آوری 700 معتاد از خانه پاتوق‌ها
سردار کیوان ظهیری با بیان اینکه پلیس برای جمع‌آوری خانه پاتوق‌ها حدود سه ماه کار اطلاعاتی انجام داده است، می‌گوید: در این طرح خانه‌هایی که اتاق‌های داخل آن به چندین واحد تقسیم شده و هر واحد نیز به چندین نفر اجاره داده شده بود، شناسایی شد. در ابتدا به مالکان این منازل هشدارهای لازم داده شد و تأکید شد طی مدت ۱۰ روز این منازل تخلیه شوند. اما با بی‌توجهی مالکان به هشدار‌ها پس از پایان مهلت این منازل پلمب شدند.
او همچنین به مالکان این خانه‌ها هشدار می‌دهد: برای ادامه فعالیت خود حتماً مجوزهای لازم را از پلیس و دیگر نهادهای مربوطه اخذ کنند؛ چرا که فعالیت آنان به این شکل، جرم بوده و با توجه به اینکه بستری برای انجام اقدامات مجرمانه است، پلیس حتماً با آن برخورد خواهد کرد.رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ در مورد وضعیت معتادان متجاهر ساکن در این محدوده‌ها نیز می‌گوید: حدود ۷۰۰ معتاد متجاهر در این محدوده جمع‌آوری شده‌اند که به کمپ‌های ترک اعتیاد و مراکز بازپروری منتقل شدند.
نظر شما