سلامت نیوز: دلالانِ جانِ مردم برای "پول" به هر طریقی متوسل می‌شدند؛ یک روز دیوارهای شهر جولان‌گاه تراکت‌هایشان بود و یک روز سایت‌های اینترنتی را برای رونق تجارتی سیاه‌ انتخاب می‌کردند و با سوءاستفاده از رنج مردم، سودهایی کلان به جیب می‌زدند...

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، ‌ در این میان نیز بیمارانی بودند که چشم امیدشان به دلالان جان بود و عده‌ای هم از رنج روزگار و برای باز کردن گره مشکلات مالی‌شان چاره‌ای جز تن دادن به این تجارت سیاه نداشتند؛ نه نظارتی بود و نه توانایی اقدام علیه کلیه‌فروش‌ها...

بازار سیاه خرید و فروش کلیه آنقدر داغ بود که کمتر کسی فکر می‌کرد بتوان آن را متوقف کرد. از طرفی همیشه بیمارانی نیاز به کلیه داشتند و عده‌ای هم نیازمند پول. دلالان نیز از دردمندی مردم و بیماران سوءاستفاده کرده و واسطه تجارتی می‌شدند که دو طرف آن باخت بود؛ چراکه از یک سو گیرنده باید هزینه گزافی می‌پرداخت و از سوی دیگر دهنده کلیه، اندک پولی گیرش می‌آمد و در این بین دلالان سودهای کلان به جیب می‌زدند و چیز دیگری هم برایشان اهمیت نداشت.

بر همین اساس وزارت بهداشتی‌ها به فکر چاره‌ای برای در هم پیچیدن بازار سیاه خرید و فروش کلیه افتادند و طرح "ساماندهی اهدای کلیه از فرد زنده" را تدوین کردند؛ به‌طوری که "سامانه پیوند" طراحی شد و قرار است به زودی آغاز به کار کند و امید می‌رود که بتواند میزان تخلفات در حوزه اهدای کلیه را به حداقل برساند.

طراحی این سامانه به گونه‌ای است که فردی که تمایل به اهدای کلیه دارد و فردی که به دریافت کلیه نیاز دارد، در آن ثبت‌نام کرده و تمام اطلاعات و شرایط وی در سامانه ثبت شده و از سوی متخصصین پیوند و اورولوژی رصد می‌شود. در نهایت پس از گرفتن آزمایش‌های خونی و... از دو طرف و آزمایش روانپزشکی از فرد اهدا کننده، دو موردی که بیشترین تطابق را با یکدیگر داشته باشند، با در نظر گرفتن سایر اولویت‌ها بدون آنکه اهداکننده و گیرنده یکدیگر را بشناسند، عمل پیوند انجام می‌شود.

مسئولان وزارت بهداشت و انجمن حمایت از بیماران کلیوی معتقدند که اجرای این طرح می‌تواند بساط کلیه‌فروشی را جمع کرده و  جانی تازه به حوزه  پیوند کلیه از فرد زنده بدمد.

هدیه‌ای برای ایثارگران کلیه

باید توجه کرد که در حال حاضر  ۶۰ درصد پیوندهای کلیه از بیماران مرگ مغزی و ۴۰ درصد آن از افراد زنده اتفاق می‌افتد. از طرفی در کنار هزینه‌های بیمارستانی پیوند کلیه، هدیه‌ای هم تحت عنوان هدیه ایثار برای شخص اهدا کننده کلیه در نظر گرفته می‌شود که بخشی از مبلغ آن توسط خانواده فرد گیرنده، بخشی توسط خیرین، وزارت بهداشت و بنیاد بیماری‌های خاص به ایثارگر پرداخت می‌شود.

انجام سالانه ۳۰۰۰ پیوند کلیه در کشور

در همین راستا، دکتر مهدی شادنوش- رئیس مرکز مدیریت پیوند و بیماری‌های وزارت بهداشت درباره وضعیت پیوند کلیه در کشور به ایسنا، می‌گوید: تقریبا سالانه حدود ۳۰۰۰ پیوند کلیه در کشور انجام می‌شود که بیش از ۶۰ درصد آن‌ها از اهداکنندگان مرگ مغزی اتفاق می‌افتد. در عین حال از مرداد ماه امسال ساماندهی منظمی در حوزه اهدای کلیه از فرد زنده نیز اتفاق افتاد.

پیوند کلیه از افراد زنده بدون حاشیه شد

وی افزود: این درحالیست که پیش از این ساماندهی، بحث‌هایی در زمینه عنوان زشتی به نام خرید و فروش کلیه، روان جامعه را مخدوش می‌کرد که با تدوین آیین‌نامه‌ای در زمینه اهدای کلیه از افراد زنده از سوی وزارت بهداشت و اجرای آن در کشور، در حال حاضر دیگر وجهه زشت این موضوع کاملا برطرف شده است و از شهریور ماه امسال تا کنون حدود ۶۶ مورد پیوند کلیه از افراد زنده در کشور انجام شده است که هیچگونه حاشیه‌ای هم به دنبال نداشته است.

پیوند کلیه زیرنظر مستقیم وزارت بهداشت

شادنوش تاکید کرد: در حال حاضر کلیه اقدامات مربوط به تخصیص کلیه در کشور مستقیما تحت نظر مرکز مدیریت پیوند وزارت بهداشت اتفاق می‌افتد. پیوند کلیه از فرد زنده هم کاملا مشخص و نظام‌مند شده است و هدیه‌ای هم با عنوان هدیه ایثار به اهداکننده داده می‌شود و اخیرا نیز تقریبا میزان آن دو برابر شده است. با این اقدام از مواجهه مستقیم گیرنده و اهداکننده جلوگیری می‌کنیم و محرمانگی موضوع هم حفظ می‌شود.

وی با بیان اینکه آنقدری که پیوند کلیه در بهبود کیفیت زندگی افراد موثر بود، نقاط منفی نداشت، گفت: البته همان درصد کمی هم که چهره این کار ایثارگرانه را مخدوش می‌کرد، با تدبیری که اندیشیده شد، ساماندهی شد. در عین حال هر کسی هم نمی‌تواند پیوند کلیه انجام دهد، آزمایش HLA TYOING انجام می‌دهیم و اهداکننده‌ای که بیشترین تطابق را با گیرنده داشته باشد، اهدا را انجام می‌دهد و تخصیص هم به صورت مرکزی انجام می‌شود.

اهدای عضوِ خارجی‌ها در ایران؛ آری یا خیر؟

شادنوش درباره اهدای عضو برای اتباع خارجی نیز گفت: اتباع خارجی نیز نمی‌توانند در کشور اهدای عضو انجام دهند. در همه جای دنیا نیز همین روال مرسوم است.

جلوگیری از اختلالات کلیوی؛ برنامه جدی وزارت بهداشت

وی در ادامه صحبت‌هایش تاکید کرد: البته برنامه اصلی ما این است که مردم با تغییر سبک زندگی و رعایت موارد بسیار مهمی مانند تغذیه، تحرک، مراقبت از عدم ابتلا به دیابت، فشار خون و... باید از افزایش بیماران دچار اختلالات کلیوی جلوگیری شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر با رشد سالیانه هفت درصدی بیماران مبتلا به اختلالات کلیوی مواجهیم که آمار بسیار بالایی است، گفت: واقعا در سال‌های آینده امکان پاسخ‌دهی به این میزان از بیماران کلیوی وجود نخواهد داشت. کار اساسی پیشگیری است؛ به‌طوری که باید زندگی باکیفیت‌تر و سالم‌تری را برای خودمان فراهم کنیم.

شادنوش با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۳۴ هزار بیمار کلیوی در کشور وجود دارند، گفت: در حوزه دیالیز تلاش کرده‌ایم که زیرساخت‌هایمان پاسخگوی این تعداد بیماران باشد. در مدت اخیر با حدود ۱۴۵۰ دستگاه دیالیز اعم از تولید داخلی و وارداتی در حال توسعه مراکز ۶۰۰ گانه دیالیزمان هستیم. علاوه بر توسعه این مراکز، کار جایگزینی دستگاه‌های دیالیز فرسوده با دستگاه‌های جدید را هم انجام می‌دهیم؛ به‌طوری که حدود ۶۵۰ دستگاه دیالیز جایگزین دستگاه‌های قدیمی و فرسوده می‌شود.

اضافه شدن ۸۰۰ تخت دیالیز

وی از اضافه شدن ۸۰۰ تخت جدید دیالیز به مراکز دیالیز خبر داد و گفت: این اقدام نسبت تخت دیالیز به بیمار را از ۴.۶۸ به ۴.۳۱ می‌رساند. به این معنی که به ازای هر ۴.۳۱ بیمار، یک تخت دیالیز وجود خواهد داشت که این رقم با استانداردهای جهانی برابری می‌کند.