سلامت نیوز: در طول 4دهه، گازهای گلخانه‌ای در کشور بیش از 15درصد رشد کرده است. ایران یکی از 10کشور اول در تولید گازهای گلخانه‌ای دنیاست و بعد از کشورهایی مانند چین، آمریکا، روسیه، هندوستان، ژاپن، آلمان، کانادا، انگلستان و کره‌جنوبی در رتبه دهم جای گرفته‌است؛ گازهایی که به نوعی دست‌ساز بشر هستند و باعث آلودگی محیط‌زیست شهروندان می‌شوند.

به گزارش سلامت نیوز، همشهری نوشت: در گذشته اجرای برنامه‌های کاهش میزان تولید گازهای گلخانه‌ای در جهان داوطلبانه بود، ولی پس از اجلاس COP در پاریس، کشورها به‌صورت اجباری متعهد به ارائه برنامه‌هایی برای کاهش میزان تولید این گازها شدند. ایران ازجمله کشورهایی است که متعهد به کاهش 12درصدی میزان تولید گازهای گلخانه‌ای در دوران پساتحریم و کاهش 4درصدی در دوران تحریم است، ولی آمار و ارقام خلاف تعهد را نشان می‌دهد.

گازهای گلخانه‌ای چه گازهایی هستند
از زمانی که بشر به صنعت و تکنولوژی روی آورد و شهرها به سمت تمدن و مدرنیته حرکت کردند، گازهای گلخانه‌ای هم تولید شدند. گازهای گلخانه‌ای می‌توانند از فعل و انفعالات زمین مانند آتش گرفتن جنگل‌ها تا تغییرات شیمیایی پسماندها پیش بروند که دلیل تمام آنها به نوعی دست‌ساز بشر هستند. گازهای گلخانه‌ای، فضای گلخانه‌ای را در اطراف زمین ایجاد می‌کنند، برای همین به گازهای گلخانه‌ای شهرت دارند. در گلخانه‌ها نور خورشید وارد محیط می‌شود، ‌ولی به‌دلیل جداره شیشه‌ای بخشی از آن دوباره به درون گلخانه بر می‌گردد. به این ترتیب فضای گلخانه‌ از بیرون گرم‌تر می‌شود. پیش از دخالت انسان در طبیعت، جو زمین همیشه بخشی از امواج خورشید را در خود نگه می‌داشت که سبب می‌شد هوای کره خاکی به اندازه مناسبی برای زیست گرم باشد. پس از آنکه انسان‌ها وارد ماجرا شدند، با تولید گازهای گلخانه‌ای، میزان جذب اشعه‌های خورشید را افزایش دادند و همین باعث انواع معضلات برای کره زمین و محیط‌زیست انسان‌ها شد.

عمده گازهای گلخانه‌ای در شهر و تأثیر آن بر زندگی شهروندان
عمده گازهای گلخانه‌ای عبارتند از: دی‌اکسید ازت، دی‌اکسید گوگرد، دی‌اکسید کربن،  متان و ذرات معلق اکسید نیتروژن که عمدتا بر اثر فعالیت‌های صنعتی، حمل‌ونقل شهری، کشاورزی و مصرف سوخت به‌وجود می‌آیند و تأثیرات مخربی روی محیط‌زیست و زندگی شهروندان می‌گذارند؛ ازجمله آلودگی هوا، ایجاد بیماری‌های مزمن تنفسی و.... به علاوه شواهد علمی نشان‌ می‌دهد که انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های انسانی، خطراتی برای آب، خاک و... ایجاد می‌کند.
که نتیجه آن می‌تواند وقوع سیل، خشکسالی، توفان‌های شدید، زلزله و... باشد.  به‌عنوان مثال تولید گازهای گلخانه‌ای و گرمایش زمین روی حیوانات و گیاهان هم تأثیر منفی می‌گذارد و موجب از بین رفتن ذخایر آبی کره‌ زمین در قطب جنوب می‌شود. رشد فزاینده گازهای گلخانه‌ای می‌تواند عامل مرگ‌ومیرهای بسیاری میان شهروندان شود و به‌تدریج اثر اشعه فرابنفش بر کره زمین افزایش یابد.

تأمین منابع اقتصادی به غیر از درآمدهای نفتی

به‌نظر می‌رسد زمان آن رسیده که ایران از راه‌حل‌های دیگری برای تامین درآمدهای اقتصادی استفاده کند.
امروزه در تمام دنیا کشورهایی که از منابع نفتی برخوردار نیستند، روی سایر پتانسیل‌های اقتصادی خود مانند گردشگری، تکنولوژی و... تکیه می‌کنند و شواهد نشان می‌دهد که اتفاقا می‌توانند به خوبی هم از عهده تامین منابع مالی خود برآیند و صادرات نفتی تنها منبع تامین‌کننده اقتصادی کشورها در دنیا نیست. هرچند که روند رو به رشد گازهای گلخانه‌ای در کشور به نوعی باعث می‌شود ما از کشور صادرکننده انرژی به کشور تولید‌کننده انرژی مبدل شویم و این امر تأثیر مستقیم بر وضعیت اقتصادی و درآمدهای کشور خواهد داشت، ولی این روند رو به رشد مخرب، از طرفی توجه مسئولان کشور را به تامین منابع اقتصادی به غیراز درآمدهای نفتی سوق خواهد داد.

تبدیل کشور از صادرکننده به واردکننده انرژی

محسن ناصری، کارشناس محیط‌زیست
ما کشوری هستیم که در دنیا درآمدهایمان مشخص است و متأسفانه جزو 10کشور اول دنیا در حوزه تولید اقتصادی نیستیم، ولی در مقابل جزو 10کشور اول دنیا از لحاظ تولید گازهای گلخانه‌ای هستیم و در این زمینه در 4دهه اخیر رشد داشته‌ایم. انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشور نزدیک به 85درصد، بر اثر فرایندهای متاثر از احتراق سوخت و انرژی است. یعنی فرایندهایی که بر اثر میزان انتشار گاز در استخراج نفت یا توزیع گازهای شهری و... ایجاد می‌شود. نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها را هم باید جزو این دسته دانست. تامین انرژی در کشور ما از ابتدا تا انتها، گازهای گلخانه‌ای ایجاد می‌کند. هرچه تامین انرژی در کشور بیشتر باشد، مصرف هم بالاتر می‌رود. ولی مصرف در کشور ما به‌صورت بهینه نیست. راه‌حل این است که فرایند تولید انرژی در کشور تغییر کند و مصرف انرژی به‌صورت بهینه باشد. اگر این روند رو به رشد ادامه پیدا کند لاجرم به جای صادر‌کننده انرژی، وارد‌کننده انرژی می‌شویم. بخش درآمدی مهمی از کشور ما ناشی از صادرات نفت است و بدین‌ترتیب ما صادرکنندگی نفت را از دست می‌دهیم و چنین امری تأثیر مستقیم روی رفاه مردم دارد و رفاه را دچار اختلال می‌کند. در اجلاس پاریس اعلام کردیم که در افق 2030 نسبت به روندی که طی می‌کنیم، کاهش 12درصدی گازهای گلخانه‌ای را خواهیم داشت. البته امکان‌پذیر است که ما بتوانیم حداقل 4درصد کاهش گازهای گلخانه‌ای داشته باشیم، ولی این امر نیازمند تغییر شیوه تامین مالی و برنامه‌ریزی است.