به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایتینگ ول، آیا غذا را به این دلیل هدر می دهید که زودتر از آنچه می توانید بخورید می رسد و سپس می پوسد؟ نگهداری مواد غذایی به روش صحیح می تواند تفاوت را ایجاد کند. اتیلن، گاز طبیعی که از برخی میوه‌ها و سبزیجات آزاد می‌شود، فرآیند رسیدن را تسریع می‌کند. این پدیده می تواند یک مزیت باشد اما اتیلن بیش از حد می تواند باعث فاسد شدن محصول شود.

دما و نحوه و زمان شستن میوه یا سبزی و نحوه و مکان ذخیره آن نیز در نگهداری میوه و سبزیجات بسیار مهم هستند. ادامه مطلب را بخوانید تا به شما کمک کند بدانید کجا و چگونه محصول خود را ذخیره کنید.

مواد غذایی را با هم نگهداری کنیم یا جدای از هم؟

تعیین اینکه آیا میوه ها و سبزیجات خود را در یخچال یا خارج از آن نگهداری کنید، در واقع تنها نیمی از کار است. برخی از میوه ها و سبزیجات بدون توجه به جایی که نگهداری می شوند، باید به طور جداگانه از سایر مواد ذخیره شوند. گاز اتیلن، گاز طبیعی که برخی از میوه‌ها از خود ساطع می‌کنند، می‌تواند فرآیند رسیدن برخی از میوه‌ها و سبزیجات را تسریع بخشد. رسیدن میوه ها این گاهی اوقات می تواند چیز خوبی باشد. آیا می خواهید آووکادو سریعتر برسد؟ آن را در کنار یک موز رسیده در یک کیسه کاغذی نگهداری کنید و اجازه دهید اتیلن موز جادوی خود را انجام دهد.

نحوه نگهداری میوه ها و سبزیجات خرد شده

میوه ها و سبزیجات خرد شده برای میان وعده عالی هستند. اکثر میوه ها حدود 5 روز پس از برش خوردن (برخی سبزیجات چند روز بیشتر) باقی می مانند، تا زمانی که از چند قانون پیروی کنید:

• آنها را در یک ظرف در بسته نگهداری کنید
• همیشه محصولات بریده شده را در یخچال نگهداری کنید.
• میوه هایی مانند سیب، گلابی، موز و آووکادو بهترین نامزدها برای برش دادن زودتر از موعد نیستند زیرا به سرعت قهوه ای می شوند.
• میوه های رسیده (به استثنای موز) را به طور کامل در کشو نگهداری کنید.

سبزیجات و میوه ها را بشوییم؟

همیشه ایده خوبی است که قبل از خوردن همه میوه ها و سبزیجات خود را بشویید، حتی آنهایی که پوست آن را جدا می کنید. چرا؟ باکتری هایی که باعث بیماری های ناشی از غذا می شوند می توانند به سطح میوه یا سبزی بچسبند. (به ویژه طالبی ها) حتی اگر پوست آن را نمی خورید، باکتری ها ممکن است تخته برش شما را آلوده کرده و وارد گوشت میوه و سبزیجات شما شوند. بیشتر میوه ها و سبزیجات بهتر است که با آب سرد شسته شوند، اما چند ترفند برای شستشو وجود دارد که می تواند برخی از محصولات ظریف تر را سالم تر نگه دارد:

اگر می‌خواهید برای مدت کوتاه میوه‌ها (مانند زردآلو، هلو،گلابی و آلو) را نگهداری کنید، بهتر است که آن‌ها را در کیسه پلاستیکی در یخچال بگذارید و برای مدت طولانی تر بهتر است از کیسه پلاستیکی خارج کنید زیرا قرار دادن آن‌ها در کیسه باعث سریع‌تر شدن فرآیند رسیدن خواهد شد. چنانچه میوه‌ها رسیده اند، به هیچ وجه آن‌ها را در کیسه نگذارید.

گیاهان

گیاهان تازه را مانند سبزیجات سالاد در آب خنک بشویید و سپس خشک کنید. به استثنای ریحان؛ گیاهان تازه را در یخچال با دستمال کاغذی مرطوب (اما نه خیس) نگهداری کنید تا تازه بمانند. همچنین می‌توانید آن‌ها را مانند یک دسته گل کوچک در یخچال خود نگهداری کنید، به این صورت که یک اینچ یا بیشتر از ساقه آن را کوتاه کنید و در یک شیشه آب بگذارید و با یک کیسه پلاستیکی روی دسته‌ها را بپوشانید. می توانید از همین ترفند برای مارچوبه نیز استفاده کنید. این به تازه نگه داشتن انتهای آن کمک می کند. برای ریحان هم همینطور است، اما دسته گل ریحان را به جای در یخچال روی میز آشپزخانه خود نگه دارید.

بهترین زمان برای شستن محصولاتتان چه زمانی است؟

اگر میتوانید فورا مواد غذایی و سبزیجات را خشک کنید، می توانید محصول خود را به محض رسیدن به خانه بشویید، اما این برای اکثر مردم عملی نیست. به یاد داشته باشید، رطوبت بیش از حد دشمن میوه ها و سبزیجات تازه است. قبل از نگهداری از خشک بودن محصول خود اطمینان حاصل کنید.

تغییر در شیوه ی زندگی و تاثیر آن در نگهداری مواد غذایی

به گزارش سلامت نیوز، زهرا فرهناک کارشناس ارشد تغذیه در ماهنامه دنیای سلامت نوشت: با تغییر شیوه زندگی و اشتغال اکثر خانم‌ها و زمان کمتر، دفعات خرید نیز کمتر می‌شود ولی در هر بار خرید هفتگی یا ماهانه به طور معمول میزان بیشتری مواد غذایی خریداری می‌شود که به طبع نگهداری این مواد غذایی خریداری شده در مقدار زیاد نیاز ما را به یخچال و فریزر بیشتر می‌کند. سرد کردن و انجماد یکی از متداول ترین روش‌های نگهداری مواد غذایی است که موجب طولانی شدن زمان ماندگاری آنها می‌شود.

استفاده از یخچال برای نگهداری برخی مواد غذایی فاسد شدنی مانند انواع پروتئین و لبنیات، ضروری است. همچنین یخچال به حفظ تازگی و شادابی برخی مواد غذایی مانند سبزی و میوه خام و ایجاد طعم خوشایند، خنک و مطبوع در نوشیدنی‌ها کمک می‌کند. حداکثر زمان ماندگاری مواد غذایی فاسد شدنی و نیز بسیاری از میوه‌ها و سبزی‌ها در صفر درجه سانتیگراد دو هفته، در5 درجه سانتیگراد یک هفته است.

نگهداری مواد غذایی در یخچال

برای نگهداری مواد غذایی در یخچال چند نکته را (مثل بحث غذاهای باقی مانده، حجم و مقدار غذا، نوع ظروف) بهتر است مدنظر داشته باشیم.
غذا پس از پخت، نباید بیش از 2 ساعت بیرون از یخچال بماند زیرا نگهداری طولانی مدت غذا در خارج از یخچال و در محیط اتاق (روی اجاق یا سر سفره) می‌تواند باعث آلودگی آن شود. پس‌مانده غذا را حداکثر تا 48 ساعت می‌توان در یخچال نگهداری کرد ولی همیشه توصیه بر این است که غذا به اندازه نیاز و تازه آماده و سرو شود تا بدن مواد مغذی بیشتری را دریافت کند. طبخ غذا به میزان زیاد و گذاشتن آن در یخچال یا فریزر از ارزش غذایی آن می‌کاهد و احتمال هدر رفتن بسیاری از مواد مغذی نیز است و در عین حال بحث بهداشت مواد غذایی نیز مطرح می‌شود.

برای گرم کردن مجدد این غذاها باید حرارت حداقل 60درجه‌ سانتی‌گراد به آنها داد که معمولا حرارتی که مجدداً برای گرم کردن‌شان به آن‌ها داده می‌شود به این حد نمی‌رسد و احتمال باقی ماندن میکروب‌های وارد شده در غذا هست که می‌تواند باعث مسمومیت غذایی و مشکلات سلامتی برای فرد شود. بروز این مشکلات برای کودکان، خانم‌های باردار و شیرده، سالمندان، افرادی که پیوند دریافت کرده اند مانند پیوند کلیه یا تحت جراحی بوده اند، بیماران دیالیزی، افرادی که مشکل ایمنی دارند مثل بیماری ایدز، و ... می‌تواند بسیار جدی و یا حتی تهدید کننده زندگی باشد.

با این حال در مواردی که مجبور به نگهداری غذای باقی مانده هستیم توصیه بر این است که غذا را در حجم زیاد در یخچال نگهداری نکنیم چون قسمت‌های مرکزی غذا نمی‌توانند به همان سرعتی که اطراف غذا سرد می‌شود، خنک شوند. گرم ماندن قسمت‌های مرکزی در طولانی مدت باعث می‌شود شرایط برای تکثیر میکروارگانیسم‌ها و تغییرات آنزیمی در مواد غذایی فراهم شود. بایستی غذا در مقدار کم و در ظروف مناسب در یخچال نگهداری شود و از چند باره گرم کردن مواد غذایی خودداری کنید.

نوع ظرفی که غذا در آن در یخچال نگهداری می‌شود نیز از نظر واکنش‌های شیمیایی که بین غذا و ظرف رخ می‌دهد، اهمیت دارد. به طور مثال، روکش آلومینیومی برای نگهداری مواد غذایی حاوی مواد اسیدی و ترش مثل آب لیمو، نارنج یا ماست یا رب گوجه مناسب نیست.

نگهداری مواد غذایی اسیدی و ترش در داخل ظروف روحی یا رویی باعث خورانندگی آن می‌شود و ترکیبات ظروف وارد غذا می‌شود. در حال حاضر انواع ظروف (پیرکس، پلاستیک و... ) مناسب یخچال، فریزر، ماکروویو ... در بازار موجود است که در موقع خرید با کمی توجه می‌توانیم ظرف مناسب را انتخاب کنیم. در ضمن، ظرف مناسب برای نگهداری غذا چه در یخچال چه در فریزر حتما بایستی دردار و روکش‌دار باشد تا از ورود آلودگی به غذا جلوگیری کند و همچنین مانع انتقال بوی غذا به داخل یخچال یا غذاهای دیگر گردد و بالعکس.

اگر میخواهید جدول زمان بندی نگهداری مواد غذایی در یخچال و فریزر را بصورت کامل مشاهده کنید این مطلب را از دست ندهید.

یخ زدایی مواد غذایی

یخ زدایی مواد فریز شده اگر به درستی انجام گیرد باعث حفظ مواد مغذی می‌شود و چنانچه به روش ناصحیح انجام شود باعث کاهش ارزش غذایی ماده مورد نظر می‌شود. در زیر به تفکیک ماده غذایی به روش صحیح یخ زدایی اشاره شده است.

یخ‌زدایی گوشت باید خیلی آهسته و تدریجی انجام شود تا قطره‌های آب سوزنی از درون آن خارج شود و مواد مغذی‌اش به صورت خونابه هدر نرود. مناسب ترین روش یخ زدایی گوشت قرمز خارج کردن گوشت 24 ساعت پیش از مصرف از فریزر و گذاشتن آن در طبقه‌های پایینی یخچال است (این زمان برای گوشت مرغ 12 ساعت، برای ماهی، میگو و سایر محصولات دریایی 8 ساعت است). در عین حال یکی از راه‌های ساده و سریع برای یخ‌زدایی انواع گوشت‌ها، استفاده از مایکروفر است.

ساده‌ترین راه برای یخ زدایی انواع سبزی (سبزی قورمه، آش، پلو، کوکو، ...) خارج کردن آنها از فریزر 2 ساعت قبل از مصرف است.
بهترین و مناسب‌ترین راه برای باز کردن یخ خشکبار (آجیل و میوه‌های خشک)، قرار دادن آن‌ها به مدت 2 تا 3 ساعت در دمای محیط است.

بهترین راه یخ زدایی از نان این است که چند دقیقه پیش از مصرف از فریزر خارج کنید و اجازه بدهید یخ آن در دمای محیط باز شود. قرار دادن نان برای مدت کوتاهی در مایکروفر هم روش دیگری است. ولی به هیچ وجه برای باز شدن یخ نان، از حرارت مستقیم اجاق استفاده نکنید چون باعث سوخته شدن نان و ورود مواد سرطانزا به دستگاه گوارش می‌شود.

نگهداری غذای کودک

کودکان دستگاه گوارش بسیار حساسی دارند و کوچک‌ترین بی‌دقتی یا آلودگی در مراحل آماده‌سازی و نگهداری غذای کودک می‌تواند باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال، مسمومیت‌های غذایی و غیره می‌شود در نتیجه، خطر سوء تغذیه و مشکلات بعدی را در کودک بالا می‌برد. بنابراین توصیه بر این است که در تمام مراحل تهیه، آماده سازی و نگهداری غذای کودک رعایت مسایل بهداشتی و ایمنی مد نظر باشد. در صورت امکان بهتر است که غذای کودک در هر وعده، تازه تهیه شود (و بلافاصله پس از پخت مصرف شود) تا مجبور نشوید آن را برای وعده‌های بعدی نگه دارید.

ولی شرایط زندگی عصر حاضر و اشتغال بسیاری از مادران یا در حین سفر امکان تهیه غذای تازه در هر وعده تقریبا غیر ممکن است. در موارد اینچنینی که مجبور به تهیه غذا برای دو وعده یا بیشتر هستید، باید غذای اضافی بلافاصله پس از پخت، خنک شود و در ظرف در بسته در یخچال نگهداری شود. برای نگهداری غذای کودک در یخچال حتما از ظروف مناسب و مخصوص غذای کودک استفاده شود. از ظروفی که قبلا برای نگهداری غذاهای دیگر (مثلا ظرفی که قبلا در آن خورش قیمه، میرزا قاسمی و... بوده و احیانا بوی غذا را نیز به خود گرفته ) استفاده شده ترجیحا استفاده نشود و از فریز کردن و نگهداری طولانی مدت غذای کودک نیز اجتناب کنید.

نگهداری شیرینی‌ها

شیرینی خشک در دمای اتاق قابل نگهداری است ولی شیرینی تر و خامه‌ای حتما بایستی در یخچال (حداکثر تا 3 روز) نگهداری شود.

نگهداری نان

بهتر است که برای مدت کوتاه، نان را درون یک پارچه نخی و سپس آن را داخل یخچال بگذارید. این طوری، نان دیرتر کپک می‌زند ولی یکی‌ دو روزه بیات می‌شود. اگر می‌خواهید نان را بیشتر از 2 روز نگه دارید، باید آن را به اندازه وعده‌های خوراکی ‌تان تقسیم کنید و بعد داخل فریزر بگذارید.

نگهداری مواد لبنی

مواد لبنی به دلیل بالا بودن محتوی آب و پروتئین بسیار فساد پذیرند و بایستی در سردترین منطقه یخچال نگهداری شوند. کره و بستنی نیز بایستی در فریزر نگهداری شوند.

نگهداری مواد غذایی در فریزر

در مورد سبزیجات (باقلا سبز، لوبیا سبز، نخود فرنگی، بامیه، ... ) و میوه‌هایی (تمشک، آلبالو، گیلاس، ...) که تولید آن‌ها تنها در فصول خاصی از سال امکانپذیر بوده و یا اینکه از عمر نگهداری کوتاهی برخوردار بوده و نمی‌توان آن‌ها را برای فصول دیگر سال نگهداری کرد نیز بحث فریز کردن مطرح می‌شود که چنان چه به سرعت و پس از خرید و با رعایت اصول بهداشتی انجام پذیرد باعث حفظ ارزش غذایی ان نیز می‌شود. با انجماد صحیح میوه‌ها و سبزی‌ها می‌توانیم در تمام فصول و طول سال آنها را در دسترس داشته باشیم و به رژیم غذایی خود بیفزاییم. برای فریز کردن میوه‌ها نیازی به اضافه کردن نمک نیست. افزودن نمک احتمال از دست دادن مواد مغذی را افزایش می‌دهد.

برای فریز کردن سبزی‌ها تمام مراحل چیدن، پوست گیری، خرد کردن و تمیز کردن باید انجام بگیرد. اما برای میوه یا سبزی‌هایی که آبدار هستند و ظرف چند روز مصرف نمی‌شوند بهتر است برای فریز کردن پوست و مغز آن‌ها از هم جدا نشوند.
اگر قصد نگهداری طولانی‌مدت گوشت را دارید، باید بلافاصله و با حداکثر سرما آن را منجمد کنید تا کیفیت و ارزش غذایی آن در بالاترین سطح باقی بماند. اگر پس از فریز کردن گوشت، لکه‌های سیاه روی آن به وجود بیاید، احتمال آلودگی قارچی در آن قسمت گوشت است و باید دور ریخته شود.
بهترین راه برای نگهداری طولانی‌ مدت‌ نان، قرار دادن آن در فریزر است. داخل محیط سرد فریزر، آب داخل نان منجمد می‌شود و زمانی که از نان رفع انجماد کنید، این ماده غذایی بدون بیات شدن به حالت اولیه خود برمی‌ گردد.
برای فریز کردن انواع آجیل و میوه‌های خشک بایستی آن‌ها را درون نایلون ضخیم روشن قرار دهید و هوای داخل نایلون را خارج کنید و درش را محکم گره بزنید. سپس نایلون را درون ظروف پلاستیکی مخصوص فریزر بگذارید و پس از بستن در آن، داخل فریزر بگذارید (در صورت امکان، بهتر است برای حفظ کیفیت طعم آجیل، با پوست فریز شود).