به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری تندرستی، وقتی به آلودگی هوا فکر میکنیم، اغلب آسمانهای پر از دود، سرفههای مداوم و ریههای آسیبپذیر را میبینیم، اما بهتر است بدانید که مغز هم بهشدت در معرض هوایی است که نفس میکشیم و دشمن نامرئی، او را در معرض تهدید قرار داده است. مطالعات جدید نشان میدهد که آلودگی هوا نهتنها برای بدن مضر است، بلکه به مغز هم آسیب میزند و یکی از عوارض جدی آن آلزایمر است؛ نکتهای که معصومه صالحی، رئیس انجمن آلزایمر ایران هم آن را تأیید میکند میگوید: «سال گذشته حدود ۴۰۰ نفر در سنین بالای ۴۵ سال به ما مراجعه کردند که در مرحله پیشآلزایمر بودند؛ یعنی در مرحلهای بودند که اگر فعالیتهای پیشگیرانه انجام نمیدادند، به آلزایمر دچار میشدند.» اما نگران نباشید! راههایی برای محافظت وجود دارد. با خواندن این مطلب آگاه میشوید که چگونه هوای کثیف میتواند بر سلامت روان تأثیر بگذارد و چه اقدامات سادهای را میتوان برای ایمن نگه داشتن مغز انجام داد.
چگونه از مغز محافظت کنیم؟
خبر خوب اینکه میتوانید برای محافظت از مغز خود در برابر اثرات مضر آلودگی هوا چند راهکار ساده و کاربردی را دنبال کنید.
کیفیت هوا را با استفاده از برنامههای مختلف پیگیری کنید. اگر سطح آلودگی زیاد است، زمان خود را در خارج از منزل محدود کنید؛ بهخصوص در ساعات شلوغی یا روزهای بادخیز که گردوغبار هوا بیشتر است.
یک ماسک با کیفیت بالا، مانند N95، میتواند ذرات مضر را هنگامی که خارج از منزل یا در مناطق آلوده هستید، فیلتر کند.
صبحهای زود و عصر بهدلیل ترافیک بیشتر سطوح آلودگی بالاتر است. درصورت امکان، فعالیتهای خود را در فضای باز در قسمتهای تمیزتر روز برنامهریزی کنید.
آنتیاکسیدانهای موجود در میوهها و انواعسبزی های رنگارنگ (مانند انواع توتها، اسفناج و هویج) یا حتی توتهامیتوانند به مغز شما کمک کنند تا با آسیبهای ناشی از آلودگی مقابله کند.
برخی گیاهان آپارتمانی هم خاصیت بهبود کیفیت هوا را دارند و برای مغز شما محیط سالمتری را برای رشد فراهم میکنند.
ذرات مضر!
مغز انسانها مانند یک دستگاه دقیق تنظیم شده و درست مانند هر دستگاه دیگری برای کارکرد درست به سوخت تمیز نیاز دارد، اما وقتی در هوای آلوده تنفس میکنید، ذرات مضر ریز وارد جریان خون میشوند و در نهایت میتوانند به مغز راه پیدا کنند که باعث التهاب، استرس و حتی آسیب رساندن به سلولهای مغزی میشوند که عامل شفاف فکر کردن و تعادل عاطفی هستند.
2 آسیب مستقیم و غیرمستقیم
به تأکید رئیس انجمن آلزایمر ایران، آلودگی هوا علاوه بر آسیب مغزی، بهطور مستقیم و غیرمستقیم در ابتلا به آلزایمر هم تأثیر دارد. مستقیم از این نظر که روی عملکرد مغز و سایر سیستمهای بدن تأثیر منفی میگذارد و به جای اینکه اکسیژن به مغز برسد، کربن وارد بدن میشود. غیرمستقیم هم به این دلیل که وقتی هوا آلوده باشد، مردم نمیتوانند از خانه بیرون بروند و فعالیت بدنی داشته باشند که استرس، اضطراب و افسردگی را به دنبال دارد. افسردگی هم در ابتلا به آلزایمر نقش تأثیرگذار دارد. این مسئله در حالی مهم است که ۳۰ درصد سالمندان دچار افسردگی هستند.
عوارض آلودگی هوا روی مغز
1. مه مغزی: احساس کند ذهنی یا تلاش برای تمرکز، نتیجه کیفیت بد هواست.
2. مشکلات حافظه: قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آلودگی میتواند یادآوری چیزها را سختتر کند و حتی بر نحوه یادگیری مهارتهای جدید تأثیر بگذارد.
3. نوسانات خلقی: تحقیقات نشان داده هوای آلوده میتواند باعث اختلال در شیمی مغز شود و افراد بیشتر احساس اضطراب یا افسردگی کنند.
4. خطر بالای بیماریهای مرتبط با مغز: تنفس هوای آلوده برای مدتهای طولانی میتواند خطر ابتلا به بیماریهایی مانند آلزایمر و زوال عقل را افزایش دهد.
6عامل که در آسیبهای مغزی نقش دارند
تغذیه نامناسب
بیتحرکی یا عدمفعالیتهای ورزشی
کم شدن ارتباطات اجتماعی
معاشرت نداشتن
تنهایی
استرس و اضطراب
چه کسانی در معرض خطرند؟
1. کودکان: مغزهای جوان و در حال رشد بهویژه به ذرات مضر موجود در هوا حساس هستند. آلودگی میتواند بر توانایی آنها برای تمرکز در مدرسه و رشد عاطفی تأثیر بگذارد.
2. افراد مسن: با افزایش سن مغز مبارزه خود را با اثرات طبیعی پیری آغاز میکند بنابراین آلودگی هوا باعث فشار بیشتر است.
3 .ساکنان شهر: زندگی در مناطقی با ترافیک یا صنایع سنگین بهمعنای تنفس روزانه بیشتر هوای آلوده است.
4. حضور در فضای باز: اگر زمان زیادی را در خارج از منزل بگذرانید، بهخصوص در مناطق آلوده، خطرات مغزی شما بیشتر میشود.
نظر شما