به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، سرطان دومین علت مرگ ومیر در ایران پس از بیماری‌های قلب و عروق به شمارمی آید به طوری که سالانه نزدیک به 200 هزار نفر مبتلا به سرطان شناسایی شدند و طبق آمارها حدود 80هزار نفر در سال به همین دلیل فوت می‌کنند. هشدار متخصصان حکایت از آن دارد که تا 20 سال آینده این آمار دوبرابر خواهد شد.به گفته کاظم زنده‌دل معاون پژوهشی پژوهشکده سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران جزو کشورهای با ابتلای متوسط در رابطه با سرطان است، چراکه رتبه سرطان ایران از بین ۱۸۶ کشور جهان ۴۸ است. کشورهای غربی همانند «امریکا و ایرلند، کانادا و استرالیا» جزو کشورهای پر سرطان هستند و ایران به نسبت تعداد مبتلایان جزو این کشورها نیست. اما این در حالی مطرح می‌شود که روند افزایشی نسبت به این بیماری داریم که حدود 5 درصد عنوان شده است.
دکتر یاشا مخدومی متخصص رادیوانکولوژی و رئیس انجمن رادیوانکولوژی ایران در رابطه با اینکه چرا کشور ما در سال‌های آینده دچار افزایش مبتلایان به سرطان می‌شود می‌گوید: «جمعیت ایرانی در برهه‌ای از تاریخ که مربوط به دهه 60 است جوان‌تر بود و اکنون رفته‌رفته این افراد در سال‌های آینده پا به میانسالی می‌گذارند و احتمال ابتلا به سرطان‌های دوران میانسالی در آنها افزایش پیدا می‌کند و یک دفعه ممکن است جمعیت مبتلایان به سرطان افزایش یابد که این امر طبیعت سنی و مربوط به پیرشدن جمعیت است. ابتلا به سرطان مؤلفه متفاوتی دارد؛ به عنوان مثال متوسط سن در بروز سرطان سینه در خانم‌های امریکایی 54 سال است ولی در خانم‌های ایرانی 46 سال؛ به این معنا که سن سرطان سینه در خانم‌های ایرانی پایین‌تر است اما این موضوع در همه سرطان‌ها صدق نمی‌کند، چرا که هر سرطانی پدیده‌های خاص خودش را دارد. بعضی سرطان‌ها در اطفال شیوع بیشتری دارند برخی در افراد میانسال و نمی‌توان به طور قطع گفت سرطان در کشور ما در سنین پایین‌تری رخ می‌دهد.»
به گفته کارشناسان، حدود ۵ تا ۱۰ درصد از سرطان‌ها منشأ ژنتیکی دارند، به این معنا که وجود یک ژن معیوب در بدن می‌تواند فرد را مستعد ابتلا به سرطان کند. در زمینه میزان اثرگذاری عوامل محیطی و ژنتیک در سرطان دکتر مخدومی می‌گوید: «میزان اثرگذاری عوامل محیطی در بروز و شیوع سرطان در هر کشوری متفاوت است اما به طور کلی 70 تا 90 درصد، عوامل محیطی در ایجاد سرطان نقش مؤثر دارند که شامل تغذیه، چاقی، کم تحرکی، مصرف الکل و دخانیات، عفونت‌های اچ پی وی، هپاتیت، آلودگی محیطی اعم از گردوغبار تا گاز رادون، در معرض تشعشعات قرار گرفتن و... است اما وقتی فردی زمینه ژنتیک را هم داشته باشد این عوامل تشدید پیدا می‌کنند. در 50 سال گذشته حدود 70 درصد نظام زندگی اجتماعی ایران روستایی و 30 درصد شهرنشین بودند اما اکنون اغلب جمعیت ایران در شهرها زندگی می‌کنند و روستاها به سمت خالی شدن حرکت کرده‌اند. همان طور که می‌دانید نظام زندگی شهری تبعاتی از جمله آلودگی هوا، استرس و تغییر الگوهای غذایی دارد و نسبت به گذشته مصرف دخانیات هم در جمعیت ایرانی افزایش پیدا کرده بنابراین برخی از افزایش سرطان‌ها در ایران به همین دلایل ایجاد می‌شود.»
رئیس انجمن رادیو انکولوژی ایران با بیان اینکه میزان بروز و شیوع سرطان در ایران نسبت به جهان متوسط است، به رشد سرطان در کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: «سالانه حدود 5 درصد سرطان در ایران رشد دارد و طبق آخرین آمار میزان بروز سرطان در ایران نزدیک به 200 هزار سرطان در یک سال تشخیص داده شده است و این تعداد با آمار حدود 5 درصد رو به افزایش است که این امر ناشی از برنامه‌های تشخیص زودرس، تعداد جمعیت و افزایش ریسک فاکتورهای سرطان است.»
درمان سرطان در کشور
با شیوه‌نامه‌های مشخص
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت در درمان انواع سرطان، 49 درصد جراحی، 40 درصد رادیوتراپی و تنها 11 درصد شیمی‌درمانی تأثیر دارد. در حالی که به گفته یکی از کارشناسان در ایران بیشترین بار هزینه در دارودرمانی و شیمی‌درمانی است. در همین زمینه دکتر مخدومی می‌گوید: «در درمان بیماری سرطان روش‌های درمان سلیقه‌ای نداریم اصولاً با تشخیص این بیماری حال از هر نوعی که می‌خواهد باشد افراد با پوشش بیمه‌ای که دارند اعم از تأمین اجتماعی، بیمه سلامت و نیروهای مسلح فرقی نمی‌کند وقتی وارد مرحله درمان می‌شوند فرم‌هایی برایشان پر می‌شود و طبق گایدلاین «شیوه‌نامه» باید درمان‌ها صورت گیرد و داروهایی که خارج از این گایدلاین است، برای هیچ بیماری تجویز نمی‌شود. بنابراین درمان‌های کشور مطابق دستورالعمل‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و با نظر انجمن‌های تخصصی صورت می‌گیرد. برای رادیوتراپی هم یک بازرسی سومی وجود دارد به نام سازمان انرژی اتمی که کیفیت و کار دستگاه‌های رادیوتراپی را چک و روش‌های درمان را بررسی می‌کند به همین منظور درمان‌هایی که برای سرطان در کشور صورت می‌گیرد بر اساس گایدلاین‌های علمی و رسمی کشور است.»
وی توضیح می‌دهد: «درمان‌ها برای هر سرطان متفاوت است و نمی‌توان گفت چقدر جراحی کاربرد دارد، چقدر شیمی‌درمانی، چرا که برخی از سرطان‌ها با جراحی مداوا می‌شوند و بعد، شیمی‌درمانی و رادیوتراپی را به عنوان درمان تکمیلی استفاده می‌کنند. گاهی هم رادیوتراپی قبل از جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترتیب و تقدم در کلینیک‌های تخصصی تعیین می‌شود و شیوه‌نامه‌هایی داریم که در هر مرحله چه درمانی باید انجام شود اما اینکه درمان‌ها چقدر مؤثر هستند، بستگی به زمان تشخیص بیماری دارد.»
خطر پارازیت در ایجاد سرطان اثبات نشده است
با پیشرفت تکنولوژی همواره شایعه خطرساز بودن پارازیت‌ها بر سلامت مردم شنیده می‌شود. این متخصص رادیوانکولوژی در خصوص تأثیرات پارازیت در سرطان می‌گوید: «هنوز ثابت نشده است که پارازیت‌ها تأثیر قابل توجهی بر بالا بردن سرطان داشته باشند و مطالعات هنوز ادامه دارد اما بدن نباید در برابر فرکانس‌های با شدت بالا قرار گیرد.»
فرد سیگاری 1800 درصد
به سرطان ریه نزدیک‌تر است
سرطان‌های معده، پروستات و ریه در مردان و سرطان‌های سینه، معده و روده بزرگ در زن‌ها بیشترین بروز را دارند. ناگفته نماند مصرف دخانیات و آلودگی‌های محیطی منجر به افزایش بروز سرطان ریه در مردان و زنان شده است؛ موضوعی که دکتر فرشید رضایی مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌گوید: «هفته سرطان از یکم تا هفتم بهمن ماه؛ که امروز آخرین روز آن را سپری می‌کنیم، فرصتی است که همه علاقه‌مندان به سلامت جامعه در مورد عوامل سرطان‌زا و راه کاهش آن در جامعه صحبت کنند. طبق بررسی‌ها بیش از ۱۰۰ نوع سرطان در دنیا شناسایی شده است که بعضی از آنها به ندرت رخ می‌دهند و برخی شایع‌تر هستند. وقتی به لیست سرطان‌ها نگاه می‌کنیم درمی‌یابیم برخی از شایع‌ترین‌ها تا حدی قابل پیشگیری هستند، مانند سرطان سینه، پوست و برخی از پدیده‌ها و مواد سرطانزای دست‌ساز بشر که می‌توانند چندین نوع سرطان ایجاد کنند همچون دخانیات؛ اما آنچه که در این حوزه مغفول مانده نقش فرهنگ‌سازی است.
مسئول تولید دخانیات و سیگار ایران می‌گوید: «دخانیات ریشه در فرهنگ ایران دارد» یعنی تولیدکننده نسبت به سلامت بی‌توجه شده به طوری که نیاز اقتصادی برخی اقشار جامعه بهانه خوبی به دستشان داده تا محصول سرطانزای سیگار را به بهانه رشد اقتصادی در جامعه ترویج کنند. ایران کشوری است که چندهزارسال قدمت مکتوب دارد و سلامتی در صدر اولویت‌های زندگی پیشینیان بوده است.»
او می‌گوید: «احتمال اینکه یک انسان در طول زندگی‌اش مبتلا به سرطان ریه شود و بمیرد در یک فرد سیگاری ۱۸۰۰ درصد و گاهی تا ۳۰۰۰ درصد بیشتر می‌شود، حتی کسانی که با یک فرد سیگاری زندگی می‌کند ۳۰۰۰ درصد خطر از دست دادن سلامتی‌شان در آینده به خاطر سرطان ریه وجود دارد، چرا که سیستم دفاعی بدن ذاتاً نسبت به بیماری‌ها و سرطان‌ها قدرت دفاعی کمی دارد و سیگار نه تنها سرطانزاست بلکه جلوی بدن را برای دفاع در برابر سرطان می‌گیرد و مثل جاسوس دوجانبه تبر به ریشه سلامت فرد سیگاری و اطرافیانش می‌زند.»
کاهش 90 درصد سرطان ریه
با حذف سیگار
براساس مطالعه انستیتو کانسر ایران، سالانه حدود 34 درصد از سرطان‌ها شامل تقریباً 40 هزار بیمار قابل پیشگیری است. سیگار بیشترین سهم بروز سرطان در کشور را دارد که دکتر رضایی درباره آن می‌گوید: «با حذف سیگار از زندگی ۸۰ تا ۹۰ درصد سرطان‌های ریه دیگر وجود نخواهند داشت. سیگار و قلیان به عنوان سردسته علل سرطان ریه اثبات شده‌اند حتی تا بیست سال پس از ترک سیگار نیز این خطر با فردی که دخانیات مصرف می‌کرده همچنان همراه خواهد بود.»
نظر شما