دکتر مهران قهرمانی متخصص کلینیکال و سرجیکال پاتولوژی، در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز، درباره حذف ارز ترجیحی کیت های وارداتی و ارز مواد اولیه کیت های تولید داخل، گفت:« حوزه آزمایشگاه به عنوان یک موسسه پزشکی و تشخیصی در نظام سلامت کشور همیشه مطرح بوده است. سیستم تعرفه آزمایشگاه ها براساس تعرفه مصوبی است که هیات وزیران ابلاغ می کند و از طرف دیگر بخشی از هزینه ها توسط سیستم های وزارت بهداشت و وزارت صمت تعیین می شود و بخشی دیگر هم از تورم و مشکلات بازار تبعیت می کند، قیمت کیت های مصرفی هم از سیستم حاکم بر وزارت بهداشت و درمان تبعیت می کند.»

وی در ادامه گفت:« از چندین سال قبل، ارز تجهیزات پزشکی برداشته شد و برای خرید تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی عمدتا به جز موارد خاصی که در حوزه آزمایشگاه مطرح نبوده است به آن ارز تعلق میگرفته است و ارز تجهیزات حوزه آزمایشگاهی به طور کلی به صورت آزاد تامین می شود. این مسئله باعث شد یکدفعه دستگاه ها یک رشد قیمتی 3 تا 7 برابر پیدا کنند و خرید تجهیزات آزمایشگاهی و به روز رسانی آزمایشگاه ها واقعا به سختی انجام می شود و برای برخی از آزمایشگاه ها ادامه کار اصلا امکانپذیر نیست و از طرف دیگر تاسیس آزمایشگاه جدید نیز بسیار سخت شده است.»

وی گفت:« در جلسه ای که با اداره تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت داشتیم اعلام شد ارزی که به عنوان ارز ترجیحی یا دولتی به حوزه کیت های آزمایشگاهی و ملزومات مصرفی تعلق می گرفت به تدریج در حال حذف شدن است و به ارز نیمایی تغییر پیدا می کند و در مرحله بعد به ما اعلام کردند که احتمالا ارز کیت های وارداتی به ارز اتاق دوم تغییر پیدا می کند که اگر ارز نیمایی برای واردات کیت های آزمایشگاهی تعلق بگیرد قیمت کیت ها 7 برابر می شود و اگر ارز اتاق دوم تعلق گیرد قیمت کیت ها 9 برابر می شود.»

وی افزود:« به دلیل اینکه بخش عمده ای از کیت های آزمایشگاهی یا وارداتی است که کاملا ارزبر هستند و یا بخشی از کیت هایی هم که تولید داخل هستند بخش عمده مواد اولیه آنها از خارج از کشور وارد می شود با حذف ارز ترجیحی و تبدیل آن به ارز اتاق دوم به یک باره هزینه های آزمایشگاه ها از 5 تا 9 برابر افزایش پیدا خواهد کرد این در صورتی است که تعرفه آزمایشگاهی تعرفه ثابتی است و هیچ آزمایشگاهی نمی تواند تعرفه را خودسرانه افزایش دهد در نتیجه برای ادامه حیات آزمایشگاه ها باید تدابیری اندیشیده شود به این معنی که قبل از اینکه حذف ارز ترجیحی صورت گیرد باید یک جزئی با عنوان جزء ارزبر در تعرفه آزمایشگاهی مشخص شود در حال حاضر دو جزء فنی و حرفه ای را در تعرفه های آزمایشگاهی داریم. اگر جزء ارزبر تعیین شود مشخص می شود هر تست چه مقدار تبعیت از حوزه ارز خارجی دارد که اگر این جزء افزایش پیدا کرد به صورت اتوماتیک تعرفه آزمایشگاه هم افزایش پیدا می کند که این یک راه قابل انجام است و اداره تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت به ما اعلام کرده است ما این بحث را می دانیم که هر کیت و تست هم در بخش تولید و هم در بخش تامین چه مقدار ارزبری دارد و می توانیم محاسبه آن را برای تعیین تعرفه به شورای عالی بیمه دهیم.»

وی خاطرنشان کرد:« در حال حاضر که کیت ها با ارز ترجیحی وارد می شود بخش کوچکی از هزینه آزمایش بیماران یعنی حدود 20 درصد را سازمان های بیمه گر پوشش می دهند که آن هم با تاخیرهای 7، 8 ماهه به آزمایشگاه ها پرداخت می شود، اگر بگوییم وقتی تعرفه آزمایش ها تغییر پیدا کند بیمار باید آن را پرداخت کند قطعا برای بیماران سخت است و این منطبق بر عدالت در سلامت نیست در نتیجه باید این هزینه را سازمان های بیمه گر متقبل شوند و از طرف دیگر باید بودجه سازمان های بیمه گر افزایش پیدا کند تا بتوانند افزایش تعرفه ها را پوشش دهند وگرنه بدهی بیمه ها به آزمایشگاه ها به بیش از یکسال خواهد رسید.»

وی در واکنش به شبهه استفاده از کیت های دست دوم در برخی آزمایشگاه ها به دلیل گرانی ها با بیان اینکه در صورت حذف ارز ترجیحی کیت های آزمایشگاهی ممکن است برخی تخلفات در آزمایشگاه ها صورت گیرد، تاکید کرد:« « آزمایشگاه ها ناچارند به سمت تهیه کیت های ارزان قیمت به روش های قدیمی تر و دستی بروند تا بتوانند هزینه های خود را جبران کنند و ادامه حیات دهند و تا حدودی با این کیت ها ممکن است جواب بگیریم اما قطعا جواب آزمایش با کیت های ارزان قیمت قابل مقایسه با روش های پیشرفته و دستگاه های جدید و کیت های سیستم بسته که در حال حاضر در کشور وجود دارد، نیست.»

دکتر قهرمانی گفت:«از مسئولان خواهش می کنیم حوزه آزمایشگاه را به صورت جدی یک حوزه تخصصی پزشکی ببینند. اگر به سمتی برویم که ارز واردات کیت و مواد اولیه تولید کیت ها آزاد شود و سیستم های حمایتی و اصلاح تعرفه و نحوه پرداخت درست نباشد چاره ای به جز تعطیلی آزمایشگاه ها وجود ندارد و تا بتوان جلوی ضرر را گرفت. سال گذشته اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت یکسری از کیت های مصرفی را از اولویت یک به اولویت 2 تغییر داد از جمله سرم های کنترل انجام آزمایشات بیوشیمی و هورمون که به یکدفعه افزایش قیمت چندبرابری پیدا کردند و آزمایشگاه دیگر توان پرداخت هزینه های بالاتری را ندارند. اگر به حوزه آزمایشگاه توجه شود مطمئن باشید از هزینه های بعدی تکرار تست، اقدامات درمانی اشتباه و اقدامات تشخیصی اشتباه جلوگیری می شود.»

وی در پایان گفت:«حوزه آزمایشگاه فقط 3 تا 4 درصد تعرفه نظام سلامت کشور را به خود اختصاص می دهد ولی بالای 70 درصد در تشخیصات پزشکی کمک می کند اگر ارز ترجیحی حذف نشود و از حوزه آزمایشگاه حمایت کنیم این عین سرمایه گذاری است به دلیل اینکه از هزینه های بعدی تشخیص و درمان جلوگیری می کند.»